T.C. Kültür Bakanlığı, İzmir Büyükşehir Belediyesi ve Bergama Belediyesi’nin ortak çalışmasıyla Berlin Pergamon Müzesi’ndeki Zeus Sunağı’nın iadesi için yol haritası belirlendi. 1870’li yıllarda modülleri Almanya’ya kaçırılan Zeus Sunağı’nın anavatanı Bergama’ya getirilmesi için Bergama Kültür Merkezi’nde, geniş iştirakli bir toplantı yapıldı. CHP’li İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer, toplantıda yaptığı konuşmada, Bergama’nın esaslı mirasının tüm dünyaya hakikat anlatıldığında Zeus Sunağı’nı geri getirme talebinin karşılık bulabileceğini söyledi. 19’uncu yüzyılda Bergama’dan Almanya’ya götürülmüş Zeus Sunağı’nın Bergama’ya geri getirilmesi gerektiğinin altını çizen Lider Soyer, hükümet temsilcileri, mahallî yöneticiler, akademisyenler ve sivil toplum kuruluşlarının temsilcileriyle Zeus Sunağı için bir ortaya geldiklerini söz etti. Soyer “Büyük bir imece içinde yol almaya başlıyoruz. Çok heyecanlıyız. Bu bir seyahat. Hukuksal ya da siyasi birçok maniyle karşılaşabiliriz. Lakin biliyoruz ki bu seyahati sürdürüyor olmak Bergama’nın hak ettiği kıymeti, sahip olduğu potansiyeli gün ışığına çıkarmak için bir fırsat olacak. Haklı davamız olduğuna inanıyoruz. Bu seyahatin kendisi bile bu kadim coğrafyanın ne kadar kıymetli olduğunu bütün dünyaya göstermemiz için bir fırsat olacak. Diliyorum ki bu seyahat zaferle sonuçlanacak. Taş yerinde ağırdır derler. Bu yapıtı ana vatanına geri getireceğiz ve köklerine kavuşturacağız. Bugünden sonra iş birliği yapacağımız tüm yoldaşlarıma şükranlarımı sunuyorum” dedi.
BİR SONRAKİ TOPLANTI ANKARA’DA
Zeus Sunağı’nın geri getirilmesiyle ilgili ortaya çıkan deklarasyonda yol haritasıyla ilgili değerli ipuçları da bulunduğuna dikkat çeken Soyer, “Bunun için Kültür ve Turizm Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı ile uyum içinde olacağız. Birlikte hareket edersek sonuca yakınlaşacağımızı biliyoruz. Bundan sonraki birinci toplantıyı Ankara’da tekrar sivil toplum kuruluşlarının ve belediyelerin temsilcilerinin de yer alacağı bir biçimde yapmayı öneriyorum. Hem yürütülmesi gereken tüzel süreci hem farkındalığın büyütülmesi ile ilgili bir planlama yapalım. Bu süreç Bergama’yla ilgili farkındalığı artıracak bir süreç olarak ilerlemeli” dedi.
‘ESER 140 YILDIR ANA YURDUNDAN UZAKTA’
Bergama’nın Helenistik çağdan Osmanlı’ya kadar her devirde çok kıymetli yapıtlara konut sahipliği yaptığını belirten AK Parti’li Bergama Belediye Lideri Hakan Koştu ise Bergama’nın UNESCO Dünya Kültür Mirası olarak kabul gördüğünü hatırlatarak, “Hakkında sayısız kitap yazılmış bu kadim kent, tarih, bilim ve sanatta sayısız eserler, görkemli anıtlar üretti. Bunlardan en kıymetlisi ana yurdundan binlerce kilometre uzakta olan Zeus Sunağı’dır. 140 yıldır ana yurdundan uzaktadır. Zeus Sunağı antik çağın en değerli yapıtı, Bergama heykelcilik okulunun kıymet biçilmez örneklerinden biridir. Temeli Bergama’da aslı Berlin’de bulunan Zeus Sunağı Anadolu beşerinin yaptığı eşsiz hoşlukta bir şaheserdir. Bizler emanetçisi olduğumuz Zeus Sunağı’nın bu topraklara ilişkin olduğuna inanıyoruz. Uzun yıllardır Almanya’da bulunan bu eser ana yurduna dönmeli. Bu yapıtı Bergama’ya kazandırmak için değerli bir çalışmayı 2020’de başlattık. Bu uzun soluklu bir iş. Bu süreçte lokal idareler olarak irademizi ortaya koyduk. Hükümetimiz de bu istek içinde. Zeus Sunağı’nı Bergama’ya kazandıracağız” dedi.
‘İADE SÜRECİ UZUN SOLUKLU’
Toplantıda konuşan Kültür ve Turizm Bakanlığı Yurtiçi Kaçakçılıkla Uğraş Şube Müdürü Özgür İrkin ise Zeus Sunağı ile ilgili kararın 12 Ağustos’taki Büyükşehir Meclis toplantısında alındığını söyleyerek, “Eserin iadesi için diplomatik ve kültürel koşulların olgunlaşması gerekiyor. Kültür varlıklarının iade süreçleri çok uzun soluklu olabiliyor. Büyükşehir ve etraf belediyelerinin bu bahiste bakanlık ile çalışması değerli. Kültür varlıklarının yurt dışına çıkmaması için de büyükşehir ve ilçe belediyeleriyle ortak çalışma yapabiliriz” dedi.
SONUÇ BİLDİRGESİ AÇIKLANDI
Zeus Sunağı toplantısının sonunda sonuç bildirgesi açıklandı. Bu kapsamda oluşturulacak Bergama Standı’nın Avrupa’da dolaştırılarak Bergama ile ilgili tanıtım ve algı yaratılmasının sağlanması, Bergama’nın tespit edilecek yerlerinde onarım ve restitüsyon faaliyetlerine başlanılması, tarihi Domuz Alanı mevkisindeki Tonoz ve üzerindeki yapının Zeus Sunağı Çalışma Grubu’na tahsis edilmesi, hazırlanma basamağında olan Bergama/UNESCO 2022-2024 Alan İdare Planı’nda Zeus Sunağı’nın değerini söz eden tariflerin yer alması, bir sonraki toplantının türel süreçteki teknik ayrıntılarının belirlenmesi için bahsin uzmanı hukukçular ile yapılması kararları alındı.
Memurlar
