Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın evvelki gün açıkladığı İnsan Hakları Aksiyon Planı’nda dikkat çeken düzenlemeler yer alıyor. Milletin gereksinim ve talepleri doğrultusunda hazırlanan plan birçok alanda yenilikler getiriyor.
Aksiyon planına nazaran, “Yargının bağımsızlığı ve tarafsızlığının güçlendirilmesi” amacı doğrultusunda, Adalet Bakanı’nın, yargıçları diğer bir yargı etrafında süreksiz olarak yetkilendirebilmesine ait karar kaldırılacak. İstinaf mahkemelerinde misyon yapan hakim ve savcıların, talepleri yahut haklarında bir disiplin soruşturması olmaması halinde, makul bir mühlet birinci derece mahkemelerine atanmayacaklarına ait teminat getirilecek.
DURUŞMA GÜNÜNE MÜHLET HUDUDU
Yargılamaların makul müddette sonuçlanması için de adımlar atılıyor. Mahkeme yargıcının mazereti nedeniyle keşif ve duruşmalara katılamayacağı taraf avukatlarına bildirilecek ve bu hallerde yeni duruşma günü tayinine üst mühlet hududu getirilecek. Yargılama sürecinde kurum ve kuruluşların kendilerinden istenilen bilgi-belgeyi en kısa müddette yerine getirmesine yönelik düzenleme yapılacak.
MAHKEMELERDE YENİ SİSTEM
Sanığın duruşma esnasında avukatın tüzel yardımından daha tesirli halde yararlanabilmesi maksadıyla oturma nizamında gerekli değişiklikler yapılacak. Adalet hizmetlerine erişimi kolaylaştırmak hedefiyle İstanbul Havalimanı’nda başlatılan 7 gün 24 saat adliye uygulaması hava ve yolcu trafiğinin ağır olduğu öbür havalimanlarında da yaygınlaştırılacak.
KISA MÜDDETLİ MAHPUSA SEÇENEK YAPTIRIM
Kısa müddetli mahpus cezasına seçenek yaptırımların kapsamı genişletilecek. Beraberinde 0-6 yaş kümesi çocuğu bulunan annelerin kontrollü özgürlükten yararlanma imkanı genişletilecek. Tekrar bu durumdaki anneler bakımından cezanın infazı, ‘anne-çocuk ünitesi’ ismi verilen ve bu emelle özel tasarlanan yerlerde yerine getirilecek. Özel bakım ve rehabilitasyona gereksinim duyan hükümlü ve tutuklular için tasarlanan “rehabilitasyon tipi ceza infaz kurumları” yaygınlaştırılacak.
AÇIK GÖRÜŞ MÜDDETİ UZUYOR
Hükümlü ve tutukluların açık görüş müddetleri uzatılacak. Çocukların eğitim durumları dikkate alınarak ceza infaz kurumlarında hafta sonları da görüş yapma imkanı sağlamak maksadıyla mevzuat düzenlemesi yapılacak. Hükümlü ve tutukluların, yakınlarının hastalığı yahut mevti halleri ile doğal afet durumlarında kullanabilecekleri mazeret müsaadesinin kapsamı genişletilecek.
MAHKEMEYE BİLDİRİYLE ÇAĞIRMA
İsimli denetim önlemi ile öbür kimi müdafaa önlemlerinin yanlış yahut haksız uygulanması halinde mağdur olan şahsa tazminat ödenmesi sağlanacak. İddianame ile şahit ve müştekiler hakkında çıkarılan zorla getirme kararları, ilgiliye bildirisi yoluyla da bildirilecek. Yapay zeka alanına ait mevzuat çerçevesi, memleketler arası unsurlar de dikkate alınarak oluşturulacak ve etik unsurlar belirlenecek.
Osman Özgan
Memurlar
