Yargıtay 3. Hukuk Dairesi, manevi tazminat davalarında ’emsal’ nitelikte bir karara imza attı. Evlat parkındaki aydınlatma direğindeki kaçak sebebiyle elektrik akımına kapılarak ağır yaralanan evlat için verilen 5 bin liralık tazminatı az bulan Yüksek Duruşma; manevi tazminat davalarında, gelişmiş devletlerde artık eski kalıplardan çıkılarak caydırıcılık ögesine da yük verildiğine dikkat çekti.
Evlat parkının yanında bulunan aydınlatma direğindeki kaçak sebebiyle elektrik akımına kapılan evlat, ambulansla hastaneye kaldırıldı. Yaralı evlat, günlerce ağır bakım ünitesinde tedavi gördü. Evladın taburcu olmasıyla birlikte acılı aile, vukuatta sorumlu olan kurumların peşine düştü. Asliye Hukuk Duruşması’nın kapısını çalan acılı aile, mağdur evlat için 30 bin lira, ana ve baba için de 10’ar bin lira manevi tazminat istedi. Davayı kısmen kabul eden Duruşma; mağdur evlat için 15 bin, ana ve baba için de 5’er bin lira manevi tazminat ödenmesine hükmetti. Kararı davalı kurumlar temyiz etti. Yargıtay 3. Hukuk Dairesi, davacıların ekonomik durumlarının incelenmeden meblağ belirlenmesinin yasaya karşıt olduğu gerekçesiyle kararı bozdu. Duruşma, mağdur evlat için 5 bin lira manevi tazminat ödenmesi gerektiğine hükmetti. Kararı bu sefer davacılar temyiz etti.
“Tutar caydırıcı nitelikte olmalı”
Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin emsal nitelikteki kararı geçtiğimiz günlerde taraflara bildiri edildi. Kararda şöyle denildi: “Somut hadisede, davacılar yararına manevi tazminat takdir edilmesi konusunda kazanılmış hak oluşmuştur . Mahkemece , anılan davacılar yararına oluşan kazanılmış hak ihlal edilerek manevi tazminat taleplerinin reddedilmesi kararın bozulmasını gerektirmiştir. Manevi tazminat davalarında hükmedilecek para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata emsal bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı üzere, mamelek hukukuna ait zararın karşılanmasını da emel edinmemiştir. O halde, bu tazminatın hududu onun maksadına nazaran belirlenmelidir. Manevi tazminat davalarında, gelişmiş devletlerde artık eski kalıplardan çıkılarak caydırıcılık ögesine da yük verilmektedir. Gelişen hukukta bu yaklaşım, bireylerin vücuduna ve ruhuna karşı yöneltilen haksız hareketlerde yahut taksirli davranışlarda tatmin duygusu yanında caydırıcılık uyandıran nispetlerde manevi tazminat takdir edilmesi gereğini ortaya koymakta; kişi haklarının her şeyin önünde geldiğini değerle vurgulamaktadır. Bu unsurlar gözetildiğinde; asıl olan insan ömrüdür ve bunu hiçbir pahanın telafi etmesi imkanlı değildir. Burada amaçlanan yalnızca bir nebze olsun rahatlama duygusu vermek; öte yandan da zarar veren yanı da dikkat ve itina göstermek konusunda etkileyecek bir yaptırımla, caydırıcı olabilmektir. Somut hadisede,mağdur evlat için takdir edilen manevi tazminatın ölçüsü da azdır. Mahkemece, hadisenin özellikleri kıymetlendirilerek hakkaniyete tutarlı bir manevi tazminat ölçüsü belirlenmesi gerekirken yazılı formda karar verilmesi de isabetli değildir. Duruşma kararının bozulmasına oy birliği ile karar verilmiştir.”
Memurlar
