Maaşını alamadığı gerekçesiyle noter kanalıyla istifa eden kamyon sürücüsü, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, fazla çalışma fiyatı, hafta tatil fiyatı, genel tatil fiyatı, yıllık müsaade fiyatının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etti. Davalı patron ise davacının istisnaen yaptığı fazla mesai ve hafta tatili çalışmalarının karşılığının bodrolar ile ödendiğini, istisnaen yapılan genel tatil çalışmaları karşılığında hür vakit kullandırıldığını, davacının kilometre başına prim aldığından fazla mesai talep edemeyeceğini, argüman ve taleplerin yersiz olduğunu savunarak davanın reddini istedi. 4. İş Mahkemesi davanın reddine karar verdi. Kararı davacı sürücü temyiz edince devreye Yargıtay 9. Hukuk Dairesi girdi. Kararda sürücülerin kilometre başına prim almaları konusunun gündeme geldiği anlaşılmakla sürücülerin fiili uygulamada kilometre başına fiyat alıp alamadıklarının net olmadığı vurgulandı. Kararda şöyle denildi:
“Bu nedenle davacının kilometre başına prim aldığı periyotların saptanması ve bu devirlerde fazla mesai çalışması olduğunun tespiti halinde sabit fiyat üzerinden yüzde 150 artırımlı saat fiyatına nazaran hesaplama yapılarak sabit fiyata nazaran hak kazanılan fazla çalışma fiyatı belirlenmeli. Ödenen prim ölçüsünün yüzde 50 artırım kısmına nazaran de hesaplama yapılmalı ve her iki hesap sistemi toplanarak fazla çalışma fiyatı belirlenmelidir. Örneğin çalışanın 3000 TL sabit fiyat ve 1000 TL ortalama prim aldığı durumda 3000TL/225 saat x 1,5 x fazla çalışma saat sayısı = A formunda sabit fiyata nazaran hak kazanılan fazla çalışma fiyatı belirlenir. Birebir periyot için ödenen primlerin fazla çalışmanın zamsız kısmını karşıladığı kabul edilerek, prim fiyatı için 1000TL/225 saat x 0,5 x fazla çalışma saat sayısı = B hesabıyla prime düşen fazla çalışma fiyatı belirlenir. A+B toplamı o devir için hak kazanılan fazla çalışma fiyatını belirler. Hesaplama bu biçimde yapılmalıdır. Genel tatillerdeki çalışma yahut hafta tatili çalışması karşılığında müsaade kullanıldığı beyan edilmiş ise de bu durum çalışanın genel tatil çalışması yahut hafta tatili çalışması için fiyat talep etmesine mani değildir. Uzman raporunda, hafta tatili çalışması fiyatının fazla mesai fiyatı kapsamında değerlendirildiği görülmektedir. Çünkü, davalı tarafından kilometre hesabına nazaran yapılmıştır. Belirtilen kanun unsuruna nazaran hafta tatili çalışması fiyatının ödenmesinde, hafta tatili gününde kaç saat çalışıldığının bir değeri olmayıp, bir hafta tatili gününde günlük 7,5 saatten az çalışılması halinde dahi, çalışmasa da kanunen verilmesi gereken günlük 1 yevmiyeye ilaveten 1,5 günlük yevmiye daha çalışma fiyatı olarak verilmelidir. Bu konu göz önüne alınmalı, davacının 7 gün arka arda yani hafta tatili vermeksizin çalıştığı tespit edilen devirler olması halinde hafta tatili çalışması için günlük 1,5 yevmiye üzerinden artırımlı fiyatı hesaplanarak karar altına alınmalıdır. Hafta tatilinde 7,5 saati aşan fiili çalışma ise fazla mesai fiyatı içinde değerlendirilmelidir. Temyiz olunan kararın bozulmasına oy birliği ile hükmedilmiştir.”
Memurlar
