Çanakkale’nin Ezine ilçesine bağlı Dalyan köyü yakınındaki Alexandria Troas Antik Kenti’ne 1986’da lisans öğrencisi olarak gelen Prof. Dr. Erhan Öztepe, ömrünü bu hafriyat alanına adadı.
Eğitimini Ankara Üniversitesi, Lisan ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Arkeoloji Kısmında alan Öztepe, 1988’de mezun oldu. Öztepe, 1991 yılında yüksek lisans, 1999’da doktora çalışmasını tamamlayarak hekim unvanını aldı.
Çanakkale Arkeoloji Müzesi ve Ankara Üniversitesinde çeşitli misyonlarda bulunan Erhan Öztepe, Ayvacık’taki Gülpınar hafriyatı, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde Salamis hafriyatı ve Zeugma projelerinde çalışıp 2018’de profesör oldu.
1986’da öğrenci olarak geldiği Alexandria Troas Antik Kenti’nin 2011’de hafriyat başkanlığına getirilen Öztepe, yaklaşık 10 yıldır bölgenin hafriyat ve araştırmalarını yürütüyor.
Prof. Dr. Erhan Öztepe, AA muhabirine yaptığı açıklamada, öğrencilik periyoduyla birlikte alanda geçen akademik geçmişini anlattı.
Şimdi 19 yaşında bir öğrenciyken Çanakkale’ye geldiğini ve buradan bir türlü kopamadığını lisana getiren Öztepe, antik kentin yaklaşık 10 yıldır hafriyat başkanlığını yürüttüğünü, kesintisiz olarak 34 yıldır da bu bölgede çalıştığını vurguladı.
Öztepe, “Neredeyse bir ömür diyebilirim. 34 yıldır buradayız. Olağan değerli bir misyonumuz var ve çok iyi bir eğitim aldık. Bedelli hocam Coşkun Özgünel, arkeoloji dünyasının en kıymetli isimlerinden. Onlardan aldığımız eğitimle bizde yeni bir kuşak yetiştiriyoruz. Bu tüm mesleklerde böyledir. Çekirdekten yetişmek tabiri bizim lisanımızda kullanılır. Çok da kıymetlidir. Hem çekirdekten yetişmek hem de usta çırak münasebeti içerisinde mesleği öğrenmek ve icra etmek. Biz bütün bunları yaşadık. En aşağıdan başladım. Kademe kademe bir hafriyatın nasıl yürütülmesi gerektiğini hem de idari olarak nasıl yürütülmesi gerektiği konusunda yıllarca tecrübeler kazanarak bugün bu noktaya geldik.” diye konuştu.
Her gün yeni bir şeyler öğrenmeye devam ettiklerini belirten Öztepe, şunları söyledi:
“Bilim gelişen bir şey. Hafriyatlar çok değişti, kurallar da çok değişti. Biz de yeni şeyler öğrenmeye devam ediyoruz, öğretmeye çalışıyoruz, bizden sonraki jenerasyonu yetiştirmeye çalışıyoruz birebir disiplin içerisinde. Yani usta çırak münasebeti, bugünlerde toplumda tahminen biraz zayıflamış üzere gözükebilir birçok meslekte lakin bence çok kıymetli bir öge. Meslekleri sağlıklı icra etmek, bilginin birikimin jenerasyondan nesile aktarılması için bu geleneğin kesinlikle devam etmesi gerekir.”
Prof. Dr. Öztepe, teknolojinin çok geliştiğini ve buna ayak uydurmaya çalıştıklarını tabir ederek şöyle devam etti:
“Çamaşır makinesi çok kolay bir muhtaçlık. Bugün çabucak hemen her meskende çamaşır makinesi var, olmayan yok denecek kadar az fakat bundan 20 yıl evvel bu türlü imkanlar yoktu. Yeni başladığımda da çok şaşırmıştık. Bilgisayar yoktu, laptoplar, masa üstü bilgisayarlar yeni yeni çıkıyordu fakat her hafriyat alanında yoktu. Büsbütün ferdî olarak sanat yapıtı yapar üzere elle tek tek ölçerek, elle tek tek onu aydınger dediğimiz bizim kağıtların üzerine dökerek, çizimleri geçiriyorduk. Hafriyatta hava fotoğrafı çekmek çok zordu. Artık drone dediğimiz hadise var, o devirde aklımıza bile gelmezdi.”
“Öğrencilerimiz heyecanlı ve istekli”
Öğrencilik periyodundan bu yana hafriyat alanlarında ve arkeoloji ünitelerinde yer aldığını kaydeden Öztepe, öğrencilerinin de bu mevzuda heyecanlı ve istekli olduğunu söyledi.
Bir işin yapılabilmesi için evvel o mesleğin sevilmesi gerektiğine işaret eden Öztepe, açıklamalarını şöyle sürdürdü:
“Aradan çok uzun yıllar geçse de ben şu anda öğrencilik yıllarımda yaşadığım o birinci heyecanı yaşıyorum. Birebir heyecan olmasa esasen bu işi yapamazsınız. Şu anda ben o heyecanı öğrencilerimde görüyorum. O heyecanda olan arkadaşlar grubumuza katılıyor. Buradaki çalışmaların içerisinde yer alıyorlar. Bu tabi onların gelişmesi için tüm çabamı harcıyorum zira bu işe başlangıç çok kıymetli. Onun dışında da esasen hem üniversitede biz hocaları hem de alanda burada alanda tekrar benim dışımda öteki hocalar da var. Onlar da herkes kendi birikimi çerçevesinde ve yeni öğrendiği metotlar çerçevesinde onları öğretmeye çalışıyor. Bu arkadaşlarımızdan birkaçı eminim bizlerin yerini alacak ve bu çalışmalar devam edecek.”
“Türk arkeolojisi olarak iyi bir noktadayız”
Prof. Dr. Erhan Öztepe, Türk arkeoloji tarihinin Cumhuriyet kurulduktan sonra 1938’da Alacahöyük’te başladığını belirtti.
Şu anda Türkiye’deki 120 hafriyatın Türk hafriyat liderlerince yürütüldüğünü, sayının yüzey araştırmalarıyla birlikte 500’ü geçtiğini söz eden Öztepe, “Tüm Türkiye’de yapılan çalışmalara bakarsak bu harika bir sayı. Bunları sevinerek ve memnunlukla söylüyorum. Yıllar içerisinde arkeoloji kısımlarının sayısı arttı. Hocalarımız bizleri yetiştirdi. Bizler artık yetiştirmeye çalışıyoruz. Türk arkeologları sayısı arttı. Bu insanların yaptığı çalışmalar yani meslektaşlarımızın yaptığı çalışmalar artık Avrupa’yla dünyayla yarışır noktaya geldi. Yani biz Türk bilim insanları olarak Türk arkeolojisi olarak iyi bir noktadayız. Bugün teknolojik imkanlara da sahibiz. Şunu çok rahatlıkla söyleyebilirim, birebir imkanlara sahip olunduğunda bir Türk bilim adamının, bir Türk arkeoloğunun bir Alman, bir İngiliz, bir Fransız ya da bir Amerikalı bilim beşerden çok geride olduğunu düşünmüyorum. Tıpkı imkanlara sahip olduğumuzda daha da hoş işler yaptığımız örnekler var.” sözlerini kullandı.
Memurlar