TÜBİTAK Lideri Prof. Dr. Hasan Mandal, Türk bilim insanlarının yeni tip koronavirüse (Kovid-19) karşı üzerinde çalıştığı yenilikçi inaktif aşının da Dünya Sıhhat Örgütünün (DSÖ) listesine girdiğini bildirdi.
Mandal, Gebze’deki TÜBİTAK MAM Gen Mühendisliği ve Biyoteknoloji Enstitüsünde AA muhabirine yaptığı açıklamada, aşı geliştirme noktasında Türkiye’de değerli çalışmalar yapıldığını söyledi.
Bunlardan 7’sinin Kovid-19 Türkiye Platformu kapsamında yapıldığını, bunun dışında özel dalın de çalışmaları olduğunu söz eden Mandal, “Bu çalışmaların toplamıyla dünyada aşı geliştirme çalışmaları kümesinde Sayın Bakanımız Mustafa Varank da tabir etmişti; birinci 3 ülkeden birisiyiz. Bu, değerli bir kazanım. Gerisinden şu soru geliyor: ‘Evet çalışma var lakin sonuç var mı?’ Şu anda erken kademede giden Erciyes’teki arkadaşlarımız inaktif aşı faz 2 çalışmalarını tamamladı. Kovid-19 Türkiye Platformu kapsamındaki aşılardan 2’si şu an faz çalışmasında, biri de çok yakın vakitte faz 1’e başlamış olacak.” diye konuştu.
– “Aşılarımız yenilikçi ve DSÖ listesine girebilecek nitelikte”
Mandal, Türkiye’de çok iyi biyoteknolojik eser geliştiren firmaların olduğuna işaret ederek şunları kaydetti:
“Onlar kendilerini aşıya dönüştürdüler. Şu an Türkiye’de aşı üretimi mümkün olabilen tesislerimiz var. Bunlar faz çalışmaları tamamlandığında aşı üretimini yapabilecekler. Gelecek yılı konuşmuyoruz. Bu yıl aşı üretimini yapabilecek, kâfi ki faz çalışmaları tamamlansın. Kovid-19 Türkiye Platformu’ndaki 2 aşımız Dünya Sıhhat Örgütü listesinde. Virüs gibisi parçacıklara (VLP) dayalı aşı girmişti. Geçtiğimiz pazar günü de 2. aşımız yani yenilikçi inaktif aşımız da şu an DSÖ listesine girdi. Bunlar çok değerli. Dünyada birçok aşı geliştiriliyor lakin DSÖ listesinde verilmiyor, gereğince şeffaflık yok demek. Yalnızca aşı yapıyoruz değil, bunu dünyaya da açıyoruz. Diyoruz ki aşılarımız yenilikçi ve bunlar Dünya Sıhhat Örgütü listesinde yer alabilecek nitelikte.”
TÜBİTAK’ın aşı çalışmalarında uyum sağlama vazifesi olduğunu aktaran Mandal, üretimin firmalarda gerçekleşeceğini bildirdi.
Süreci firmalar ve bilim insanlarıyla istişare edeceklerini anlatan Mandal, “Aşılara verilebilecek isim konusunda bir şey lanse edersem, bu ismi TÜBİTAK koymuş üzere olur. Bunu gerçekleştiren hocalarımızla firmalarımızı eşleştirdiğimizde bize yakışır isimleri arkadaşlarımız geliştirecektir.” dedi.
– “Çok süratli tepki verebiliyoruz, özgüvenimiz oluştu”
Virüs gibisi parçacıklara dayalı VLP’de varyasyonlara karşı aşı tasarımı yaptıklarını bildiren Mandal, İngiliz mutasyonuna karşı bir ayda VLP dizaynının yenilendiğine dikkati çekti.
Mandal, faz 2 çalışmalarının bu mutasyona nazaran gerçekleştirileceğini belirterek, şöyle devam etti:
“Çok süratli tepki verebiliyoruz, öz inancımız oluştu. Bilhassa Sayın Cumhurbaşkanımız da bunu en üst seviyeye taşıdı. En son açıklanan Ekonomik Islahat Paketi’nin içerisinde 2 yeni yapılanma var. Bunlardan biri Sıhhat Sanayileri Başkanlığı. Nasıl Savunma Sanayii Başkanlığı varsa artık Sıhhat Sanayileri Başkanlığı da Türkiye’nin bu alanı önemsediğini gösteriyor. Bu aslında yalnızca Kovid-19’la ilgili değil, karşılaşabileceğimiz hastalıkla yahut var olabilecek hastalıklarla şimdi ilaçları geliştirilmemiş, tedavisi bulunmamış, bunlara yönelik çalışmalar yapılabilecek. Birçok kurumumuz artık kendine bu vazifesi üstlendi. TÜBİTAK olarak bu sorumluluğu almaktan hem heyecan hem de sorumluluk duyacağız.”
Milletlerarası Önder Araştırmacılar Programı vasıtasıyla bu alanda dünyada çalışan bilim insanlarını, araştırmacıları Türkiye’ye çekmek istediklerini vurgulayan Mandal, bu kapsamda çeşitli alanlarda 127 bilim insanı ve araştırmacının Türkiye’ye geldiğini duyurdu.
Memurlar
