Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Birleşmiş Milletlerin (BM) Libya’ya yönelik silah ambargosunun denetlenmesi için Avrupa Birliği (AB) tarafından Akdeniz’de başlatılan İrini operasyonunun taraflı olduğunu vurgulayarak, Almanya’nın operasyona fırkateyn göndermesinin yanlış bir adım olduğunu, Berlin Konferansı’na mesken sahipliği yapan ülkenin, taraflı bir operasyona dahil olması durumunda Konferansın meşruiyetinin de ortadan kalkacağını söyledi.
Çavuşoğlu, Malta Dışişleri Bakanı Evarist Bartolo’yla birlikte Libya Başbakanı Feyyaz es-Serrac’la görüşmelerinin akabinde gazetecilerin ziyarete ait sorularını yanıtladı.
Libya ziyaretinde, Türkiye’nin Libya’ya olan takviyesini ve iş birliğini vurguladıklarını bildiren Çavuşoğlu, “Bu ziyaretin öbür bir manası, Malta Dışişleri Bakanı Bartolo ile bir arada gelmemiz oldu. Esasen Avrupa ülkelerinin, bilhassa Akdeniz’e komşu olan ülkelerin de Libya’yla iş birliğini daha da güçlendirmesi gerekiyor. Zira buradaki gelişmeler Avrupa’ya, bilhassa de Akdeniz’in kuzeyindeki ülkelere her vakit yansıyor.” sözlerini kullandı.
Çavuşoğlu, ziyarette Libya’da siyasi süreç, ateşkes ve Türkiye’nin ülkeye öbür alanlarda verdiği dayanak hakkında görüş alışverişinde bulunduklarını da kaydetti.
– “(Düzensiz göçle mücadelede) Libya’yı en iyi anlayabilecek ülke Türkiye’dir”
Libya’nın sistemsiz göçle uğraşta kasvet çektiğini belirten Çavuşoğlu, “Libya’nın içinde 800 binden fazla kaçak göçmen var. Bu mevzularda Libya’yı en iyi anlayabilecek ülke Türkiye’dir. Hasebiyle hem Libya’ya dayanak olmak gerekiyor, hem de Avrupa ülkeleriyle Libya ortasında bu hususta bir iş birliğinin tesis edilmesi gerekiyor.” dedi.
Çavuşoğlu, AB’nin bu mevzuda güçlü takviye vermesi gerektiğini vurgulayarak, “AB’nin kelamında durmadığını, mutabakat olsa da bunu uygulamadığını unutmamamız gerekiyor. Münasebetiyle her iki tarafın faydasına somut adımların atılması gerekiyor.” sözlerini kullandı.
Bakan Çavuşoğlu bu bahse ait olarak ayrıyeten, İçişleri Bakanlığı Kıyı Güvenlik Komutanlığı ile birlikte Libya’ya 2 bot verildiğini ve mevcut botların tamirinin de yapılacağını duyurdu.
Libya’da temel hizmetlerin acil olarak karşılanması gerektiğine de dikkati çeken Çavuşoğlu, şunları kaydetti:
“Her ne kadar resmi olarak duyuru edilen bir ateşkes olmasa da, alanda bir sükunet var. Artık halk hizmet bekliyor. Bilhassa Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) denetiminde yaşayan halkın beklentileri var. Elektrik, su, paklık, belediye ve toplu taşıma üzere temel gereksinimlerin acil karşılanması lazım.”
Ülkedeki ekonomik kalkınma ve Türk firmalarının teminat mektupları bahislerinin komite halinde görüşüldüğünü belirten Çavuşoğlu, gelecek hafta bu mevzuyu konuşmak üzere bir heyetin Türkiye’ye geleceğini söyledi.
Çavuşoğlu, Libya’da sorunun şimdi tam olarak çözülmediğini lisana getirerek bu ziyaretlerin karşılıklı olarak devam edeceğini bildirdi.
– “Masayı sonuna kadar deniyoruz”
Çavuşoğlu, Sirte ve Cufra konusunun her platformda gündeme geldiğini belirterek, Libya hükümetinin kalıcı bir ateşkes için buraların kendilerine verilmesini istediğini söyledi.
Libya’nın doğusundaki gayrimeşru silahlı güçlerin başkanı Halife Hafter’in hala siyasi tahlile inanmadığını ve her an Misrata’ya ya da Trablus’a saldırabileceğini aktaran Çavuşoğlu, şunları kaydetti:
“Bu hücumların bir menzili var. Cufra ve Sirte bu menzilin içine giriyor. Bir taraftan Hafter ve destekçileri hazırlık yaparken UMH’nin bu legal telaşını de herkesin anlaması gerekiyor. O nedenle buraların UMH’ye verilmesi gündemde. Öbür taraftan kimi ülkelerin, Almanya’nın Berlin Konferansı marjında buraların silahtan arındırılması teklifi ortada. Tüm bu müzakereler devam ediyor. Bu hususlarda da görüş alışverişinde bulunduk. Şu anda masa deneniyor, yani diplomasi. Biz, bu masanın her vakit baş aktörü olduk. Yani gerek İstanbul’da, Moskova’da, Trablus’da, gerek başka platformlarda, artık yaptığımız görüşmelerde. Lakin masadan kaçan kim oldu? Hafter oldu.”
Masadan kaçan Hafter’e takviye veren ülkelerin, Hafter’i ikna etmek istemediğini söyleyen Çavuşoğlu, “Hafter ve destekçileri masadan kaçan taraf oldu. O nedenle biz bu uğraşları sürdürüyoruz. Kahire teşebbüsü üzere meyyit doğan teşebbüslerden bir yarar olmaz. Artık masayı sonuna kadar deniyoruz ve bu mevzuda Libya hükümetinin taleplerinin de haklı olduğunu düşünüyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
– “Almanya’nın tarafsız ve objektif olması gerekiyor”
Birleşmiş Milletlerin Libya’ya yönelik silah ambargosunun denetlenmesi için AB tarafından Akdeniz’de başlatılan İrini operasyonunda vazife yapmak üzere Almanya’nın, Libya açıklarına gönderdiği fırkateyne ait bir soruya karşılık Çavuşoğlu, “Libya hükümetinin bu bahse ait haklı tasalarının karşılanmadığını” söyledi.
Çavuşoğlu, İrini operasyonunun taraflı bir operasyon olduğunu belirterek, “İrini operasyonuyla ilgili, Hafter ve destekçilerinden hiç tenkit geldi mi? Hayır. Zira Hafter ve destekçilerini destekleyen bir operasyon. AB buna alet oluyor ve bu bahiste birtakım AB ülkelerinin çok önemli telaşları var.” diye konuştu.
Kimi Avrupa ülkelerinin, AB fonlarından yararlanabilmek için operasyona ses çıkarmadığını lakin Malta’nın mert davranarak İrini operasyonundan çıktığını söyleyen Çavuşoğlu, şöyle devam etti:
“İrini operasyonu taraflı bir operasyon. Almanya, Berlin Konferansı’nın konut sahibi. Hasebiyle Almanya’nın tarafsız ve objektif olması gerekiyor. Yani taraflı bir operasyona dahil olduğu vakit bu tarafsızlığını kaybeder. Münasebetiyle, Berlin Konferansı’nın da meşruiyeti ortadan kalkar. Burada, Fransa’nın baskısıyla Almanya gemi gönderdi. Onların da çok istekli olduğunu düşünmüyoruz.”
Çavuşoğlu, İrini operasyonunun Libya’ya, bilhassa Hafter’e gelen silah takviyelerini denetlemeyen, Libya hükümetini cezalandırmaya yönelik bir harekat olduğunu vurgulayarak, “Almanya’nın bu davranışı da gerçek olmamıştır. Hem taraflı bir operasyona dahil olması hem de sorunu daha karmaşık hale getirmesi bakımından yanlış bir adım olmuştur.” tabirlerini kullandı.
– Lübnan’ın başşehri Beyrut’taki limanda patlama
Lübnan’ın başşehri Beyrut’ta meydana gelen patlamanın büyük bir felaket olduğunu söyleyen Çavuşoğlu, “8 vatandaşımız yaralandı. Bunların 7 tanesi ayakta tedavi oldu.” dedi.
Çavuşoğlu, patlamada yaralanan Türk vatandaşı Muhammed Omeyrat’ın başına aldığı darbe nedeniyle beyin sarsıntısı geçirdiğini ve ameliyat olduğunu, durumunun daha iyi olduğunu lakin tahminen bir ameliyat daha geçirebileceğini anlattı.
Omeyrat ve öbür Türk vatandaşlarının durumunun takip edildiğini belirten Çavuşoğlu, Türkiye’nin Lübnan’a Sıhhat Bakanlığı, Türk Kızılay, AFAD’ın yer aldığın bir grubu gönderdiğini hatırlattı.
Çavuşoğlu, Lübnan için acil yardımın ve Beyrut’un tekrar imarının çok değerli olduğunu vurgulayarak, “Biz her vakit Lübnan’ın yanında olduk. Bu süreçte de bundan sonraki süreçte de Lübnan’ın ve kardeş Lübnan halkının yanında olacağız.” diye konuştu.
Memurlar
