ABD’de Cumhuriyetçi Lider Donald Trump ile Demokrat rakibi Joe Biden ortasındaki başkanlık yarışı, tüm süratiyle devam ediyor. Ülkede ulusal bazda yapılan tüm değerli anketleri derleyen tahlil sitesi Real Clear Politics’e nazaran, ulusal çaptaki anketlerde, Biden, Trump’ın yaklaşık 7 puan önünde görünüyor. Lakin ABD’de başkanlık seçimlerinde en fazla oyu alan aday değil en fazla delegeyi kazanan aday, başkanlık koltuğuna oturuyor. “Delegeler Kurulu” (Electoral College) ismi verilen sistemde, her eyalete farklı tartılarla dağıtılmış toplam delege bulunuyor. Bu sayının yarıdan 1 fazlasına, yani 270 delegeye ulaşan aday, lider olmaya hak kazanıyor. 2016’daki son seçimleri kazanan Trump 304 delegeye ulaşmış lakin rakibi Hillary Clinton, Trump’tan yaklaşık 3 milyon fazla oy almıştı.
ABD’de Cumhuriyetçi Lider Donald Trump ile Demokrat rakibi Joe Biden ortasındaki başkanlık yarışı, tüm süratiyle devam ediyor. Ülkede ulusal bazda yapılan tüm kıymetli anketleri derleyen tahlil sitesi Real Clear Politics’e nazaran, ulusal çaptaki anketlerde, Biden, Trump’ın yaklaşık 7 puan önünde görünüyor. Lakin ABD’de başkanlık seçimlerinde en fazla oyu alan aday değil en fazla delegeyi kazanan aday, başkanlık koltuğuna oturuyor. “Delegeler Kurulu” (Electoral College) ismi verilen sistemde, her eyalete farklı yüklerle dağıtılmış toplam delege bulunuyor. Bu sayının yarıdan 1 fazlasına, yani 270 delegeye ulaşan aday, lider olmaya hak kazanıyor. 2016’daki son seçimleri kazanan Trump 304 delegeye ulaşmış lakin rakibi Hillary Clinton, Trump’tan yaklaşık 3 milyon fazla oy almıştı.
ABD’de bugün yapılacak 59. başkanlık seçimleri için yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle 80 milyona yakın kişinin postayla oy kullanacak olması, kullanılan posta oylarının sayım sürecindeki farklılıklar ve seçim sonuçlarının 3 Kasım gecesi netleşmeme ihtimali üzere nedenlerden ötürü ülkeyi yakın tarihinin en güçlü seçim süreci bekliyor. Seçimim sonucunun 3 Kasım gecesi belirlenememesi halinde sokaklarda ve siyasi sistemde kaos yaşanabileceği kaygısı hakim. Seçimi kimin kazandığına dair kararın mahkemede neticelenmesi de ihtimaller ortasında. Şimdiye kadar 93 milyondan fazla seçmenin ‘erken oy’ hakkını kullandığı belirtiliyor.
İŞTİRAK REKORU KIRILABİLİR
Bu bireylerin 59 milyondan fazlasının posta yoluyla, 34 milyondan fazlasının da birebir erken seçim merkezlerine giderek oyunu kullandığı belirtiliyor. ABD’de yalnızca erken kullanılan oylarla 2016’daki toplam kullanılan oy sayısının yaklaşık yarısına ulaşıldığı ve Cumhuriyetçi seçmenlerin büyük oranının oy için 3 Kasım’ı beklediği göz önüne alındığında, bu yılki seçimlere iştirakin son vakitlerin rekoru kırılabileceği belirtiliyor.
POSTAYLA OY KAOSU GETİREBİLİR
ABD’de uzun vakittir var olan “posta yoluyla oy kullanma” metodunun, salgın nedeniyle neredeyse seçmenlerin yüzde 70’ini kapsayacak formda genişletilmesinin, bu oyların seçim sonuçlarının şekillenmesinde kıymetli rol oynaması bekleniyor. Posta yoluyla oy kullanma sürecinde, kimi eyaletlerin 3 Kasım gününe kadar oy sayım sürecine başlayamaması ve birtakım eyaletlerin seçim gününden sonra da gelen onaylı oyları kabul edecek olması ise hem yeni tartışmaları doğurarak hem de seçim sonuçlarının gecikmesi ihtimalini beraberinde getirerek süreci daha da kaotik hale sokuyor.
SALINCAK EYALETLER BELİRLEYİCİ OLACAK
Eyaletlerde postayla oy talep etme ve oy pusulalarının adreslere gönderilmesi süreçleri, tüm eyaletlerde sona ermiş durumda. Seçimin yazgısını belirleyecek “Salıncak Eyaletler” diye nitelenen kritik eyaletlerden Florida’da, 3 Kasım’dan sonra seçim merkezlerine ulaşan ve posta yoluyla kullanılan oylar kabul edilmeyecek. Seçim sonuçlarının baş başa çıkması durumunda, Florida’nın 29, Pennsylvania’nın ise 20 Seçiciler Şurası Delegesi, muhtemelen seçimlerin bahtını belirleyecek.
ABD Lideri Donald Trump Kuzey Karolina eyaletinde düzenlediği bir mitingde garip bir benzetme yaptı. Trump ‘Geçen gün biri bana ‘Sen dünyanın en ünlü kişisisin dedi. Ben de ona hayır dedim. O vakit kim diye sordu. Ben de Hz. İsa dedim’ sözlerini kullandı.
AVUKATLARI DEVREYE GİRECEK
ABD Lideri Donald Trump, 3 Kasım gecesi sonuçlar belirlenmezse avukatlarının devreye gireceğini belirtmesi ülkede tansiyonu artırdı. Trump, bugün yapılacak başkanlık seçiminde oy sayımının tıpkı gün bitmemesi durumunda avukatlarının devreye girebileceğini söyledi. ABD’de altı eyalet, 3 Kasım’dan sonra postayla gelecek oyları kabul ediyor. Bunlar Pennsylvania, Iowa, Minnesota, Nevada, North Carolina ve Ohio. Kimileri 13 Kasım’a kadar oy kabul eden eyaletlerde adayların birbirine yakın oy alması durumunda kazananı öğrenmek için postayla gelecek oyları beklemek gerekebilir. Bu türlü bir durumda Trump’ın seçim kampanyasının mahkemeye başvurarak oy sayımını durdurma yoluna gidebilir.
ANAYASAL KRİZ YAŞANABİLİR
ABD’de bir müddettir gündemde olan mevzulardan birisi de bu. Lider Trump’ın kendisiyle yapılan kimi mülakatlarda kaybetmesi halinde seçim sonuçlarını kabul edeceğini net bir lisanla söylememesi bu mevzudaki tartışmaların şiddetlenmesine yol açtı. ABD Anayasası’na nazaran, lider seçimlerinde sorun yaşanması halinde Yüksek Mahkeme ve Kongre’nin devreye girmesi öngörülüyor. Daha evvel 2000 yılındaki seçimler Yüksek Mahkeme’ye taşınmıştı. Mahkeme, Florida eyaletindeki oy sayımıyla ilgili Cumhuriyetçi Parti adayı George W. Bush lehine karar vermiş ve Demokrat Parti adayı Al Nazaran da mevzuyu Kongre’ye taşımayarak, yenilgiyi kabul etmişti. Trump kendi devrinde yaptığı 3 atamayla 9 üyeli Yüksek Mahkeme’de 3 liberal yargıca karşı muhafazakar yargıç sayısı 6’ya yükseldi.
Memurlar
