Geçen yılın düşük bilançosunu yine yükselten gayrimenkul bölümünde yüzler gülmeye başladı. Vatandaş, uzun vadeli ve düşük getirili kampanyalar ile devletin konut piyasasına yönelik olumlu tarafta tesir eden birtakım düzenleme ve teşviklerini fırsata çevirerek gayrimenkul almaya başladı. Üstelik satın alınan gayrimenkullerde birikimlere de dokunulmadı. Parasını cebinde tutan birçok vatandaş alımı kredi ile gerçekleştirmeyi tercih etti. Vatandaşın nakit noktasına krediyi tercih ettiği rakamlara da yansıdı. Haziran’da ipotekli konut satışları geçen yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 1,286.9 artarak, 101 bin 504 adete yükseldi ve ipotekli satışların hakkı da Birinci kere yüzde 60’a yakınlaşarak yüzde 53.4 seviyesine çıktı. Tıpkı periyotta Bankacılık Düzenleme ve Denetleme datalarına nazaran gerçek kişi mevduatları da 1 trilyon 782 milyar 950 milyon liradan 1 trilyon 837 milyar 588 milyon liraya ulaştı. Fakat 6 aylık datalarda birinci el ve 2. el satış karşılaştırmasında Türkiye’nin 3 büyük kentinde durum senetli ve nakit alım lehine gelişti. 3 büyük vilayette vatandaş sıfır konutu nakit para ve senetle 2. el konutu krediyle aldı.
81 VILAYETTE ARTIŞ VAR
Türkiye umumunda yılın birinci 6 ayında ipotekli satışların arttığı gözleniyor. 81 ilin tamamında artış var. Bu yılın ocak-haziran olguları ile geçen yılın tıpkı devrine ilişkin dataları karşılaştırdığımızda en büyük artış yüzde 472 ile Bayburt’ta dikkat çekiyor. Bayburt’u yüzde 447 ile Muş, yüzde 434 ile Kırşehir, yüzde 422 ile Aksaray ve yüzde 400’lük artışla Konya takip ediyor. Üç büyük bölgede ise en çok kredili alımın yapıldığı vilayet yüzde 257’lik artışla Ankara. Ankara’yı yüzde 250’lik artışla İzmir, yüzde 241’lük artışla İstanbul takip ediyor. Altı aylık olgu karşılaştırmasında listenin en son 5’inde ise Tunceli, Osmaniye, Zonguldak, Çankırı ve Ardahan nokta alıyor. Bu vilayetlerdeki ipotekli gayrimenkul alım nispetindeki artışlar da yüzde 100’ün üzerinde. Listenin en ahir olan Ardahan’da artış yüzde 107 olarak hesaplandı. Yılın birinci 6 ayında bir evvelki yılın birebir ayına nazaran Türkiye umumunda yalnızca 12 bölgede vesair satış metodunda artış gözlendi. Gayrimenkul alımını nakit para yahut senetle almayı tercih eden bölgelerin başında da Hakkari dikkat çekti.
SENETLE ALIM AZALDI
TÜİK datalarına nazaran bu yılın birinci 6 ayında yüzde 221 artan ipotekli konut satışlarına rağmen öteki satış metoduyla satışlar ise yüzde 15 azaldı. Meğer 2017’de geliştirici firmaların başlatılan kampanyalarla alıcılara kendi finansman modelleriyle nemasız uzun vadeli seçenekler sunması senetle yapılan satışların mayısta 9 puan artarak yüzde 56 üzere yüksek bir rakama gelmesini sağlamıştı. Senetli satışlar tarihi tepeyi ise yüzde 61’lik rakamla 2016’nın Kasım ayında yakalamıştı.
BIRINCI EL VE 2. ELDE DURUM FARKLI
Birinci el ve 2. el satış karşılaştırmasında Türkiye’nin 3 büyük kentinde durum senetli ve nakit alım lehine gelişmiş görünüyor. Ankara’da vesair satış prosedürüyle birinci el satışlardaki artış geçen yılın birebir devrine nazaran yüzde 79,4 artarken 2. el alımlarında öbür satış usulüyle satış yüzde 18,3 artmış. Misal tablo İstanbul ve İzmir için de muteber. İstanbul’da nakit ve senetli satışlar sıfır konutlarda 2019’un vilayet 6 ayına nazaran 2020’nin birinci 6 ayında yüzde 33, 2. el satışları yüzde 20 artmış. İzmir’de ise bu orantı birinci elde yüzde 35,3 ve 2. elde yüzde 19,8 olarak hesaplandı. İpotekli konut alımında da 3 büyük vilayette vatandaş müteahhitten konut alırken senetli alımı tercih edip 2. el konutta kredi kullandı. Bu da karşılaştırmalı olarak yaptığımız yüzdesel hesaplamalarda net olarak ortaya çıktı.
KONUT TALEBİ SÜRECEK
Dal temsilcileri konut talebinin artarak devam edeceğini belirtiyor. Buna en büyük münasebet ise artan nüfus ve kentleşme gösteriliyor. Bölüm derneklerinin yöneticileri da memleket umumunda satışların bu yıl yeni bir rekora işaret ettiğini lisana getiriyor. Şahsi bankaların da mevcut nemalarda konut kredisi vermeye başlamasının, satış rakamını yeni bir rekor seviyeye taşıyabileceğine dikkat çeken dal temsilcileri artan satışların gayrimenkul bölümüne büyük bir moral verdiğini de lisana getirdi. Müteahhitler bu atmosferin yeni girişimlerin daha büyük bir öz itimatla hayata geçmesini sağlayacağına da vurgu yaptı.
Memurlar
