SIHHAT Bakanlığı Koronavirüs Bilim Konseyi Üyesi Prof. Dr. Tevfik Özlü, “Büyük kentlerde Ankara, İstanbul üzere; toplu taşımanın üzerindeki yükü azaltmamız gerekiyor. Bilhassa sabah işe gidiş saatlerinde ve akşamüzeri de işten dönüş saatlerinde toplu taşımada kalabalıklaşma oluyor. Orada bulaş zincirleri meydana geliyor. Toplu taşımanın yol açtığı bulaşı, dikkate almak lazım” dedi.
Sıhhat Bakanlığı Koronavirüs Bilim Konseyi Üyesi ve Karadeniz Teknik Üniversitesi Farabi Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Tevfik Özlü, Youtube üzerinden yayımladığı görüntüde, koronavirüs salgının kısa süreceğini düşündüklerini; fakat salgının durdurulamadığını belirtti. Özlü, “Pandemi sürat kesmedi. 300 binlere yakın yeni olgu çıkıyor dünyada. Inançlı bir noktada olmadığımız aşikar. En iyilerden olan Avrupa’da da son vakitlerde artışlar başladı. Türkiye’de de olay sayıları arttı, artıyor. Bayramın tesirini göreceğimiz, önümüzdeki günlerde bu sayının daha da artmasını bekliyorum ben. Tehlike motamot devam ediyor. Önümüzde de okulların açılması periyodu var” dedi.
‘YAYILMA İLE İLGİLİ KAYGILARIMIZI ARTIRIYOR’
Prof. Dr. Özlü, Türkiye’de üniversitelerin de dahil edildiğinde yaklaşık 26 milyon gencin okula gideceğini belirterek, “Bu da haftanın 5 günü en az 5- 6 saat 26 milyon insanın kapalı yerlerde olması demek. Bu her gün tekrarlanacak. Hasebiyle bulaşma konusunda kıymetli bir müsabaka ortaya çıkıyor. Bu da önümüzdeki süreçte yayılma ile ilgili tasalarımızı arttırıyor. ‘Okullar açılmasın’ denilebilir evet. Ancak düşünün ki 26 milyon gencin hayatından bir seneyi çalmaya hakkımız var mı? Eskisi üzere okulları da açmak sıhhat açısından önemli risk taşıyor. Bu kararı Ulusal Eğitim Bakanlığı verecek; fakat her halükarda evvelki yıllardaki üzere olmayacağını söyleyebilirim. Daha esnek, daha denetimli hibrit formüller kullanılabilir. Bulaşma riskini azaltacak önlemler alınacağını düşünüyorum. Lakin okullarda ne yaparsak yapalım risk yok olmayacaktır, daima olacaktır. Lakin şöyle de düşünelim; risk her yerde var, yalnızca okullarda değil. Fakat okullardaki risk çok daha fazla. Bu riski denetim etmek mümkün olursa hasarı azaltabiliriz” diye konuştu.
‘GÜZ MEVSİMİNDE SAYILARIN YÜKSELMESİ BEKLENİYOR’
Önlemlere uyulması gerektiğine vurgu yapan Özlü, “Güz mevsiminin gelmesiyle de öbür teneffüs yolu enfeksiyonlarında bir artış olacak. Hastane müracaatları ve sıhhat sistemi üzerindeki yük artıyor. Beşerler açık alanlardan tekrar kapalı alanlara dönecekler, oralarda bulaş riski artacak. Münasebetiyle güz mevsiminde daha da sayının yükselmesi bekleniyor. Önümüzde çetin devir var bunu görmemiz lazım. Önlemlere dikkat etmemiz gerekiyor” tabirlerini kullandı.
‘KISITLAMA OLABİLİR’
Prof. Dr. Özlü, Türkiye’de tekrar çeşitli kısıtlamaların uygulanıp uygulanmayacağına ait, “Yasaklar ve kısıtlamalar bu işi frenler, yanlışsız. Fakat bu frenleme süreksiz bir tesir. Onu gördük zati. Daha evvel aldığımız kısıtlamalar tesirini gösterdi; fakat bu tesir süreksiz. Aldığınız sürece geçerli, bıraktığınız vakit tekrarlıyor. Hasebiyle bunları daima yapmanız mümkün değil. Söylediğim üzere bu salgının kaç yıl süreceği muhakkak değil. Uzayabilir, uzadı da. Bu türlü genel kısıtlamalar, yasaklamalar dünyada da şu an gündemde değil. Bu cins kısıtlamalardan çok denetimli bir biçimde hayata geri dönmek. Bunu olması gereken noktada tutamıyoruz. Beşerler kurallara ahenk konusunda farklılaşıyorlar. ‘Türkiye’de eskiye misal yasaklar olur mu’ diye soruluyor, olmaz diyemeyiz; fakat bugün için bu türlü bir şey gündemde değil. Asıl olan şey denetimli biçimde hayatımızı sürdürebilmek. Lakin denetimin elden gideceğine dair tasalar ortaya çıkarsa o vakit kısıtlamalar tekrar gelebilir. Bilhassa lokal olarak bunların yapılaması daha hakikat üzere şu anda. Her vilayette durum tıpkı değil. Vilayetlere nazaran de bu bulaşmanın nedenleri farklılaşıyor” dedi.
‘DÜĞÜNLERİ, NİŞANLARI, KELAMLARI, TAZİYELERİ KISITLAYABİLİRLER’
Özlü, Anadolu kentlerinde daha çok aile içi bulaşmaların kıymetli olduğuna vurgu yaparak, “Özellikle bayramlaşma için, tatil için büyük kentlerden gelen eş-dost ile temas, nişan, kelam, düğün, taziye, asker uğurlama üzere töresel cemiyetler, toplantılar sırasında bulaşma oluyor. Daha çok bulaşma hali bu. Bu kentlerdeki önlemler daha çok bu bulaşmaları önleyici formda olması lazım. Bu mevzu ile ilgili Vilayet Genel Hıfzıssıhha Şurası önlemler alabilir. Örneğin düğünleri, nişanları, kelamları, taziyeleri kısıtlayabilirler, dar tutabilirler, iştiraki sayı olarak azaltabilirler. Bu bulaşma ile ilgili süreçleri engelleyici, frene basıcı kimi lokal önlemler vilayet bazlı alınabilir. Bunlar vilayetlerdeki filyasyon çalışmalarının sonuçlarına ve hadise artış suratlarına nazaran alınması gereken kısıtlılıklar olacaktır ve vilayetten ile değişecektir” diye konuştu.
‘TOPLU TAŞIMANIN ÜZERİNDEKİ YÜKÜ AZALTMAMIZ GEREKİYOR’
Büyük kentlerde toplu taşımalarda oluşan yoğunluğa da dikkat çeken Prof. Dr. Özlü, şunları kaydetti:
“Büyük kentlerde Ankara, İstanbul üzere; toplu taşımanın üzerindeki yükü azaltmamız gerekiyor. Bilhassa sabah işe gidiş saatlerinde ve akşam üstü de işten dönüş saatlerinde toplu taşımada kalabalıklaşma oluyor. Orada bulaş zincirleri meydana geliyor. Münasebetiyle bu yükü azaltmamız lazım. Toplu taşımanın yol açtığı bulaşı dikkate almak lazım. Büyük kentlerde yalnızca toplu taşıma değil onun dışında da kalabalıklaşan alanlar, AVM’ler, kalabalık caddeler, plajlar, restoranlar maskesiz aralığa dikkat edilmeden beşerler bir aradalar, eskisi üzere gezmeye, alışveriş yapmaya devam ediyorlar. Bu alanlarda bulaşmalar ortaya çıkıyor. Büyükşehirlerde de buralara dönük kimi kontroller, cezai müeyyidelerin getirilmesi lazım. Vilayet Genel Hıfzıssıhha Konseyleri kendi vilayetlerindeki riskleri nazaran lokal kararlar alabilirler. Karantina, sokağa çıkma kısıtlamaları olabilir. İşletmelerin denetimi ve cezalandırılması olabilir. Ulusal bazda, genel kısıtlamalar da muhtaçlık olursa alınabilir. Umarın onlara muhtaçlık olmaz. Dünyada bu kısıtlamalara geri dönen beşerler var. Okulları açıp tekrar kapatan ülkeler var. AVM’leri açıp tekrar kapatan ülkeler var. Bu tıp geri adımlar da olmaz diyemeyiz” tabirlerini kullandı.
Memurlar
