Sıhhat Bakanlığı Toplum Bilimleri Konseyi üyesi Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan, İstanbul Kabataş iskelesinde Ada vapurunda yer kapmak için toplumsal uzaklık kurallarını ihlal ederek vapura koşanların fotoğrafına ait, “Hafta sonu çok olumsuz bir fotoğraf vardı. ‘Vapura koşuş’ fotoğrafı. Bu fotoğrafı konuşunca arkadaşlarımızla inanın hepsinin kalbi çok kırılmış durumda. Vatandaşlarımızın sıhhat çalışanlarına dayanak olması gerekiyor” dedi.
Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sıhhati Ana Bilim Kolu Lideri ve Sıhhat Bakanlığı Toplum Bilimleri Şurası üyesi Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan, DHA’ya yaptığı açıklamada koronavirüs salgını sürecinin başından beri Türkiye’deki hadiselerin ve vefatların az olmasında sıhhat çalışanlarının emeğinin çok olduğunu söyledi. İlhan, “Hatta Türkiye’de vefatların bu kadar az olmasını direkt sıhhat çalışanları ve sıhhat sistemine bağlamak gerekiyor. Sıhhat çalışanları icabında 36 saate kadar vazife yapıyor, 12 saat konutta duruyor, tekrar gelip 36 saat çalışıyor. Tüm arkadaşlarımız, hemşire arkadaşlarımız, paklık vazifelileri, yemekhane çalışanları, güvenlik görevlilerimiz çabucak hepsi tüm sıhhat çalışanları süreçte çok emek veriyor. Hakikaten yüzünde kalıcı maske izi olan şahıslar var. Bu süreçte enfekte olan çok arkadaşımız var. Hayatını kaybeden 30’a yakın tabibimiz, çok daha fazla sayıda da sıhhat çalışanımız var. Sıhhat çalışanları koronavirüsün nasıl bulaştığını biliyorlar, kendilerini müdafaaya çalışıyorlar; fakat hastanede verdikleri hizmetler sırasında hepsi enfekte oluyor. Tüm sıhhat çalışanları cansiperane çalışıyor” dedi.
Prof. Dr. İlhan, Kurban Bayramının 3’üncü günü İstanbul’da çekilen, toplumsal aralık kuralını ihlal ederek Kabataş iskelesinden Ada vapuruna koşan vatandaşların fotoğraflarının sıhhat çalışanlarını kırdığını belirterek, “Bazen imajları görürken çok kırılıyorlar. Hafta sonu çok olumsuz bir fotoğraf vardı. ‘Vapura koşuş’ fotoğrafı. Medyada yer aldı, sizler verdiniz. Bu fotoğrafı konuşunca arkadaşlarımızla inanın hepsinin kalbi çok kırılmış durumda. Hocam, ‘biz bu kadar emek sarf ediyoruz, cansiperane çalışıyoruz’ diyorlar. Sıhhat çalışanlarının şu anki çalıştıkları kıyafetleri düşünseler. İçlerine çok ince kıyafetler giyiyorlar, üstlerine kat kat giyiniyorlar. Yüzlerinde çift maske, gözlük, başlarını kapatıyorlar, nitekim çok sıkıntı kaidelerde çalışıyor. Üzerlerinde çok yük var. Tam ‘vakaları azalttık’ diyorsunuz tekrar 1000’leri geçtik. Belirsizlik ortamı herkese olduğundan çok daha fazla sıhhat çalışanlarını etkiliyor. Sıhhat çalışanları öbür alanlardaki hastalar için verilecek hizmeti de düşünüyor. Bugün koronavirüs var; lakin öbür hastalarımız da var. Öbür alanlarda hizmet almak için gelen hastalarımızın koronovirüsten enfekte olmasından da haliyle çekiniyoruz. Sıhhat çalışanlarının bir kısmı bayramda ailelerini gördü, bir kısmı göremedi. Bayramda çocuklarını, ailelerini görmeden geçiren sıhhat çalışanları var. Bayramı hasta yatağında geçiren sıhhat çalışanları var, hayatlarını kaybedenler var. Bunun için vatandaşlarımızın sıhhat çalışanlarına takviye olması gerekiyor. Yapılacak iş çok kolay aslında; fizikî ara, maske ve hijyen kuralları. Buna uyarsa vatandaşlarımız, bizlerde onlara minnettar oluruz, onları alkışlarız” diye konuştu.
‘BULAŞ OLMUYOR MANASINA GELMEZ’
Prof. Dr. İlhan, ‘açık alanlarda virüs bulaşmıyor’ formunda yanlış bir algı olduğunu belirterek, “‘Koronavirüs açık alanlarda daha az bulaşır’ demektense, ‘koronavürüs kapalı alanlarda daha fazla bulaşır’ demek daha yanlışsız. Kapalı yerde virüs doğal olarak daha fazla bulaşmakta. Kapalı alanı doğal havalandırma ile havalandırınca virüsün bulaşı azalacaktır. Açık alanda yer çok daha geniş olduğu için bulaş ihtimali azalacaktır. Lakin bu, ‘bulaş olmuyor’ manasına gelmiyor” sözünü kullanıyor.
‘RAKAMLAR ÇOK İLERLERSE ÜLKE GENELİNDE KISITLAMALAR OLABİLİR’
Prof. Dr. İlhan, olay sayılarında artış olursa bölgesel olarak birtakım kısıtlamaların olabileceğini vurgulayarak, şunları kaydetti: “İl Genel Hıfzıssıhha Şuraları her bahiste yetkili. Vilayet Genel Hıfzıssıhha Şurası o vilayet için, o hafta sonu için, o vilayette sokağa çıkma yasağı duyuru edebilir, sokakta bulunulan saatlere kısıtlama getirebilir, AVM’leri kapatabilir. Okulların açıldığını düşünürsek okullar ile ilgili kısıtlamaya gidebilir. Her türlü yetki ilin kendisinde. İlin kendisi dahilinde yapabileceği üzere ilçede, mahallede de bunu gerçekleştirme yetkisine sahip Vilayet Genel Hıfzıssıhha Şurası. Örneğin; A vilayetinde hadiseler daima artıyor, B vilayetinde artmıyor. Türkiye genelinde kısıtlamaya gitmek öteki vilayetlerle ilgili de kimi sorunlar ortaya çıkarılabilir. Kurallara uyulmayan vilayetlerde kısıtlamaya gidilmesi, kurallara uyulan vilayetlerde kısıtlamaya gidilmemesi daha gerçek bir yaklaşım olacaktır. Tabi sayılar çok ilerler, 2 binleri, 3 binleri geçer tabi ülke genelinde de misal kısıtlamalar getirilebilir. Şu an bu türlü bir niyet kelam konusu değil.”
Memurlar