Korona virüsün birinci çıktığı tarihten itibaren virüsü etkisiz kılacak çalışmalar yürüten Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ömür Baysal, korona virüse karşı ilaç adayı bileşeni bulduklarını açıkladı.
İlaç adayı
Baysal, İstanbul Üniversitesinden Dr. Ragıp Soner Silme, Hacettepe Üniversitesinden Doç. Dr. Çağatay Karaaslan ve Moskova RUDN Üniversitesinden Prof. Dr. Alexander N. Ignatov’un da yer aldığı bu çalışmanın sonuçlarının bir an evvel klinik çalışmalarla teyit edilmesi gerektiğini bu bakımdan şu anda ilaç adayı statüsünde olduğu vurgulandı.
Virüsün çoğalma düzeneğini bozuyor
Prof. Dr. Ömür Baysal, yaptığı araştırmalar sonucu binlerce molekül içerisinden SARS-CoV-2’yi durduran bir bileşik bulduklarını ve bu molekülün isminin “N-Acetyl-D-Glucosamine” olduğunu açıkladı. FDA onaylı bu bileşiğin, virüsün çoğalma sistemini bozduğunu ve bedenin bağışıklık hücreleri tarafından virüsün fark edilebilmesini kolaylaştırdığını açıkladı.
Yapay zeka prosedürüyle araştırma yapıldı
Prof. Dr. Baysal, çalışmalarında öncelikli olarak virüsün genomunu kapsamlı bir biçimde incelediklerini ve bilhassa virüsün diken protein ismi verilen ve bulaşmasında kıymetli bir rol oynayan bölge üzerine ağırlaşmaya karar verdiklerini belirtti. Bu bölgeyi gaye alan en tesirli bileşiği biyoinformatik, genomik araştırma ve yapay zeka metotlarını kullanarak araştırdıklarını ve en sonunda tespit ettikleri bu bileşiğin virüsün diken protein bölgesine bağlanarak etkisiz hale gelebileceğini ve bağışıklık sistemine virüsü bulma konusunda yardımcı olduğunu tespit ettiklerini söyledi.
Çalışmalar milletlerarası bilimsel hakemli mecmuada yayımlandı
Çalışma sonuçlarını tüm dünyadan bilim insanlarının incelemesi için 2020 Mayıs ayında Preprint olarak yayınladıklarını, dünyanın pek çok yerinden olumlu cevaplar aldıklarını belirten Baysal, “Çalışmalarımızın sonuçlarını artık de tam metin olarak memleketler arası bilimsel hakemli bir mecmuada yayınladık. Talep etseydik yayınlamadan önce patent müracaatında bulunabilirdik, lakin bu ilaç adayının tüm insanlığın kullanımına açık olması gerektiğine proje ortaklarımla birlikte karar verdik” dedi.
FDA onaylı ve kolay bir bileşik
Yapısal olarak kolay bir bileşik olması, bilhassa üretim maliyetlerinin düşük olması ve FDA onaylı bir bileşik olması itibariyle bu ilaç adayının öbür pek çok bileşikten daha faal olduğunu düşündüklerini belirten Baysal, şimdi yayınlamadıkları birtakım sonuçların kendilerini desteklediğini, bu ilaç adayı bileşiğin üretimi ve klinik çalışmaları konusunda her türlü işbirliğine açık olduklarını belirtti.
Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ömür Baysal, “Biz çalışmalarımıza Korona virüsün birinci pandemik olarak sorun yapmaya başladığı devir başladık. Ardından bu çalışmalar ile ilgili şu anda bilgi tabanlarında olan genomik sekans datalarının tamamı üzerinde genomik tahliller yaparak, daha sonra bunların biyoinformatik temelli bir grup teknikler ve teknoloji kullanarak çalışmalarımız devam etti. Gerisinden bunların üzerinde yaptığımız çalışmalar sonucunda protein sekans dataları ile de çalışmalarımızı devam ettirdik.
Şu anda bu Korona virüsün değerli olan proteinlerinin üzerine etkileşim yapabilen, tutunabilin bir bileşiğin yapay zeka usulü ile bilgi tabanlarını tarayarak tespit ettik. Bu bileşiğin ‘N-Acetyl-D-Glucosamine’ isimli bir bileşik. Bu bileşiğin ileri vakit içeresinde klinik deneylerinin yapılması, tıbbi alanda çalışan araştırmacı arkadaşlarımızla işbirliği içerisinde devam edecek. Bu ‘N-Acetyl-D-Glucosamine’ tespit ettiğimiz periyot içerisinde ardından çalışmalar hala devam ediyor. Yeniden tıpkı similasyonlarımızı antikor ile olan etkileşimleri boyutunda da araştırmalarımızı devam ettirmekteyiz. Mayıs ayında birinci datamızı memleketler arası olarak açtık.
Her türlü bilimsel ortamda kıymetlendirilmesi, tenkitleri kıymetlendirmek üzere. Devamında memleketler arası bilimsel hakemli mecmuada bir iki gün evvel basımı yapıldı. Memleketler arası herkesin takdirine sunulmuş durumda. Bundan sonraki süreçte artık bu molekül FDA onaylı bir molekül olduğu için yani şu ana kadar denenen birtakım moleküllere kıyasla insan üzerinde bundan sonra yapılacak olan çalışmalarla daha süratli yol alınabileceği kanaatindeyiz. Zira FDA onaylı bir bileşiğin insan bedenindeki olumlu ve ya olumsuz tesirleri net olarak ortaya konulduğu için bundan sonrası çalışmaları klinik temelli öteki araştırmacılar ile devam ettirmek hedefindeyiz. Bun hususta her türlü işbirliğine hazırım.
Bu çalışmaları tek başıma yapmadım. Bu hususta işbirliği yapan gönül veren İstanbul Üniversitesinden Dr. Ragıp Soner Silme, Hacettepe Üniversitesinden Doç. Dr. Çağatay Karaaslan ve Moskova RUDN Üniversitesinden Prof. Dr. Alexander N. Ignatov da benimle birlikte bu çalışmaya gönül verdi. Bu bir ortak çalışmanın eseri. Bu çalışmanın hem memleketimize,. Hem de dünyaya iyi olmasını temenni ediyorum” dedi.
Memurlar
