Erciyes Üniversitesi Aşı Araştırma Geliştirme Merkezi (ERAGEM) Müdürü Prof. Dr. Aykut Özdarendeli, yerli aşı geliştirme çalışmalarının sürdüğünü bildirdi.
Prof. Dr. Özdarendeli, Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Biyotoknoloji Topluluğu ve Ziraat Fakültesi Ziraî Biyoteknoloji Kısmı tarafından çevrim içi düzenlenen “6. Biyoteknoloji Günleri”ne katılarak “Erciyes Üniversitesi Kovid-19 Aşı Gelişirme Çalışmaları” bahisli bir sunum gerçekleştirdi.
Kovid-19 salgınının tesirlerinin tüm dünyada önemli halde yaşandığını belirten Özdarendeli, dünya tarihinde yaşanan pandemilerin RNA virüslerinden kaynaklandığını söyledi. Özdarendeli, salgınlara karşı en tesirli silahın aşı geliştirmek olduğunu ve Kovid-19’la uğraş bu manada kıymetli adımlar atıldığını tabir etti.
Aşı geliştirmenin farklı süreç ve basamaklardan oluştuğunu hatırlatan Özdarendeli, aşıların klinik çalışmalardan istekli faaliyetlerine kadar ayrıntılı bir süreci içerdiğine dikkat çekti.
Kovid-19 salgını nedeniyle dünya genelinde aşı çalışmalarının çok hızlandırıldığını belirten Özdarendeli, “Normal kaidelerde 10-15 yıl sürecek aşı geliştirme evresi preklinik çalışmalar devam ederken faz-1 çalışmasıyla eş vakitli gitti yeniden faz-2 ile faz-3 çalışmaları eş vakitli gitti. Dünya genelinde bu türlü çalışmalar yapıldı ve yapılmaya devam ediyor. Dünya Sıhhat Örgütü’nün de buna müsaade verdiğini biliyoruz.” dedi.
-“Aşı geliştirme çalışması muvaffakiyetle sürüyor”
Prof. Dr. Özdarendeli, Sıhhat Bakanlığının da desteklediği “Kovid-19’a Karşı İnaktif, Adenovektör ve Virüs Gibisi Partikül (VLP) Temelli Aşı Adaylarının Geliştirilmesi Projesi”ne geçen yıl başladıklarını ve çalışmaların muvaffakiyetle sürdüğünü lisana getirdi.
Çalışmaların ERAGEM’de devam ettiğini anlatan Özdarendeli, faz-1 ve faz-2 aşıların gönüllülere uygulandığını hatırlattı.
Yerli aşının geliştirilmesinin çok değerli olduğunu vurgulayan Özdarendeli, şunları kaydetti:
“Virüsün Türkiye’de görülmesinin akabinde laboratuvar ortamında izolasyonunu gerçekleştirdik. Daha sonra gerekli süreçleri yerine getirerek çalışmalarımıza devam ettik. Hayvan deneylerinin akabinde üretim için Koçak Farma’da çalışmalar yapıldı. Birinci klinik uygulamaları Erciyes Üniversitesi’nde 44 gönüllüye faz-1 çalışmasını yürüttük. 5 Kasım 2020’de birinci uygulama yapıldı ve değerlendirmeler yapıldı. Faz-1 uygulamasında en kıymetli şey güvenlilikti ve aşıya bağlı büyük bir tesir görülmedi.
Akabinde 10 Şubat 2021’de faz-2 uygulamalarına başladık 3 miligram ve 6 miligram olmak üzere. 9 Nisan’da ikinci dozlamaları bitirdik. Şu anda faz-2’nin immun karşılığı üzere çalışmaların birçoğu bitirildi. Birebir vakitte önemli manada bir varyant problemi var. Bilhassa ülkemizde İngiltere mutantının ağır formda sirküle olduğunu biliyoruz. Bu yüzden bu aşı platformlarının çok süratli bir formda bu varyantlara adapte edilebilir olması da işin bir öteki kıymetli noktası. Laboratuvarımızda İngiltere mutantıyla ilgili 2 farklı izolatımız var. Onunla ilgili çalışmalarımız da devam ediyor.”
Memurlar
