Tüm dünyayı tesiri alan yeni tip koronavirüsün (Kovid-19) bulaşı riski açık ve kapalı ortamda geçirilen mühlete nazaran değişkenlik gösteriyor.
Sıhhat Bakanlığı Koronavirüs Bilim Heyeti Üyesi Prof. Dr. Ateş Kara’nın AA muhabirine yaptığı açıklamaya nazaran koronavirüsün “damlacık” yoluyla beşerden beşere geçişi ön planda.
Açık alanlar aralığa ahenk sağlanabilmesi açısından avantaj sağlarken birebir vakitte güneş ışığının ultraviyole tesiriyle virüsün bulaşması zorlaşıyor. Bu nedenle güneş ışığı ve dış ortam sıcaklığında karşıdaki şahıstan virüsü kapma ihtimali ile iç havanın kuru olduğu kapalı ortamda kapma ihtimali ortasında fark bulunuyor.
Havaların soğumaya başlamasının akabinde hem kapalı alanda kalma mühletinin hem de kişi sayısının artması, virüsün yayılmasının kolaylaştığı ortama işaret ediyor.
Açık alanda, karşıdaki kişinin maskeli olması durumunda virüs riski bulunmuyor ve maske takılmaması halinde bu defa toplumsal arayı korumak ön plana çıkıyor.
Kapalı alanda maske takılması durumunda da virüs riski bulunmuyor fakat yüzün açık hale getirilmesi ve maskesiz kalınan mühletin 1-2 dakikanın üzerine çıkması halinde tehlike başlıyor. Son değerlendirmelere nazaran kapalı alanda şahısların 15 dakika maskesiz kalması risk yaratıyor.
Virüsün, konuşmayan iki kişinin yürürken birbirinin yanından geçip gitmesi halinde bulaşması ise mümkün değil.
Açık alanda yaklaşık 10, kapalı alanda ise 4 dakika karşılıklı konuşma, toplumsal uzaklık 1 metre bile olsa koronavirüste bulaşı riski oluşturuyor.
– “Maskede gevşeme olursa virüs başını kaldırabiliyor”
Sıhhat Bakanlığı Koronavirüs Bilim Konseyi Üyesi Prof. Dr. Ateş Kara mevsim dönüşümlerinin yaşandığı periyotların riskli olduğunu belirterek kuru ve soğuk hava ile hafif nemli ve ılık havanın virüs açısından “avantaj” yarattığına dikkati çekti.
“Kapalı ortama giriyoruz. Maskede biraz gevşeme olduğu anda virüs başını kaldırabiliyor. Avrupa bunu bizden erken yaşıyor. Türkiye için de bu türlü bir riskin olabileceğini söylememiz mümkün. Bu periyotta maske ve uzaklığa çok önemli manada ahenk sağlamamız gerekiyor” tabirlerini kullanan Prof. Dr. Kara, koronavirüsün önüne pürüz konulması gerektiğini, bunun da en kolay halinin “maske” olduğunu vurguladı.
Ankara, İstanbul, İzmir ve Antalya üzere büyük kentlerde maske ahenginin iyi olduğunu, başka vilayetlerde badire yaşandığını belirten Kara şöyle devam etti:
“Maske ahengi tesirli olduğu anda virüs sayıları çok süratle azalıyor. Bütün dünyada bu türlü. Amerika’da ahengin olduğu bölgelerde bu sayılar düşük gidiyor lakin öbür taraflarda bugüne kadarki en yüksek sayıları görüyorlar. Birebir şey Avrupa için de geçerli. Bu biçimde bunu bizim sağlamamız lazım. Buradaki özellik, kişi olarak, birey olarak biz bunu sağlarsak, o vakit Türkiye bu işin üstesinden gelebiliyor. Bu daha evvel oldu.”
– İstanbul’da Kovid-19 olay sayıları
İstanbul’daki olay sayılarındaki artışa değinen Kara, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Eylül başında Ankara’da sayılar çok yüksekti. Sonra Ankara’da bir ölçü düşme olmuştu. Anadolu’dan kentlere dönüşle alakalı. İstanbul biraz daha yayılarak yaşadı. Dönüşler arttıkça İstanbul’da artmaya başlamıştı. Bu birinci etkiydi.
İkinci tesir ise havalarla, dış ortamla bağlı. Beşerler kapalı ortamlara girmeye başlayınca dikkat edersek bu Avrupa’da çok önemli sorun yaratacak seviyelerde yaşanıyor. Şubat- Mart-Nisan devrini çok daha temkinli geçiren Çek Cumhuriyeti artık çok daha yüksek sayılarla çok daha büyük sorunlar yaşıyor.”
Memurlar
