TBMM Umum Şurasında bu hafta, Meclis Yöneticisi ve Tekirdağ Milletvekili Mustafa Şentop ile AK Parti ve MHP milletvekilerinin imzasını taşıyan 1924 Tarih ve 491 Sayılı Teşkilatı Esasiye Kanunu’nun Kimi Kararlarının Kaldırılması ve Birtakım Kararlarının Değiştirilmesi Hakkında Süreksiz Kanunun Birtakım Unsurlarının Yürürlükten Kaldırılması ve Neden Olunan Mağduriyetlerin Giderilmesi Hakkında Kanun Teklifi görüşülecek.
27 Mayıs 1960 darbesinin ahir kurulan Yüksek Adalet Divanı tarafından gerçekleştirilen ve “Yassıada yargılamaları” ile periyodun Başbakanı Adnan Menderes, bakanları Fatin Rüştü Şiddetli ve Hasan Polatkan idam edilirken, teklif, Yüksek Adalet Divanının kullandığı salahiyetlerin hukuksal dayanağını oluşturan ve hala yürürlükte bulunan kanun kararlarını geçmişe dönük olarak yürürlükten kaldırıyor.
Yassıada yargılamalarından zarar görenler ve mirasçıları tarafından zararlarının karşılanması istemiyle yapılacak müracaatları pahalandırmak ve karara bağlamak üzere Cumhurbaşkanı tarafından bir komite kurulacak.
Uğranıldığı kesin olan fakat aradan geçen vakit sebebiyle meblağ cihetinden tespiti teknik olarak mümkün olmayan zararlar açısından hakkaniyete iyi bir ölçü ödenecek.
Yargı paketi
Bu teklifin yasalaşmasının akabinde Umum Konseyde Yargı Islahatı Strateji Dokümanı kapsamında hazırlanan yargı paketinin ele alınması bekleniyor.
Teklife nazaran, “yargılamayla ilgili insanların korunmaya kıymet üstün bir menfaatinin bulunması” halinde duruşmaların bir kısmı yahut tamamı bilinmeyen yapılacak.
Hakimin reddi nedenlerine daha evvel birebir uyuşmazlıkta ara buluculuk yahut uzlaştırmacılık yapmış olma da eklenecek.
Birinci radde duruşmasına hizmetsizlik yahut yetkisizlik kararı verilmesi halinde kararın taraflara bildirim edilmesi, belgenin vazifeli yahut yetkili duruşmaya gönderilmesine ait 2 haftalık müddet, bildirim tarihinden itibaren başlayacak.
Tanığın, bilirkişinin yahut mütehassısın ses ve manzara nakledilmesi yoluyla bulundukları taraftan dinlenilmesi için tarafların isteğinin bulunması gerekecek.
“Toplu Duruşmalarda Tahkikat” başlıklı yeni düzenlemede dava açılmadan evvel yahut dava açıldıktan sonra talep edilen delil tespiti, ihtiyati haciz ve ihtiyati önlem üzere süreksiz türel himaye önlemleri de dahil olmak üzere toplu duruşmanın hizmetine giren dava ve işlerde tüm yargılama aşamaları heyet tarafından alanına getirilecek ve karara bağlanacak.
Celse harcı, yargılama sarfiyatları kapsamından çıkarılacak, mahalline başvurma harcı eklenecek.
Aleyhine ihtiyati önlem yahut ihtiyati haciz kararı verilen taraf, bu karar yüzüne karşı verilmişse direkt istinaf kanun yoluna başvurabilecek, yokluğunda verilmişse öncelikle kararı veren duruşmaya itiraz edebilecek.
Ortam adliye duruşmalarının vazifeye başlama tarihinden evvel verilen kararlar hakkında istinaf yolu değil, temyiz ve tashihi karar yolu uygulanacak.
Tüketici duruşmalarında görülen uyuşmazlıklarda dava açılmadan evvel ara bulucuya başvurulacak.
Kadastro duruşmasının verdiği kararlara karşı ölçü yahut bedele bakılmaksızın istinaf yahut temyize gidilebilecek.
Encümenler
AK Parti Kırıkkale Milletvekili Ramazan Can ile AK Parti milletvekillerinin imzasını taşıyan, birinci sefer yahut tekrar kamu hizmeti ve vazifelerine atanacaklar hakkında yapılacak güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması kararlarının yine düzenlenmesini içeren Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanunu Teklifi, TBMM İçişleri Encümeninde bu hafta ele alınması bekleniyor.
Teklife nazaran güvenlik soruşturması yahut arşiv araştırması sonucunda elde edilen şahsî olguların vazifeye atanma tarafından değerlendirildiği Kıymetlendirme Encümeni oluşturulacak.
Üst kademe kamu başkanları, hususî kanunları uyarınca güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasına tabi tutulan insanlar ile ulusal güvenlik açısından stratejik ehemmiyeti haiz ünite, girişim, tesis, hizmetlerde istihdam edilenler hakkında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılacak.
Güvenlik soruşturmasına, hizmetin gerektirdiği niteliklere tesiri yanıyla kişinin eşi ile bir numara radde kan ve sıhri hısımları da dahil edilecek.
Kişinin, hakkında kamu vazifesinden çıkarılma ya da katılaşmış memurluktan çıkarma cezası olup olmadığının araştırılması da arşiv araştırması kapsamına alınacak.
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması, Ulusal İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı, Emniyet Umum Müdüriyeti ve mahalli mülki yönetim amirliklerince yapılacak.
Memuriyet yahut kamu vazifelerine iyiliğinin değerlendirilmesini sağlayacak tefsir içermeyen olgusal doneler, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla hizmetli ünitelerce ilgili kurum ve kuruluş bünyesinde kurulan Kıymetlendirme Komitesine iletilecek.
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sırasında elde edilen ferdî doneler, işlenme maksadının ortadan kalkması halinde yahut her durumda 2 yılın ahir kıymetlendirme encümenlerince silinecek ve yok edilecek.
TBMM KİT Encümeni, kontrollerine devam edecek.
Komite, 23 Haziran Salı günü Sümer Holding AŞ ile Boru Hatları ile Petrol Taşımacılığı AŞ, 24 Haziran Çarşamba günü İstanbul Olimpiyat Oyunları Hazırlık ve Düzenleme Konseyi Başkanlığı, Ziraat Bankası AŞ ve Bağlı Iştirakleri, TÜBİTAK Marmara Teknokent AŞ, Elektrik Üretim AŞ, Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt AŞ, 25 Haziran Perşembe günü Türkiye Halk Bankası AŞ ve Bağlı Iştirakleri, Çay İşletmeleri Umumi Müdüriyeti, Doğusan Boru Sanayi ve Ticaret AŞ hesaplarını inceleyecek.
Memurlar
