YÖNETMELİK
Ticaret Bakanlığından:
TAŞINMAZ TİCARETİ HAKKINDA YÖNETMELİKTE
DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR
YÖNETMELİK
UNSUR 1 – 5/6/2018 tarihli ve 30442 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmeliğin 2 nci hususu aşağıdaki biçimde değiştirilmiştir.
“MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, gerçek yahut hukuksal kişi tacirler ile esnaf ve sanatkarların taşınmaz ticareti faaliyetlerini, yetki dokümanının verilmesi, yenilenmesi ve iptaline ait tarz ve temelleri, taşınmaz ticaretine ait unsur, kural ve yükümlülükleri, Bakanlık, yetkili yönetim ve ilgili başka kurum ve kuruluşların taşımaz ticaretine ait vazife, yetki ve sorumluluklarını kapsar.
(2) Alışveriş merkezi idaresi ile iştigal eden gerçek yahut hukukî şahısların, idaresinden sorumlu olduğu alışveriş merkezlerindeki iş yerlerinin kiralanmasına aracılık hizmetleri bu Yönetmelik kapsamı dışındadır.”
UNSUR 2 – Tıpkı Yönetmeliğin 3 üncü unsuru aşağıdaki halde değiştirilmiştir.
“MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 14/1/2015 tarihli ve 6585 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun 16 ncı unsurunun birinci fıkrasının (b) bendi ile 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 446 ncı unsuruna dayanılarak hazırlanmıştır.”
UNSUR 3 – Tıpkı Yönetmeliğin 4 üncü unsuru aşağıdaki biçimde değiştirilmiştir.
“MADDE 4 – (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında;
a) Bakanlık: Ticaret Bakanlığını,
b) Bilgi Sistemi: Taşınmaz Ticareti Bilgi Sistemini,
c) Emlak danışmanı: İşletme yahut kontratlı işletmede iş kontratı ile çalışan pazarlama ve satış işçisini,
ç) ESBİS: Esnaf ve Sanatkar Bilgi Sistemini,
d) Vilayet müdürlüğü: Ticaret vilayet müdürlüğünü,
e) İş sahibi: 13 üncü hususta belirtilen hizmetlerin yürütülmesi konusunda işletme yahut kontratlı işletme ile yetkilendirme mukavelesi düzenleyen gerçek yahut hukuksal bireyleri,
f) İşletme: Taşınmaz ticaretiyle iştigal eden ticari işletmeler ile esnaf ve sanatkar işletmelerini,
g) Kanun: Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunu,
ğ) Meslek odası: İlgili esnaf ve sanatkarlar odası ile ticaret ve sanayi odasını, ticaret ve sanayi odalarının başka kurulduğu yerlerde ticaret odasını,
h) Mesleksel yeterlilik dokümanı: Mesleksel Yeterlilik Kurumu tarafından onaylanarak bireyin bilgi, marifet ve yetkinliğini tabir eden sorumlu emlak danışmanı (Seviye 5) ve emlak danışmanı (Seviye 4) ulusal yeterliliklerine dayalı belgeyi,
ı) MERSİS: Merkezi Sicil Kayıt Sistemini,
i) Sorumlu emlak danışmanı: Taşınmaz ticareti ile iştigal eden gerçek kişi tacirler ile esnaf ve sanatkarları, ticaret şirketleri ve öbür hükmî kişi tacirler ile şubelerde ise taşınmaz ticareti faaliyetlerini yürüten yetkili temsilcileri,
j) Kontratlı işletme: Mukaveleye dayalı olarak bir işletmenin idare, tertip ve pazarlama teknolojileri üzere mevzularda takviyesini almak suretiyle o işletmenin iş yerinde taşınmaz ticaretiyle iştigal eden ticari işletmeler ile esnaf ve sanatkar işletmelerini,
k) Taşınmaz ticareti: Tapu kütüğüne kayıtlı olsun ya da olmasın taşınmaz alım satımı, pazarlanması ve kiralanmasına aracılık faaliyetleri ile bu faaliyetlerle birlikte yürütülen ve 13 üncü hususta belirtilen başka faaliyetleri,
l) Yetki evrakı: Taşınmaz ticaretiyle iştigal edilebilmesi için işletme ve kontratlı işletmeler ismine düzenlenen belgeyi,
m) Yetkilendirme mukavelesi: İşletme yahut kontratlı işletme ile iş sahibi ortasında düzenlenen ve muhakkak bir bedel karşılığında 13 üncü unsurda belirtilen hizmetlerin verilmesini öngören mukaveleyi,
n) Yetkili yönetim: İş yeri açma ve çalışma ruhsatı vermeye yetkili belediye yahut vilayet özel yönetimleri ile öbür yönetimleri,
tabir eder.”
HUSUS 4 – Birebir Yönetmeliğin 5 inci hususu başlığı ile birlikte aşağıdaki halde değiştirilmiştir.
“Yetki dokümanı
UNSUR 5 – (1) Taşınmaz ticareti, yetki dokümanına sahip işletme ve kontratlı işletmeler tarafından yapılır.
(2) Yetki evrakı, işletmenin bulunduğu yerdeki vilayet müdürlüğü tarafından Bilgi Sistemi üzerinden verilir, yenilenir ve iptal edilir.
(3) Ticari işletme ismine düzenlenen yetki dokümanında, MERSİS numarası ve MERSİS’e kayıtlı işletme ismi ve adresi ile ticaret unvanına; esnaf ve sanatkar işletmesi ismine düzenlenen yetki dokümanında ise ESBİS’e kayıtlı işletme ismi ve adresi ile işletme sahibinin ismi, soyadı ve T.C. kimlik numarasına yahut yabancı kimlik numarasına yer verilir.
(4) Kontratlı işletmenin yetki dokümanında, üçüncü fıkrada belirtilen bilgilerle birlikte, kontratla bağlı olunan işletmenin unvanı ve yetki evrakı numarasına da yer verilir.
(5) Yetki evrakı, her bir işletme ve kontratlı işletme için başka ayrı düzenlenir ve devredilemez.”
UNSUR 5 – Tıpkı Yönetmeliğin 6 ncı hususu aşağıdaki formda değiştirilmiştir.
“MADDE 6 – (1) İşletmeye yetki evrakı verilebilmesi için;
a) Meslek odasına kayıtlı olunması,
b) Gelir yahut kurumlar vergisi mükellefi olunması,
c) Meslek odası ve vergi kayıtlarındaki iştigal mevzuları ortasında taşınmaz ticareti faaliyetinin bulunması,
ç) Sorumlu emlak danışmanlarından en az birinin Düzey 5 mesleksel yeterlilik dokümanına sahip olması,
d) Sorumlu emlak danışmanlarının;
1) On sekiz yaşını doldurmuş olması,
2) En az lise mezunu olması,
3) İflas etmemiş yahut iflas etmiş olsa bile 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu kararlarına nazaran prestijinin yerine gelmiş olması,
4) Taammüden işlenen bir kabahatten ötürü beş yıldan fazla mutlaklaşmış mahpus cezası almamış yahut devletin güvenliğine, anayasal sisteme ve bu nizamın işleyişine, ulusal savunmaya ve devlet sırlarına karşı kabahatler ile casusluk, zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, itimadı berbata kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, cürümden kaynaklanan malvarlığı bedellerini aklama, terörün finansmanı, kaçakçılık, vergi kaçakçılığı, haksız mal edinme, azap, cinsel taarruz ve çocukların cinsel istismarı, kişiyi hürriyetinden mahrum kılma, hayasızca hareketler, müstehcenlik, fuhuş, kumar oynanması için yer ve imkan sağlama cürümlerinden karar giymemiş ya da ticaret ve sanat icrasından hükmen yasaklanmamış olması,
5) Ulusal Eğitim Bakanlığı, üniversiteler yahut Ulusal Eğitim Bakanlığınca yetkilendirilen kurum ve kuruluşlarca taşınmaz ticareti konusunda verilen en az yüz saatlik eğitimde başarılı olması,
6) Yetki dokümanı müracaatının yapıldığı tarihten evvelki son beş yıl içinde ortaöğretim mezunlarının en az on iki ay; ön lisans, lisans ve lisansüstü mezunlarının ise en az altı ay emlak danışmanlığı yahut sorumlu emlak danışmanlığı yapmış olması,
gerekir.
(2) Sorumlu emlak danışmanlarının, ortaöğretim yahut yükseköğretim kurumlarının taşınmaz ticareti ile ilgili alanlarından ya da bunlara denkliği kabul edilen yurt dışındaki öğretim kurumlarından mezun olmaları durumunda birinci fıkranın (d) bendinin (5) numaralı alt bendinde belirtilen mesleksel eğitim kaidesi ile (6) numaralı alt bendinde belirtilen mesleksel tecrübe kuralı aranmaz.
(3) Kontratlı işletmeye yetki dokümanı verilebilmesi için;
a) Kontratlı işletmenin, birinci fıkranın (d) bendinin (6) numaralı alt bendinde belirtilen mesleksel tecrübe kaidesi hariç olmak üzere birinci fıkrada belirtilen kuralları taşıması,
b) 21 inci unsurda belirtilen mukavelenin yapılmış olması,
c) İşletmenin yetki dokümanının bulunması ve kontratlı işletmesini Bilgi Sistemi üzerinden vilayet müdürlüğüne bildirmiş olması,
gerekir.
(4) Birinci fıkranın (d) bendinin (5) numaralı alt bendinde belirtilen mesleksel eğitim koşuluna ait yordam ve temeller ile bu koşuldan muafiyet sağlayan eğitim alanları, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının görüşleri alınarak Bakanlıkça belirlenir.”
UNSUR 6 – Tıpkı Yönetmeliğin 7 nci hususunun birinci fıkrasının ikinci cümlesi yürürlükten kaldırılmış, ikinci ve üçüncü fıkraları aşağıdaki halde değiştirilmiştir.
“(2) İlgili kurum ve kuruluşların elektronik bilgi sistemlerinden sağlanabilen evraklar, bu sistemlerden temin edilerek elektronik ortamda oluşturulan belgede başka müracaat evrakı ile birlikte saklanır.
(3) Yetki evrakı verilmesinde aranan koşulları taşıdığı anlaşılan işletme ve kontratlı işletmelere, müracaat tarihinden itibaren on gün içinde yetki evrakı verilir. Başvurusu reddedilen işletme ve kontratlı işletmelere durum münasebeti ile birlikte Bilgi Sistemi üzerinden bildirilir.”
UNSUR 7 – Birebir Yönetmeliğin 8 inci unsuru aşağıdaki halde değiştirilmiştir.
“MADDE 8 – (1) Yetki evrakı, içeriğindeki bilgilerden rastgele birinde değişiklik olması durumunda yenilenir.
(2) Yenileme başvurusu, yetki dokümanında yer alan bilgilerde değişiklik olması durumunda, değişikliğin gerçekleştiği tarihten itibaren on gün içinde Bilgi Sistemi üzerinden yapılır.
(3) İşletme unvanı yahut adresinin değişmesi nedeniyle yetki evrakının yenilenmesi durumunda, yetki evrakının yenilendiği tarihten itibaren on gün içinde, o işletmenin kontratlı işletmelerinin yetki dokümanları de rastgele bir müracaata gerek olmaksızın yenilenir.
(4) Yetki dokümanının yenilenmesinde 7 nci unsurun ikinci ve üçüncü fıkraları uygulanır.”
HUSUS 8 – Tıpkı Yönetmeliğin 9 uncu unsuru başlığı ile birlikte aşağıdaki halde değiştirilmiştir.
“Yetki evrakının iptali
HUSUS 9 – (1) Yetki evrakı;
a) Yetki evrakı kaidelerinden rastgele birini kaybeden işletme yahut kontratlı işletmenin, bu durumun gerçekleştiği tarihten itibaren on gün içinde Bilgi Sistemi üzerinden yapacağı müracaat üzerine,
b) Yetki evrakı kaidelerinden rastgele birine sahip olunmadığının Bakanlıkça tespit edilmesi halinde,
c) Mühleti içinde yenileme müracaatında bulunulmaması nedeniyle Bilgi Sistemi üzerinden ya da yazılı olarak Bakanlıkça yapılan ikaz tarihinden itibaren on gün içinde yenileme müracaatında bulunulmaması halinde,
ç) Bu Yönetmelik kararlarına karşıt hareket eden işletme yahut kontratlı işletmeye Bakanlıkça on günden az olmayacak formda verilen müddet içinde tersliğin ortadan kaldırılmaması yahut birebir takvim yılı içinde tekrarlanması halinde,
iptal edilir.
(2) İşletmenin yetki evrakının iptal edilmesi halinde kontratlı işletmelerinin yetki evrakları de iptal edilir.
(3) Mukavelesi sona eren yahut mukaveleyle bağlı olduğu işletmenin adresinden öbür bir adreste faaliyet gösteren kontratlı işletmenin yetki evrakı iptal edilir.
(4) Yetki dokümanı iptal edilen işletme ve kontratlı işletmeye bu durum gerekçesiyle birlikte Bilgi Sistemi üzerinden bildirilir.
(5) Birinci fıkranın (ç) bendi mucibince yetki dokümanı iptal edilen işletme ve kontratlı işletmeye, işletme ve kontratlı işletme sahibinin öteki işletmelerine ve temsilcisi olduğu işletmelere, iptal tarihinden itibaren bir yıl müddetle yetki dokümanı verilmez.”
UNSUR 9 – Tıpkı Yönetmeliğin 10 uncu unsuru aşağıdaki halde değiştirilmiştir.
“MADDE 10 – (1) Sorumlu emlak danışmanlarının Düzey 5, emlak danışmanlarının ise Düzey 4 mesleksel yeterlilik evrakına sahip olması gerekir.
(2) Sorumlu emlak danışmanlarının, yükseköğretim kurumlarının; emlak danışmanlarının ise ortaöğretim yahut yükseköğretim kurumlarının taşınmaz ticareti ile ilgili alanlarından ya da bunlara denkliği kabul edilen yurt dışındaki öğretim kurumlarından mezun olmaları durumunda mesleksel yeterlilik evrakı kuralı aranmaz.
(3) Mesleksel yeterlilik evrakı kaidesinden muafiyet sağlayan taşınmaz ticareti ile ilgili alanlar Bakanlıkça belirlenir.”
HUSUS 10 – Birebir Yönetmeliğin 11 inci hususunun başlığı “Bilgi Sistemi, bildirim yükümlülüğü ve ilan” olarak değiştirilmiş, tıpkı hususun ikinci fıkrası aşağıdaki formda değiştirilmiş, tıpkı hususa ikinci fıkradan sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiş ve başka fıkralar buna nazaran teselsül ettirilmiş; mevcut üçüncü fıkrasında yer alan “işletmelerin” ibaresinden evvel gelmek üzere “işletme ve sözleşmeli” ibaresi eklenmiştir.
“(2) Bakanlıkça gerekli görülen bilgi ve evraklar, Bakanlığın belirlediği müddet içinde ilgili kişi, kurum ve kuruluşlar ile işletme ve kontratlı işletmelerce Bilgi Sistemine aktarılır.”
“(3) İşletmeler;
a) Kontratlı işletmelerine ait bilgileri, 21 inci hususta belirtilen kontratın yapıldığı,
b) Sorumlu emlak danışmanları ve emlak danışmanları ile kontratlı işletmelerinin sorumlu emlak danışmanları ve emlak danışmanlarının işe başlama ve işi bırakma bilgilerini bu durumların gerçekleştiği,
c) Kontratı sona eren kontratlı işletmelerine ait bilgileri bu durumun gerçekleştiği,
tarihten itibaren on gün içinde Bilgi Sistemine aktarmakla yükümlüdür.”
UNSUR 11 – Tıpkı Yönetmeliğin 12 nci hususu başlığı ile birlikte aşağıdaki formda değiştirilmiştir.
“İnternet ortamındaki ilanlara ait yükümlülükler
UNSUR 12 – (1) İnternet ortamında taşınmaz ticaretine yönelik ilan veren işletme ve kontratlı işletmeler, 14 üncü unsurun ikinci fıkrasının (h), (ı), (i) ve (j) bentlerinde belirtilen prensip ve kurallara uymakla ve ilanlarında üçüncü şahısları aldatıcı bilgi ve evraklara yer vermemekle yükümlüdür.
(2) İnternet ortamında taşınmaz ticaretine yönelik ilan verilmesine aracılık eden gerçek yahut hukuksal şahıslar aşağıdaki konulara uymakla yükümlüdür:
a) İşletme ve kontratlı işletmelerin 14 üncü unsurun ikinci fıkrasının (i) bendinde belirtilen yükümlülüğünü yerine getirebilmesine imkan sağlamak.
b) İşletme ve kontratlı işletmelerin üyeliğinden evvel Bakanlığın internet sayfası yahut Bilgi Sisteminden yetki dokümanı denetimi yaparak yetki evrakına sahip olmayan işletme ve kontratlı işletmeleri üye yapmamak.
c) Tıpkı taşınmaza yönelik birden fazla işletme yahut kontratlı işletme tarafından ilan verilmesi durumunda, o taşınmaza ait yetkilendirme mukavelesine taraf olan işletme yahut kontratlı işletmenin talebi halinde yetkisiz verilen ilanları yayımdan derhal kaldırmak.
ç) İlanlara ait talep ve şikayetlerin internet tabanlı irtibat sistemlerinden en az biri ve telefon aracılığıyla iletebilmesi için müşteri hizmetleriyle irtibat imkanı sunmak. Bu talep ve şikayetlerin aktif halde yönetilerek sonuçlandırılmasını sağlamak.
d) İlan, şikayet ve üyeliklere ait bilgileri Bakanlığın taleplerine uygun olarak Bakanlığa iletmek.
e) Taşınmaz ticaretinin geliştirilmesi ve tüketicinin korunması hedefiyle Bakanlıkça alınan önlemlere uymak.”
UNSUR 12 – Tıpkı Yönetmeliğin 13 üncü hususu aşağıdaki halde değiştirilmiştir.
“MADDE 13 – (1) Yetki evrakına sahip işletme ve kontratlı işletmeler, taşınmaz alım satımı ve kiralanmasına aracılık hizmetleri ile birlikte yetkilendirme mukavelesine husus taşınmazla ilgili aşağıdaki hizmetleri verebilir:
a) Mülkiyeti evre borcu doğuran süreçler ile tıpkı yahut şahsi hak tesis eden süreçlere aracılık etmek.
b) İnceleme, araştırma ve raporlama yapmak.
c) Rayiç satış yahut kira bedeli ile vergi bedeli araştırması yaparak iş sahibine bu konularda bilgi vermek.
ç) Yetkilendirme mukavelesinde açıkça belirtilmesi şartıyla; tapu ve kadastro müdürlükleri, vergi dairesi müdürlükleri, yetkili yönetimler ve başka kurumlardaki süreçlere aracılık etmek ve bu kurumlardan bilgi ve evrak temin etmek.
d) Kira bedeli ödemeleri ile abonelik süreçlerini takip etmek, tamir, bakım ve tamirat üzere hizmetlerin verilmesini sağlamak ve bu konularla ilgili süreçler hakkında iş sahibini bilgilendirmek.
e) Danışmanlık ve idare hizmeti vermek.
f) Devre mülk ve devre tatil satış ve pazarlamasına aracılık etmek.
g) Taşınmaz ticaretine ait başka hizmetleri yürütmek.”
UNSUR 13 – Tıpkı Yönetmeliğin 14 üncü hususu aşağıdaki halde değiştirilmiştir.
“MADDE 14 – (1) Taşınmaz ticaretiyle iştigal edilen iş yeri ikamet maksadıyla kullanılamaz ve bu iş yerinde öbür bir ticari faaliyette bulunulamaz.
(2) Taşınmaz ticaretiyle iştigal edenler;
a) Verdiği hizmet nedeniyle edindiği bilgi ve dokümanları, yetkilendirme mukavelesinde belirtilen temeller dışında açıklayamaz ve kullanamaz.
b) Hizmet sunarken ahlaka uygun, adil, dürüst, ihtimamlı ve makul formda hareket eder; aldatıcı bilgi veremez.
c) Haksız ve hukuka ters davranış ve ticari uygulamalarda bulunamaz.
ç) Hizmet verdiği bireylerin tercihlerini etkileyecek nitelikteki bilgileri gizleyemez.
d) Hizmet verdiği bireylerin menfaatlerine muhalif davranışta bulunamaz.
e) Hizmet verdiği şahısları yasa dışı olan ve etik olmayan uygulamalara teşvik edemez.
f) Hizmet verdiği şahıslara tehdit yahut taciz edici davranışlarda bulunamaz.
g) Hizmet verdiği şahıslara doküman imzalatmadan evvel bu evrakları okumaları için kâfi müddet verir, dokümanlarda yer alan kararları açıklar ve imzalanan dokümanların birer suretini bu şahıslara teslim eder.
ğ) Aldığı her teklifi ve karşı teklifi, hizmet verdiği bireylere yanlışsız ve objektif bir biçimde en kısa müddette yazılı olarak yahut elektronik ortamda sunar.
h) Taşınmazın satılması yahut kiralanması ya da satış yahut kiralamadan vazgeçilmesi veyahut yetkilendirme mukavelesinin feshedilmesi yahut müddetinin sona ermesi durumunda, bu durumun gerçekleştiği tarihi izleyen üç gün içinde ilan faaliyetine son verir.
ı) İlanlarında yetkilendirme mukavelesine muhalif konulara yer veremez.
i) İlanlarında yetki evrakı numarasına, yetki evrakındaki işletme ismi yahut unvanına, adres bilgisi hariç olmak üzere vilayet, ilçe, mahalle, ada ve parsel bilgileri ile 15 inci unsurun üçüncü fıkrasında belirtilen öbür bilgilere, irtibat bilgisine ve varsa taşınmazın güç kimlik bilgilerine kolay okunabilir biçimde yer verir.
j) Alım satım, pazarlama yahut kiralamaya yetkili olmadığı taşınmaza yönelik ilan veremez.
k) Her bir yetkilendirme kontratı için fizikî olarak yahut elektronik ortamda evrak oluşturur. Yetkilendirme mukavelesini ve bu kontrat çerçevesinde verilen hizmetler kapsamında düzenlenen mukavele ve öteki evrakları belgesinde en az beş yıl müddetle saklar.
l) 6 ncı unsurun birinci fıkrasının (d) bendinin (4) numaralı alt bendinde belirtilen isimli sicil kaidesini haiz olmayan emlak danışmanı istihdam edemez.
(3) Kontratlı işletmenin taraf olduğu yetkilendirme, alım satıma aracılık, kiralamaya aracılık ve hizmet paydaşlığı mukaveleleri, kontratla bağlı olunan işletmenin sorumlu emlak danışmanı tarafından denetim edilerek imzalanır.”
HUSUS 14 – Tıpkı Yönetmeliğin 15 inci unsuru aşağıdaki biçimde değiştirilmiştir.
“MADDE 15 – (1) Taşınmaz ticaretine yönelik hizmetler, iş sahibi ile işletme yahut kontratlı işletme ortasında yazılı formda yapılan yetkilendirme kontratına dayanılarak verilir.
(2) Yetkilendirme mukavelesi birer nüshası taraflarda kalacak halde en az iki nüsha düzenlenir. Bu kontratta taban olarak aşağıdaki bilgilere yer verilir:
a) İşletme yahut kontratlı işletmenin yetki evrakı numarası ve bağlantı bilgileri ile sorumlu emlak danışmanının ismi, soyadı ve imzası.
b) İş sahibinin gerçek kişi olması durumunda bu kişinin ismi, soyadı, T.C. kimlik numarası yahut yabancı kimlik numarası ile irtibat bilgileri ve imzası; hukuksal kişi olması durumunda ise hukuksal kişinin unvanı ve irtibat bilgileri ile temsile yetkili şahsının ismi, soyadı ve imzası.
c) İşletme yahut kontratlı işletme tarafından verilecek hizmetler ve hizmet bedelleri.
ç) Tarafların hak ve yükümlülükleri.
d) Kararlaştırılması halinde oran yahut meblağı işletme yahut kontratlı işletme için toplam hizmet bedelini aşmamak şartıyla tarafların mukaveleden cayması durumunda ödenecek cayma bedeli ve kontratın hiç yahut gereği üzere ifa edilmemesi halinde uygulanacak ceza şartı ile tarafların başka mali ve hukuksal sorumlulukları.
e) Mukavelenin müddeti.
f) Tarafların tebligat adresleri.
(3) Alım satım ve kiralamalara ait yetkilendirme kontratlarında ikinci fıkradaki bilgilerle birlikte taşınmaza ait minimum olarak aşağıdaki bilgilere yer verilir:
a) İmar ve yapı kullanma müsaade durumu.
b) Tapu kaydı bilgileri, cinsi ve adresi.
c) Büyüklüğü, yaşı ve fiili kullanım durumu.
ç) Kat, cephe ve görüntü üzere pozisyon özellikleri.
d) Toplu taşıma araçlarının duraklarına yaklaşık uzaklığı.
e) Toplumsal ve kültürel yerlere yaklaşık arası.
f) Oda, salon, banyo, tuvalet ve balkon sayısı ile bunların yaklaşık büyüklükleri üzere iç özellikler.
g) Apartman, site, bina yahut müstakil olma durumu ile toplumsal ve kültürel donatıları üzere dış özellikleri.
ğ) Topraklar için pay, emsal ve öngörülen bina yüksekliği bilgileri ile üzerinde ekili yahut dikili eser bulunup bulunmadığı.
h) Üzerinde ipotek, haciz ve gibisi kısıtlamaların bulunup bulunmadığı.
(4) Proje etabında olup inşasına başlanmamış yahut inşasına başlanmış olmakla birlikte şimdi tamamlanmamış taşınmazlar, ticari nitelikteki taşınmazlar ve tapu kütüğüne kayıtlı olmayan taşınmazlara ait yetkilendirme mukaveleleri ile iş sahibinin alıcı yahut kiracı olduğu yetkilendirme kontratlarında ikinci ve üçüncü fıkralardaki bilgilerden uygun olanlar ile kâfi bilgilendirme yapmaya elverişli öbür bilgilere yer verilir.
(5) İkinci ve üçüncü fıkralardaki bilgilerin ilgili elektronik sistemlerden yahut kayıtlardan sağlanamaması durumunda iş sahibinin yazılı yahut elektronik ortamdaki beyanı temel alınır. İş sahibinin beyan ettiği bilgilerin gerçeği yansıtmamasından iş sahibi sorumludur.”
UNSUR 15 – Birebir Yönetmeliğin 16 ncı unsuru aşağıdaki halde değiştirilmiştir.
“MADDE 16 – (1) Alım satıma aracılık hizmeti sonucunda alıcı ve satıcı ile işletme yahut kontratlı işletme ortasında alım satıma aracılık mukavelesi düzenlenir.
(2) Alım satıma aracılık kontratı birer nüshası taraflarda kalacak halde en az üç nüsha düzenlenir. Bu kontratta minimum olarak aşağıdaki bilgilere yer verilir:
a) İşletme yahut kontratlı işletmenin yetki dokümanı numarası, irtibat bilgileri ve tebligat adresi ile sorumlu emlak danışmanının ismi, soyadı ve imzası.
b) Alıcı yahut satıcının gerçek kişi olması durumunda bu kişinin ismi, soyadı, T.C. kimlik numarası yahut yabancı kimlik numarası, irtibat bilgileri, tebligat adresi ve imzası; hukuksal kişi olması durumunda ise hükmî kişinin unvanı, irtibat bilgileri ve tebligat adresi ile temsile yetkili şahsının ismi, soyadı ve imzası.
c) Taşınmazın tapu kaydı bilgileri, cinsi ve adresi ile varsa taşınmazın güç kimlik bilgileri.
ç) Taşınmazın alım satım bedeli ve bu bedelin ödenme yolu.
d) Kararlaştırılması halinde oran yahut fiyatı işletme yahut kontratlı işletme için hizmet bedelini aşmamak şartıyla alıcı yahut satıcının kontrattan cayması durumunda karşı tarafa ve işletme yahut kontratlı işletmeye ödenecek cayma bedeli ve kontratın hiç yahut gereği üzere ifa edilmemesi halinde uygulanacak ceza şartı.
e) Hizmet bedeli.
f) Tapu harcı ve döner sermaye hizmet bedeli üzere masrafların alıcı ve satıcı ortasındaki paylaşım metodu.
g) İlgili kanuna nazaran mukavelenin uygulanmasından doğan uyuşmazlıklarda hangi vilayet mahkeme ve icra dairelerinin yetkili olduğu hususu, uyuşmazlığın tahlili için arabuluculuk yahut tahkim üzere alternatif tahlil yollarına başvurulmasına ait kayıtlar ve kararlaştırması halinde tarafların öbür türel ve mali sorumlulukları.”
HUSUS 16 – Birebir Yönetmeliğin 17 nci unsuru aşağıdaki biçimde değiştirilmiştir.
“MADDE 17 – (1) Kiralamaya aracılık hizmeti sonucunda kiracı ve kiralayan ile işletme yahut kontratlı işletme ortasında kiralamaya aracılık kontratı düzenlenir.
(2) Kiralamaya aracılık kontratı birer nüshası taraflarda kalacak biçimde en az üç nüsha düzenlenir. Bu kontratta minimum olarak aşağıdaki bilgilere yer verilir:
a) İşletme yahut kontratlı işletmenin yetki dokümanı numarası, bağlantı bilgileri ve tebligat adresi ile sorumlu emlak danışmanının ismi, soyadı ve imzası.
b) Kiracı yahut kiralayanın gerçek kişi olması durumunda bu kişinin ismi, soyadı, T.C. kimlik numarası yahut yabancı kimlik numarası, bağlantı bilgileri, tebligat adresi ve imzası; hükmî kişi olması durumunda ise hükmî kişinin unvanı, irtibat bilgileri ve tebligat adresi ile temsile yetkili bireyinin ismi, soyadı ve imzası.
c) Taşınmazın tapu kaydı bilgileri, cinsi, adresi ve özellikleri ile varsa taşınmazın güç kimlik bilgileri.
ç) Taşınmazın kira bedeli ile kira bedelinin yıllık artış oranı ve ödenme metodu.
d) Kararlaştırılması halinde oran yahut fiyatı işletme yahut kontratlı işletme için hizmet bedelini aşmamak şartıyla kiracı yahut kiralayanın mukaveleden cayması durumunda karşı tarafa ve işletme yahut kontratlı işletmeye ödenecek cayma bedeli ve kontratın hiç yahut gereği üzere ifa edilmemesi halinde uygulanacak ceza şartı.
e) Hizmet bedeli.
f) İlgili kanuna nazaran kontratın uygulanmasından doğan uyuşmazlıklarda hangi vilayet mahkeme ve icra dairelerinin yetkili olduğu hususu, uyuşmazlığın tahlili için arabuluculuk yahut tahkim üzere alternatif tahlil yollarına başvurulmasına ait kayıtlar ve kararlaştırması halinde tarafların öteki tüzel ve mali sorumlulukları.”
UNSUR 17 – Birebir Yönetmeliğin 18 inci unsuru aşağıdaki halde değiştirilmiştir.
“MADDE 18 – (1) İşletme yahut kontratlı işletme, yetkilendirme kontratında yer alması şartıyla hizmetin ortak verilmesi konusunda öteki bir yahut birden fazla işletme yahut kontratlı işletme ile yetkilendirme kontratının konusuna yönelik ortak çalışma yürütebilir.
(2) Hizmet paydaşlığı kontratı birer nüshası taraflarda kalacak biçimde düzenlenir. Bu kontratta minimum olarak aşağıdaki bilgilere yer verilir:
a) İşletme yahut kontratlı işletmelerin yetki evrakı numarası, unvanı ve irtibat bilgileri ile sorumlu emlak danışmanının ismi, soyadı ve imzası.
b) Mukavelenin konusu.
c) Hizmet bedelinin paylaşım tarzı.
ç) Tarafların hak ve yükümlülükleri.
(3) İşletme yahut kontratlı işletme tarafından, hizmet paydaşlığı kontratının düzenlendiği gün iş sahibine bilgi verilerek bu mukavelenin bir örneği düzenlenme tarihinden itibaren üç gün içinde iş sahibine yazılı olarak yahut elektronik ortamda gönderilir. Gönderime ait ispat yükü gönderimi yapan işletmeye yahut kontratlı işletmeye aittir.”
UNSUR 18 – Birebir Yönetmeliğin 19 uncu unsuru aşağıdaki halde değiştirilmiştir.
“MADDE 19 – (1) Alım satımına yahut kiralanmasına aracılık edilen taşınmazın alıcı yahut kiracıya fizikî olarak yahut elektronik ortamda gösterilmesi hizmeti, taşınmaz gösterme dokümanı düzenlenmek suretiyle verilir.
(2) Taşınmaz gösterme dokümanı, birer nüshası taraflarda kalacak formda en az iki nüsha düzenlenir. Bu dokümanda minimum olarak aşağıdaki bilgilere yer verilir:
a) İşletme yahut kontratlı işletmenin yetki dokümanı numarası ve bağlantı bilgileri ile sorumlu emlak danışmanının ismi, soyadı ve imzası.
b) Taşınmazın gösterildiği kişinin ismi, soyadı, T.C. kimlik numarası yahut yabancı kimlik numarası ile irtibat bilgileri ve imzası.
c) Taşınmazın tapu kaydı bilgileri, cinsi ve adresi.
ç) Taşınmazın hangi gayeyle gösterildiği ve gösterilme tarihi.
d) Hizmet bedeli oranı yahut fiyatı.
(3) Taşınmaz gösterme dokümanı, her bir alıcı yahut kiracı için farklı başka düzenlenir. Taşınmaz gösterme evrakının birden fazla taşınmaz için düzenlenmesi durumunda alıcı yahut kiracının imzası her bir taşınmaz için başka ayrı alınır.
(4) Taşınmazı gösterme hizmeti karşılığında rastgele bir bedel talep edilemez.”
UNSUR 19 – Birebir Yönetmeliğin 20 nci unsuru aşağıdaki formda değiştirilmiştir.
“MADDE 20 – (1) Alım satıma aracılık hizmetine ait hizmet bedeli oranı, alım satıma aracılık mukavelesinde yer alan satış bedelinin katma kıymet vergisi hariç yüzde dördünden fazla olamaz.
(2) Kiralamaya aracılık hizmetine ait hizmet bedeli, kiralamaya aracılık kontratında yer alan kira bedelinin katma bedel vergisi hariç bir aylık fiyatından fazla olamaz.
(3) Alım satım yahut kiralamaya aracılık hizmetleri ile tıpkı anda bu hizmetlerle bağlı olarak 13 üncü hususta belirtilen öteki hizmetlerin de verilmesi durumunda, farklı yetkilendirme kontratı düzenlenmiş olsa dahi yalnızca bir hizmet bedeli alınabilir ve bu bedel, alım satıma aracılık hizmeti için birinci fıkrada belirtilen orandan, kiralamaya aracılık hizmeti için ise ikinci fıkrada belirtilen meblağdan fazla olamaz.
(4) İşletme ve kontratlı işletme, yetkilendirme kontratına bahis hizmetin verilmesi ile hizmet bedeline hak kazanır.
(5) Alım satım ve kiralamaya aracılık hizmetlerinde, birinci fıkrada belirtilen orandan ve ikinci fıkrada belirtilen fiyattan fazla olmayacak biçimde belirlenen hizmet bedeli, alım satıma yahut kiralamaya aracılık kontratlarında aksi kararlaştırılmadıkça taraflar ortasında eşit paylaşılarak ödenir.
(6) Bir taşınmazın alım satımı konusunda alıcı ve satıcı, kiralanması konusunda ise kiracı ve kiralayan ile başka ayrı yetkilendirme kontratı yapılmış olması durumunda yalnızca bir hizmet bedeli alınabilir. Bu durumda hizmet bedeli, birinci fıkrada belirtilen orandan ve ikinci fıkrada belirtilen meblağdan fazla olmayacak halde alım satıma yahut kiralamaya aracılık kontratlarında tekrar belirlenir.
(7) 18 inci husus çerçevesinde yürütülen ortak çalışma sonucunda hak kazanılan hizmet bedeli, alım satıma yahut kiralamaya aracılık mukavelelerinde belirlenen işletme yahut kontratlı işletmeye ödenir ve hizmet paydaşlığı kontratında belirtilen yordamda paylaşılır. Bu kontratta hizmet bedelinin paylaşımı konusunda karar bulunmaması halinde bu bedel taraflar ortasında eşit olarak paylaşılır.
(8) Taşınmazın yetkilendirme mukavelesinin müddeti içinde, taşınmaz gösterme dokümanını düzenleyen işletme yahut kontratlı işletme bertaraf edilerek direkt iş sahibinden satın alınması yahut kiralanması durumunda hizmet bedeline hak kazanılır.
(9) Yetki evrakı iptal edilen işletme ve kontratlı işletmenin, iptal tarihi prestijiyle geçerli olan yetkilendirme mukaveleleri feshedilmiş sayılır. Kontratın feshedilmiş sayılmasından evvel verilmiş olan hizmetler için hizmet bedeline hak kazanılır.”
UNSUR 20 – Tıpkı Yönetmeliğin 21 inci hususu başlığı ile birlikte aşağıdaki halde değiştirilmiştir.
“Sözleşmeli işletme
UNSUR 21 – (1) Kontratlı işletme faaliyetinde bulunulabilmesi için işletme ile kontratlı işletme ortasında yazılı kontrat yapılır. Birer nüshası taraflarda kalacak formda en az iki nüsha düzenlenen bu kontratta taban olarak aşağıdaki bilgilere yer verilir:
a) İşletmenin yetki evrakı numarası ve bağlantı bilgileri ile sorumlu emlak danışmanının ismi, soyadı ve imzası.
b) Kontratlı işletme sahibinin gerçek kişi olması durumunda bu kişinin ismi, soyadı, T.C. kimlik numarası yahut yabancı kimlik numarası ile bağlantı bilgileri ve imzası; hukukî kişi yahut şube olması durumunda ise hukuksal kişi yahut şubenin unvanı, irtibat bilgileri ve tebligat adresi ile yetkili temsilcisinin ismi, soyadı ve imzası.
c) Hizmet bedelinin taraflar ortasında paylaşım yordamı.
ç) Mukavelenin konusu ve mühleti.
d) Tarafların hak ve yükümlülükleri ile tebligat adresleri.
(2) Kontratlı işletme, yalnızca bir işletmeye mukaveleyle bağlı olarak taşınmaz ticareti faaliyetinde bulunabilir.”
HUSUS 21 – Birebir Yönetmeliğin 22 nci unsuru aşağıdaki halde değiştirilmiştir.
“MADDE 22 – (1) Bakanlık, bu Yönetmeliğin uygulanması, uygulamada çıkan problemler ve şikayetlerle ilgili kontrol yapmaya yetkilidir. Bakanlık bu yetkisini vilayet müdürlükleri aracılığıyla da kullanabilir.
(2) Yetkili yönetimler, Bakanlığın talebi üzerine bu Yönetmelik kapsamında ön inceleme mahiyetinde kontrol yapmakla vazifelidir.
(3) Yetkili yönetimler tarafından ikinci fıkra kapsamında yapılan kontrolün sonuçları, kontrolün sonuçlandığı tarihten itibaren on gün içinde vilayet müdürlüğüne bildirilir.
(4) Bu Yönetmeliğe karşıt hareket edenler hakkında Kanunun 18 inci hususunda öngörülen idari para cezaları Bakanlıkça uygulanır.
(5) Kontratlı işletmenin bu Yönetmelik kararlarına alışılmamış hareket ettiğinin tespit edilmesi ve bu karşıtlığın kontratla bağlı olunan işletmenin denetimindeki konulara ait olması durumunda işletme ve kontratlı işletme hakkında başka farklı idari para cezası uygulanır.
(6) İdari para cezalarının uygulanmasında, Kanunun 18 inci unsurunun ikinci, beşinci ve altıncı fıkralarında yer alan kararlar gizlidir.”
UNSUR 22 – Tıpkı Yönetmeliğin süreksiz 1 inci unsurunun ikinci, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkraları aşağıdaki formda değiştirilmiş, birebir süreksiz unsura aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“(2) 5/6/2018 tarihi prestijiyle taşınmaz ticaretine ait gelir yahut kurumlar vergisi ya da meslek odası kaydı bulunan işletme ve kontratlı işletmelerin;
a) Gerçek kişi işletmesi olması halinde, o tarihteki işletme sahibi,
b) Hukukî kişi işletmesi yahut şube olması halinde, o tarihte taşınmaz ticareti faaliyetlerini yürüten yetkili temsilcilerinden biri,
tarafından yapılan yetki dokümanı müracaatlarında 6 ncı hususun birinci fıkrasının (d) bendinin 2 numaralı alt bendinde belirtilen lise mezuniyeti koşulu aranmaz.
(3) 5/6/2018 tarihi prestijiyle taşınmaz ticaretine ait gelir yahut kurumlar vergisi ya da meslek odası kaydı bulunan işletmeler ismine ikinci fıkrada belirtilen bireyler tarafından 31/3/2021 tarihine kadar yapılan yetki dokümanı müracaatlarında, 5/6/2018 tarihinden evvel Ulusal Eğitim Bakanlığı, Ulusal Eğitim Bakanlığınca yetkilendirilen kurum ve kuruluşlar yahut üniversitelerden taşınmaz ticaretine ait eğitim sertifikası alınmış olması şartıyla, 6 ncı unsurun birinci fıkrasının (ç) bendinde belirtilen mesleksel yeterlilik evrakı kaidesi aranmaz.
(4) Bu hususun yürürlüğe girdiği tarih prestijiyle taşınmaz ticaretine ait gelir yahut kurumlar vergisi ya da meslek odası kaydı bulunan işletme ve kontratlı işletmeler ismine, ikinci fıkrada belirtilen şahıslar tarafından 31/3/2021 tarihine kadar yapılan yetki evrakı müracaatlarında:
a) 6 ncı unsurun birinci fıkrasının (d) bendinin 5 numaralı alt bendinde belirtilen mesleksel eğitim kuralı aranmaksızın yetki evrakı verilir. Kelam konusu koşulu haiz olunduğunu gösteren dokümanın 31/12/2021 tarihine kadar Bilgi Sistemine aktarılmaması yahut vilayet müdürlüğüne teslim edilmemesi halinde bu işletmelerin yetki dokümanları iptal edilir.
b) 6 ncı unsurun birinci fıkrasının (d) bendinin 6 numaralı alt bendinde belirtilen mesleksel tecrübe koşulu aranmaz.
(5) 5/6/2018 tarihi prestijiyle taşınmaz ticaretine ait gelir yahut kurumlar vergisi ya da meslek odası kaydı bulunan kontratlı işletmeler ismine ikinci fıkrada belirtilen şahıslar tarafından 31/3/2021 tarihine kadar yapılan yetki dokümanı müracaatlarında da üçüncü fıkra ile dördüncü fıkranın (a) bendi uygulanır.”
“(6) Bu hususun yürürlüğe girdiği tarih prestijiyle emlak danışmanlığı yapanlar hakkında 14 üncü unsurun ikinci fıkrasının (l) bendi uygulanmaz.
(7) 31/3/2021 tarihinden evvel Düzey 5 mesleksel yeterlilik dokümanı alan emlak danışmanlarının bu evrakları ilgili mevzuatı kapsamında iptal edilmediği sürece bu bireylerde Düzey 4 mesleksel yeterlilik dokümanı kaidesi aranmaz.
(8) 1/1/2021 tarihi prestijiyle taşınmaz ticaretiyle iştigal eden işletmeler, sorumlu emlak danışmanı ve emlak danışmanları ile kontratlı işletmelerine ait bilgileri 28/2/2021 tarihine kadar Bilgi Sistemine aktarır.”
HUSUS 23 – Tıpkı Yönetmeliğin 24 üncü unsurunda yer alan “Gümrük ve” ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır.
HUSUS 24 – Bu Yönetmeliğin;
a) 10 uncu hususuyla eklenen 11 inci unsurun üçüncü fıkrası ile 11 inci hususuyla değiştirilen 12 nci unsurun ikinci fıkrasının (b) ve (ç) bentleri 1/1/2021 tarihinde,
b) Öteki kararları yayımı tarihinde,
yürürlüğe girer.
HUSUS 25 – Bu Yönetmelik kararlarını Ticaret Bakanı yürütür.
Memurlar
