Bakan Fahrettin Koca, Türk bilim insanları Uğur Şahin ve Hasret Türeci çiftinin başında olduğu Alman BioNTech firmasının Pfizer iştirakinde geliştirdiği Covid-19 aşısının bu ay Türkiye’ye geleceğini ve sırası gelenlere uygulanacağını açıkladı. Bakan Koca’nın 4,5 milyon doz geleceğini söylediği BioNTech aşısının Faz-3 çalışmaları, Türkiye’de Çin menşeili Sinovac aşısında olduğu üzere Hacettepe Üniversitesi koordinatörlüğünde yürütüldü.
‘YÜZDE 94,5 ETKLİ OLDUĞU GÖSTERİLDİ’
DHA’ya konuşan Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Kolu öğretim üyesi Prof. Dr. Murat Akova, BioNTech aşısının Faz-3 çalışması kapsamında Türkiye’de yaklaşık 500 kişilik küme üzerinde uygulandığını söyledi. Akova, “Türkiye’deki gönüller Amerika ve Avrupa’da yürütülen bir çalışmanın kesimiydi. Bu çalışma ile ilgili sonuçlar bilimsel makale halinde yayımlandı ve aşının yüzde 94,5 civarında tesirli olduğu gösterildi. Lakin Türkiye’deki 500 gönüllünün durumuna ilişkin özel bir yayın yapılmadı. O genel havuzun içerisinde Türkiye’deki gönüllerde de emsal bir aktiflik olduğunu kabul ediyoruz dedi.
‘2 DOZ YAPILMASI LAZIM’
Prof. Dr. Akova, bu aşının yurt dışında da değişik ülkeler tarafından kullanım onayı verilen dozunun 2 doz halinde uygulanması olduğunu vurgulayarak, “Ama İsrail’de yapılan çalışmalarda ikinci doz aşı yapılmadan çabucak evvel kandaki antikor seviyeleri ve aşı yapılan bireylerin takibi sonucunda yüksek oranda koruyuculuğu olduğu gösterildi. Yani tek doz aşının bile koruyuculuğu var. Fakat tek doz aşının koruyuculuğuna uzun vadede güvenmek pek yanlışsız olmaz. Zira aşikâr vakit içerisinde tek doz aşı ile o antikor seviyeleri düşer, onun için kesinlikle 2 doz yapılması lazım” sözlerini kullandı.
‘ÖLÜMLER AŞI İLE İLGİLİ DEĞİL’
Görüntüyü Oynat
Prof. Dr. Akova, BioNTech aşısından sonra bilhassa Norveç’te 80-90 yaş üzerindeki şahıslarda gerisi gerisine ölümlerin bildirildiğini, daha sonra bunun direkt aşı ile bağlantılı olmadığını tarafında açıklamaların olduğunu hatırlattı. Akova, “Bu aşı yapıldıktan sonra birkaç gün içerisinde yüksek ateşe sebep olabiliyor. Vefat bildirilenler altta yatan önemli hastalığı olan kronik hastalığı olan yaşlılardı. Hasebiyle yüksek ateş onların istikrarını iyice bozup da mevte sebep olmuş olabilir; fakat bununla ilgili daha detaylı bir bilgi yayımlanmadı. Bu aşının bir de alerjik tepkilere yol açması kelam konusu. Milyonda 5 ile 7 ortasında değişen önemli alerjik tepki yapabiliyor. O yüzden bu aşının uygulama protokolünde aşının yapıldığı sıhhat merkezinde aşı yapılan kişinin en az yarım saat mühletle müşahede altında tutulması isteniyor. Zira bu tıp alerjik tepkiler ekseriyetle çok kısa müddette ortaya çıkıyor; fakat müdahale edildiği takdirde rastgele bir tehlike arz etmiyor. Birinci başlangıçtaki vefatlar bildirildikten daha sonra önemli bir bildirim gelmedi. Aşı ile direkt ilgili olduğu düşünülmedi. O denli bir şey düşünülmüş olsaydı da aşının durdurulması kelam konusu olurdu, durdurulmadı” diye konuştu.
‘HANGİ AŞI VARSA ONU OLUN’
“Bu evrede verilecek en değerli ileti; elinizin altında hangi aşı varsa hangi aşıya erişebiliyorsunuz o aşıyı kesinlikle olun” sözünü kullanan Akova, “Ama aşı olduktan sonra da kendinizi muhafazaya devam edin. Zira Sinovac aşısı birinci dozdan sonra koruyuculuğu hayli düşük olan bir aşı. Kesinlikle iki doz yapılıp, ikinci dozdan sonra en az 14 gün müddetin geçmesi lazım. Pfizer-BioNTech aşısının birinci dozdan sonra kısmen daha yüksek kollayıcı olduğunu biliyoruz; fakat bu korunma tedbirlerini aksatmanızı, maske takmamanızı, kalabalıklara girmenizi gerektiren bir durum değil, bu durumda da hastalık bulaşabilir. O nedenle aşı da olsanız kendinizi müdafaaya devam etmelisiniz, hangi aşıyı bulursanız da onunla bir an evvel aşılanmanız değerli olan nokta” dedi.
‘YAZA KADAR TOPLUMSAL BAĞIŞIKLIĞI HEDEFLEMELİYİZ’
Akova, gelecek hafta 60-65 yaş ortasına aşının başlanacak olmasının çok olumlu olduğunu kaydederek, “Bu yaş kümesinden sonra artık öteki yaşlardaki riskli kümeler yahut toplumda çalıştıkları şartlar nedeniyle risk altında olan kümeler aşılanmaya başlanacak. Şu andaki süratle toplumun yüzde 65-70’lik sürü bağışıklığı ya da ‘toplumsal bağışıklık’ denen sayıya çok kısa müddette ulaşmak maalesef mümkün değil. Günde 150-200 bin civarında aşı yapılıyor, bu sayı çok düşük. Yaklaşık 50 milyon kişinin aşılanmasından bahsediyoruz. 50 milyon kişinin aşılanması için günde 1 milyon aşılama yapsanız 1,5-2 ay sürer. Bu da yaz aylarının başını bulacak demektir. Amerika Birleşik Devletleri mayıs ayı sonuna kadar aşıyı erişilebilir hale getirmeyi planlıyor. Bizim de en azından yaz başına kadar bu ‘toplumsal bağışıklık’ dediğimiz sayıya ulaşacak aşılamayı hedeflememiz gerekir. Lakin onun için bir yandan aşı bulmak ve bir yandan o aşıyı hızla uygulamak gerekir” diye konuştu.
BioNTech aşısının eksi 70-80 derecede saklanması gerekiyor. Bu nedenle aşının Türkiye’ye getirilirken bu dereceye sahip özel kutularda nakledileceği belirtildi. Aşı, Hacettepe Üniversitesi’de Faz 3 çalışmaları sırasında da eksi 72 derecedeki özel dolaplarda tutulmuştu.
Memurlar
