Borsa İstanbul’da, endekslerden yarın iki sıfır atılması ile tarihi günlerden biri yaşanacak.
Borsa İstanbul’un 2018’den bu yana vakit zaman gündemini meşgul eden endekslerden sıfır atılması uygulaması, yarın yapılacak sistem güncellemesi ile hayata geçecek.
BIST 100 endeksi başta olmak üzere Borsa İstanbul tarafından hesaplanan 123 fiyat ve getiri endeksinden iki sıfır atılması ve Vadeli Süreç ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) endeks vadeli süreç ve opsiyon mukaveleleri temellerinde değişiklik yapılmasını içeren yeni BISTECH güncellemesi, yarın devreye alınacak.
Hazırlıkları ve testleri tamamlanan güncelleme, 23 yıl ortadan sonra Borsa İstanbul’da fiyat ve getiri endekslerinden sıfır atılmasını ve VİOP’taki kimi değişiklikleri içeriyor.
Endekslerden iki sıfır atılmasıyla endeks pahasının virgülden sonra iki hane gösterilmesine devam edilirken, uygulama tarihi prestijiyle ilgili endekslerin bölen kıymetleri 100 ile çarpılarak endeks kıymetlerinin iki sıfır atılmış olarak hesaplanması sağlanacak.
Geçiş tarihinden evvel hesaplanmış endeks kıymetleri ise 100’e bölünmek suretiyle endekslerin başlangıç tarihlerindeki pahaları ve tarihi endeks bedelleri güncellenecek.
– VİOP’ta mukavele büyüklükleri 100’den 10’a düşecek
VİOP’ta ise endeks vadeli süreç mukaveleleri büyüklüğü 100’den 10’a düşürülürken, fiyat adımı 0,025 cilt 0,25’e çıkarılacak ve fiyat kotasyonu 10 ile çarpılmış bedeller üzerinden yapılacak.
VİOP’ta yeni kullanım fiyatlarını içerecek kontrat kodları değiştirilecek ve geçiş öncesindeki durumlar öz sermaye uyarlaması işlevi ile yeni mukavelelere taşınacak.
Endekslere dayalı vadeli süreç ve opsiyon mukavelelerinde açık bulunan iptale kadar geçerli ve tarihli buyruklar ile aktive edilmemiş koşula bağlı buyruklar ise iptal edilecek.
– 23 yıl sonra tekrar
1986 yılında İstanbul Menkul Değerler Borsası (İMKB) ismiyle faaliyete başlayan borsada, birinci olarak 1997’de endekslerden iki sıfır atılmıştı.
Borsa İstanbul’un tarihi kıymete sahip gelişmelerine bakıldığında, 34 yıllık devir içinde, bilhassa 2015’ten itibaren teknolojik atılımlar, altyapı yatırımları ve gelişen eser yelpazesi ile yatırımcı sayısı ve tabanında da genişleme sağlandı.
1986’da yatırımcılar ile buluşan İMKB’de, 1993 yılında bilgisayarlı alım-satım sistemine geçildi.
1997’de, o zamanki ismiyle İMKB 100 endeksinin 103.500 düzeylerindeyken yapılan güncellemeyle endeksten iki sıfır atıldı ve endeks 1.035 oldu.
2012’de VİOP’un kurulması sonrası, değişen Sermaye Piyasası Kanunu ile 2013’te İMKB, Vadeli Süreçler Opsiyon Borsası ve İstanbul Altın Borsası, “Borsa İstanbul” markası altında birleşti.
2015’te Borsa İstanbul ve Nasdaq ortasında yapılan iş birliği sonucu geliştirilen ve “BISTECH” olarak isimlendirilen Teknoloji ile Dönüşüm Programı’nın birinci kademesi devreye alındı.
Bu yılın ocak ayında ise tekrar tarihi bir kararla VİOP’ta akşam seansı uygulamasına başlandı.
– Endeks sadeleşiyor, tesiri ruhsal
Analistler, BIST 100 endeksinin 100.000 düzeylerinin üzerinde bulunmasının, hem kullanım zorluğuna hem de ruhsal olarak “pahalı” algısına neden olduğunu belirterek, atılan bu adımın öncelikle sadeleşmeyi sağlayacağını söyledi.
Endeksten sıfır atılmasının teoride bir mana söz etmediğini, yalnızca hesaplanan endekslerin 100’e bölünerek yayımlanacağını aktaran analistler, ruhsal tesirinin ise uzun bir mühlet olumlu manada destekleyici olmasının beklendiğini kaydetti.
Analistler, dünya geneline bakıldığında, endekslerin büyük kısmının 1.000 ila 5.000 ortasında olduğuna dikkati çekerek, 1997’de endeksten iki sıfır atılması ile hisse piyasalarında çok güçlü bir ralli yaşandığını ve yılın sonunda, endeksin bir evvelki yıl kapanışına nazaran yüzde 254 kıymet kazandığını anımsattı.
1997 yılındaki borsa ile şimdiki borsanın karşılaştırılmasının yanlışsız sonuçlar vermeyebileceğini tabir eden analistler, son devirde hisse piyasalarına katılan yüz binlerce yeni yatırımcının muhtemel riskler konusunda bilgilenerek bu yatırımcıların alım ve satım kararlarını uzun vadeli perspektife nazaran vermesini tavsiye ettiklerini aktardı.
Memurlar
