Elektronik satışlar dahil piyasaya arz edilen, piyasada bulundurulan yahut tedariki yapılan, tüketici tarafından kullanılabilecek eserlerin inançlı olmasının sağlanması gayesiyle bu alandaki yetkili kuruluşların misyonları ile üreticilerin ve dağıtıcıların yükümlülüklerine ait düzenlemeye gidildi.
Ticaret Bakanlığının “Genel Eser Güvenliği Yönetmeliği” Resmi Gazete’de yayımlandı.
Yönetmelikle, piyasaya sunulan, burada bulundurulan yahut tedarik edilen, tüketicinin kullanımına hazır hale getirilen, tüketici için amaçlanan yahut onlar için amaçlanmamış olsa dahi makul ölçüde öngörülebilir şartlarda tüketici tarafından kullanılabilecek eserlerin inançlı olmasının sağlanması ve bu alanda yetkili kuruluşların misyonları ile üreticilerin ve dağıtıcıların yükümlülüklerinin belirlenmesi amaçlandı.
– Elektronik satışlar da kapsamda
Kelam konusu kararlar, elektronik satışlar ve başka uzaktan irtibat araçları vasıtasıyla gerçekleşen satışlar dahil tüm eserler ile bir hizmet esnasında tüketicilere sunulan eserlere uygulanacak.
Tüketiciye hizmet sunanlar tarafından kullanılan yahut işletilen ekipmanlar kapsamda bulunmuyor. Ayrıyeten, antika eser yahut kullanımından evvel tamir yahut ıslah edilmesi gereken eser biçiminde tedarik edilen kullanılmış eserlere de tedarikçinin bu mevzuda açıkça bilgi vermesi şartıyla kelam konusu kararlar uygulanmayacak.
– Üreticilerin sorumlulukları
Eserin inançlı olmasının mecburî tutulduğu yönetmeliğe nazaran, üreticiler, kendi faaliyetleriyle hudutlu olmak üzere, aksinin mazur görülebileceği durumlar hariç eserin yahut ambalajının üzerine model, parti, seri numarası yahut ayırt edilmesini sağlayacak öteki bilgilerin, kendi isim, kayıtlı ticari unvan yahut marka bilgisi ile kendisine ulaşılabilecek açık adresinin basitçe görülebilir ve okunabilir bir halde yer almasını sağlayacak.
Üreticiler, mümkün olduğu hallerde piyasaya arz ettiği ve burada bulundurduğu eserlerden numune alarak test yapacak ve incelemelerde bulunacak, bunlara ait şikayetlerin, tehlikeli ve geri çağrılan eserlerin kaydını tutacak ve yaptığı izleme faaliyetleri hakkında dağıtıcıları bilgilendirecek.
Tüketicilerin eserin taşıdığı riskler hakkında kâfi ve aktif bir halde uyarılmasını sağlamakla yükümlü tutulan üreticiler, kâfi ikazların olmaması nedeniyle eserin taşıdığı risklerin açıkça anlaşılamayacağı durumlarda, riskleri değerlendirebilmeleri için tüketicilere, eserin olağan yahut makul ölçüde öngörülebilir kullanım müddetinde taşıdığı riskler hakkında gerekli bilgileri sağlayacak ve tedbirleri alacak.
Eserlerin taşıdığı risklerden kaçınmak için bunların piyasaya arzının durdurulması, piyasada bulundurulmasının önlenmesi, oradan çekilmesi yahut tüketiciden geri çağırılması tedbiri de dahil, gerekli tedbirleri üretici alacak. Eserin geri çağırılması tedbirine, başka tedbirlerin riski önlemede yetersiz kaldığı durumlarda başvurulacak.
Üretici, risk taşıyan eserlere ait tabiatıyla yahut yetkili kuruluşun talebi üzerine bu yönetmelik kapsamında gerekli düzeltici tedbirleri aldıktan sonra tüketicilerin riskler hakkında kâfi ve faal bir biçimde uyarılmasını sağlayarak, tesirli olacak halde duyuracak.
– Dağıtıcıların sorumluluk ve yükümlülükleri
Dağıtıcılar, kendi faaliyetleriyle sonlu olmak üzere, üreticiler ve yetkili kuruluşlarla aktif bir iş birliği yapacak. Bilhassa risklerin önlenmesine yönelik alınan tedbirler kapsamında eserin risk taşıdığı her durumda üreticiyi ve yetkili kuruluşu bilgilendirecek, eserin menşeinin izlenebilirliği için gerekli dokümanları bulunduracak.
Ayrıyeten dağıtıcılar, üreticinin esere ait riskler ve tedbirler hakkında kendilerine bildirdiği bilgileri, varsa tedarik zincirindeki bir sonraki dağıtıcıya iletmek ve ilgili duyuruyu müşterilerinin çarçabuk görebileceği yahut ulaşabileceği yerlere koymak zorunda olacak.
– Yetkili kuruluşların yetki ve sorumlulukları
Yetkili kuruluşlar, sorumlu oldukları eser kümelerine ait bir teknik düzenlemenin bulunmadığı yahut teknik düzenlemelerde insan sıhhati ve güvenliğine ait kararlar olmadığı ya da muhakkak risklere veya risk kategorilerine ait kararların yer almadığı durumlarda, eserlerin inançlı olması gayesiyle üreticilerin ve dağıtıcıların bu yönetmelikte belirlenen yükümlülüklere uymalarını sağlayacak.
Eserlerin genel eser güvenliği gereklerine uygunluğunun kontrolü eser kümeleri bazında sorumlu kılınan yetkili kuruluşlar tarafından yapılacak.
Yönetmelikte kelam konusu kuruluşların sıralanan yetki ve sorumluluklarından kimileri şöyle:
Yetkili kuruluşlar, tüm eserlerde, eserin piyasaya arzından kesin kullanıcıya ulaştığı evreye kadar eserlerden numune almaya ve eserin güvenliğine ait özellikleriyle ilgili olarak kâfi ölçek ve sıklıkta kontrol yapmaya, ilgili taraflardan gerekli her türlü bilgi ve belgeyi talep etmeye, muhakkak durumlarda risk taşıyabilecek eserlerde, bu riskler hakkında uygun, açık ve basitçe anlaşılabilir Türkçe ikazlarla işaretlenmesini talep etmeye, eserin piyasaya arzını, güvenliğini temin edecek ön şartlara tabi tutmaya sorumlu kılındı.
Ayrıyeten, yetkili kuruluşlar, muhakkak bireyler bakımından risk taşıyabilecek eserlerde, risk altındaki şahısların vaktinde ve uygun biçimlerde uyarılmasını ve bilgilendirilmesini talep edecek.
Tehlikeli olduğuna dair belirtilerin bulunduğu eserlerde, yetkili kuruluşlar, riskin ciddiyetiyle orantılı olarak, eserlerin piyasaya arzını, piyasada bulundurulmasını, önerilmesini yahut teşhir edilmesini, gerekli değerlendirmeler ve denetimler için muhtaçlık duyulacak vakit mühletince süreksiz olarak durdurmaya, eserin piyasaya arzını yasaklamaya ve yasağın uygulanmasını sağlamak üzere gerekli tedbirleri almaya yetkili hale getirildi.
Öte yandan, yetkili kuruluşlar, eserin acilen piyasaya arzının durdurulmasını, piyasada bulundurulmasının önlenmesini, buradan çekilmesini ve eserin taşıdığı riskler hakkında tüketicilerin uyarılmasını talep etmeye yahut bu tedbirleri kendisi almaya sorumlu tutuldu.
Yetkili kuruluş, yönetmelik kararlarını uygularken şahsî datalara dair ticari sır niteliğindeki yahut fikri ve sınai mülkiyet hakkına ait edindiği bilgilerin kapalılığını korumakla yükümlü kılındı lakin insan sıhhati ve güvenliğinin gerektirdiği hallerde bilgilerin açıklanması bu kapsamda sayılmayacak.
Yönetmelik yarından itibaren yürürlüğe girecek.
Memurlar