Şahsî Doneleri Müdafaa Şurası, internette “unutulma hakkı” ile ilgili karar aldı.
Konseyden yapılan açıklamaya nazaran, birtakım vatandaşlar, şuraya başvurarak, çeşitli internet sitelerinde mekan alan haberlerde geçen isim ve soy isimlerinin ya da haberlerin Şahsî Donelerin Korunması Kanunu kararları kapsamında silinmesini talep etti. Müracaatları ele alan konseyin kararı, internet sitesinden duyuruldu.
23 Haziran tarihli karara nazaran arama motorları, Zatî Donelerin Korunması Kanunu 3. unsurunda yan verilen tarif çerçevesinde “veri sorumlusu” olarak kabul edildi, arama motorları tarafından gerçekleştirilen faaliyetler de “kişisel done işleme” faaliyeti olarak değerlendirildi. Karara nazaran, arama sonuçlarının indeksten çıkarılmasına yönelik taleplerle ilgili öncelikle arama motorlarına müracaatta bulunulacak. Done sorumlusu arama motorlarının bu talepleri reddetmeleri yahut müracaat sahibine karşılık vermemeleri halinde ilgili bireylerce konseye şikayette bulunabilecek. Şahıslar, şuraya müracaatta bulunurken tıpkı vakitte direkt yargı yoluna da gidebilecek.
‘Denge testi’ yapılacak
Karara nazaran, kişinin arama motorları üzerinden kendi ismi ve soyadı ile yapacağı bir arama sonucunda gösterilen sonuçların indeksten çıkarılmasına yönelik yapılacak değerlendirmede, ilgili kişinin temel hak ve özgürlükleri ile kamunun laf konusu bilgiyi edinmesinden sağlayacağı menfaatler arasında bir istikrar testi yapılacak, yarışan menfaatlerden hangisinin ağır bastığı gözetilecek.
‘Silme süreçleri kapsamında’
Ferdî Dataları Muhafaza Kurumu Yöneticisi Prof. Dr. Faruk Bilir, “unutulma hakkı”nın, kimselerin internette kendi isimleriyle arama yapıldığında derlenen sonuçlar arasında kendileriyle ilgili haber, fotoğraf, ses, manzara, ve doküman üzere datalara bölge verilmemesini isteme hakkı olarak da isimlendirilebileceğini söz etti. Bilir, şöyle dedi:
“Bu hak, kişinin geçmişine ait dijital ortamlarda var olan ve öbür şahıslar tarafından öğrenilmesini istemediği ferdî olgularının kaldırılmasını talep etme, yayılmasını engelleme hakkının bir yansımasıdır. Avrupa Adalet Divanı kararlarında kabul gören ve AB Umumi Olgu Müdafaa Tüzüğü kapsamında da kabul edilen unutulma hakkı, Türkiye’de 7 Nisan 2016 tarihinde yürürlüğe giren 6698 sayılı Zatî Donelerin Korunması Kanunu’nda açıkça geçmese de kanunda nokta alan silme, yok etme ve anonim hale getirme üzere imha süreçleri kapsamında kıymetlendirilebilir.”
İşte aranan 13 kriter
Heyet kararına nazaran, şikayetlerin kıymetlendirilmesi sürecinde öncelikli olarak dikkate alınacak kriterler, sorular halinde belirlendi. Sorular şöyle:
– İlgili kişi kamusal hayatta değerli bir rol oynuyor mu?
– Arama sonuçlarının öznesi bir çocuk mu?
– Haberin içeriği yanlışsız mu?
– Haberler kişinin çalışma hayatı ile mi ilgili?
– Arama sonuçlarında mekan alan haber ilgili kişi hakkında hakaret, onur kırıcı, iftira niteliği taşıyor mu?
– Arama sonuçlarında yan alan haber şahsi nitelikli şahsî done niteliği taşıyor mu?
– Arama sonuçlarında ulaşılan haber aktüel mi?
– Arama sonucunda ulaşılan haber kişi hakkında önyargıya sebep oluyor mu?
– Arama sonucunda taraf alan haber kişi açısından bir risk doğuruyor mu?
– Haber kişinin kendisi tarafından mı yayımlandı?
– Orjinal içerik gazetecilik faaliyeti kapsamında işlenen doneleri mi kapsıyor?
– İlgili kimseye ait haberlerin yayımlanmasında yasal bir mecburilik var mı?
– İlgili kimseye ait haber, ceza gerektiren bir kabahatle mı ilgili?
Memurlar
