Davacı 2019 tarihinde misyona iade edilmiş ve kendisine toplu ödeme yapılmış fakat toplu ödemede 2019 yılı oranları dikkate alınmıştır. Davacı ise 2016, 2017, 2018 yıllarına ilişkin olduğu münasebetiyle 2019 yılının gelir vergisi sayılarının uygulanamayacağı münasebeti ile yönetime başvurmuştur.
Duruşma ise davacıyı haklı bulmuştur.
T.C.
GAZİANTEP
BÖLGE YÖNETIM DURUŞMASI
BİRİNCİ VERGİ DAVA DAİRESİ
Temel : 2019/362
Karar : 2019/959
Tarih : 13.11.2019
ÖZET
Dava, davacı tarafından 2019 Şubat ve Mart aylarında maaşından yapılan gelir vergisi kesintilerinin en üst dilimden yapılmasının yöntemsiz olduğu tezi ile yaptığı müracaatın reddine ait 20.03.2019 tarih ve 7695 sayılı sürecin iptali ile fazladan yapılan kesintinin yasal faizi ile iadesi istemiyle açılmıştır. Davacının OHAL Kanun kararında kararnamesi ile kamu vazifesinden ihraç edildiği, buna karşılık Fevkalâde Hal Süreçleri İnceleme Komitesi kararı ile vazifeye iade edildiği ve iade kararı ile davacıya geriye dönük 126.014,27-TL maaş ödemesi yapıldığı konuları sabittir.
Her ne kadar davalı idarece 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun 1. Unsuru kararı yeterince gelirin elde edildiği takvim yılında vergilendirilmesi gerektiği savunulmuş ise de, hadisede davacının kendi iradesi dışında vazifeden ihraç edildiği, kurul kararı ile vazifeye iade edilerek mali haklarının bu kararla iade edildiği konuları göz önüne alındığında yapılan bu toplu ödemenin 2016, 2017 ve 2018 yıllarına ait olduğu, münasebetiyle vergilendirme esnasında ödemenin ilişkin olduğu yılın temel alınması gerektiği, aksi halde 7075 Sayılı Kanun Kararındaki Kararnamenin 10. Hususunun 1. Fıkrasının “…İlgililerin kamu vazifesinden çıkarılmasına ait kanun kararında kararname kararları, bu fıkrada belirtilen bireyler bakımından tüm karar ve sonuçlarıyla birlikte ortadan kalkmış sayılır. Bu kapsamda misyona başlayanlara, kamu vazifesinden çıkarılma tarihlerini takip eden aybaşından misyona başladıkları tarihe kadar geçen mühlete tekabül eden mali ve toplumsal hakları ödenir.” kararının ihlal edileceği konuları açık olup bu sebeplerle dava konusu süreçte hukuka uyarlık görülmemiştir.
DAVANIN ÖZETİ : Davacı vekili tarafından, davacının öğretim vazifelisi olarak çalıştığı ….. Üniversitesi Bor ….. Meslek Yüksek Okulundaki vazifesinden 01.09.2016 tarihinde KHK ile çıkartıldığı fakat sonrasında Fevkalâde Hal Süreçleri İnceleme Komitesi kararıyla 18.12.2018 tarihinde vazifeye iade edildiği, davacıya memurluk misyonundan ihraç edildiği periyoda ait 126.014,27 TL ödeme yapıldığı, geçmiş aylara ait vergi matrahının 46.693,02-TL olduğu, 2019 yılı maaşından %15 oranında gelir vergisi kesilmesi gerekirken %27 oranında gelir vergisinin kesildiği, bu biçimde fazladan kesilen gelir vergisi ölçülerinin hesaplanarak yasal faiziyle birlikte ödenmesi talebinin davalı yönetimin 20.03.2019 tarih ve 7695 sayılı süreciyle reddedildiği ve bu kararla mülkiyet hakkının ihlal edildiği, toplu ödemelerin 2016, 2017, 2018 yıllarına ilişkin olduğu hasebiyle 2019 yılının gelir vergisi matrahına eklenmesinin mümkün olmadı argümanlarıyla dava konusu sürecin iptaline ve fazladan kesilen gelir vergisinin yasal faiziyle tahsiline karar verilmesi istenilmektedir.
SAVUNMANIN ÖZETİ : Davalı idarece dava konusu sürecin yasal olduğu, davacının 2019 yılında elde gelirin gelir vergisi matrahını oluşturduğu, geriye dönük olarak yapılan maaş ödemesinin de bu kapsamda olduğu, ödeme 2019 yılında yapıldığı için 2019 yılının matrahına dahil edilmesi gerektiği savunularak davanın reddine karar verilmesi istenilmektedir.
TÜRK MİLLETİ ISMINE
Karar veren Gaziantep 1. Vergi Mahkemesince dava belgesi incelenerek işin temeli hakkında gereği düşünüldü:
Dava, davacı tarafından 2019 Şubat ve Mart aylarında maaşından yapılan gelir vergisi kesintilerinin en üst dilimden yapılmasının adapsız olduğu savı ile yaptığı müracaatın reddine ait 20.03.2019 tarih ve 7695 sayılı sürecin iptali ile fazladan yapılan kesintinin yasal faizi ile iadesi istemiyle açılmıştır.
193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun 1. Unsuru geliri “Gerçek şahısların gelirleri gelir vergisine tabidir. Gelir bir gerçek kişinin bir takvim yılı içinde elde ettiği yarar ve iratların safi meblağıdır.” formunda tanımlamıştır. Birebir kanunun 103. Unsurunda gelir vergisine tabi çıkarların vergi nispetleri düzenlenmiştir.
7075 Sayılı Inanılmaz Hal Süreçleri İnceleme Kurulu Kurulması Hakkındaki Kanun Kararında Kararnamenin Değiştirilerek Kabul Edilmesine Dair Kanununun, “Kararların Uygulanması” başlıklı 10. Hususunun birinci fıkrasında “……İlgililerin kamu vazifesinden çıkarılmasına ait kanun kararında kararname kararları, bu fıkrada belirtilen şahıslar bakımından tüm karar ve sonuçlarıyla birlikte ortadan kalkmış sayılır. Bu kapsamda vazifeye başlayanlara, kamu vazifesinden çıkarılma tarihlerini takip eden aybaşından misyona başladıkları tarihe kadar geçen müddete tekabül eden mali ve toplumsal hakları ödenir.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Tüm bu mevzuatın birlikte değerlendirilmesinden gelir vergisinin; karın ilişkin olduğu yıl içinde vergilendirilmesi gerektiği ve fevkalâde hal kanun kararında kararnameleri ile kamu misyonundan ihraç edilenlerin 7075 sayılı inanılmaz hal kanun kararında kararnamesi kapsamında misyona iade olmaları durumunda hiç ihraç edilmemiş üzere mali haklarının iade edilmesi gerektiği sonucu çıkmaktadır.
Dava konusu vakada davacı ….. Üniversitesi ….. Meslek Yüksek Okulunda öğretim vazifelisi olarak çalışmakta iken 672 Sayılı Kanun Kararında Kararname ile 01.09.2016 tarihinden kamu vazifesinden ihraç edilmiş, Harikulâde Hal Süreçleri İnceleme Kurulu kararı ile misyona iade edilmiş, bu kapsamda 2019 yılı ocak ayında ihraç edildiği periyoda ait 126.014,27-TL geriye dönük maaş ödemesi yapılmış, bu ödemeyi takip eden Şubat ve Mart ayları maaş ödemesinde yapılan bu toplu ödeme de 2019 yılı gelir vergisi matrahına dahil edilmek sureti ile maaşından Gelir Vergisi Kanununun 103. Hususundaki tarife uyarınca üst dilimden gelir vergisi kesintisi yapılmış, bu kesintinin yasal olmadığı tezi ile yapılan müracaat davalı yönetimin 20.03.2019 tarih ve 7695 süreci ile reddedilmiş, Şubat ve Mart aylarında yapılan 358,12-TL fiyatındaki gelir vergisi kesintisinin 113,87-TL olması gerektiği gerekçesiyle sürecin iptali ve 488,50 TL fiyatındaki fazla kesintinin yasal faizi ile iadesi istemiyle huzurdaki dava açılmıştır.
İncelenen belgede davacının OHAL Kanun kararında kararnamesi ile kamu misyonundan ihraç edildiği, buna karşılık Harikulâde Hal Süreçleri İnceleme Komitesi kararı ile vazifeye iade edildiği ve iade kararı ile davacıya geriye dönük 126.014,27-TL maaş ödemesi yapıldığı konuları sabittir. Her ne kadar davalı idarece 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun 1. Hususu kararı yeterince gelirin elde edildiği takvim yılında vergilendirilmesi gerektiği savunulmuş ise de, hadisede davacının kendi iradesi dışında vazifeden ihraç edildiği, komite kararı ile vazifeye iade edilerek mali haklarının bu kararla iade edildiği konuları göz önüne alındığında yapılan bu toplu ödemenin 2016, 2017 ve 2018 yıllarına ait olduğu, münasebetiyle vergilendirme esnasında ödemenin ilişkin olduğu yılın temel alınması gerektiği, aksi halde 7075 Sayılı Kanun Kararındaki Kararnamenin 10. Hususunun 1. Fıkrasının “…İlgililerin kamu vazifesinden çıkarılmasına ait kanun kararında kararname kararları, bu fıkrada belirtilen bireyler bakımından tüm karar ve sonuçlarıyla birlikte ortadan kalkmış sayılır. Bu kapsamda vazifeye başlayanlara, kamu vazifesinden çıkarılma tarihlerini takip eden aybaşından vazifeye başladıkları tarihe kadar geçen müddete tekabül eden mali ve toplumsal hakları ödenir.” kararının ihlal edileceği konuları açık olup bu sebeplerle dava konusu süreçte hukuka uyarlık görülmemiştir.
Davacının Yasal faiz istemine gelince,
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 125. unsurunun son fıkrasında, yönetimin kendi süreç ve aksiyonlarından doğan ziyanı ödemekle yükümlü olduğu karara bağlanmıştır.
Ekonomilerde bir değişim vasıtası olan para, çeşitli ticari, sınai, zirai vs. faaliyetlerde kullanılmakla, sahibine, yarar, kira, nema vs. isimler altında kimi faydalar sağlayan ekonomik bir bedeldir. Paranın sahibi dışındaki kişi ve kuruluşlarca kullanılması, sahibinin bu ekonomik bedelden yoksun bırakılması sonucunu yaratması yanında, enflasyon tesirinde olan ekonomilerde, paranın bedelini, yani alım gücünü enflasyon oranına bağlı olarak yitirmesine neden olur. Anayasa Duruşması’nın 26.11.1999 günlü Resmi Gazetede yayımlanan E:1997/34 ; K:1998/79 sayılı kararında da belirtildiği üzere, enflasyon ve buna bağlı olarak oluşan döviz kuru, mevduat faizi, hazine bonosu ve devlet tahvili faiz oranlarının yüksekliği, borçlunun yararlanması, alacaklının ise ziyana uğraması sonucunu doğurmaktadır. Hukuk sistemlerinde, paranın sahibinden oburu tarafından kullanılmasının neden olduğu ziyan “faiz” ismi altında yapılan ek ödemelerle karşılanmaktadır. Avrupa İnsan Hakları Duruşması’nın 09.03.2006 gün ve 1000162 sayılı Eko-Elda Avee/Yunanistan kararında da, vergi olarak haksız tahsil edilen ve daha sonra geri verilen meblağdan yararlanma hakkından uzun mühlet yoksun kalınmasının, ilgilinin mali durumunda ziyanlara sebebiyet verdiği belirtilerek, genel fayda ile kişi faydası ortasında olması gereken dengeyi bozan bu ziyanının tazminine karar verilmiştir. Görüldüğü üzere, gerek iç hukukta, gerekse memleketler arası hukukta, faizin hukuksal nitelemesinin, gayesi paranın sahibinden oburu tarafından kullanılmasının sahibine verdiği zararın giderilmesi olan “tazminat” olduğu anlaşılmaktadır. Kelam konusu ziyan, vergilendirme süreçlerinde, devlet istikametinden, vergi ödevlerinin vaktinde ve gereği üzere yerine getirilmemesi sebebiyle verginin vaktinde tahakkuk etmemesi, mükellefler tarafından ise, vergi yönetimlerince gerçekleştirilen hukuka alışılmamış vergilendirme süreçleri ile haksız vergi tahsil edilmesi halinde doğmaktadır.
Bu prestijle, dava konusu kesintilerin tahsil tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile iadesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle;
1-DAVANIN KABULÜNE,
2-Dava konusu davalı yönetim sürecinin iptaline,
3-Tahsil edilen dava konusu vergi kesintilerinin tahsil tarihinden itibaren yasal faiziyle iadesine,
4-Aşağıda dökümü yapılan 105,70-TL yargılama masrafı ile Avukatlık Taban Fiyat Tarifesi uyarınca davacı vekili lehine takdir edilen 1512,00-TL vekalet fiyatının, davalı yönetimden alınarak davacıya verilmesine,
5-Sehven fazladan tahsil edilen 44,40-TL karar harcının davacıya iadesine,
6-Artan posta fiyatının, karar katılaştıktan sonra davacıya iadesine,
7-2577 sayılı İdari Yargılama Yordamı Kanununun 45. Unsuru mucibince İSTİNAF KANUN YOLU KAPALI VE KESİN OLARAK, 13/11/2019 tarihinde karar verildi.
Memurlar