Türkiye’nin Karadeniz’deki birinci ulusal derin deniz sondajını gerçekleştiren Fatih sondaj gemisi, Sakarya Gaz Alanı’nda 320 milyar metreküp doğalgaz rezervi keşfetti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “müjde” olarak açıkladığı Türkiye tarihindeki en büyük doğalgaz keşfi, ülkenin son devirde denizlerde ağır bir biçimde yürüttüğü sismik arama ve sondaj faaliyetlerinin birinci somut meyvesi oldu. Türkiye’nin Karadeniz’deki münhasır ekonomik bölgesinde, yaklaşık 170 kilometre açıkta gerçekleştirdiği ve ülkenin doğalgaz ithalatının kıymetli bir kısmını karşılayabilecek bu keşif, bundan sonra denizlerde yürütülecek arama ve üretim faaliyetleri açısından yeni bir periyodun kapısını aralıyor. Bu keşfin Türkiye’nin yerli üretimini artırarak ithalat bağımlılığını azaltmasının yanı sıra Rusya, İran ve Azerbaycan ile birkaç yıl içinde kademeli olarak sonlanacak uzun vadeli gaz kontratlarının da yine şekillenmesinde kritik rol oynayacağı belirtiliyor.
ÜRETİM MUHTAÇLIĞIN YÜZDE 1’İ
Türkiye’nin kara ve deniz alanlarından doğalgaz üretimi 2019 sonu prestijiyle 473,8 milyon metreküp düzeyine yükselirken, bugüne kadar ülke içinde üretilen toplam gaz ölçüsü ise 16 milyar 615 milyon metreküp oldu.
Türkiye’nin yıllık mevcut üretimi ise 45 milyar metreküp düzeyindeki toplam gaz muhtaçlığının lakin yüzde 1’ini karşılıyor. Sakarya Gaz Alanı’ndaki 320 milyar metreküplük gaz rezervinin keşfi Türkiye’nin bugüne kadar ürettiği toplam doğalgaz ölçüsünün da neredeyse 20 katı düzeyinde bulunuyor. Öteki yandan, bu keşif bölgede yeni rezervlerin habercisi olurken, bu ölçünün yeni sondajlarla artması bekleniyor.
SONDAJ 50 YIL EVVEL BAŞLADI
Türkiye’nin deniz sondajları Akdeniz ve Karadeniz olmak üzere 1970’te başladı. Karadeniz-1 kuyusundaki birinci sondajın akabinde iki ve üç boyutlu sismik aramalara da sürat verildi. Bu kapsamda TPAO’nun Karadeniz’de yürüttüğü hidrokarbon arama faaliyetleri 2004 yılından itibaren ağırlaştı. Karadeniz’de 2004-2019 yılları ortasında ruhsatlandırılan bloklarda tenkitlere karşın istikrarlı bir sismik arama stratejisi yürütülerek 142 bin kilometre iki boyutlu ve 37 bin 610 kilometre üç boyutlu sismik data toplandı. Toplanan dataların yorumlanmasının akabinde, toplamda 6 derin deniz ve 10 sığ deniz arama kuyusu kazıldı. TPAO’nun Akçakoca-3 ve Akçakoca-4 kuyularındaki gaz keşfinin akabinde Akçakoca üretim alanında da 24 kuyu kazıldı ve bu alandaki üretim faaliyetleri devam ediyor. Ayrıyeten, TPAO Karadeniz’de BP, Petrobras, Exxon Taşınabilir ve Shell ile iştirak yaparak çeşitli sismik arama faaliyetleri gerçekleştirdi.
YEDİ YILDIR KENDİMİZ TARIYORUZ
Türkiye’nin Fatih, Yavuz ve Yasal isimli üç sondaj gemisi; Oruç Reis ile Barbaros Hayrettin Paşa isimli sismik araştırma gemisi bulunuyor. Yasal ise sefere hazırlanıyor. Yavuz Doğu Akdeniz’de mesai yapıyor. Türkiye, Barbaros ve Oruç Reis gemileriyle kendi imkanlarıyla denizlerde sismik arama çalışmalarına 2013’te başladı. Kelam konusu gemiler Karadeniz, Akdeniz ve Marmara Denizi’ni tararken toplanan bilgiler kıymetlendirilerek Yavuz ve Fatih gemileriyle sondaj çalışmaları da ağırlaştı. Bu kapsamda 2017’de TPAO envanterine katılan ve Türkiye’nin birinci ulusal sondaj gemisi olan Fatih, İstanbul’un fethinin 567. yıl dönümü 29 Mayıs’ta Karadeniz’deki birinci ulusal sondajı gerçekleştirmek üzere Haydarpaşa Limanı’ndan uğurlandı. Fatih, 20 Temmuz’da Zonguldak açıklarındaki birinci olarak Tuna-1 olarak isimlendirilen lokasyonda 3 bin 500 – 4 bin metre derinlik maksadıyla Karadeniz’deki birinci ulusal derin deniz sondajına başladı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, sahanın Sakarya gaz alanı olarak isimlendirildiğini açıkladı.
Memurlar