İstanbul Ticaret Odası (İTO) Lideri Şekip Avdagiç, “Haziran prestijiyle yeni olağana geçen Türkiye, üçüncü çeyrekte yüzde 6,7 büyüme sağlayarak salgının birinci dalgasını en süratli geride bırakan ülkelerden biri oldu.” sözlerini kullandı.
İş dünyası temsilcileri, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan, üçüncü çeyrek büyüme sayılarını kıymetlendirdi.
İTO Lideri Avdagiç, geçen yılın üçüncü çeyreğine nazaran Avrupa Birliği’nin yüzde 4,3, ABD’nin yüzde 2,9, OECD ülkelerinin ise yüzde 4,1 daraldığı bir konjonktürde Türkiye’nin elde ettiği 6,7’lik büyümenin çok değerli olduğunu söyledi.
Yakalanan toparlanmanın gelecek çeyreklere de taşınabilmesi için koronavirüse bağlı sorun yaşayan birtakım dalların beklentilerinin karşılanmasının da kritik derecede kıymetli olduğunu lisana getiren Avdagiç, “Özellikle yeme-içme yerleri, servis nakliyeciliği, turizm-otelcilik, fuarcılık, kültür-sanat üzere toplumsal izolasyon kuralları gereği kapalı olmasına karar verilen işletmelerde süreci daha verimli yönetmek için önlemler alınmasının bedelli olacağı inancındayız. Pandemi periyodu mağduriyetlerin giderilmesi, bu dallardaki işletmelerin ve çalışanların hayatlarına devam edebilmeleri için öncelikli bir mevzu olmalıdır.” değerlendirmesinde bulundu.
İTO Lideri Avdagiç, Türkiye’nin salgındaki birinci dalganın son bulduğu Haziran ayı başı ile ikinci dalganın başladığı Kasım ortasındaki 5 aylık süreyi en verimli halde değerlendirdiğini bildirdi.
Alt kırılımlara bakıldığında üçüncü çeyrekte endüstrinin yüzde 8, inşaatın yüzde 6,4, tarım kesiminin yüzde 6,2 büyüdüğüne işaret eden Avdagiç, şunları kaydetti:
“Özellikle sanayi dalında yaşanan dikkat cazip büyümeden büyük memnuniyet duyuyoruz. Keza üçüncü çeyrekte sermaye yatırımlarındaki artış da yüzde 22,5 üzere rekor bir seviyeye ulaşmış durumda. Bu sayıdan yılın ikinci yarısında başlayan kredi genişlemesinin yatırım kanallarına istikametlenmiş olduğunu anlıyoruz. Haziran prestijiyle yeni olağana geçen Türkiye, üçüncü çeyrekte yüzde 6,7 büyüme sağlayarak, salgının birinci dalgasını en süratli geride bırakan ülkelerden biri oldu.”
– “Türkiye ihracatla büyümeye devam ediyor”
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Lideri İsmail Gülle ise Türkiye’nin üçüncü çeyrekte gösterdiği yüzde 6,7’lik büyüme performansından duydukları memnuniyete işaret etti.
Gülle, şunları kaydetti:
“2020 yılının üçüncü çeyreğinde süratle toparlanan ihracatta, ikinci çeyreğe oranla yaşanan yüzde 33,9’luk artış ülkemizin büyüme performansına olumlu yansıdı. Global turizmde pandemi nedeniyle yaşanan 3 trilyon dolarlık gerilemeye bağlı olarak, hizmet ihracatımızı, mal ihracatıyla telafi ettik. Ülkemizin sağlam tedarikçi kimliğinin, imalat endüstrinde yaşanan yüzde 9,3’lük büyüme oranıyla sayılara da yansıdığını görüyoruz.
Ekim ayında 17,3 milyar dolara çıktı aylık ihracatımız ve inşallah bugünkü ihracatla tahminen kasımda da yeni bir rekor ihracat çıkacak. Yüzde 6,7’lik büyüme sayısı nitekim bu pandemi ortamında çok değerli bir sayı ve bizleri de son derece keyifli etti. Pandemiden ötürü yaşanan global ekonomik krizden biz de çok etkilendik fakat çok çabuk toparlandık. Türkiye ihracatla büyümeye devam ediyor.”
Gülle, global pandemi devrinde de, ihracatçıların güçlü altyapısıyla Türk ihraç eserlerini dünyanın dört bir köşesine ulaştırmaya devam ettiğini aktardı.
İhracatın başarılı performansının, istihdamı da desteklediğini ve sanayi istihdamında pandemi tesiriyle yaşanan kayıpların, süratle geri geldiğini bildiren Gülle, “İhracatçılarımızın iş alanlarını korumak, oluşabilecek yeni fırsatları anında yakalamak ve Türkiye’nin global tedarik zincirindeki yerini daha iyi pozisyonlandırmak için, gerek ‘doğrudan’ gerekse ‘dijital’ ticaret diplomasisi yoluyla faaliyetlerimizi tüm süratiyle sürdürüyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
– “Veriler, bize yatırımların bir evvelki yılın tıpkı devrine nazaran yüzde 22,5 arttığını gösteriyor”
Dış Ekonomik İlgiler Konseyi (DEİK) Lideri Nail Olpak da dünyanın pandemi nedeniyle geçtiği sıkıntı sürece. işaret ederek, “Dünya iktisadı ve dış ticarette her açıdan büyük değişimler yaşadığımız, dönüşümlere hazır olmamız gereken bir periyottan geçiyoruz.” tabirlerini kullandı.
Açıklanan büyüme bilgilerinin, yüzde 5,5 olan kestirimlerin üzerine çıkarak, yurtdışı kaynaklı kestirimlerin ise çok çok üstüne çıkarak yüzde 6,7 oranında gelmesinin, Türk iş dünyası temsilcileri olarak kendilerini sevindirdiğini belirten Olpak, şu değerlendirmelerde bulundu:
“En değerlisi de bu büyümenin yatırım kaynaklı bir büyüme olması. Datalar, bize yatırımların bir evvelki yılın birebir devrine nazaran yüzde 22,5 oranında arttığını gösteriyor. Bu ekonomimizin toparlanması ismine son derece kıymetli bir gösterge. Biz bu sürecin en başından beri, bu devrin anahtar sözünün ‘güven’ olacağını her fırsatta vurguladık. İtimat hissini oluşturanların, tedarik zincirini koparmayanların ve üretime odaklananların bu devrin kazananı olacağını biliyoruz.
Büyümenin öncü göstergeleri olan sanayi üretimi PMI endeksleri, temelinde yılın üçüncü çeyreğinde güçlü bir büyümenin geleceğinin sinyallerini bize vermişti. Bu olumlu tablo ile birlikte yıl sonu için Yeni Ekonomik Programda yer alan yüzde 0,3 büyüme oranının da gerçekleşmesi, hatta bir ölçü üzerine çıkması da kuvvetle mümkün. Ülkemiz tıpkı vakitte üçüncü çeyrek büyümesiyle G20 ülkeleri ortasında en yüksek üçüncü çeyrek büyüme verisini yakalamıştır.”
Olpak, DEİK ve Türk iş dünyası olarak, her vakit söz ettikleri üzere Türkiye için çalışmaya, daha fazlasını, daha iyisini yapmaya ve Türkiye’ye güvenmeye devam edeceklerini aktardı.
– “G20 ülkeleri ortasında en başarılı büyüme performansını sergileyen ülke, Türkiye olmuştur”
Müstakil Endüstrici ve İş Adamları Derneği (MÜSİAD) Genel Lideri Abdurrahman Kaan ise pandemi sürecinde dünyada yaşanan ekonomik daralmalara dikkati çekti.
Kaan, “Bu bağlamda değerlendirildiğinde yılın üçüncü çeyreğinde Türkiye iktisadının yüzde 6,7 oranında büyümüş olması, sadece gelişmekte olan ülkeler ortasında değil, gelişmiş ülkelerin iktisat performansından bile müspet olarak ayrıştığımıza işaret etmektedir. Böylelikle yılın üçüncü çeyreğinde G20 ülkeleri ortasında en başarılı büyüme performansını sergileyen ülke, Türkiye olmuştur.” tabirlerini kullandı.
Kaan, bu devirde yüzde 9,2 oranında genişleyerek büyümeye önemli bir katkı sağlayan iç tüketimin yanında yüzde 22,5 oranında artış kaydeden yatırımların da iki çeyrek ortadan sonra güçlü bir biçimde yine müspete dönmüş olmasının, Türkiye iktisadında toparlanma sürecinin suratını belirleyen temel faktörlerin başında geldiğine işaret etti.
Salgın sürecinden epeyce olumsuz etkilenen dış ticaretin daraltıcı tesiriyle yüzde 22,4 oranında azalan mal ve hizmet ihracatının ise yılın son çeyreği itibariyle müspete döneceği öngörüsünde bulunan Kaan, şun değerlendirmelerde bulundu:
“Son yıllarda özellikle hizmetler dalında göstermiş olduğumuz atılıma rağmen, imalat sanayii Türkiye iktisadı için ehemmiyetini koruma etmektedir. Yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 8 oranında genişleyen sanayi dalı içerisinde yüzde 9,3 oranında genişleyen imalat sanayiinde ülkemiz için mevcut üretiminin ölçeği, Kovid-19 sonrası periyot için bir rekabet avantajı olacaktır.
Bu devirde sanayi bölümünün yanında hizmetler, tarım ve inşaat kesiminin büyümelerini sürdürmesi, 6,7 puanlık büyümenin tabana yayıldığına işaret etmesi bakımından memnuniyet vermektedir. Böylelikle yılın birinci üç çeyreğinde ortalama olarak yüzde 0,4 büyüyen Türkiye iktisadı, YEP kapsamında hedeflenen 0,3 puanlık yılsonu büyüme gayesine bir adım daha yaklaşmıştır. “
MÜSİAD Lideri Kaan, pandemi süreciyle birlikte milletlerarası kuruluşların önemli bir daralma öngörüsünde bulunduğu Türkiye iktisadının yine olumlu büyüme patikasına girmesinin, bilhassa 2021 ve sonrası periyot için gerçek bölüm ismine önemli bir motivasyon manasına geldiğini söyledi.
Memurlar