Anayasa Mahkemesi, hizmet akdine bağlı olarak çalışan sigortalının, Toplumsal Güvenlik Kurumundan (SGK) yaşlılık aylığı talebinde bulunabilmesi için çalıştığı işten ayrılması kaidesini öngören kuralı anayasaya alışılmamış buldu.
Bugünkü Resmi Gazete’de yer alan karara nazaran, müracaatçı, hizmet akdine bağlı olarak çalışan sigortalının yaşlılık aylığı talebinde bulunabilmesi için çalıştığı işten ayrılması koşulunu öngören kuralın, çalışma hak ve özgürlüğünü ihlal ettiği gerekçesiyle anayasaya karşıt olduğunu ileri sürdü.
Başvuruyu kıymetlendiren yüksek mahkeme, kuralda, hizmet akdine bağlı çalışan sigortalıya yaşlılık aylığı bağlanması için SGK’ye yazılı müracaattan evvel çalışılan işten ayrılma şartının öngörüldüğünü, böylelikle sigortalılık statüsünde meydana gelen değişikliğin iş yeri ile SGK kayıtlarına sağlıklı olarak işlenmesi ve toplumsal güvenlik sisteminin sistemli bir formda işleyişinin sağlanmasının amaçlandığını belirtti.
Sigortalının çalıştığı işten ayrılmadan da pasif sigortalı statüsüne geçirilerek prim ödemelerini buna nazaran düzenlenmesinin toplumsal güvenlik sisteminin nizamlı işleyişi üzerinde olumsuz bir tesir oluşturmayacağını bildiren Anayasa Mahkemesi, kararında şu tabirlere yer verdi:
“Yaşlılık aylığı tahsis talebinde bulunan sigortalının ya da SGK’nin, tahsis talebinde bulunulduğunu patrona bildirmesi ve SGK ile patron kayıtlarının buna nazaran düzenlenmesi mümkündür.
Öte yandan 506 sayılı Kanun’un mülga 31. unsuru ile 5510 sayılı Toplumsal Sigortalar ve Genel Sıhhat Sigortası Kanunu’nun 42. hususunda yaşlılık aylığı bağlanacak sigortalıların tahsis taleplerine SGK tarafından gerekli evrakların ve incelemelerin tamamlandığı tarihten itibaren en geç üç ay içinde yazılı olarak yanıt verilmesi öngörülmüştür.
İtiraz konusu kural uyarınca sigortalının yaşlılık aylığı talebinde bulunabilmesi için işten ayrılması gerektiği gözetildiğinde kural, sigortalının kelam konusu üç aylık periyodu rastgele bir gelir elde etmeksizin geçirmek zorunda kalmasına neden olmaktadır.
Her ne kadar daha sonra aylık bağlandığında sigortalıya aylık bağlanmayan periyotların ödemesi yapılabilmekte ise de bu durum sigortalının aylar boyunca hiçbir gelir elde edememesinin neden olduğu mağduriyetleri tümüyle ortadan kaldırmamaktadır. Münasebetiyle kural orantılı değildir.”
Anayasa Mahkemesi, bu münasebetlerle hizmet akdine bağlı olarak çalışan sigortalının, SGK’den yaşlılık aylığı talebinde bulunabilmesi için çalıştığı işten ayrılması kaidesini öngören kuralın anayasaya karşıt olduğuna ve iptaline karar verdi.
Memurlar
