– AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik, “27 Nisan, muhtıra geleneğinin sona erdirildiği, bir hükümetin birinci kez yanıt verdiği, demokratik güçlerin ‘biz buradayız ve bu bildirim edilmeye çalışılan muhtırayı tebellüğ etmiyoruz, kabul etmiyoruz, reddediyoruz’ dediği bir gün olması açısından, Türkiye’nin demokrasi tarihi açısından özel bir gündür.” dedi.
Çelik, 27 Nisan e-muhtırasının 14. yılında, AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
27 Nisan e-muhtırasının, Türkiye’deki “çirkin geleneğin” son halkası denilebilecek bir süreci temsil ettiğini belirten Çelik, Türkiye’de geçmişte, bir güvenlik kuvveti olarak değil, bir siyasi kuvvet olarak bedellendirilen askeri bürokrasinin, ülkenin idaresiyle ilgili direkt yasamanın, yürütmenin, yargının alanına giren hususlarla ilgili bir kadro kırmızı çizgiler ortaya koyduğunu anımsattı.
Bunun, az gelişmiş demokrasilerde ve darbe geleneğinin yaşandığı ülkelerde sık rastlanan bir durum olduğuna dikkati çeken Çelik, AK Parti’nin iktidara geldiği andan itibaren, askeri vesayet denilen ve ona bağlı olarak ortaya çıkan bu berbat gelenekle çok önemli gayret ettiğini vurguladı.
Bu yakışıksız geleneğin, hem Türkiye’nin demokrasisine hem de Türk Silahlı Kuvvetlerine haksızlık olduğuna işaret eden Çelik, “Bundan, devletin işleyişi, demokratik sistemin işleyişi, sivil siyasetin işleyişi büyük bir ziyan görüyordu. Birebir vakitte da silahlı kuvvetler daima politize oluyordu. Lakin birilerinin başında daima, ‘yasama, yürütme, yargı ve silahlı kuvvetler’ üzere bir dörtlü siyasi kuvvet yaklaşımı vardı.” diye konuştu.
Ömer Çelik, Türkiye’de, daima bu tip vesayet teşebbüslerine takviye veren, demokrasiyi askeri vesayet ya da yargı vesayeti üzerinden sakatlamaya çalışan, geleneği bununla dolu partilerin de bulunduğunu anlattı.
– “Siyasi hayatımızın bâtın ihtilallerinden bir tanesi”
27 Nisan’ın, “bir muhtıra teşebbüsü” olduğunu vurgulayan Çelik, şunları kaydetti:
“Ama muhtıra olamadı. Bu da Cumhuriyet tarihinde çok değerli bir yere oturtuyor 27 Nisan gününü, gecesini ve ertesini. Birinci sefer, Türkiye Cumhuriyeti tarihinde bir hükümet, muhtırayı kabul etmedi. Yani bildirim edilen muhtırayı tebellüğ etmedi ve çıktı buna yanıt verdi. Bu, Türkiye’de siyasi hayatımızın bâtın ihtilallerinden bir adedidir. Geçmişte, muhtıralar verilirdi, hükümetler muhtırayı yerdi ve ondan sonra da gereğini yapacaklarını söylerlerdi. Böylelikle, anayasanın üstünde, seçilmiş iradenin üstünde, millet iradesinin üstünde, demokrasinin üstünde kırmızı çizgilerin ortaya koyulduğu bir askeri vesayet, herkes tarafından kabullenilmiş olurdu.”
AK Parti Sözcüsü Çelik, muhtıranın yayımlanmasının akabinde, Başbakanlığı periyodunda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, güçlü bir irade ortaya koyduğunu, buna yanıt verilmesiyle ilgili bir tutum geliştirdiğini anlattı.
Periyodun Genelkurmay Lideri Orgeneral Yaşar Büyükanıt’ın, o gece telefonlara çıkmaktan kaçtığını, gece boyunca kendisine ulaşılmaya çalışılsa da bunun mümkün olmadığını söyleyen Çelik, hükümetin karşılığı tabir edildiği andan itibaren, Büyükanıt’ın telefonlara dönmeye başladığını aktardı.
– “Muhtıra olarak düşünülen çerçeve, bir kağıt modülüne döndü”
Ömer Çelik, “Eğer o gün kabullenilseydi, bu hükümet muhtıra yemiş olacaktı. Kabullenilmeyince o muhtıra teşebbüsü, muhtıra olarak düşünülen çerçeve, bir kağıt kesimine döndü ve birinci kez cumhuriyet tarihi boyunca bir hükümet muhtırayı kabul etmedi, muhtıraya direndi.” dedi.
Bunun, genelde rastlanmayan bir dönüm noktası olduğunu vurgulayan Çelik, “Hükümet tarafından politik olarak bunun kabul edilmediği, Genelkurmayın o zamanki sistem içerisinde Başbakanlığa bağlı bir kurum olduğu ve bu sorumluluk içerisinde hareket etmesi gerektiği hatırlatıldığı vakit, telefonlara çıkmayan Genelkurmay Lideri o vakit tuttu, izahat getirmeye çalıştı, yani hükümetin karşılık vermemesini temin etmek için, yanıt vermesin hükümet diye. İşte ‘bizim gayemiz o değildi, yalnızca görüşlerimizi açıkladık’ vesaire gibisinden…” diye konuştu.
AK Parti’li Çelik, o gün teşebbüsü destekleyen pek çok siyasetçi olduğu üzere hükümetin yanıtının gerisinden, hükümetin duruşunu destekleyen çok sayıda kişinin de bulunduğunu belirterek, “Aslında bu, Türkiye’deki bir geçiş devrinin, yani vesayet devrinden demokratik konsolidasyon periyoduna geçişin en değerli sembollerinden bir tanesiydi.” tabirini kullandı.
– “Sabaha kadar yanıt hazırlandı”
Bildirinin yayımlanmasının akabinde sabaha kadar yanıt hazırlamak üzere çalıştıklarını anlatan Çelik, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bu karşılık, Türk siyasi hayatında aslında, bir hükümet ismine öylesine sıkıntı bir günde, demokratik konsolidasyonu savunmak ve demokratik duruşu ortaya koymak açısından tarihi bir ekip temalar içeren bir karşılıktır. Orada, öteden beri ortaya çıkan bu berbat geleneğin, yani ordumuzu da demokrasimizi de yıpratan bu yakışıksız geleneğin ortadan kalkması açısından değerli unsurlar vardır. Başbakanlığa bağlı bir kurumun, Başbakanlık makamına, bağlı olduğu idareye bu biçimde bir ültimatom veremeyeceği, anayasanın unsurları hatırlatılarak ortaya konulmuştur.”
Yanıtla ilgili o gece çalışmayı yaparken, çok fazla arayan, “ne yapıyorsunuz, bir hazırlığınız var mı, bir karşılık verecek misiniz” diye soran olmadığını aktaran Çelik, “Yani evvelki periyotlar üzere bir tablo, Ankara’nın üzerine gri bulutların çöktüğü bir tablo ortaya çıkmıştı. Hükümetin karşılık vermesiyle birlikte, o yakışıksız geleneğin sona erdiği, aksi yüz edildiği bir periyoda geçilmiş oldu. Ondan sonra da zati pek çok adım atıldı. Hasebiyle şu kıymetlidir, bir muhtıra teşebbüsü onu kabul ederseniz muhtıra olur, kabul etmediğiniz andan itibaren bir kağıt kesimine döner.” değerlendirmesinde bulundu.
Ömer Çelik, silahlı kuvvetleri yıpratan, politik kuvvet haline getirmeye çalışan bir yaklaşımın bulunduğunu belirterek, şöyle devam etti:
“Nitekim ondan sonraki demokratik dönüşümler ortaya çıktıktan sonra bir gün, anayasa hukukçusu da olan bir CHP Milletvekili çıktı, ‘Ordu kağıttan bir kaplanmış, artık darbe yapacak gücü kalmamış’ diye hayıflandı. Aslında bu çok hüzün vericiydi, yani anayasa hukukçusu sıfatını taşıyor, milletvekili sıfatını taşıyor, Türkiye Büyük Millet Meclisi üyesi, lakin darbe yapan bir orduyu seviyor, ordu darbe yapmadığı vakit onun açısından başarısız oluyor. Aslında bu, vesayetçi zihniyetin, Silahlı Kuvvetleri de nasıl kullandığını, kışkırttığını gösteriyor.
Bir ekip askeri bürokratlar daima şunu söylerler, aslında ordu durduğu yerde duruyordu, lakin daima olarak siyasetçi geliyordu, gazeteci geliyordu, akademisyen geliyordu, ‘niçin duruyorsunuz, niye bekliyorsunuz, ülke berbata gidiyor, ülkede büyük ıstıraplar olacak’ gibisinden. Bu travmanın başlangıcı, 60 ihtilalidir, yani bu biçimde kışkırtmanın. Hatırlayın, askeri brifinglerde gazetecilerin, akademisyenlerin temel duruşa geçtiği, darbeler sonrasında Anayasa Mahkemesi Liderlerinin anayasayı lağvedenleri birinci evvel gidip selamlayan kişi olması gibisinden garabetler her vakit kelam konusu oldu, o bakımdan buna karşılık verilmesi bir ihtilaldi.”
Kimi emekli amirallerin bildirisine de değinen Çelik, şu görüşleri paylaştı:
“Emekli amiraller bildirisinde, tıpkı yakışıksız gelenekten hiçbir biçimde kendisini uzaklaştıramamış bir zihniyetin hala devam ettiğini gördük. Bu, Türkiye’nin başına büyük belalar açmış, büyük sorunlar getirmiş, ordumuzu çok yıpratmış, Türk Silahlı Kuvvetleri’ni çok yıpratmış, Türkiye’nin demokratik sistemini altüst etmiş, sivil siyaseti sakatlamış nahoş bir gelenektir. 27 Nisan, 27 Mayıs’tan beri gelen darbe, müdahale, postmodern müdahale ve muhtıra geleneği açısından baktığımızda bir formda o muhtıra geleneğinin tahminen son halkası olarak görülebilecek bir şeydir. Zira o gün birinci kere hükümet yanıt vermiş, aksi yüz olmuştur.”
Ömer Çelik, Fetullahçı Terör Örgütü’nün darbe teşebbüsüne de hükümetin ve milletin topyekun direnerek, o büyük düşman saldırısını da karşıt yüz ettiğini hatırlattı.
AK Parti’li Çelik, “27 Nisan, muhtıra geleneğinin sona erdirildiği, bir hükümetin birinci sefer karşılık verdiği, demokratik güçlerin ‘biz buradayız ve bu bildirim edilmeye çalışılan muhtırayı tebellüğ etmiyoruz, kabul etmiyoruz, reddediyoruz’ dediği bir gün olması açısından, Türkiye’nin demokrasi tarihi açısından özel bir gündür.” diye konuştu.
Memurlar
