Yenişafak Gazetesi köşe müelliflerinden Ahmet Ünlü bugünkü yazısında yeni açıklanan iktisat ıslahat paketinde yer alan düzenlemelerin memurlar üzerinde tesirlerini araştırdı.
Ünlü yazısında:
Cumhurbaşkanı tarafından yapılan açıklamada yer alan; “Kamu vazifelileri, takımlarına bağlı durumları dışında, en fazla bir kurumun idare yahut kontrol şuralarında misyon alabileceklerdir” tabirini ayrıntılı bir biçimde açıklamış ve tekliflerimizi sunmuştuk. Lakin, kamuda yaşanan en önemli sıkıntılardan bir tanesi de emekli sonrası emekli maaşı kesilmeden kamu vazifesi yürütenlerin durumudur.
Emekli maaşları kesilmeden kamuda çalışanların durumu masaya yatırılacak mı?
Kanunla verilen bir hak konusunda kimsenin ayıplanması yahut berbat bir şey yapılıyormuş üzere algı oluşturulması gerçek değildir. Hasebiyle kanunların verdiği haklardan yararlanmaktan daha doğal bir durum olamaz. Değerli olan konu açık kapı bırakılmamasıdır.
Bu çerçevede, 5335 sayılı Kanun’un 30’uncu unsuruna baktığımızda kimlere ikili maaş yani hem emekli maaşı hem de olağan maaş ödemesi yapılacağı ile emekli olduktan sonra hangi hallerde tekrar vazifeye dönülebileceğini görmekteyiz. Buna nazaran emekli maaşı kesilmeden memur maaşı, kamu vazifesi maaşı yahut özel daldan maaş alacaklar tek tek sayılmıştır. Hasebiyle kanundaki istisnalar epey genişlediğinden yeni devirde kanundaki bu düzenlemenin tekrar gözden geçirilmesi ve daraltılması kaçınılmaz hale gelmiştir.
Başka yandan istisnalar her geçen gün artarak devam etmektedir. Kanundaki istisnaları görenlerin talebi de artmaktadır. Yapılan değişikliği biraz açıklarsak husus daha iyi anlaşılacaktır. 5335 sayılı Kanun’da yapılan küçük bir değişiklikle Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’yle emeklilik yahut yaşlılık aylığı kesilmeksizin çalıştırılma yahut misyon yapma hakkı verilenlerden Cumhurbaşkanı tarafından atanan yahut görevlendirilenlerin emekli maaşı kesilmeksizin çalışabilecekleri karar altına alınmıştır.
Muhalefet partileri bu tıp uygulamaları merkeze alarak öbür taleplere yer oluşturmakta ve iktidarı çıkmaza sokacak ataklar yapmaktadır. Bu nedenle 5335 sayılı Kanun’un 30’uncu unsuru tekrar gözden geçirilmelidir.
Bu durumun nasıl bir sonuca yol açtığını bir örnekle açıklayalım. 5335 sayılı Kanun’un 30’uncu unsuru gerekince bir kamu vazifelisi hem takım maaşı hem emekli maaşı hem de idare konseyi üyeliği maaşı alabilmektedir. Bu durum maalesef hem dedikodulara sebep olmakta hem de adalet hissini zedelemektedir.
İktisattaki en temel kurallardan birisi olan sınırsız insan muhtaçlıkları dikkate alındığında kimi kamu görevlilerine ne kadar fiyat verirseniz verin bunların hakkını ödeyemezsiniz. Zira, bunlar gece gündüz demeden çalışırlar, bunlarsız devlet çarkı dönmez ve bunlar olmadan işler yürümez. Ümit ederiz ki İktisat Islahat Paketi’nin içerisine bu mevzu da alınarak adalet duygusu yine tesis edilir. Bunun kolay olmadığını biliyoruz ve bu teklife karşı çıkacak çok tesirli bölümler olacaktır. Zati kritik ıslahatların hiçbirisi acısız ve kolay olmamıştır. Fakat, acıların paylaşıldıkça azalacağı da unutulmamalıdır.
Nakil hakkı olmayan ya da kısıtlı memurların durumu ne olacak?
En düşük maaşı alan nakil hakkı olmayan üniversitelerdeki memurların durumuna da değinebilir misiniz? 13 yıldır nakil olamayan memurlar var.
Farklı kurumlarda çalışan işçi ortasında becayiş yapılabilir mi?
Daha evvel “Bütün taraflarıyla devlet memurlarının becayişi hakkında bilinmesi gerekenler” başlıklı yazımızda nakil imkanı olmayan memurların sıkıntısının becayişle nasıl çözülebileceğini açıklamıştık. Bilhassa taşra teşkilatı olmayan kurumlar ile belediyelerde ve üniversitelerde misyona başlayan memurların adeta nakil hakkı bitmektedir. Yani bu kurumlar muvafakat vermediği sürece diğer kurumlara nakil imkanı olmamaktadır. Mevcut mevzuata nazaran farklı kurumlarda misyon yapan memurlar ortasında becayiş imkanı da yoktur.
Hakikaten 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun karşılıklı olarak yer değiştirmeyi düzenleyen 73’üncü hususunda; “Aynı Kurumun diğer öbür yerlerde bulunan tıpkı sınıftaki memurları, karşılıklı olarak yer değiştirme suretiyle atanmalarını isteyebilirler. Bu isteğin yerine getirilmesi atamaya yetkili amirlerince uygun bulunmasına bağlıdır” kararına yer verilmiştir.
Bu karardan de anlaşılacağı üzere, becayiş tıpkı kurumdaki birebir sınıfta çalışan işçi ortasında yapılabilmektedir. Hasebiyle üniversiteler, belediyeler yahut diğer kurumlar ortasında becayiş mümkün değildir.
Kurumlar ortası becayişe imkan verecek düzenleme yapılabilir mi?
Kamuda çalışan işçinin nakil ezasını giderecek en değerli iyileştirme kurumlar ortası becayişe imkan verecek yasal düzenleme yapılmasıdır. Bu türlü bir imkanın olması halinde taşra teşkilatı olmayıp da eş durumu nedeniyle nakil yapamayan birçok çalışanın kasveti ortadan kalkacaktır. Becayiş kararı atamaya yetkili amirlerin takdirinde olduğu için hiçbir sorun da çıkmayacaktır ve işçinin yaşamak zorunda olduğu büyük bir ıstırap ortadan kalkacaktır. Kurumlar ortası becayişe imkan tanınması halinde bu işin Aile, Çalışma ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı’nın uyumunda yapılması en yanlışsız yol olacaktır. Kıymetli olan konu kriterlerin sağlam belirlenmesidir. Ümit ederiz ki hiçbir maliyeti olmayan bu türlü bir düzenlemeye imza atılarak birçok sorun resen çözülür.
Bu mevzunun tahlili için 657 sayılı Kanun’un 73’üncü hususunda küçük bir değişiklik yapılması gerekmektedir. Bazen küçük bir yasal değişiklikle zorluklarla kıvranan memurlara ümit ışığı oluşturulabilir. Kaldı ki yapılacak düzenlemenin mali yükü de yoktur. Ne demek istediğimizi anlayan birileri çıkar diye ümidimizi yitirmeden beklemeye devam edeceğiz.
Memurlar
