Olayda, jandarma işçisine yönelik olarak “seni buradan sürdüreceğim, bak neler yapacağım” diye tehdit emiş ve “ulan” formunda hitap etmiş ve ilgili hakkında mahkumiyet kararı verilmiştir. Yargıtay bu kararı bozmuştur.
Yargıtay’ın buna ait münasebetleri şu biçimdedir:
Sanığın jandarmanın vazife yerini değiştirme konusunda rastgele bir yetki ve gücü bulunmayıp, anılan kelamlarının tartışmanın bütünü ve söylendiği bağlam içinde değerlendirildiğinde tehdit niteliğinde değildir.
Sanığın, mağdur jandarmaya yönelik: “ulan” halindeki kelamı mağdurun onur, erdem ve saygınlığını rencide edici boyutta olmayıp rahatsız edici, kaba ve nezaket dışı kelam niteliğinde olduğu ve kamu görevlisine hakaret kabahatinin ögelerinin oluşmadığı gözetilmelidir.
T.C YARGITAY 4. CEZA DAİRESİ
TEMEL NO.2020/26174
KARAR NO.2021/1851
KARAR TARİHİ.25/01/2021
Lokal Mahkemece verilen kararlar temyiz edilmekle, müracaatın mühleti, kararın niteliği ve cürüm tarihine nazaran belge görüşüldü:
Temyiz isteğinin reddi nedenleri bulunmadığından işin temeline geçildi.
Vicdani kanının oluştuğu duruşma sürecini yansıtan tutanaklar, evraklar ve münasebet içeriğine nazaran yapılan incelemede; ayrıca nedenler yerinde görülmemiştir.
Lakin;
1- Mahkemece kabul edilen oluşa nazaran, sanığın misyonlu jandarma çalışanı olan mağdura “seni buradan sürdüreceğim, bak neler yapacağım” diyerek tehdit yoluyla direndiğinden bahisle mahkümiyet kararı verilmiş ise de, sanığın jandarmanın vazife yerini değiştirme konusunda rastgele bir yetki ve gücü bulunmayıp, anılan kelamlarının tartışmanın bütünü ve söylendiği bağlam içinde değerlendirildiğinde tehdit niteliğinde olmadığı ve misyonu yaptırmamak için direnme kabahatini oluşturmadığının gözetilmemesi,
2- Hakaret fiillerinin cezalandırılmasıyla korunan tüzel bedel, şahısların onur, onur ve saygınlığı olup bu hatanın oluşabilmesi için, davranışın kişiyi küçük düşürmeye matuf olarak gerçekleşmesi gerekmektedir. Bir hareketin tahkir edici olup olmadığı kimi durumlarda bağıntılı olup, vakte, yere ve duruma nazaran değişebilmektedir. Bireylere yönelik her türlü ağır tenkit yahut rahatsız edici kelamların hakaret hatası bağlamında değerlendirilmemesi, kelamların açıkça, onur, gurur, ve saygınlığı rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil yahut olgu isnadını içermesi gerekmektedir. Somut olayda sanığın, mağdur jandarmaya yönelik: “ulan” halindeki kelamı mağdurun onur, onur ve saygınlığını rencide edici boyutta olmayıp rahatsız edici, kaba ve nezaket dışı kelam niteliğinde olduğu ve kamu görevlisine hakaret hatasının ögelerinin oluşmadığı gözetilmeden, yasal olmayan ve yerinde görülmeyen münasebet ile hakaret cürmünden mahkumiyet kararı verilmesi,
Kabule nazaran de,
3- Dairemizce de benimsenen Ceza Genel Şurası’nın 2013/13-293 temel, 2013/297 karar sayılı ve 11/06/2013 tarihli kararında da kabul edildiği üzere TCK’nın 43. unsurunun ikinci fıkrası; “Aynı cürmün birden fazla bireye karşı tek bir fiille işlenmesi durumunda da, birinci fıkra kararı uygulanır” kararını içermekte olup, zincirleme cürümden farklı bir kuruluş olan ve tıpkı neviden fikri içtima olarak kabul edilen bu durumda, fiil yani hareket tektir ve bu fiille birebir kabahat birden fazla bireye karşı işlenmektedir. Burada, hareket tek olduğu için, fail hakkında bir cezaya hükmolunacağı, lakin bu cezanın kanunun 43/1. hususuna nazaran artırılacağı öngörülmüştür. Fakat burada kastedilen, fiil ya da hareketin, doğal manada değil tüzel manada tekliğidir Hakaret hatasının farklı mağdurlara karşı tek fiille gerçekleştirildiğinden kelam edilebilmesi için hakaretin kesinlikle ortak kelam yahut davranışlarla gerçekleştirilmiş olması kaide değildir. Her bir mağdura yahut mağdurlardan kimilerine özel olarak hitap edilerek hakaret içeren kelamlar söylenmiş yahut davranışlarda bulunmuş olsa bile objektif bir gözlemcinin bakış açısıyla bakıldığında failin hareketlerinin tek bir iradi karara dayalı olduğu, ortalarında yer ve vakit bakımından temas bulunduğu, bu nedenle bir bütünlük oluşturduğu sonucuna ulaşılması durumunda, fiilin hukuken tek olduğu kabul edilmelidir.
Üstteki açıklamalar ışığında somut olayda, sanığın katılan …’ya hakaret ettikten sonra mağdur jandarmaya hakaret etmesi formunda gerçekleştiği kabul edilen aksiyonlarının bir bütün halinde tüzel olarak tek bir hakaret kabahatini oluşturduğu ve hakaret kabahatinden bir kere mahkumiyetine karar verilerek cezasından TCK’nın 43. unsuru uyarınca arttırım yapılması gerektiği gözetilmeden, mağdur sayısınca hükümlülüğüne karar verilmesi,
4- Mağdur Abdulmenaf Kaya’ya yönelik tehdit ve hakaret kabahatlerinden kurulan kararlarda, karardan sonra 24/10/2019 tarihinde yürürlüğe giren, 7188 sayılı Kanun’un 26. hususu ile değişik CMK’nın 253. unsuru uyarınca, uzlaştırma kapsamına giren bir hatanın, bu kapsama girmeyen bir diğer kabahatle birlikte ve birebir mağdura karşı işlenmiş olması halinde uzlaşma kararlarının uygulanamayacağının karar altına alındığı, somut olayda birlikte işlenen vazifesi yaptırmamak için direnme ve hakaret cürümlerinin mağdurları ile tehdit ve kolay hakaret cürmünün mağdurunun farklı olması ayrıyeten kabahat tarihinde uzlaştırma kapsamında olmayan TCK’nın 106/1. unsurunun 1. cümlesinde düzenlenen tehdit hatasının 02/12/2016 tarihinde yürürlüğe giren 6763 sayılı Kanun ile değişik CMK’nın 253/1. unsur kararı uyarınca, uzlaştırma kapsamına alınmış olması karşısında; CMK’nın 253. unsuru yeterince sanık hakkında …’ya yönelik hakaret ve tehdit cürümlerinden yolunca uzlaştırma süreçleri yerine getirilerek, sonucuna nazaran sanığın tüzel durumunun tekrar kıymetlendirilmesi gerektiği,
5- TCK’nın 125/4. unsurunda ağırlaştırıcı neden olarak öngörülen aleniyetin kelam konusu olabilmesi için olay yerinde diğerlerinin bulunması kâfi olmayıp, hakaretin belirlenemeyen sayıda kişi ve herkes tarafından görülme, duyulma ve algılanabilme mümkünlüğünün bulunması, rastgele bir sınırlama olmaksızın herkese açık olan yerlerde işlenmesinin gerekmesi karşısında, somut olayda hakaret aksiyonlarının karakolun ve hastanenin neresinde gerçekleştiği tespit edilip buna nazaran aleniyet öğesinin ne biçimde oluştuğu tartışılıp açıklanmadan, yetersiz münasebetle cezaların anılan kanun unsuru yeterince artırılması,
6- 1 no’lu bozma nedenine uyulup 5 no’lu bozma nedeni uyarınca yapılacak kıymetlendirme sonucunda aleniyet öğesinin oluşmadığının kabulü halinde ise,
17/10/2019 gün ve 7188 sayılı Kanun’un 24. unsuru ile 5271 sayılı CMK’nın 251. unsurunda Kolay Yargılama Yolu düzenlenmiştir.
Lakin bu düzenlemenin uygulanmasıyla ilgili olarak, 7188 sayılı Kanun’un 31. hususuyla, 5271 sayılı CMK’ya eklenen süreksiz 5. unsurun (d) bendi ile; “01/01/2020 tarihi itibariyle kovuşturma evresine geçilmiş, karara bağlanmış yahut katılaşmış belgelerde seri muhakeme yolu ile kolay yargılama yolu uygulanmaz” kararı getirilmiştir.
Mevzuyu somut norm kontrolü yoluyla inceleyen Anayasa Mahkemesi (25/06/2020, 2020/16, 2020/33; R.G. 19/08/2020, Sayı:31218), kelamı geçen süreksiz 5/d hususundaki kararın, “kovuşturma evresine geçilmiş” ibaresinin birebir bentte yer alan, “basit yargılama usulü” tarafından Anayasa’nın 38. hususuna karşıt görerek iptaline karar vermiştir.
Anayasa Mahkemesi kararında, karara bağlanmış belgelerle ilgili iptale karar verilmemiş ise de, 5271 sayılı Kanun’un 2/1-f maddesince karara bağlanmış evraklarla ilgili olarak kovuşturma evresinin mutlaklaşmaya kadar devam etmesi ve birebir Kanun’un 251/3. unsuru gereği mahkumiyet kararı verildiği takdirde sonuç cezadan dörtte bir indirim öngörülmesi, bu durumun da temyiz incelemesi devam eden belgeler bakımından lehe düzenleme getirmesi karşısında,
Anayasa Mahkemesinin iptal kararında; sanık lehine getirilen, yeni düzenlemenin 7188 sayılı Kanun’un 31. unsuru mucibince, 5271 sayılı CMK’ya eklenen süreksiz 5. hususuyla “kovuşturma evresine geçilmiş” belgeler bakımından uygulanması gerektiğine işaret edildiğinden, temyiz incelemesi yapılan ve 5271 sayılı CMK’nın 251/1 hususu kapsamına giren cürümler istikametinden; Anayasa’nın 38. unsuru ile 5237 sayılı TCK’nın 7 ve 5271 sayılı CMK’nın 251 vd. hususları yeterince yine kıymetlendirme yapılması mecburiliği,
Bozmayı gerektirdiğinden, sanık … ile müdafiinin temyiz nedenleri bu nedenlerle yerinde görülmekle, tebliğnameye muhalif olarak, KARARLARIN BOZULMASINA, yargılamanın bozma öncesi basamaktan başlayarak sürdürülüp sonuçlandırılmak üzere evrakın esas/hüküm mahkemesine gönderilmesine, 25/01/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
Memurlar
