Üniversite kurumlarında akademik ünitelerin idari hizmetlerini yürütmek üzere ünite sekreterleri (fakülte, yüksekokul, enstitü) vazife yapmaktadır. Laf konusu takıma atanacak insanlarla ilgili olarak 2547 sayılı Üniversite Kanunu’nun 52 nci hususunun (a) fıkrasında “Umumî Sekreter ile daire liderleri, yöneticiler, hukuk müşavirleri ve bilirkişiler, üniversite üst kuruluşlarında ilgili kuruluşların görüşü alınarak Üniversite Üst Kuruluşunun Yöneticisi; üniversitelerde ise idare heyetinin görüşü alınarak rektör tarafından atanır. Fakülte, enstitü ve yüksekokul sekreterinin atanması, ilgili dekan ve yöneticinin önerisi üzerine rektör tarafından yapılır.” kararları yan almaktadır.
Bununla birlikte, tıpkı hususun devamında ise, “Üst kuruluşların ve üniversitelerin umumi sekreterlerinin üniversite lisans diplomasına, fakülte sekreterleri ile enstitü ve yüksekokul sekreterlerinin üniversite diplomasına sahip olmaları kuraldır.” sözü bulunmaktadır.
Vesair taraftan, 12 Nisan 2014 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Üniversite Üst Kuruluşları İle Üniversite Kurumları Işçisi Hizmette Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği“nin 20 inci unsurunda; “Şube yöneticisinden daha üst hizmetlere, en az dört yıllık yükseköğrenim mezunu olmak kaydıyla, umum kararlara nazaran imtihansız atama yapılır.” Denilmektedir.
Mevzuat kararları birlikte değerlendirildiğinde, her ne kadar 2547 sayılı Kanunda ünite sekreterlerine atanacak kimselerin üniversite diplomasına sahip olmalarının kaide olduğu tabir edilse bile, kariyer ve liyakat unsurları bağlamında yönetmelikte yapılan düzenleme ile bu kural en az lisans mezunu olmak olarak düzenlenmiştir.
Öte yandan, birçok üniversitede hizmette yükselme testini bypass etmek suretiyle yapılan hülle atamaların birinci ayağı yukarıda zikredilen fakülte, yüksekokul ve enstitü sekreterliği takımlarına testsiz atama yapılmasından kaynaklanmaktadır. Rektörlerin vazifede yükselme testiyle büro yöneticisi ataması yapmak işlerine gelmediğinden, kolaya kaçarak testsiz takımları basamak olarak kullanarak müdürlükler doldurulmaktadır. Bu atamalar, her ne kadar manzarada mevzuata münasebetli olarak değerlendirilse bile kariyer ve liyakat unsurlarına terslik oluşum ettiği üzere, kurum içi çalışma barışını da bozmaktadır.
Ek olarak, ilgili akademik ünite sekreteri takımlarına atama yapılırken sıkça yapılan yöntemi bir kusur ise bu insanların direkt bağlı olarak çalışacakları Dekan yahut Yöneticilerin görüşlerinin alınmamasıdır. Her ne kadar Rektör atamaya yetkili amir olsa da, atandıktan sonra bu kimselerin disiplin amiri öncelikle Dekan/Müdürlerdir.
Yönetim hukukunda “açık kusur” olarak tabir edilen bu durum, mevzuatın açık tabir ettiği bir metodun tarafına getirilmemesi olarak karşılık bulmaktadır. Kanunun bir kimseye verdiği salahiyet, sınırsız olmayıp başta Anayasa olmak üzere gayri mevzuat kararları çerçevesinde hudutları çizilmiş ve denetlenebilir niteliği haiz bir ayrıcalıktır. Hakikaten Anayasanın 123 üncü unsurunun bir numara fıkrasında; “İdare, kuruluş ve vazifeleriyle bir bütündür ve kanunla düzenlenir.“ denmektedir.
Yönetimin “açık cürmünden” kaynaklanan süreçler, her vakit geri alınabilecek cinsten süreçlerdir. Danıştay İçtihatları Birleştirme Şurasının 22.12.1973 tarihli ve 1973/14 numaralı Kararında; “idarenin yokluk, açık cürüm, memurun gerçek dışı beyanı yahut hilesi hallerinde vade aranmaksızın yanlışlı ödediği meblağı her devir geri alabileceği“ tabir edilmiştir.
Metnimize bahis atama süreçleri ile ilgili Danıştay 2 nci Dairesi temyize bahis bir evrakında Yüksekokul Sekreterliğine Yüksekokul Yöneticisinin önerisi olmadan yapılan atama süreci hakkında Yönetim Mahkemesince verilen davanın reddine dair Kararı onamıştır.
Sonuç olarak Üniversitelerde ünite sekreterlerinin atanması ile ilgili olarak ünite amirinin görüşü/önerisi olmadan yapılan atama süreçleri açık kusur nedeni ile idarece geri alınabilecek cinsten süreçler olup, ünite sekreterliklerine yapılması düşünülen atama süreçlerinde ünite amirinin (Dekan, Müdür) görüşünün/önerisinin kesinlikle olması gerekmektedir.
Memurlar
