Kamuya birinci kere atanacaklar için güvenlik soruşturması öngören kanun teklifi, Meclis Genel Konseyi’nde geçtiğimiz günlerde yapılan oylamada reddedilmişti.
Meclis, bu hafta güvenlik soruşturması teklifi mesaisine kaldığı yerden devam ediyor.
Teklifin kabul edilen unsurlarıyla, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının yapılmasına ve elde edilecek bilgilerin kullanılmasına ait temel unsurlar, kimler hakkında yapılacağı, araştırma konusu edilecek bilgi ve evrakların neler olduğu, bu bilgilerin ne biçimde kullanılacağı, hangi mercilerin soruşturma ve araştırma yapacağı, kıymetlendirme kurulu, bilgi güvenliği ile dataların saklanma ve silinme müddetleri tekrar düzenleniyor.
Buna nazaran, güvenlik soruşturması yahut arşiv araştırması sonucunda elde edilen ferdî dataların vazifeye atanma istikametinden değerlendirildiği Kıymetlendirme Komitesi oluşturulacak.
HAKKINDA GÜVENLİK SORUŞTURMASI YAPILACAKLAR
Arşiv araştırması, statüsü yahut çalıştırma biçimine bağlı olmaksızın birinci sefer yahut yine memuriyete veya kamu vazifesine atanacaklar hakkında yapılacak.
Teklifte, “güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması birlikte yapılacaklar” şu formda sıralanıyor;
– Kurum ve kuruluşlarda, yetkili olmayan şahısların bilgi sahibi olmaları halinde devlet güvenliğinin, ulusal varlığın ve bütünlüğün, iç ve dış menfaatlerin ziyan görebileceği yahut tehlikeye düşebileceği bilgi ve evrakların bulunduğu zımnilik dereceli üniteler,
– Ulusal Savunma Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı, jandarma, emniyet, kıyı güvenlik ve istihbarat teşkilatlarında çalıştırılacak kamu çalışanı,
– Ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde çalışacak işçi,
– Üst kademe kamu yöneticileri,
– Özel kanunları uyarınca güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasına tabi tutulan şahıslar,
– Ulusal güvenlik açısından stratejik ehemmiyeti haiz ünite, proje, tesis, hizmetlerde statüsü yahut çalıştırma haline bağlı olmaksızın istihdam edilenler.”
ÖĞRETMENLER DE DAHİL EDİLDİ
Kabul edilen önergeyle, “güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması birlikte yapılacaklar” kapsamına, kamu kurum ve kuruluşlarında çalışacak öğretmenler de dahil edildi.
SORUŞTURMANIN KAPSAMI
Teklifle, arşiv araştırmasının kapsamı ile güvenlik soruşturması kapsamında bakılacak mevzular da yine düzenleniyor.
Arşiv araştırması, kişinin isimli sicil kaydının, kişinin kolluk kuvvetlerince hala aranıp aranmadığının, kişi hakkında rastgele bir tahdit bulunup bulunmadığının, kişi hakkında katılaşmış mahkeme kararları ve Ceza Muhakemesi Kanunu’nun ilgili kararları kapsamında alınan kararlar ile kişi hakkında devam eden yahut sonuçlanmış olan soruşturma ya da kovuşturmalar kapsamındaki olguların, hakkında kamu vazifesinden çıkarılma ya da mutlaklaşmış memurluktan çıkarma cezası olup olmadığının mevcut kayıtlardan tespit edilmesini kapsayacak.
Güvenlik soruşturması ise arşiv araştırmasındaki hususlara ek olarak kişinin; vazifenin gerektirdiği niteliklerle ilgili kolluk kuvvetleri ve istihbarat ünitelerindeki olgusal datalarının, yabancı devlet kurumları ve yabancılarla ilişiğinin, terör örgütleri yahut cürüm işlemek emeliyle kurulan örgütlerle aksiyon birliği, irtibat ve iltisak içinde olup olmadığının, mevcut kayıtlardan ve kişinin vazifesine yansıyacak konuların kontrole elverişli olacak sistemlerle yerinden araştırılmak suretiyle tespit edilmesini içerecek.
Genel Heyette kabul edilen önergeyle, “güvenlik soruşturmasına vazifenin gerektirdiği niteliklere tesiri istikametiyle kişinin eşi ile birinci derece kan ve sıhri hısımlarını” dahil eden karar tekliften çıkarıldı.
MİT, EGM VE MÜLKÜ YÖNETİM AMİRLİKLERİ YAPACAK
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması Ulusal İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve mahalli mülki yönetim amirliklerince yapılacak.
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla misyonlu üniteler, kendilerine iletilen taleple hudutlu olarak güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması kapsamında bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşları arşivlerinden, elektronik bilgi süreç merkezlerinden gerekli bilgi ve evrakları, kişi hakkında katılaşmış mahkeme kararlarını, Ceza Muhakemesi Kanunu kapsamında alınan kararlar ile kişi hakkında devam eden yahut sonuçlanmış soruşturma ya da kovuşturmalar kapsamındaki olguları almaya yetkili olacak.
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla vazifeli ünitelerde yetkilendirilmiş işçi, hukuka muhalif olarak elektronik ortamda yahut bilgisayar loglarında ferdî bilgilerle ilgili sorgulama yapamayacak, log kayıtlarını değiştiremeyecek yahut silemeyecek.
Bu formda elde edilen bilgileri paylaşamayacak yahut yayın yoluyla duyuramayacak. Vazifesi gereği öğrendiği yahut edindiği şahsî bilgi yahut evrakları yetkisiz şahıslarla paylaşamayacak ya da basın ve yayın kuruluşlarına yahut öteki bağlantı kanallarına veremeyecek. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla vazifeli üniteler tarafından bu hususlara ait gerekli önlemler alınacak.
KIYMETLENDİRME KOMİTESİ KURULACAK
Yaptırılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunda elde edilen bilgilerin kıymetlendirilmesi hedefiyle Kıymetlendirme Kurulu kurulacak.
Kıymetlendirme Kurulu, Cumhurbaşkanlığında İdari İşler Lideri’nin görevlendireceği bir üst kademe yöneticisinin, TBMM Başkanlığı’nda genel sekreter yardımcısının, bakanlıklarda bakan yardımcısının, öteki kamu kurum ve kuruluşlarında en üst yöneticinin görevlendireceği bir üst kademe yöneticisinin, üniversitelerde rektör yardımcısının, valiliklerde vali yardımcısının başkanlığında, teftiş/denetim, işçi ve hukuk üniteleri ile uygun görülecek öteki ünitelerden birer üyenin iştirakiyle lider dahil en az 5 şahıstan ve tek sayıda olacak biçimde oluşturulacak.
Ulusal güvenlik açısından stratejik kıymeti haiz ünite, proje, tesis ve hizmetlerde istihdam edilecekler hakkındaki kıymetlendirme, ilgili bakanlık ya da kamu kurumları bünyesindeki kıymetlendirme komitesince yapılacak.
Memuriyet yahut kamu vazifelerine uygunluğunun değerlendirilmesini sağlayacak yorum içermeyen olgusal bilgiler, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla vazifeli ünitelerce ilgili kurum ve kuruluş bünyesinde kurulan Kıymetlendirme Kuruluna iletilecek.
SORUŞTURMALARDA NEYE DAYANILACAK
Kıymetlendirme Kurulu, kendisine iletilen datalara ait objektif ve gerekçeli değerlendirmelerini yazılı olarak atamaya yetkili amire iletecek. Mahkemeler tarafından istenildiğinde bu bilgiler sunulacak.
Meclis Başkanvekili Nimetullah Erdoğmuş, birinci kısımdaki hususların kabul edilmesinin akabinde birleşimi saat 14.00’te toplanmak üzere kapattı.
Memurlar
