Üniversite tarafından “Türk Lisanı ve Edebiyatı Kısmı mezunu olmak ve bu alanda yüksek lisans yapmış olmak” kaidesi ile açılan takım ilanına başvuran ve 11/06/2012 tarihinde yapılan tez imtihanı sonucunda başarılı bulunarak heyet tarafından yüksek lisans tezi olarak kabul edilen davacının takıma atanmasına ait Rektörlük Olur’undan iki gün sonra 06/07/2012 tarihli yüksek lisans diploması ile yüksek lisans derecesini almaya hak kazandığı tespit edildiğinden, 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 98. maddesin b fıkrasında bildirilen “Memurluğa alınma kaidelerinden her hangi birini taşımadığının sonradan anlaşılması yahut memurlukları sırasında bu kurallardan her hangi birini kaybetmesi” kararı gereği ilanda yer alan yüksek lisans yapmış olmak kaidesini sağlamadığı gerekçesiyle devlet memurluğu misyonuna son verilmesi üzerine hadisenin iptaline yönelik dava konusu teşekkül etmiştir.
Birinci derece Yönetim Mahkemesi atamanın iptaline yönelik süreçte hukuka uyarlık görmezken, Bölge Yönetim Mahkemesi atanma kaideleri ortasında yer alan yüksek lisans mezunu olma kaidesini taşımamasına karşın davacının atanmış olmasını açık kusur kapsamında kıymetlendirmiş ve süreçte hukuka karşıtlık bulmamıştır.
Danıştay Sekizinci Dairesi ise, davacının ilanda yer alan ek şartı hangi tarih itibariyle taşıdığı konusunun türel kıymetlendirme bakımından yoruma müsait olduğu ve davalı idarece ilgili mevzuatın somut hadiseye uygulanması basamağında tüzel yorum ve kıymetlendirme yapılarak, atama tarihinden iki gün sonra diplomasını alan davacının atama sürecinden evvel 11/06/2012 tarihinde tez imtihanında başarılı olarak yüksek lisans tezinin kabul edilmesi üzerine diplomasını almaya hak kazandığı belirtilen tarih itibariyle resmi olarak yüksek lisansını tamamlamış görünmese de fiilen tamamladığına münasebetiyle atama sürecinin açık kusur kapsamında olmadığına ve süreçte hukuka uyarlık bulunmadığına karar vermiştir.
T.C.
DANIŞTAY
8. DAİRE
E. 2019/5758
K. 2019/7830
T. 26.9.2019
İSTEMİN KONUSU : Ankara Bölge Yönetim Mahkemesi 4. İdari Dava Dairesinin 30/04/2019 gün ve E:2018/2146, K:2019/1111 Sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Dava; davacı tarafından, Gazi Üniversitesi bünyesinde okutman olarak vazife yapmakta iken öğretim elemanı ilanında yer alan “Yüksek lisans yapmış olmak” koşulunu taşımadığının tespit edildiğinden bahisle 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 98. unsurunun ( b ) fıkrası uyarınca devlet memurluğu misyonuna son verilmesine ait 19/07/2017 tarih ve E.27273 Sayılı sürecin iptali ile dava konusu süreç nedeniyle mahrum kaldığı mali haklarının misyonuna son verildiği tarihten itibaren hesaplanacak faiziyle birlikte tazminine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
Birinci Derece Mahkemesi kararının özeti: Ankara 10. Yönetim Mahkemesince verilen 10/04/2018 tarih ve E:2017/2693, K:2018/830 Sayılı kararda; 31.07.2008 tarih ve 26953 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Öğretim Üyesi Dışındaki Öğretim Elemanı Takımlarına Naklen yahut Açıktan Yapılacak Atamalarda Uygulanacak Merkezi İmtihan İle Giriş İmtihanlarına Ait Adap ve Asıllar Hakkında Yönetmelikte ve ilanda yüksek lisans yapmış olma kaidesinin anılan takıma atanmak için arandığı, davacının ise her ne kadar müracaat esnasında resmi olarak yüksek lisansını tamamlamış görünmese de fiilen tamamladığı ve atanma tarihi prestijiyle yüksek lisans tezinin kabul edilerek diplomasını almaya hak kazandığının görülmesi ayrıyeten sürecin tesis edildiği tarihte yüksek lisans diplomasının bulunması karşısında atandığı tarih itibariyle aranılan şartı sağlamadığından bahsedilemeyeceğinden, dava konusu devlet memurluğu vazifesine son verilmesine ait süreçte hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle dava konusu süreç hukuka alışılmamış bulunarak iptaline, süreç nedeniyle davacının mahrum kaldığı nakdî haklarının misyonuna son verildiği tarihten itibaren hesaplanacak faiziyle birlikte davalı yönetim tarafından ödenmesine karar verilmiştir.
Bölge Mahkemesi kararının özeti: Ankara Bölge Yönetim Mahkemesi 4. İdari Dava Dairesinin 30/04/2019 gün ve E:2018/2146, K:2019/1111 Sayılı kararıyla, atanma kaideleri ortasında yer alan yüksek lisans mezunu olma kuralını taşımamasına karşın davacının atanmış olması açık yanılgı niteliğinde olup, bu haliyle davacının devlet memurluğunun sona erdirilmesi tarafında tesis edilen dava konusu süreçte hukuka terslik aksi taraftaki Yönetim Mahkemesi kararında ise türel isabet bulunmadığı gerekçesiyle istinaf müracaatının kabulüne, Ankara 10. Yönetim Mahkemesince verilen 10/04/2018 tarih ve E:2017/2693, K:2018/830 Sayılı kararının kaldırılmasına, davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN TEZLERİ : Davacı tarafından, tez savunmasının tamamlanmasının akabinde heyet kararı ile mezuniyetinin gerçekleştiği, 11/06/2012 tarihinde mezun olduğu, 06/07/2012 tarihinde ise diplomasını aldığı, atanmasına temel teşkil eden ilanda yüksek lisans bitirme şartının müracaat esnasında mı yoksa atama esnasında mı aranması gerektiğine ait kesin bir ibareye yer verilmediği, diploma tarihi temel alınmak suretiyle yapılan değerlendirmenin yönetim hukukunun genel prensiplerine karşıt olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı yönetim tarafından, dava konusu süreçte 657 Sayılı Devlet Memurlar Kanunu’nun 98. hususunun ( b ) fıkrasına yer verildiği ve anılan husus kararında yer alan sebeple davacının devlet memurluğu vazifesine son verildiği, davacının başından beri giriş için öngörülen şartı taşımadığı, davacının bu durumu bildiği ve bu haliyle idareyi yanılttığından yönetimin müddet sınırlamasına tabi olmaksızın her vakit gerekli süreçleri yapabileceği belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK YARGICININ NİYETİ :Temyiz isteminin kabulüyle Bölge Yönetim Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Yargıcının açıklamaları dinlendikten ve belgedeki evraklar incelendikten sonra gereği görüşüldü:
KARAR : İNCELEME VE MÜNASEBET:
MADDİ VAKA :
Dava; davacı tarafından, Gazi Üniversitesi bünyesinde okutman olarak vazife yapmakta iken öğretim elemanı ilanında yer alan “Yüksek lisans yapmış olmak” koşulunu taşımadığının tespit edildiğinden bahisle 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 98. unsurunun ( b ) fıkrası uyarınca devlet memurluğu misyonuna son verilmesine ait 19/07/2017 tarih ve E.27273 Sayılı sürecin iptali ile dava konusu süreç nedeniyle mahrum kaldığı nakdî haklarının vazifesine son verildiği tarihten itibaren hesaplanacak faiziyle birlikte tazminine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 32. unsurunda; “Okutmanlar, ilgili kurumların görüşü alınarak fakültelerde ve fakülteye bağlı ünitelerde dekanların, rektörlüğe bağlı enstitü yahut yüksekokullarda müdürün önerisi ve rektörün onayı ile vadeli yahut daima olarak atanırlar; atanma mühleti sonunda vazifeleri tabiatıyla sona erer. Bunların tekrar atanmaları mümkündür. Bu takdirde birinci atama yolu uygulanır.” kararı düzenleme altına alınmıştır.
657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “Memurluğun sona ermesi” başlıklı 98. unsurunda “Devlet memurlarının a ) Bu kanun kararlarına nazaran memurluktan çıkarılması; b ) Memurluğa alınma koşullarından her hangi birini taşımadığının sonradan anlaşılması yahut memurlukları sırasında bu koşullardan her hangi birini kaybetmesi; c ) Memurluktan çekilmesi; ç ) İstek, yaş haddi, malullük sebeplerinden biri ile emekliye ayrılması; d ) Vefatı; hallerinde memurluğu sona erer.” kararı öngörülmüştür.
31/07/2008 tarih ve 26953 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Öğretim Üyesi Dışındaki Öğretim Elemanı Takımlarına Naklen yahut Açıktan Yapılacak Atamalarda Uygulanacak Merkezi İmtihan İle Giriş İmtihanlarına Ait Adap ve Asıllar Hakkında Yönetmelik”in “Özel Şartlar” başlıklı 7. unsurunda ise; “…. ( 5 ) Okutman takımına müracaat için aranacak özel kurallar şunlardır:
a- ) Yabancı lisan okutmanları hariç olmak üzere lisans seviyesinde eğitim yapılan ünitelerde ( rektörlüğe bağlı kısımlar dahil ) atanacak okutman adaylarında en az yüksek lisans mezunu olmak…” düzenlemesine yer verilmiştir.
TÜREL KIYMETLENDİRME:
Davalı yönetimin Rektörlük takımı için bir adet okutman alımına ait ilanda “Türk Lisanı ve Edebiyatı Kısmı mezunu olmak ve bu alanda yüksek lisans yapmış olmak” kuralının arandığı, 25/05/2012-08/06/2012 tarihleri ortasında verilen ilana istinaden müracaat yapan davacının 04/07/2012 tarihinde anılan okutman takımına atandığı ve 13/07/2012 tarihinde de fiilen misyonuna başladığı, Gazi Üniversitesi Rektörlüğü’nün 07/05/2014 tarih ve 12691 Sayılı yazısı gereği kimi akademik ve idari işçinin atamalarında hukuka terslik bulunduğu gerekçesiyle Yükseköğretim Denetleme Heyeti tarafından düzenlenen inceleme raporunda davacının yüksek lisans eğitimini 06/07/2012 tarihinde tamamlamasına karşın atamasının bu tarihten iki gün evvel 04/07/2012 tarihinde yapıldığı tespitine yer verilmesi üzerine müracaat tarihi prestijiyle yüksek lisans yapmış olma kaidesini sağlamadığı gerekçesiyle misyonuna son verilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Davacının başvurduğu okutman alımına ait ilanda “Türk Lisanı ve Edebiyatı Kısmı mezunu olmak ve bu alanda yüksek lisans yapmış olmak” ek şartına yer verildiği, davacının tez çalışmasının 11/06/2012 tarihinde yapılan tez imtihanı sonucunda başarılı bulunarak heyet tarafından yüksek lisans tezi olarak kabul edildiği, davacının anılan takıma atanmasına ait 04/07/2012 tarihli Rektörlük Olur’undan iki gün sonra ise davacının 06/07/2012 tarihli yüksek lisans diploması ile yüksek lisans derecesini almaya hak kazandığı, hasebiyle davacının atanma tarihi itibariyle tez imtihanında başarılı olarak yüksek lisansını fiilen tamamladığı görülmektedir.
Danıştay İçtihatları Birleştirme Konseyi’nin, idari süreçlerin geri alınması şartlarını da belirleyen 22.12.1973 gün ve E:1968/8 Sayılı kararında açıklandığı üzere; dava açma müddeti içinde, hukuka ters tüm süreçlerini geri almaya yetkili olan yönetimin, dava açma müddeti geçtikten sonra fakat, yok kararındaki idari süreçleri ile ilgililerin gerçeğe alışılmamış beyanı yahut hilesi nedeniyle yahut açıkça kusura düşerek tesis ettiği idari süreçlerini, müddet kaydı aranmaksızın geri alması mümkün bulunmaktadır. Bu tıp süreçlerin ilgililer lehine hak doğurması mümkün bulunmadığı üzere bu nitelikleri itibariyle istikrar yaratmaları da mümkün değildir. Çünkü kazanılmış hak, objektif bir hukuk kuralının şahıslara uygulanmasıyla objektif ve genel türel durumun şahsî bir süreçle özel hukuksal duruma dönüşmesidir.
Her ne kadar Ankara Bölge Yönetim Mahkemesi 4. İdari Dava Dairesince, yönetimlerin açık yanılgı niteliğindeki süreçlerinin her vakit geri alınabileceği idari yargı organlarının yerleşmiş içtihatlarından olduğu gerekçesiyle davacının atanma koşulları ortasında yer alan yüksek lisans mezunu olma koşulunu taşımamasına karşın atanmış olması açık yanılgı niteliğinde kabul edilmiş ise de; davacının anılan ilanda yer alan ek şartı hangi tarih itibariyle taşıdığı konusunun türel kıymetlendirme bakımından yoruma müsait olduğu ve davalı idarece ilgili mevzuatın somut hadiseye uygulanması kademesinde hukuksal yorum ve kıymetlendirme yapılarak davacının tez imtihanında başarılı olduğu 11/06/2012 tarihinde fiilen yüksek lisansını tamamlamış olduğunun kabul edildiği ve bu bağlamda 04/07/2012 tarihli atama sürecinin tesis edildiği, hasebiyle anılan atama sürecinin açık kusur kapsamında olmadığı anlaşılmaktadır
Bu durumda; atama tarihinden iki gün sonra diplomasını alan davacının atanma tarihi itibariyle yüksek lisans tezinin kabul edilerek diplomasını almaya hak kazandığı ve resmi olarak yüksek lisansını tamamlamış görünmese de fiilen tamamladığı anlaşıldığından dava konusu süreçte hukuka uygunluk görülmemiştir.
Bu prestijle, dava konusu sürecin iptali istikametindeki Yönetim Mahkemesi kararına yönelik istinaf isteminin kabul edilerek davanın reddine ait temyize husus Bölge Yönetim Mahkemesi kararında tüzel isabet bulunmamaktadır.
SONUÇ : Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 Sayılı Kanun’un 49. hususuna uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın üstte özetlenen münasebetle temyize bahis Ankara Bölge Yönetim Mahkemesi 4. İdari Dava Dairesinin 30/04/2019 gün ve E:2018/2146, K:2019/1111 Sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Tekrar bir karar verilmek üzere belgenin Ankara Bölge Yönetim Mahkemesi 4. İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 26.09.2019 tarihinde kesin olarak oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY :
X- ) Bölge yönetim mahkemelerinin kesin kararlarının temyizen bozulması, 2577 Sayılı İdari Yargılama Metodu Kanunu’nun 49. hususunda yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar tarz ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmediğinden temyize bahis Ankara Bölge Yönetim Mahkemesi 4. İdari Dava Dairesinin 30/04/2019 gün ve E:2018/2146, K:2019/1111 Sayılı kararının onanması gerektiği görüşüyle çoğunluk kararına katılmıyorum.
Memurlar
