– Avrupa İnsan Hakları Duruşması (AİHM), 2002’de kız çocuklarına cinsel istismarda bulunan ve kamuoyunda “Ümraniye sapığı” olarak bilinen zanlıya benzerliği nedeniyle tutuklanarak 27 gün cezaevinde kalan Bilal Akyıldız’ın “özgürlük ve güvenlik hakkı”nın ihlal edilmediğine karar verdi.
Akyıldız, 2002’de Samandıra’da 12 yaşındaki kız çocuğunu kaçırmaya teşebbüs eden, çok sayıda kız çocuğuna cinsel istismarda bulunan ve “Ümraniye sapığı” olarak bilinen zanlının robot fotoğrafına benzediği gerekçesiyle gözaltına alındı.
Gözaltı sürecinde yapılan DNA testi, Akyıldız’ın, o devirde yaşanan cinsel taarruz hadiselerinden sorumlu olmadığını gösterdi. Lakin Akyıldız, kaçırılmaya çalışılan iki mağdurun teşhisinin akabinde adliyeye sevk edildi.
Adliyeye girişinde “Ben aranan Ümraniye sapığı değilim. Hatam yalnızca aramızdaki benzerlik, ben hatasızım.” diyen Akyıldız, 18 Kasım 2002’de sevk edildiği mahkemece tutuklandı.
Akyıldız cezaevinde bulunduğu sırada, asıl zanlı Yaman Özçelik yapılan çalışmalar sonucunda 7 Aralık 2002’de yakalandı. Özçelik, sorgu sırasında hatasını itiraf etti, mağdur çocuklar da şüpheliyi teşhis etti. Yapılan testler de zanlının Yaman Özçelik olduğunu kanıtladı. 15 çocuğa cinsel istismarda bulunduğu savıyla yakalanan Özçelik, çıkarıldığı mahkemece tutuklandı.
Özçelik’in tutuklanmasının akabinde hatasız olduğu ortaya çıkan Akyıldız, hakkında açılan davanın birinci duruşmasında, iki mağdurun, “kendilerini kaçırmaya çalışan kişi olmadığını” söylemesi üzerine beraat etti.
Yaşanan süreçte 27 gün cezaevinde kalan Akyıldız, gözaltındayken berbat muamele gördüğünü öne sürdü. Açılan davalarda, Akyıldız’a tazminat ödenmesine hükmedildi.
– Hata işlediğine dair makul kuşku olmadan tutuklanmasından şikayetçi oldu
Daha sonra Akyıldız, Türkiye aleyhine AİHM’ye başvurdu, bir hata işlediğine dair makul kuşku olmadan tutuklanmasından, kimlik teşhisi sırasında usulsüzlükler yapıldığından şikayetçi oldu.
Başvuruyu inceleyen AİHM, Akyıldız’ın fail olduğu öne sürülen kişinin fotoğrafına benzediğini kabul ettiğine, DNA testlerinin başvuranın cinsel taarruzlardan sorumlu olmadığını ortaya çıkardığına, buna rağmen gözaltı sürecinde iki mağdurun ve bir şahidin Akyıldız’ı kaçırma aksiyonlarının faili olarak teşhis ettiğine dikkati çekti.
AİHM, Akyıldız’ın Avrupa İnsan Hakları Mukavelesinin (AİHS) 5. unsuru kapsamında bir hata işlendiğine dair makul kuşkuya dayanılarak gözaltına alındığı ve tutuklandığı sonucuna ulaşarak, “özgürlük ve güvenlik hakkı”nın ihlal edilmediğine hükmetti.
Öte yandan, duruşma, başvuranın gözaltında makûs muamele gördüğüne dair şikayetini, 6 aylık müracaat mühletine uyulmadığı, kendisine ödenen tazminat ve faiz ölçülerinin yetersiz olduğu şikayetlerini ise husus bakımından uyumsuz ve açıkça destekten mahrum olduğu münasebetleriyle kabul edilemez buldu.
– “Ümraniye sapığı” cezalandırılmıştı
Asıl fail Yaman Özçelik ise hakkında açılan çok sayıda davada çeşitli oranlarda mahpus cezasına çarptırılmış, yaşananlar uzun mühlet Türkiye gündeminde yer almıştı.
Memurlar
