Bu hafta içinde Meclise sunulması beklenen kelam konusu Kanun Teklifinin detayları ise aşağı üst aşikâr oldu. Teklife Meclis evresinde da birtakım eklerin yapılması bekleniyor.
Teklifte yer alan ve Maliye yani bütçe ile ilgili olan düzenlemeler, daha çok bütçeye süratli gelir aktarılmasına ait. Maliye’nin son yaptığı kısmi KDV tevkifat düzenlemeleri, yıllara sari işlerdeki gelir vergisi stopaj oranındaki artışlar da, daima bu hedefe yönelik. Zira,
“En iyi para, en süratli elde ettiğin, kasaya en süratli koyduğun paradır.”
Nitekim de son yapılan düzenlemeler, hazinenin acil para gereksinimi olduğunu gösteriyor.
Islahat paketinin detayları
Meclise sunulması beklenen Islahat Paketi’nin detayları muhakkak oldu. Meclise sunulmadan evvel yapılacak son değerlendirmelerde yeni düzenleme ve değişiklikler yapılmadığı takdirde, şu an itibariyle paket son halini almış durumda.
Pekala, son hali verilen pakette neler var?
Islahat Paketi’nde çok sayıda yeni düzenleme ve değişiklik var. İşte detaylar.
1) Şirketlerin 2020, 2021 ve 2022 yılı karlarına uygulanmak üzere vergi tevkifatı getiriliyor
Kanun Teklifi ile, Gelir Vergisi Kanununa
“Kurum karlarında vergi tevkifatı”
başlığıyla süreksiz 92. unsur eklenerek, şirketlerin 2020, 2021 ve 2022 yılı karlarına uygulanmak üzere süreksiz olmak üzere vergi tevkifatı getiriliyor.
Bu düzenleme ile, gelecek devirlerde ortaklara yapılacak kar dağıtımı yahut ana merkeze aktarılan fiyat üzerinden yapılacak tevkifata mahsuben kurum karı üzerinden evvelden vergi alınması öngörülüyor. Böylelikle fiili kar dağıtımı yahut dar mükellef kurumlar için ana merkeze transferi olmayan durumlarda, kurum karının belirli bir oran üzerinden vergilendirilmesi sağlanıyor.
Bu düzenlemeden bütçe vergi gelirlerinin yüzde 4’ü meblağında ek gelir bekleniyor.
Tevkifatın matrahı ve oranı ne olacak?
Tevkifat; şirketlerin kurumlar vergisi beyannamelerindeki ticari bilanço karlarına kanunen kabul edilmeyen masraflarını ekledikten sonra bulacakları fiyattan, Kurumlar Vergisi Kanununun 5. hususunun birinci fıkrasının (a) ve (d) bentleri kararlarına nazaran kurumlar vergisinden istisna edilen yararları, varsa süreksiz 61. husus kapsamında elde edilen karları ve hesaplanan kurumlar vergisini düştükten sonraki kalan fiyat üzerinden yapılacak ve belirlenen metot ve temellere nazaran beyan edilerek ödenecek.
Düzenleme ile, 2020 yılı ve 2021 yılı vergilendirme periyotlarına ilişkin karlardan yüzde 10, 2022 yılı vergilendirme devrine ilişkin çıkarlardan ise yüzde 5 oranında tevkifat yapılması öngörülüyor.
Tevkifat avans niteliğinde, sonradan mahsup edilebilecek
Belirtilen formda tevkifata tabi tutulan çıkarların ortaklara dağıtılması yahut ana merkeze aktarılması durumunda, kurum yararı üzerinden tevkif edilen verginin, kurum karı üzerinden tevkif edilen vergiden karın ortaklara dağıtımı yahut ana merkeze transferine husus edilen ölçüsüne isabet eden kısmı, karın dağıtımı yahut ana merkeze transferi kademesinde GVK 94 ve KVK 15 ve 30. hususları uyarınca yapılacak tevkifattan mahsup edilecek. Bu biçimde, ortaklara yapılacak kar dağıtımı yahut ana merkeze aktarılan fiyat üzerinden tevkif suretiyle alınan vergi yükünde değişikliğin olmaması sağlanarak, yinelenmiş vergilendirme de önleniyor.
Tevkifat hangi durumda iade ediliyor?
Bu düzenleme kapsamında tevkifata tabi tutulan yararın sermayeye eklenmesi durumunda sermayeye eklenen meblağa isabet eden kısmın tevkifatı yapan kuruma, kurumlara kar hissesi olarak dağıtılması ve karı elde eden bu kurumlarca sermayeye eklenmesi durumunda ise sermayeye eklenen fiyata isabet eden tevkifat fiyatının sermaye artırımında bulunan kuruma iadesi imkanı sağlanıyor.
2) Araçların noterler tarafından birinci tescilden sonraki birinci satış ve bölümüne binde 5 harç getiriliyor
Kanun Teklifinde yer alan bir düzenleme ile, Harçlar Kanununa bağlı (2) sayılı tarifenin
“I. Paha yahut yük üzerinden alınan göreli harçlar:”
başlıklı kısmının mülga (5) numaralı fıkrası yine düzenlenerek, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu kapsamında tescil edilmiş araçların birinci tescilinden sonraki birinci satış ve bölüm süreçlerinde işlem tarihindeki araç kasko sigorta kıymetinden az olmamak üzere alım satım bedeli üzerinden üzerinden binde 5 noter harcı alınması öngörülüyor.
Noter harcının oranı biraz yüksek üzere. Harç oranının yine gözden geçirilmesinde yarar var. Bu düzenlemenin ikinci el piyasasını ve bilhassa araç kiralama şirketlerini olumsuz istikamette etkileyeceği tabir ediliyor. Daha şimdiden bu harcı kim ödeyecek tartışması başladı bile.
Bu düzenlemeden de, önemli manada harç geliri elde edilmesi bekleniyor.
Ayrıyeten, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 20. Unsurunda de değişiklik yapılarak, bu husus kapsamında noterler tarafından gerçekleştirilen tescil edilmiş araçların (2. el araçların) satış ve bölüm süreçlerine ait harç istisnasının, tescil edilmiş araçların birinci tescilinden sonraki birinci satış ve dönem süreçlerinde kaldırılması sağlanıyor.
3) ÖTV’de alkollü – alkolsüz içkiler ve sigarada konsinye satış kaldırılıyor, peşin vergiye geçiliyor
ÖTV Kanununa ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı listelerde belirtilen malların komiteciler vasıtasıyla yahut konsinyasyon suretiyle yapılan satışlarında ÖTV, malların alıcıya teslimi tarihinde doğuyor ve vergileme bu tarih itibariyle yapılıyordu.
Kanun Teklifinde yer alan bir düzenleme ile, (III) sayılı listede yer alan alkollü – alkolsüz içkiler ile sigaralar tarafından bu uygulamadan vazgeçiliyor, bu eserlerin komiteciler vasıtasıyla yahut konsinyasyon suretiyle yapılan satışlarında ÖTV’nin, imalatçı tarafından bu malların komisyoncuya yahut konsinyi işletmelere verildiği anda vergilendirilmesi öngörülüyor.
Aslında bu düzenleme, Gelir Yönetimi Başkanlığı tarafından verilen özelgelerle fiilen bu halde yürütülüyordu. Lakin, uygulamaya yasallık kazandırılması açısından bu düzenlemenin Kanuna eklendiği anlaşılıyor. Maliye, akışkan ve günlük tüketime yönelik bu malların tüketiminin bekletilemeyeceği gerekçesiyle işletmeden çıkışında vergi alınması gerektiğini düşünüyor.
4) 7 Günlük fatura düzenleme müddetinin kısaltılması için Maliye’ye yetki veriliyor!
Vergi Yordam Kanununun 231. Hususunda değişikliğe gidilerek, Maliye’ye; kayıt dışı iktisat ile çaba etmek ve vergi güvenliğini sağlamak emeliyle mal yahut hizmetin nev’i, ölçüsü, fiyatı, fiyatı, satışın yapılma hali, faaliyet konusu, dal yahut mükellefiyet cinsini farklı ayrı yahut birlikte dikkate alarak, 7 günlük fatura düzenleme mühletini indirme ya da faturanın malın teslim edildiği yahut hizmetin yapıldığı anda düzenlenmesi zaruriliği getirme konusunda yetki veriliyor.
5) ÖTV’nin tahsil güvenliğini sağlamak hedefiyle teminat alma konusunda Maliye’ye, yetki veriliyor
Vergi Adap Kanununun yinelenmiş 257. hususunun birinci fıkrasına (8) numaralı bent olarak eklenmesi öngörülen düzenleme ile Maliye’ye, ÖTV’ye tabi eserlerin teslimi, birinci iktisabı yahut ithalatı nedeniyle doğacak vergilerin tahsil güvenliğini sağlamak gayesiyle 6183 sayılı Kanunun 10. hususunda yer alan menkul mallar hariç olmak üzere anılan unsura nazaran teminat alma ve uygulamaya ait tarz ve temelleri belirleme yetkisi veriliyor.
6) ÖTV teminatı konusunda getirilen zorunluluğa uymayanlara yüksek fiyatta özel usulsüzlük cezası kesilecek
Üstte da tabir edildiği üzere, Vergi Adap Kanununun yinelenmiş 257. unsurunun birinci fıkrasına (8) numaralı bent olarak eklenmesi öngörülen düzenleme ile Maliye’ye, ÖTV’ye tabi eserlerin teslimi, birinci iktisabı yahut ithalatı nedeniyle doğacak vergilerin tahsil güvenliğini sağlamak emeliyle 6183 sayılı Kanunun 10. hususunda yer alan menkul mallar hariç olmak üzere anılan hususa nazaran teminat alma yetkisi veriliyor.
Öteki bir husus ile de, bu (8) numaralı bentte yer alan zorunluluklara uymayanlar hakkında özel usulsüzlük cezası kesilmesini temin etmek maksadıyla kelam konusu Kanunun yinelenmiş 355. hususunun birinci fıkrasında değişiklik yapılıyor. Yapılacak değişiklikle, tekrarlanmış 257. hususun birinci fıkrasının (8) numaralı bendi uyarınca getirilen zorunluluklara uymayanlara bu fıkranın (1) numaralı bendinde yer alan meblağın (2021 yılı için 2 bin 500 TL) 10 katından (25 bin TL) az olmamak üzere bir evvelki hesap devrine ilişkin brüt satışlar toplamının % 2 si fiyatında özel usulsüzlük cezası kesilmesi öngörülüyor.
7) Yeni bir kaçakçılık kabahati cezası geliyor
Vergi Tarz Kanununun 359. hususuna (c) fıkrasından sonra gelmek üzere bir fıkra eklenerek, vergi güvenliğinin sağlanması, kayıt dışı iktisat ve vergi kaçakçılığı ile faal bir halde uğraş edilmesi maksatlarıyla, Hazine ve Maliye Bakanlığınca yetkilendirilmediği halde ödeme kaydedici aygıt mührünü kaldıran, donanım yahut yazılımını değiştiren yahut yetkilendirilmiş olsun ya da olmasın ödeme kaydedici aygıtın hafıza ünitelerine, elektronik devre elemanlarına yahut harici donanım yahut yazılımlarla olan irtibat sistemine müdahale ederek; gerçekleştirilen satışlara ilişkin mali doküman yahut bilgilerin aygıtta kayıt altına alınmasını engelleyen, aygıtta kayıt altına alınan bilgileri değiştiren yahut silen, ödeme kaydedici aygıt yahut irtibatlı başka donanım ve sistemler tarafından Hazine ve Maliye Bakanlığı yahut öteki kamu kurum ve kuruluşlarına elektronik ortamda iletilmesi gereken evrak, bilgi yahut dataların iletilmesini önleyen yahut bunların gerçeğe uygun olmayan biçimde iletilmesine sebebiyet verenlerin üç yıldan beş yıla kadar mahpus cezası ile cezalandırılması öngörülüyor.
8) Koruması tehlikeli yahut masraflı olan menkul malların pazarlık yöntemi ile satılmasına ait düzenleme yapılıyor
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Metodu Hakkında Kanununun 85. unsurunda değişiklik yapılarak, koruması tehlikeli yahut masraflı olan menkul malların pazarlık yolu ile satılmasına imkan sağlanıyor. Ayrıyeten, asıl alıcıların artırmaya iştirak ederek malın gerçek bedelinde satılmasını sağlamak gayesiyle, artırmaya iştirak edecek bireylerden teminat alınacak ve alınmayacak durumlar ile teminat olarak para yerine teminat mektubu alınması konularında karar vermeye alacaklı amme yönetimlerine yetki veriliyor.
9) İhale edilen malı almaktan vazgeçenlerin ödemeleri gereken faiz fiyatı artırılıyor
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Yordamı Hakkında Kanununun 86. unsurunda değişiklik yapılarak, artırma sonucunda kendisine ihale edilen malı almaktan vazgeçen şahısların ödemeleri gereken yıllık yüzde 5 oranındaki faiz yerine, tecil faizi oranında faiz (şu an yüzde 15) alınması öngörülüyor.
Ayrıyeten, birinci artırmada talip çıkmaması yahut ihale edilen malın alıcısı tarafından alımından vazgeçilmesi sonrasında yapılan ikinci artırmada mal kendisine ihale edilen kişinin bu malı almaktan vazgeçmesi halinde ikinci artırmada mal kendisine ihale edilen kişinin sorumluluğu netleştiriliyor ve ikinci ihale bedeli, öteki ziyanlar ve tecil faizi oranında faiz alınarak malın ikinci ihale alıcısına terk edilmesi öngörülüyor. Bu durumda dahi mal birinci kere kendisine ihale olunan kişinin, iki ihale bedeli ortasındaki fark, öteki ziyanlar ve tecil faizi oranında faizi ödeme sorumluluğu devam ediyor.
10) Gayrimenkullerin elektronik ortamda satışına yönelik düzenleme yapılıyor
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Tarzı Hakkında Kanununun 90. Hususunda gayrimenkullerin elektronik ortamda satışına imkan sağlayacak düzenleme yapılıyor. Ayrıyeten, satış komitesinin kimlerden oluşacağına ait karar kaldırılarak, 6183 sayılı Kanunu tatbik etmekle vazifeli yönetimlerin yapılarına uygun kurul oluşumuna imkan sağlamak emeliyle satış komitesinin oluşumunu, çalışma yordam ve temellerini belirlemeye alacaklı amme yönetimleri yetkili kılınıyor.
Ayrıyeten, 6183 sayılı Kanuna 97/A unsuru eklenerek, menkul ve gayrimenkul malların elektronik ortamda satışına imkan sağlanıyor. Bu formda, satıştan daha çok kişinin haberdar olması, açık artırmaya iştirakin en üst seviyeye çıkarılması, malın gerçek kıymetinde satılması, alıcıların satış mahalline gelmeksizin elektronik ortamda teklif vererek satışın kısa müddette sonuçlandırılması amaçlanıyor.
11) Bedelin ödenmemesi nedeniyle ihalenin feshi halinde, kişinin sorumlu olacağı meblağ netleştiriliyor
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Yordamı Hakkında Kanununun 97. Hususunda yapılması öngörülen düzenleme ile, gayrimenkul kendisine ihale olunan kimsenin bedeli ödememesi nedeniyle ihalenin feshedilmesi durumunda bu kişinin sorumlu olacağı meblağlar netleştiriliyor.
İhale bedelinin tamamını ödememek suretiyle ihalenin feshine sebep olan kimse teklif ettiği bedel ile bir sonraki ihale bedeli ortasındaki farktan ve başka ziyanlardan ve fark üzerinden hesaplanacak tecil faizi oranında faizden sorumlu olacak. Bu fiyat ayrıyeten karara gerek kalmaksızın teminattan mahsubu yapıldıktan sonra bakiyesi tahsil edilecek.
12) Akaryakıtta çember daraltılıyor
Kanun Teklifinde akaryakıt dalına yönelik önemli düzenlemeler de yer alıyor.
Akaryakıt kaçakçılığına mahpus cezası
Güç Piyasası Düzenleme Kurumunca (EPDK) lisans verilen akaryakıt dağıtıcısı ve bayisi üzere firmalardan; kayıt dışılığa sebep olacak halde evraksız olarak akaryakıt alım satımı yapanlar, sattıkları akaryakıtların dokümanlarını diğer firmalar yahut bireyler ismine düzenleyenler ile bu evrakları kullananlar, mahiyet yahut ölçü prestijiyle gerçek durumu yansıtmayan dokümanları düzenleyenler yahut kullananların fiilleri kaçakçılık hataları kapsamına alınıyor. Güç Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından akaryakıt ticareti için lisans verilenlerden; akaryakıtı evraksız olarak alım satıma bahis ettiği, gerçek bir ticari muamele yahut durum olmadığı halde bunlar varmış üzere ya da gerçek durumu mahiyet yahut ölçü prestijiyle yansıtmayacak formda doküman düzenlediği yahut kullandığı tespit edilenlerin iki yıldan beş yıla kadar mahpus ve yirmi bin güne kadar isimli para cezası ile cezalandırılmaları öngörülüyor.
Lisans için vergi borcu olmama koşulu geliyor
Bir öbür düzenleme ile, lisans cinsleri ile EPDK tarafından belirlenecek öbür lisans tiplerinde gerçekleştirilen faaliyetlerden doğan kamu alacaklarının tahsil güvenliğini sağlamak maksadıyla makul süreçlerde ve her yılın muhakkak ayında lisans sahiplerinin vergi dairesine borcu bulunmadığına ait evrak ibrazı mecburiliği getiriliyor.
Bu Kanunda belirtilen 6183 sayılı Kanunun 22/A unsuru kapsamında vadesi geçmiş borcu bulunmamasına ait şartı sağlayamayan lisans sahiplerinin lisans kapsamındaki faaliyeti EPDK tarafından bir ay müddetle süreksiz olarak durdurulacak ve bu müddet içinde kelam konusu tesis için öbür bir gerçek yahut hukuksal şahsa de lisans verilmeyecek.
Ayrıyeten, petrol piyasasında rekabet ortamının iyileştirilmesi ve kayıt dışı iktisat ile uğraş maksatları doğrultusunda EPDK’ya lisans sahipleri için teknoloji, kalite, güvenlik, hizmet ve teşebbüsün sürdürülebilirliğine yönelik teknik ve ekonomik kriterler ve özel koşullar belirleme yetkisi veriliyor. Belirlenen kriter ve kuralları sağlayamayanların lisansı sona erdirilecek.
Dağıtıcının dağıtıcıya akaryakıt satışı yasaklanıyor!
Diğer bir düzenleme ile de, dağıtıcıların öbür bir dağıtıcıdan aldığı akaryakıtı öbür bir dağıtıcıya tekrar satmasına yasak getirilerek dağıtıcılar ortası ticaret tekrar düzenleniyor.
Bu Kanunda yer alan dağıtıcılar ortası akaryakıt ticaretine ait kararlara alışılmamış davrandığı tespit edilen dağıtıcının lisans kapsamındaki faaliyeti EPDK tarafından bir ay mühletle süreksiz olarak durdurulacak ve bu müddet içinde kelam konusu tesis için öteki bir gerçek yahut hükmî şahsa de lisans verilmeyecek.
Hile ve palavra beyanda bulunanların lisansı iptal edilecek
Öbür bir düzenleme ile, VUK’un 359. unsurunda ihdas edilen (ç) bendinde yer alan fiilleri işlediği tespit edilenler ile dağıtıcılar ortası akaryakıt ticareti ile ilgili kararlara ters hareket edenler hakkında idari yaptırım uygulanabilmesi ve Kanuna karşı hile yahut palavra beyanda bulunulmasından ötürü lisansı iptal edilenlerin tekrar piyasaya girişinin engellenmesine yönelik değişiklikler yapılıyor.
Buna nazaran,
– 5015 sayılı Petrol Kanununun 20. Unsuru kapsamında yapılan talep yahut süreçlerde, kanuna karşı hile yahut palavra beyanda bulunulduğunun tespiti halinde lisans iptal edilecek. Bu biçimde lisansı iptal olanlara tekrar lisans verilmeyecek. Lisans sahibinin hukukî kişi olması durumunda kelam konusu iptale mevzu fiilin işlendiği tarih prestijiyle yüzde ondan fazla hisseye sahip ortaklar ile vazifeden ayrılmış olan yahut hala vazifede bulunan idare şurası lider ve üyelerine, temsil ve ilzama yetkili olanlara lisans verilmeyecek ve bu bireyler lisans başvurusu yapan hükmî kişiliklerde direkt hisse sahibi olamayacak.
– Vergi Yol Kanununun 359. hususunun (ç) bendinde belirtilen kaçakçılık fiillerinin işlendiği tespit edilen rafineri hariç her türlü tesiste lisansa tabi tüm faaliyetler kovuşturmaya yer olmadığına dair karar yahut mahkeme kararı katılaşıncaya kadar EPDK tarafından süreksiz olarak durdurulacak ve bu müddet içinde kelam konusu tesis için öteki bir gerçek yahut hukuksal şahsa de lisans verilmeyecek. Mutlaklaşmış mahkeme kararına nazaran lisans sahiplerinin lisansı iptal edilecek.
Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) ve elektrik piyasalarında makul müsaadeler almak suretiyle faaliyette bulunanlara da vergi borcu bulunmama kaidesi geliyor
5307 sayılı Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun kapsamında güç alanında makul müsaadeler almak suretiyle bulunulan faaliyetler katma pahası yüksek eserlere ait. Bu eserler Özel Tüketim Vergisi Kanunu ile Katma Bedel Vergisi Kanunu kapsamında yüksek oranlarda vergiye tabi stratejik eserler.
Yapılan düzenleme ile, bu Kanuna nazaran dağıtıcı ve bayilik lisansları ile Kurum tarafından belirlenen başka lisans çeşitlerine ait olarak lisans başvurusu, lisans tadili yahut lisans müddeti uzatılmasına ait taleplerin yerine getirilmesi için 6183 sayılı Kanunun 22/A hususu kapsamında vadesi geçmiş borcunun bulunmaması kuralı getiriliyor. Ayrıyeten, kelam konusu lisans sahiplerinin her yılın Nisan ayının son günü prestijiyle 6183 sayılı Kanunun 22/A unsuru kapsamında vadesi geçmiş borcu bulunmadığına dair belgeyi izleyen ayın onbeşinci günü sonuna kadar EPDK’ya ibraz etmeleri zarurî tutuluyor.
13) Süreksiz iş göremezlik ödeneği hesaplamasına üst limit getiriliyor
Süreksiz iş göremezlik ödeneği hesaplanırken, ödeneğe temel kar sigortalının son 3 aydaki ortalama karına nazaran belirleniyor. Düzmece sigortalılık yapılarak ve ödeneğe temel kar ilgili üç aylık devirde daha yüksek gösterilerek yüksek süreksiz iş göremezlik ödenekleri alınabiliyor.
Yapılacak düzenleme ile, hastalık ve analık sigortasından ödenecek olan süreksiz iş göremezlik ödeneğine temel günlük çıkarın hesabında dikkate alınan üç aylık periyodun oniki aya çıkarılması ve muhakkak bir prim ödeme gün sayısı koşulunu sağlamayan sigortalılara ödenek fiyatında üst limit belirlenmesi suretiyle fazla ödenek ödenmesinin engellenmesi amaçlanıyor.
Yapılacak düzenleme şu biçimde:
“5510 sayılı Kanunun 17 nci unsurunun birinci fıkrası aşağıdaki halde değiştirilmiş ve üçüncüsü fıkrasının (b) bendinde yer alan “üç aylık” ibaresi husus metninden çıkarılmıştır.
İş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinde verilecek ödeneklerin yahut bağlanacak gelirlerin hesabına temel tutulacak günlük yarar; iş kazasının olduğu, meslek hastalığında ise iş göremezliğin başladığı tarihten evvelki oniki aydaki son üç ay içinde; analık ve hastalık halinde ise iş göremezliğin başladığı tarihten evvelki oniki aydaki 80 inci hususa nazaran hesaplanacak prime temel karlar toplamının, bu yararlara temel prim ödeme gün sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanır. Fakat, iş göremezliğin başladığı tarihten evvelki son bir yıl içerisinde 180 günden az kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olanlara hastalık ve analık halinde ödeneğe temel tutulacak günlük yarar, iş göremezliğin başladığı tarihteki günlük prime temel yarar alt hududunun iki katını geçemez.”
14) Prim teşviki, takviye ve indirimlerden geriye dönük yararlanma ve diğer teşvikle değiştirme imkanı kaldırılıyor
Gerek 5510 gerekse öteki Kanunlarla getirilen teşviklerden geriye yönelik olarak yararlanma hakları, Hazine yahut finansmanını sağlayan kurumun ya da fonun yükünün artmasına sebebiyet vermesi ve uygulamada karmaşaya neden olması gerekçesiyle kaldırılıyor. Düzenleme maddeleştiği takdirde, patronlar geriye dönük olarak 5510 sayılı Kanun yahut başka kanunlarla sağlanan prim teşviki, takviye ve indirimlerinden yararlanılabileceği halde yararlanılmayan ay/dönemler için geriye yönelik prim teşviki, takviye ve indirimlerden yararlanamayacaklar, yararlanmış oldukları prim teşviki, dayanak ve indirimler öbür bir prim teşviki, takviye ve indirim ile değiştiremeyecekler.
Husus ile ilgili olarak 5510 sayılı Kanunun ek 17. unsurunun birinci fıkrasında yapılması öngörülen değişiklik şu formda:
“Bu Kanun yahut başka kanunlarla sağlanan prim teşviki, dayanak ve indirimlerinden yararlanılabileceği halde yararlanılmayan ay/dönemler için geriye yönelik prim teşviki, takviye ve indirimlerden yararlanılamaz, yararlanılmış olan prim teşviki, takviye ve indirimler öbür bir prim teşviki, takviye ve indirim ile değiştirilemez.”
15) Tarım Kredi Kooperatifleri tarafından kullandırılan ziraî krediler yapılandırılıyor
Ziraî üretimin sürdürülebilirliğini sağlamak açısından, Covid-19 salgınının tarım kesiminde yaratabileceği olumsuz tesirler de göz önünde bulundurularak üreticilerin kredi ödemelerini yapabilmeleri için ziraî kredi borçlarının yapılandırılması muhtaçlığı dikkate alınarak üreticilerin 31 Aralık 2020 tarihi itibariyle tasfiye olunacak alacaklar hesaplarına aktarılmış olan ziraî kredi borçları yapılandırılıyor.
Bu gayeyle 6824 sayılı Kanuna süreksiz bir husus eklenerek, Tarım Kredi Kooperatifleri tarafından kullandırılan ziraî kredi alacaklarından 2020 sonu prestijiyle tasfiye olunacak alacaklar hesabına aktarılan borçlular, bu hususun yürürlüğe girdiği tarihi izleyen üçüncü ayın sonuna kadar kooperatife müracaatta bulunulması kaydıyla yapılandırılması öngörülüyor.
Yapılandırmaya temel meblağın; defaten ödenmesi halinde borcun tamamı, taksitlendirilmesi halinde ise peşinata tekabül eden yüzde 30’u 2021 yılının Ekim ayı sonuna kadar, kalan fiyatı ise 2022 yılının Ekim ayından başlamak üzere her yıl tekabül ettiği ayda üç eşit taksitte ödenmesi gerekiyor.
Abdullah Tolu
Memurlar