Covid-19 enfeksiyonunda artan hadiseler sebebiyle ikinci dalga kaygısı yükselirken, hastalığı daha evvel yaşayan bireylerde antikor muhafazasının beklenenden daha kısa müddette ortadan kalktığını gösteren olaylar “reinfeksiyon” yani koronavirüse tekrar yakalanma riskini ortaya çıkardı. Uzmanlar, hastalığı geçiren bireylerin de bu duruma güvenip rahat davranmamaları konusunda ikaz ediyor.
Dünyada şimdi koronavirüs geçirenlerin hastalığa yine yakalandığını gösteren bilimsel yayınların tam olarak oluşmadığını lakin klinikte reinfeksiyon olabileceğini düşündüren olayların yaşandığını söyleyen Malatya İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp merkezi Kök Hücre Nakli Merkezi Sorumlusu ve Sıhhat Bilimleri Enstitisü İmmünohematoloji ABD Lideri Prof. Dr. Mehmet Ali Erkurt “Covid-19, şimdi tam olarak bilmediğimiz ve yaşadıkça öğrendiğimiz yeni bir virüs. Virüsün geleceği ile ilgili iddialarımızı birebir virüs ailesinden olan MERS ve SARS üzerinden yapıyoruz. Bu kestirimlere nazaran hastalanan şahıslarda bağışıklığın iki seneye kadar sürmesi bekleniyordu. Lakin 4-6 ayda antikor bağışıklığının kaybolabildiğini gösteren yazılar çıkmaya başladı. Münferit bir hadise olmakla birlikte ben iyileşen hastalarda antikorun iki ay sonra negatifleştiğini gösterdim. Bu sebeple ‘Ben hasta oldum, kurtuldum, bana bir şey olmaz’ yaklaşımına girmemek gerekir” dedi.
AŞI BULUNANA KADAR RAHATLAMAK YOK
Virüs enfeksiyonlarında bağışıklığın hücresel bağışıklık ve humoral bağışıklık olmak üzere iki türlü geliştiğini tabir eden Prof. Dr. Erkurt “Humoral bağışıklık antikor üzerinden giden bağışıklık. Beden virüse karşı antikor üretiyor ve hasta iyileştikten sonra tekrar virüsle karşılaşsa bile o antikorlar kişiyi koruyor. Antikor virüse yapışıyor ve o virüsün ölmesini sağlıyor. Birde T lenfositleri üzerinden giden hücresel bağışıklık var. Kimi yazılarda T lenfositleri üzerinden gerçekleşen bağışıklık devam ediyor diye bildiriliyor şu anda. Fakat humoral antikor bağışıklığı yavaş yavaş kayboluyor. Bu da aşı ya da ilaç bulunana kadar birebir virüs tarafından enfekte olma riskine karşı tetikte olmayı gerektiriyor. Yakınlarda bilimsel bir mecmuada yayınlanan yazı birebir virüs tarafından yine enfeksiyondan fazla gözlemlenen genetik mutasyonların ihtimalini hesaba katmak gerektiğini de vurguluyor. Dünya Sıhhat Örgütü’ne nazaran Covid-19 enfeksiyonu geçirmiş hastaların kimilerinde kâfi antikor yanıtı oluşmadığından ikincil enfeksiyon için koruyuculuğu olamayabileceğinden bahsediliyor” diye anlattı.
AŞILAR İÇİN DE RİSK
Antikor müdafaasının uzun periyodik olmasının geliştirilmekte olan aşılar açısından da değerli olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Erkurt “Öte yandan bağışıklık, sanılandan daha kısa vakitte kayboluyorsa geliştirilecek aşının koruyuculuğu ile ilgili de badireler ortaya çıkabilir” diye konuştu.
Şu anda bilim dünyasının iki soru ile meşgul olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Erkurt, bu soruların “Hastalananlar tekrar hastalığa yakalanıyor mu?”, “Eğer hastalığa tekrar yakalanabiliyorsa hafif mi ağır mı geçiriyor?” olduğunu söylüyor ve ekliyor: Bu bahisle ilgili çok sayıdaki hastadaki çalışmaların sonuçlarını takip etmek gerekli. Bu hususun tam olarak açıklanabilmesi için biraz daha vakte gereksinim var. Tesirli bir aşı bulununcaya kadar reinfeksiyon kavramı ortadan kalkmayacak üzere görünüyor. Klinik olarak reinfeksiyon olabileceği düşünülen hadiseler var. Pratikte reinfeksiyon ise teorik olarak daha hafif geçmesi beklenir. Fakat bu husus da şimdi netleşmedi.
ATLATTIK LAKIN HALA KORKUYORUZ
Bursa’da koronavirüsü atlatan sağlıkçı çift, korona hastalarına hizmet vermeye devam ediyor. Müspet sonucunu gördüğünde çok korkup daima ağladığını belirten hemşire Tülay Latife, “Bilmediğimiz bir hastalığı yaşıyoruz. Çok sıkıntı süreçti. Nefes darlığı yaşadım. Tat ve koku gitti. Öleceğimi düşündüm. Biz atlattık lakin hala korkuyoruz. Maske takmayanları uyardığımızda bize kızıyorlar. Ancak bu işin latifesi yok” dedi.
Çekirge Devlet Hastanesinde röntgen teknikeri olarak çalışan Ufuk Latife ve hemşire Tülay Latife çifti, iki gün ortayla koronavirüse yakalandı. Çiftten Ufuk Latife, hastaneye yatarken eşi Tülay Latife, çocuklarına bakacak kimse olmadığı için konutta tedavi gördü. Nefes darlığı ve yüksek ateşle savaşan çift, 12 gün sonunda iyileşti. Çift, karantina sürülerinin dolması ve yapılan testlerin negatif çıkmasının akabinde tekrar hastanede misyonlarına geri döndü. Ufuk Latife, hastanede koronavirüs şüphelisi hastaların tomografilerini çekerken eşi Tülay Latife ise hastalara hizmet vermeye devam ediyor. Hastalığı atlatan çift, hastanede tedavi gören koronavirüs hastalarına moral veriyor. Sağlıkçı çift, kurallara uymayan vatandaşları ikaz ederek “Lütfen önlemlere uyunuz, bu hastalık çok tehlikeli” ihtarında bulunuyor.
ZİYNETİ KOCABIYIK
Memurlar
