Türkiye’deki ağaç bayramlarının tarihine ışık tutacak kaynak niteliğindeki eser, geçmişten bugüne bu bayramları ve fotoğraflarını gün yüzüne çıkardı. Kitap, savaş devirlerinde bile ağaç bayramı yapan, geleceğe nefes olan bir milletin ağaca verdiği değeri ve sevdasını anlatıyor. Yapıtta yer alan fotoğraflar, dünyanın artık orman varlığını korumak ve artırmak zorunda olduğunu fark ettiği bir devirde, Türk milletinin de 1900’lü yılların başından itibaren düzenlenen etkinliklerle bu farkındalığa sahip bulunduğunu gösteriyor.
“Etkinlikleri kalıcı hale getirmek çok önemli”
Orman Mühendisleri Odası Genel Lideri Hasan Türkyılmaz, AA muhabirine yapıta ait bilgi verirken, ağaç bayramlarının değerine dikkati çekti. Türkyılmaz, dünya nüfusunun süratle arttığı, global ısınmanın yaşandığı ve iklimlerin değiştiği bir periyotta bu aksilikleri dönüştürmenin en kestirme yolunun şuurlu bir halde fidan dikmek olduğunu söyledi. İnsanoğlunun geleceğine sahip çıkması, bilinçlenmesi ismine ağaç bayramları kutlanmasının ve toplumlarda şuur oluşturmaya yönelik çalışmaların çok değerli olduğunu belirten Türkyılmaz, bu noktada en dikkat edilmesi gereken hususun kelam konusu aktiflikleri kalıcı hale getirmek olduğunu bildirdi.
“Ağaç bayramı birinci defa Erzurum’da yapıldı”
Türkyılmaz, yılın bir gününde ağaç dikme aktifliği yapma fikrinin, iyi eğitim görmüş aydın bürokratlar sayesinde ülke gündemine girdiğini söz ederek, şöyle konuştu: “Ülkemizde birinci ağaç bayramının temellerini Erzurum Valisi Mehmet Celal Beyefendi, misyona başladığı 1909 yılının sonbaharında kent civarına ektirdiği çam ve meşe tohumlarıyla attı. Akabinde Erzurum Vilayet Meclisinin 1910 yılı nisan ayında aldığı bir kararla 13 Nisan’da, bando ve mızıka eşliğinde, kentin halkı ve Sanayi Mektebi öğrencileri, kent civarında hazırlanan alana giderek kavak fidanları diktiler. Kamuoyu tarafından takdir toplayan bu aktiflik basın yoluyla tüm ülkeye duyuruldu.” Türkyılmaz, ecdadın yaptığı ikinci ağaç bayramının da 1911’de bugün Yunanistan sonlarında kalan Alasonya kasabasındaki lisenin müdürü Ethem Nejat ve müdür yardımcısı Ferit beyefendiler tarafından ortaya atılan bir fikir sonucu Manastır vilayetinde yapılmaya başlandığı lisana getirdi.
Valilik misyonundan 1913’te Tarım Bakanlığına atanan Mehmet Celal Bey’in ağaç bayramlarının kanunla kutlanması için gayret sarf etmesine karşın, kısa süren misyonu sebebiyle başarılı olamadığını anlatan Türkyılmaz, şu bilgileri verdi: “Ağaç bayramları münevver bürokratlarımız sayesinde her türlü zorluğa karşın kutlanmıştır. Birinci Dünya Savaşı, Ulusal Çaba Periyodu ve beraberinde Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasıyla bu gelenek devam etmiştir. Kazım Karabekir başkanlığında yapılan İzmir İktisat Kongresi’nde ağaç bayramları için karar alınmıştır. Kongrede oluşturulan Tarım Kümesi, ‘Orman Meselesi’ başlığı altında, 7’nci husus olarak kayıt altına aldığı, ‘Memleketin her tarafında mevsime nazaran ağaç bayramları yapılması ve gününün tayini… Ağaç bayram günlerinde mektepler talebesinin ve ahalinin hiç olmazsa, birer ağaç dikmeye mecbur tutulmaları.’ formundaki ağaç bayramlarının kutlanmasına dair hususa oy çokluğuyla onay verdi.”
Türkyılmaz, ağaç bayramlarının bugüne kadar ülkenin dört bir yanında yapıldığını vurgulayarak, kelam konusu etkinliklere ait bilgilerin, evrakların ve fotoğrafların “Osmanlı’dan Türkiye Cumhuriyeti’ne Ağaç Bayramları” kitabında yer aldığını kaydetti.
Memurlar