Tıp mecmuası Lancet’te, AstraZeneca’nın Oxford Üniversitesi ile ortaklaşa geliştirdiği Kovid-19 aşı adayına ait yayımlanan makalede, yaklaşık 560 sağlıklı yetişkin gönüllüye, iki doz aşı yahut bir plasebo verilen ikinci faz denemelerinin sonuçları paylaşıldı.
Aşının birinci ve ikinci etap denemelerinde, Kovid-19 nedeniyle vefat yahut önemli hastalık riski bulunan kümeler üzerinde güçlü bağışıklık geliştirdiği belirtildi.
İkinci kademe denemelerinde, 18-55, 56-69, 70 ve üstü olmak üzere 3 başka yaş kümesindeki gönüllülerin tamamında aşının emsal antikor ve T hücresi reaksiyonları gösterdiği, gönüllülerin rastgele bir yan tesir bildirmediği kaydedildi.
Oxford Aşı Kümesi araştırmacısı Dr. Maheshi Ramasamy, aşının yalnızca yaşlılarda değil gençlerde de emsal bağışıklık reaksiyonları verdiğini görmekten memnuniyet duyduklarını belirtti.
AstraZeneca firmasının Oxford Üniversitesi ile virüse karşı yürüttüğü 2. faz aşı denemelerine eylül ayı başında, deneklerden birinde ortaya çıkan nörolojik sorun nedeniyle ABD’de orta verilmiş fakat sorunun Kovid-19 aşısından kaynaklanmadığına karar verilmesinin akabinde AstraZeneca’nın çalışmalarına devam edeceği duyurulmuştu.
Moderna ve Pfizer-BioNTech aşı adayları
Amerikan ilaç şirketi Pfizer ile Türk bilim insanı Prof. Dr. Uğur Şahin’in kurucu ortağı olduğu Alman biyoteknoloji firması BioNTech’in Kovid-19’a karşı geliştirmekte olduğu potansiyel aşının virüse karşı yüzde 90’dan fazla tesirli olduğu bildirilmişti.
Amerikan biyoteknoloji şirketi Moderna’da, hala süren çalışmalardan elde edilen birinci dataların, aşısının yüzde 95,4 tesirli olduğunu ortaya koyduğunu açıklamıştı.
Bir aşının yaygın olarak kullanılabilmesi için 3 kademede beşerler üzerinde test edilmesi gerekiyor.
Klinik denemelerin birinci basamağında, az sayıdaki istekli sağlıklı denek üzerinde aşının inançlı olup olmadığı ve beşerler üzerindeki olası yan tesirleri araştırılıyor. İkinci kademede, aşının bağışık yansılarını uyandırmadaki aktifliği 100’den fazla denek üzerinde test ediliyor. Üçüncü ve son evrede ise birebir süreç binlerce denekle tekrarlanıyor. Tüm bu süreç aylar ve hatta yıllar alabiliyor.
Memurlar
