Tüm dünya genelinde yayılan Selfie, Ice Bucket Challenge, Kiki Dansı ve Falling Stars akımları toplumsal medyayı kasıp kavururken, bu akımlar kullanıcılardan ağır ilgi görüyor.
Adeta bir virüs üzere yayılan bu akımlar başlangıçta cümbüş gayeli görünen masumane bir yapıya sahip. Bilhassa son günlerde 20’li yaşlara ilişkin fotoğraflar paylaşma akımına ünlülerin de dahil olması toplumsal medyada viral bir tesir oluşumuna sebep oldu.
Marmara Üniversitesi Bağlantı Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Murat Kırık, “Zararsız bir cümbüş üzere görünen bir şeye katılmayı yahut hatta çocuklarınızın katılmasına müsaade vermeyi düşünmeden evvel, göz önünde bulundurmanız gereken birkaç şey olabilir. Çünkü yapay zeka, toplu bilgi veritabanlarını toplamak için makine tahsili tekniklerini kullanmaktadır. Düzgün vakit geçirdiğiniz eğlenceyi yayınlarken, ferdî bilgileriniz, yani yüzünüz birçok farklı şirketin yüz tanıma yazılım programları tarafından taranıyor. Bu programlar sizi etiketliyor, bilgilerinizi inceliyor ve ferdî hesabınızda bilgi oluşturuyor. Toplumsal medyada arkadaşlarınızla fotoğraf paylaşmak eğlenceli olabilir, fakat zımnilik ayarlarınızı ve bu bilgileri kimlerle paylaştığınızı bilmek de tıpkı derecede değerlidir. Çünkü son iki günde Türkiye’de bu akıma dahil olan kullanıcı sayısı 30 milyonun üzerine çıkmış durumda” dedi.
Beğenilme dileği başınıza kaygı açabilir
Beğenilme isteğinin bağımlılık yapabileceğini lisana getiren Dijital İrtibat Araştırmacısı Doç. Dr. Kırık, “Beğeni beynimize endorfin salgılar ve bizi katılma ve daha fazlasını başarmaya yönelik bir arayışa gönderir. Birtakım şahısların toplumsal medya iştirakleri yoluyla gördükleri olumlu ilgi, onları tekrar tekrar paylaşım yapmaya itmektedir. Birebir biçimde büyük bilgi, ele alınamayacak kadar büyük yahut karmaşık olan bilgi kümelerini tahlil etme, sistematik olarak bilgi çıkarma yahut bunlarla öteki formda ilgilenme yollarını ele alan bir alandır. Akımların büyük bilgiye hizmet ettiğini tabir edebilmek mümkündür. Örnek vermek gerekirse yaşla ilgili özellikler ve daha spesifik olarak yaş ilerlemesi (örneğin, beşerler yaşlandıkça nasıl görünecekleri) üzerine bir yüz tanıma algoritması oluşturmak istediğinizi düşünün. Ülkü olarak, çok sayıda insanın fotoğrafını içeren geniş ve titiz bir bilgi kümesi istersiniz. Böylece yüz tanıma algoritması sistemlerini önemli bir data dayanağı sağlanmış olur. Böylelikle haz uğruna kendi elimizle şahsî bilgilerimizi paylaşmış oluyoruz.” tabirlerini kullandı.
Yüz yapısı, dış sınırları, cilt rengi ve yaşlanmadaki değişiklikleri daha iyi anlamak için yüz tanıma algoritmalarını geliştirmek için tüm bu dataların çıkarılabileceğini aktaran Doç. Dr. Kırık, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Basitçe söylemek gerekirse, birden fazla insan 20 yıllık bir devri göz önünde bulunduracaksa nasıl göründükleri konusunda kıymetli farklılıklar gösterir. Bu, yapay zekanın insanlarda yaş ilerlemesini daha iyi öğrenmesine yardımcı olur. Yapay zekanın çalışma hali beynimizin çalışma formuna çok misal. Beynimiz, bilgiyi bir alandan başkasına taşıyan hudut ağları üzerinde çalışır ve tekrarlanan bilgi girişi yoluyla, sonunda bilgiyi saklar ve öğreniriz. Öğrenme yeteneğinde ustalaştıktan sonra, bilgi kesimlerini bir ortaya getirmeyi ve fikirler oluşturmayı ve hatta sıkıntılara tahliller keşfetmeyi başarırız. Yapay zekanın temel tasarımı, yapay bir hudut ağı sistemidir. Oluşturulduğunda bilgi olmadan başlar, lakin bilgi beslemesi gerekir. Örneğin, bir yüz tanıma programına öğrenmesi için milyonlarca yüz verilebilir. Bebeklerden yaşlılara kadar insanların manzaralarını kapsar. Buradaki temel sorun bu dataların bir gün berbata kullanılacağı ve kendi şahsî bilgilerinizin isteğiniz olmadan toplanacağı fikridir. Şirketler imajınızdan yararlanıyor ve katılımınız için size para bile verilmiyor.”
Paylaşımlarla istenen amaçlı reklamcılık
Yüz tanıma sistemlerinin biyometrik bilgilerimizi kullanarak reklamcılık ismine bir faaliyet güdüldüğünün altını çizen Doç. Dr. Ali Murat Kırık, “Aslında toplumsal ağlara bütün fotoğraflarınızı yüklediğinizi ve bu ağların tüm fotoğraflarınıza eriştiğinizi düşünebilirsiniz. Buradaki sorun kullanıcıların eski ve yeni fotoğraflarını yan yana paylaşmasıdır. Böylelikle kullanıcılar makul bir sırayla fotoğraflarını için toplumsal ağların bunları tahlil etmesi çok daha kolaydır. Ayrıyeten, insanların nasıl göründüğünü ve nasıl yaşlandıklarını yakalamaya çalışan teknoloji için bu durum çok daha kullanışlıdır. Yani bir pazarlama aracıdır. Sonuç olarak bu yeni derlenmiş bilgilerle, maksatlı reklamcılığa dayanak olunacağı açıktır. Yaşlarımız ilerledikçe, reklam bildirileri bizler için birçok özelliğe nazaran değiştirilecek ve görsel özellikler de kıymetli bir kriter haline gelebilecektir. Böylelikle bu durum pozisyon izleme, beğenilerimiz ve etkileşimlerimiz ile bir ortaya geldiğinde durumun vahameti daha iyi anlaşılmaktadır. Katılmak eğlenceli olsa da, çevrimiçi gönderdiklerinizin ferdî datalarınız için riske değdiğinden emin olunuz. Her vakit zımnilik ayarlarınızı denetim edin ve vaktinize ve emeğinize değecek şeylere katılımınızı sınırlayın.Çocuklarınızı da koruyun ve yayınlayabileceklerini sınırlayın. Ayrıyeten, rastgele bir imgeyi göndermeden evvel, fotoğraf art planınızdaki tüm meta dataları kaldırdığınızdan emin olun. Çünkü yüzünüzü diğerine veriyorsanız yakın gelecekte konut adresinizi de vermenize gerek kalmayacak” diyerek kelamlarını noktaladı.
Memurlar
