Pandemi periyodunda tüm alışveriş merkezlerindeki restoranlarda karabiber, kimyon ve tuz eserleri müşterilere paketler içinde sunuluyor. Hijyene kıymet verilerek kimsenin eli değmeden hazırlanan bu poşetler olumlu yansılar alsa da içeriğinin bilinmemesi kimi vatandaşları huzursuz ediyor. Tarım ve Orman Bakanlığı kontrolleri arttırarak muhakkak aralıklarla, hangi baharat firmalarının hileli eser sattığını, taklit ve tağşiş eserlerin listesini açıklıyor.
‘METALLERLE YAPILAN TAĞŞİŞLER BÜYÜK RİSK TAŞIYOR’
Baharatların insan sıhhati ve bağışıklık sisteminin koronavirüs periyodunda güçlü tutulması açısından çok değerli olduğunu tabir eden diyetisyen Derya Zünbülcan, kapalı baharatların içinde ne olduğunun bilinmediğini söyleyerek, hileli eserlerin sıhhate yarardan çok ziyan getirebileceğini söyledi. Kapalı baharatların içinde ne olduğunun bilinmediğini anlatan Zünbülcan, “Ne yazık ki sumak, karabiber ve çeşitli baharatlar, nohut tozu, demir tozu, çeşitli ot ve çöplerle tağşiş yapılabiliyor. Bu biçim hileler maliyeti düşürsün diye yapılsa da halk sıhhatiyle oynayan önemli atılımlardır. Vatandaşlar kesinlikle tükettiği baharatlara dikkat etmeli. Satın aldığı baharatları uzun müddettir tanıdıkları yerlerden temin etmeliler” dedi.
Bilhassa metallerle yapılan tağşişlerin büyük risk taşıdığına dikkat çeken Zünbülcan, demir tozu eklenmiş karabiberin daha ağır çekse de sıhhat açısından çok ziyanlı olduğunu lisana getirdi. Diyetisyen Zünbülcan, şunları söyledi:
“Karabiber güçlü bir baharattır. İçinde piperin bulunur. Kalp ve cilt sıhhatine iyi gelir. Kanserden korur, bedendeki iltihabı azaltır. Hileli karabiberler yararını almak bir yana, vatandaşları kanserojen tesirlerle karşı karşıya bırakabilir. Daha ağır çekmesi ve maliyeti düşürmesi açısından demir tozu eklenmiş bir karabiber tüketirseniz bu durum kansere yol açabilir, sindirim ve hudut sistemi rahatsızlıklarını tetikler, uzun vadede öldürücü olabilir”
PAKETLERİN ÜZERİNDE İMALATÇI FİRMANIN ÜRETİM BİLGİLERİ BULUNMALI
İzmir Kurukahveciler Kuruyemişçiler ve Baharatçılar Odası Lideri İlyas Gönen, kapalı baharatların üzerinde imalatçı firma bilgilerinin bulunması gerektiğini belirterek, vatandaşları dikkatli olmaları istikametinde uyardı. Gönen, “Kapalı bir baharatın içindeki zehir midir nedir, halk bunu bilmiyor. İmalatçı firma paketin üzerine içerik, üretim müsaadesi ve son kullanma tarihiyle ilgili bilgileri yazmak zorundadır. Bilgileri yazmayan kimyon, karabiber ya da tuzu tüketmeyin” dedi. Karabiberin içinde kişniş karıştırıldığı istikametinde de duyumlar aldıklarını anlatan Gönen, eski baharatçılardan ve bilinen aktarlardan alışveriş yapılması gerektiğini söyleyerek, “Pazaryerlerinde baharatlar açıkta satılıyor. Tıpkı baharatın kilosu bir yerde 30 lira, bir yerde 60 lira olur mu? Ucuzdur vardır bir illeti, kıymetlidir vardır bir hikmeti. Lakin bunun orta yolu var. Vatandaşlar gerekirse ceplerinde hijyen için kolonya taşırken kendi baharatını tuzunu da taşısın. Zira inanılmaz bir haksız rekabet var. Şuurlu tüketici olalım. Cezalar caydırıcı lakin esnafa caydırıcı. Başkalarını tespit etmek zor” diye konuştu.
‘HİLELİYİ AYIRT ETMEK ZOR”
İzmir’in tarihi Kemeraltı Çarşısı’nda baharat satışı yapan Celal Bayson ise, baharatın alındığı yerin değerli olduğunu hatırlatarak ortadaki fiyat farkına dikkat çekti. Düşük fiyat olması için eserlerin içine ikinci, üçüncü kaliteli gereç karıştırıldığını anlatan Bayson, “Biz müşterilerimiz devamlı tüketsin diye itina gösteriyoruz. Özel makinelerle taze çektiriyoruz, gözümüzün önünde hazırlanıyor. Bende karabiber 60 lira. Diğer yerde daha düşük fiyatla da görürsünüz. Lakin has karabiberin özel çekilmiş iri taneleri olur. Hileli karabiberi vatandaşların ayırt etmesi biraz güç. Bunun için muteber yerlerden alsınlar. Biz besin çarşısında toptancıyız. Sağlıkçılar bizi her ay denetime geliyor. Hijyen dokümanlarımız mevcuttur” dedi.
Esnaftan Erhan Turan ise şöyle konuştu:
“Kırmızı ve pul bibere tuğla tozu karıştırıldığını biliyorum. Pazaryerlerinde satılan açık eserler sıhhatsiz olur. Vatandaşlar baharatı bilinen aktarlardan alsınlar”
Memurlar
