Öğretmenin sınıfın tamamını muvaffakiyete teşvik etmek için her öğrenciye eşit yanıt hakkı tanıması gerektiğine vurgu yapan Dr. Öğr. Üyesi Derya Kavgaoğlu, “Bunun için de gerekirse hitap biçimini, soru sorma biçimini değiştirmeli ve öğrenciyi merkeze alarak onun anlayacağı biçimde tabir etmelidir” dedi.
İstanbul Gelişim Üniversitesi’nden Dr. Öğr. Üyesi Derya Kavgaoğlu, öğretmenlerin öğrencileri ile sağlıklı nasıl irtibat kurması gerektiğiyle ilgili açıklamalarda bulundu. Dr. Öğr. Üyesi Derya Kavgaoğlu, “Öğretmenin soruyu hem sorup hem de cevaplama alışkanlığı varsa, öğrenciler üzerinde hayli moral bozucu bir tesir bırakıyor. Bu alışkanlığa sahip bir öğretmenin öğrencisi, soruya ait karşılığı bilse de lisana getirmeye yeltenmez. Zira kendisine kelam hakkı verilmeyeceğinden emindir. Bu durumdaki öğrenciyi bildiğini lisana getirme istikametinde cesaretlendirmek de zordur. Öğretmen bu formda davranmaya devam ettiği sürece, öğrencinin kendini tabir etmeme – edememe, susma, pasif kalma biçimindeki olumsuz davranışları da pekişir” dedi.
“Dikkatsiz öğrenci davranışını pekiştirir”
Kavgaoğlu şunları söyledi: “Öğretmenler sordukları soruyu öğrencilerin anlamadığını varsayarak veyahut sorunun daha da netleşeceğini düşünerek tekrar tekrar sormamalı. Bu alışkanlık, dikkatsiz öğrenci davranışını pekiştirir. Öğrenci, soru sorulduğu anda soruyu dinlemek yerine ya bilişsel ya da sezgisel olarak karşılığı yakalamaya şartlanır. Ayrıyeten bu alışkanlığın vakit kaybına neden olduğu ve tesirli sınıf idaresinde öğretmene yardımcı bir seçenek olmayacağı unutulmamalıdır. Ses tertibinin yetersiz olması, soruların birinci seferde anlaşılamayacak kadar karmaşık olması yahut soruların öğrenciye yazdırılması üzere istisnai durumlar haricinde soru tekrarından kaçınmak gerekir”.
“Öğretmen sözel etkileşimin merkezine geçmemeli”
Öğrencinin karşılığını tekrar etmenin vakit kaybına yol açacağına işaret eden Kavgaoğlu, “Bu durum tıpkı vakitte öğrencilerin akranlarını yok saymalarına, yegane bilgi kaynağının öğretmen olduğunu düşünmelerine sebep olur. Zira öğrenci birinci etapta akranının verdiği karşılıkla ilgilenmez, kesin, net ve en yanlışsız yanıt öğretmenin ağzından çıkana kadar beklemeye şartlanır. Bu nedenle öğretmen sözel etkileşimin merkezine geçmemeli, yanıt veren öğrenciye odaklanma eğilimini koruma etmelidir” sözlerini kullandı.
“Öğrencilerin uzun uzun konuşmasından şikayet etmeyin”
Kavgaoğlu, “Öğretmen öğrenciye soru sorar, yanıt vermeye çalışan öğrencinin lafını yarıda keserek ondan büsbütün bağımsız bir halde yanıta ait olarak kendi fikirlerini söz eder” dedi ve ekledi: “Lafı öğretmen tarafından kesilen öğrenci net ve kesin bilgiye sahip olsa da cevabı ezbere biliyor olsa da yüreği kırıldığından sürece iştirak etme konusunda utangaç kalacaktır. Öğrencilerin uzun uzun konuşmasından sıkılan, şikayet eden öğretmenler, öğrencilerde hayal kırıklığı oluşturabilir. Daha da berbatı bu durum öğrencilerin kendi içlerinde bir yanıtlama düzeneği oluşturmalarına ve bunu tedrici olarak geliştirmelerine de pürüz teşkil eder.”
“Öğretmen öğrencisini dinlemeli”
“Öğretmen öğrencisini dinlemeli” diyen Kavgaoğlu, “Eğer öğretmen dinleme nezaketini gösteremiyorsa bu alışkanlığın öğrencilerinde gelişmesini de bekleyemez. Öğretmenlerin sınıfta olumlu öğrenci davranışlarını geliştirememelerinin esas sebebi öğrencilerin hissettiklerine ve his dünyalarına eğilip, anlamaya çalışma konusunda duyarsız kalmalarıdır” biçiminde konuştu.
Kavgaoğlu konuşmasına şöyle devam etti:
“Öğretmenin sınıf içi ve sınıf dışı etkinliklerde sürekli birebir öğrencilere kelam hakkı vermesi sıkça rastlanan öğrenci şikayetlerinden biridir. “Öğretmen bana hiç kelam hakkı vermiyor” yahut “öğretmenin sınıfta birkaç beğenilen öğrencisi var sorularını daima onlara yöneltiyor”. Bu durumlar ikili standart algılayıp hayal kırıklığına uğrayan öğrencilerin tipik tabirleridir. Akademik yetenekleri yüksek olmayan öğrencilerin yanıtlarını dinlemek ve onlara dönüt vermek için daha az vakit ayırmak, sınıf ortamında önyargı ikliminin hakim olduğunu gösterir. Öğretmenin bu ön yargılara sahip olup olmadığını test etmesinin en kolay yolu, her derste kelam hakkı verdiği öğrencilerin numaralarını kaydederek denetim etmesidir. Haftalık olarak tutulacak listenin denetim sonucu, öğretmenin ebediyen tıpkı öğrencilere kelam hakkı vermeye yönelik bir eğilimi olup olmadığı konusunun da net bir göstergesi olacaktır.”
Her öğrenciye eşit karşılık hakkı tanıması gerekiyor
Öğretmenin sınıfın tamamını muvaffakiyete teşvik etmek için her öğrenciye eşit karşılık hakkı tanıması gerektiğine vurgu yapan Kavgaoğlu, “Bunun için de gerekirse hitap üslubunu, soru sorma biçimini değiştirmeli ve öğrenciyi merkeze alarak onun anlayacağı formda söz etmelidir. Zira öğrencinin muvaffakiyete ulaşma ve odaklanma konusunda alabileceği en önemli olumlu pekiştireç öğrencinin kendini başarılı hissetmesidir” diye konuştu.
Memurlar
