– Eğitim uzmanları, Yükseköğretim Kurumları Imtihanı (2020-YKS) kapsamında tercih yapacak üniversite adaylarına, puanları ve ilgi alanlarına nazaran tercih yapmaları gerektiğini belirterek, amaçlarını yüksek tutmaları lakin hayal kırıklığına uğramamak için de tercih yaparken gerçekçi olmaları ikazında bulundu.
İbn Haldun Üniversitesi (İHÜ) Rehberlik ve Ruhsal Danışmanlık Kısım Lideri Prof. Dr. Sefa Bulut, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, öğrenciler için tercih periyodunun geri dönülmez bir süreç olmadığını, tekrar imtihana girip tercih yapabileceklerini, 1 yılın büyük bir kayıp olmadığını söyledi.
Öğrencilerin üniversite okurken de kısım değişikliği yapabileceğine işaret eden Bulut, birebir vakitte üniversiteye yerleştikten sonra da çift anadal ve yandal programlarıyla istedikleri öbür bir kısmı okuma imkanına sahip olacaklarını kaydetti.
Üniversiteye başlamanın öğrenciler için bir keşif süreci olduğunu tabir eden Bulut, “Neye ilgi duyduklarını ve yeteneklerini keşfedecekleri bir devir. Buna nokta koymayalım. Bu ucu açık bir süreç. Vazgeçilmez bir süreç üzere düşünmesinler. Bu gelişimin bir kesimi. Yeni şeyler öğrenecekler, deneyimleyecekler. Tercih sürecine bu biçimde bakılmalı.” diye konuştu.
Prof. Dr. Bulut, öğrencilere maksatları ve hayallerini yüksek tutmaları, puanları yettiğince kaliteli ve büyük üniversiteleri tercih etmeleri teklifinde bulunarak, şöyle devam etti:
“Hayallerimiz ve amaçlarımız yüksek olsun fakat tıpkı vakitte gerçekçi de olalım. ‘Aldığımız puanlar yaklaşık olarak nereyi tutuyor, nereye girebilirim?’ bunu yaklaşık olarak öğrenciler bilir. Tercih yaklaşımımızda gerçekçi olalım ki ‘Ben en yükseği istedim de bana en düşüğü geldi.’ üzere bir hayal kırıklığı olmasın. Gerçekçi olmak bu manada çok değerli. ‘Aldığımız puanların eş pahası nedir, hangi üniversitelere ve kısımlara girebilirim?’ bunu düşünelim.”
– “Seçeceğiniz mesleğin ihtiyaçlarını bilin”
Öğrencilerin puanı yüksek diye belirli kısımları seçmeleri yerine sevdikleri, ilgi duydukları, hobi alanlarına yakın, doyum sağlayabilecekleri ve kişilik özelliklerine uygun mesleklere yönelmelerini tavsiye eden Prof. Dr. Bulut, tercih yaparken rehber öğretmenlerden danışmanlık almanın ehemmiyetini vurguladı.
Adayların meslekleri seçmeden evvel o meslekleri tanımaları gerektiğini belirten Prof. Dr. Bulut, “Bir mesleği tanımadan yalnızca isminden, statüsünden ya da gelir kaynağından ötürü seçmesinler. Bu mesleğe girildiğinde nasıl bir ortamda çalışılır, ne çeşit işler yapılır, kendilerinden beklenti ne? Seçecekleri mesleğin ihtiyaçlarını kesinlikle bilsinler.” tabirlerini kullandı.
Sıhhat, beslenme ve besin mühendisliği ile insanların muhtaçlıklarını karşılayan psikoloji, toplumsal hizmetler, rehberlik ve ruhsal danışmanlık, öğretmenlik üzere mesleklerin daima tanınan olduğunu ve bu kısımlardan mezun olanların iş bulmakta zorlanmadıklarını lisana getiren Bulut, bilişim teknolojisi, toplumsal medya uzmanlığı, bilgisayar mühendisliği, yazılım, kodlama üzere alanların da vakitle popülerliğinin artarak geleceğin meslekleri olacağını belirtti.
Prof. Dr. Bulut, öğrencilere, “Hangi alanda, hangi meslekte olursanız olun, üniversiteye girdikten sonra kendinizi iyi geliştirmeniz gerekiyor. Girişimcilik yeteneğinizi geliştirerek, çeşitli staj imkanlarından faydalanarak, istekli projelere katılarak kendinizi yetiştirebilirsiniz. Her alanda kendini yetiştiren öğrenci mezun olunca iş bulabilir.” tekliflerinde bulundu.
– “Çocuğunuzun potansiyelini gözden geçirin, kararlarına hürmet gösterin”
Ailelere ise çocuklarının ilgilerine, yeteneklerine ve bedellerine hürmet göstermelerini tavsiye eden Prof. Dr. Sefa Bulut, şu teklifleri sıraladı:
“Çocuğunuzun potansiyelini gözden geçirin, kararlarına hürmet gösterin. Çocuğunuz meslekler hakkında çok fazla fikir sahibi olmayabilir. Konuşarak onları aydınlatın. Soru-cevap diyaloglarıyla çocuğunuzu daha fazla yardımcı olun. Kesinlikle bir yardım, yönlendirme süreci olsun fakat çok fazla da müdahale olmasın. ‘Bu mesleği okumasını istiyorum. Yapmak istedim, yapamadım, çocuğum yapsın.’ üzere bir empoze olmasın. Karşılıklı anlaşarak gönül isteğiyle çocuk da sevdiği, ilgi duyduğu mesleğe yönelsin. Burada tatlı sert bir siyaset olması gerekir. Çocuğu aydınlatacağız lakin çok fazla müdahil olmayacağız.”
– “Bir evvelki yılın sıralamalarına nazaran tercih yapın”
İstanbul Medeniyet Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selami Aydın ise Türkiye üzere gelişmekte olan ülkelerde üniversite tercihlerinin ekseriyetle mezuniyet sonrası istihdam edilme seviyesiyle direkt bağlantılı olduğunu, bu manada öğrencilerin doğal olarak iş garantili mesleklere yöneldiklerini anlattı.
Prof. Dr. Aydın, “Öğrencilerimizin kendi ilgilerini, yeteneklerini ve bilişsel kapasitelerini dikkate alarak tercih yapmaları, ileride hayat kalitesi ve iş memnuniyeti açısından epey kıymetlidir. Bu bakımdan, ‘İyi meslek yoktur, bir meslekte iyi olmak vardır.’ unsurunun tercih yaparken dikkate alınması, öğrencilerimizin üniversitesi sonrası yaşantıları açısından değerlidir.” dedi.
Bu süreçte adayların, ilgi duydukları mesleğe ait mesleği yapan bireylerden görüş alarak tercihlerine taraf verebileceklerini söz eden Aydın, okullardaki rehberlik uzmanlarının da bu bahislerde öğrencilere profesyonel yardımlar sunduklarını hatırlattı.
Prof. Dr. Aydın, bu bahiste şu tekliflerde bulundu:
“Öğrencilerimizin tercihlerini yaparken gerçekçi olmaları önerilmektedir. Bir öteki tabir ile bir evvelki yılda ortaya çıkan yüzdelik dilimler ve sıralamalar, yaklaşık olarak hangi kısımların tercih edilebilir ve kazanılabilir olduğu konusunda kararlı bilgiler sunabilmektedir. Adaylar, sıralamalarının muhakkak bir oranda alt ve üst basamakları hakkında bilgi sahibi olarak tercih yaparlarsa yaklaşık olarak tercih ettikleri kısma girme talihlerini artıracaklardır. Tercih sıralaması bahsedilen dilim ve sıralamalar dahilinde adayların ilgi duydukları kısımlara nazaran yapılabilir. Ek olarak belli lisans programları için konulan sıralama şartlarının da dikkate alınması yararlı olacaktır.”
Üniversitenin bulunduğu kent, ulaşım durumu ve burs imkanlarının ehemmiyetine de işaret eden Prof. Dr. Aydın, bilhassa vakıf üniversitelerini seçecek öğrencilerin, burs şartları ile ilgili olarak tercih öncesi bilgi sahibi olmaları gerektiğini belirtti.
Yüksek tahsilin niteliğinin, öğrencilerin en ülkü şartlarda yetişmesi için dikkate alınması gereken bir ölçüt olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Aydın, “Bu nedenle öğrencilerimiz tercih yaparken ilgili kısımların akademik takımını, bilimsel araştırma potansiyelini ve eğitim kalitesini de dikkatli bir formda incelemelidir. Ülkü bir eğitim süreci, ileriki yaşantıda iş bulma fırsatları açısından hayli yararlı olacak ve mesleksel yaşantı içinde farkını gösterecektir.” biçiminde konuştu.
Memurlar