Ulusal Güç Atağı ile prangalarından kurtulma yolunda kıymetli adımlar atan, dışa bağımlılığın azaltılması stratejisi çerçevesinde Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın “Ekonomide yeni bir periyoda giriyoruz” tespitiyle yeni bir rota belirleyen Türkiye’yi dönüştürecek bütçe Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne geldi. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasını taşıyan 2021 Yılı Merkezi İdare Bütçe Kanun Teklifi, TBMM Başkanlığına sunuldu.
ŞEFFAFLIK ARTIRILDI
AK Parti hükümetlerinin 19’uncu, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçiş sonrası ise hazırlanan 3’üncü bütçe olan 2021 yılı bütçesi, bu yıl birinci defa Program Bütçe temellerine nazaran hazırlandı. Program bütçe ile kamu yönetimlerinin bütçelerinin yasama süreçlerinde ve kamuoyu nezdinde gaye ve sonuçlarının anlaşılırlığının güçlendirilmesi ve münasebetiyle şeffaflığının ve hesap verebilirliğinin daha da artırılması hedefleniyor.
ADALETLİ PAYLAŞIM
Halka hizmeti temel alan, öğrenciden emekliye, çiftçiden gerçek dala tüm kısmı koruyan, yatırım, istihdam, ekonomik ve toplumsal kalkınmaya odaklı 1.3 trilyon lira büyüklüğündeki bütçede aslan hissesini 211.4 milyar lira ile eğitim aldı. Bu yıla nazaran 2021’de en fazla ödenek artışı da yatırım bütçesinde görüldü. Özel dalın yatırım ve istihdamını dayanak için 27.7 milyar liralık prim takviyesi sağlanacak. Hazine dayanaklı kefalet ve ziraî kredilere 11 milyar lira, esnafa 3.8 milyar lira, ihracatçıya 4.1 milyar lira finansman takviyesi verilecek. Bütçede toplam 1 trilyon 101 milyar lira gelir öngörülürken, adaletli paylaşım, vatandaşın işini-gelirini muhafaza temel alındı.
EN BÜYÜK HİSSE EĞİTİME AYRILDI
Bütçe sarfiyatları 1.3 trilyon, faiz hariç sarfiyatlar 1.1 trilyon, bütçe gelirleri 1.1 trilyon, vergi gelirleri 922.7 milyar lira öngörüldü. Eğitimde yapılacak esaslı ıslahatlar, kalitenin artırılması için 211.4 milyar liralık kaynak ayrıldı. Ulusal Eğitim Bakanlığı ile eğitim hizmeti veren öteki kurum ve kuruluşlara 2021’de 19.1 milyar lirası yatırım olmak üzere toplamda 211.4 milyar lira kaynak ayrıldı. Yükseköğretim Programına 52.2 milyar lira, Ortaöğretim Programına 43 milyar lira, Temel Eğitim Programına 82.2 milyar lira, Engellilerin Toplumsal Hayata İştiraki ve Özel Eğitim Programı içinde yer alan Engelli Eğitimine 4.8 milyar lira, Hayat Uzunluğu Öğrenme Programına 3 milyar lira, Memleketler arası Eğitim İşbirlikleri ve Yurtdışı Eğitim Programına 1.9 milyar lira ayrıldı. Eğitime ayrılan kaynakta Ulusal Eğitim Bakanlığı’nın yatırım ödeneğindeki artış dikkati çekti. 2020 bütçesinde kelam konusu Bakanlığın yatırım ödeneği 5.8 milyar lira iken, bu sayı yüzde 94 artışla 11.3 milyara çıkarıldı.
SIHHAT YATIRIMINA SÜRAT VERİLDİ
Sıhhat dalı yatırımlarına bu yıl 11.6 milyar lira kaynak ayrılırken bu fiyat gelecek yıl için 20.1 milyar liraya yükseldi. Bu meblağın 18.5 milyar lirası Sıhhat Bakanlığı, 1.6 milyar lirası üniversitelere ayrılacak. Sıhhat Bakanlığı’nın bütçesi 77.4 milyar lira öngörülürken, program bazlı bütçeyle sıhhatte da eğitime yakın bir ödeneğe ulaşılması bekleniyor.
ÖZEL BÖLÜME 46.6 MİLYAR TEŞVİK
Özel dalın üretken yatırımları ve istihdamı artırması teşvik edilecek. Toplumsal güvenlik patron prim dayanakları için 27.7 milyar lira, ziraî kredi faiz dayanakları için 5.5 milyar, hazine takviyeli kefaletler için 5.5 milyar, ihracat dayanakları için 4,1 milyar lira, esnafların finansmana erişimi için 3.8 milyar lira olmak üzere toplam 46.6 milyarlık teşvik sağlanacak.
İSTİHDAM ODAKLI BÜYÜME
Meclis’e sunulan kanun teklifinde, bütçenin maksadı, “Yeni İktisat Programı ile elde edilen kazanımları koruyup geliştirmek, iç ve dış dengeyi tekrar sağlamak, istihdam odaklı büyümeyi hedefleyen siyasetlerle yeni olağanın oluşturduğu iktisadi fırsatları da kullanarak üretime, ihracata ve finansal istikrara dayalı ekonomik dönüşümü ve değişimi gerçekleştirmek” olarak tanımlandı.
ÇİFTÇİYE 42.4 MİLYARLIK KAYNAK
Tarıma ayrılan bütçe 9 milyar lira artışla 42.4 milyar oldu. Ziraî dayanak programları kapsamında çiftçilere 22 milyar TL ödeme yapılacak. Yatırımlar için 12.1 milyar aktarılacak.
SANAYİ BÖLGELERİ GÜÇLENECEK
Organize sanayi bölgeleri ve küçük sanayi siteleri altyapısı için ayrılan kaynak 5.5 kat artırıldı. Bu yıl 204 milyon lira olan bu kaynak gelecek yıl 1.1 milyar liraya çıkarıldı.
EN FAZLA ÖDENEK YATIRIMA
Bütçe teklifinde en fazla ödenek artışı yatırım projeleri için sağlandı. Sermaye sarfiyatı ödenekleri, yüzde 83 artarak 103.7 milyar liraya çıktı. Bu fiyat tarımda yüzde 147 oldu.
54.5 MİLYARLIK PRİM ÖDEMESİ
İşçi masraflarına 326.6 milyar, toplumsal güvenlik primlerine de 54.5 milyar lira ayrıldı. Mal ve hizmet alımına 89.1 milyar, cari transferlere 536 milyar aktarılacak.
YERELE 114 MİLYARLIK KAYNAK
Lokal idarelere ayrılan kaynak 114 milyar liraya çıktı. Mahalli yönetimlere vergi gelirlerinden 106.9 milyar lira, sokak aydınlatma takviyesi kapsamında 2.7 milyar lira ayrıldı.
TEKNOLOJİK YATIRIMA 6.8 MİLYAR TL
TÜBİTAK tarafından yürütülen Ar-Ge takviye programı TARAL için ayrılan ödenek 1.6 milyar’dan 2.1 milyar liraya çıktı. Araştırma, geliştirme ve yenilik için toplam 6.8 milyar lira ayrıldı.
Hazal Ateş
Memurlar
