Tedavi gördüğü hastanede vefat eden eski İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Lideri Kadir Topbaş, 13,5 yıl misyon yaptığı belediye başkanlığı periyodunda İstanbul’a birçok eser kazandırıp, değerli hizmetlerde bulundu.
AA muhabirinin derlediği bilgilere nazaran, Artvin’in Yusufeli ilçesinde 8 Ocak 1945’te doğan Kadir Topbaş, ilkokul ve ortaokulu İstanbul’da tamamladı.
İstanbul İmam Hatip Lisesinden mezun olan Topbaş, 1972’de Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nden, 1974’te ise Mimar Sinan Üniversitesi Mimarlık Kısmı’ndan mezun oldu.
Üniversite sonrası bir müddet hür mimar olarak çalışan Topbaş, daha sonra Kültür ve Turizm Bakanlığı İstanbul 1 Numaralı Kültür Varlıkları Müdafaa ve Anıtlar Şurası Lider Yardımcılığı misyonunu yürüttü.
Siyasete 1973’te Ulusal Selamet Partisi (MSP) Beyoğlu İlçe Lider Yardımcısı olarak başlayan Topbaş, çeşitli kademelerde misyon yaptı. 1977 seçimlerinde MSP’den, 1987’de ise Refah Partisi’nden Artvin milletvekili adayı oldu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı devrinde danışmanlığını yapan Topbaş, bu vazifesi müddetince, büyükşehir belediyesine bağlı olan saray, kasır ve tarihi yapıtların onarım çalışmalarına katkı sağladı.
Topbaş, 1997 yılında İstanbul Üniversitesi Toplumsal Bilimler Enstitüsü Sanat Tarihi Anabilim Kısmı’nda “Hidiv Kasrı ve Boğaziçi Sivil Mimarisindeki Yeri” başlıklı tezi ile doktora çalışmasını tamamladı.
Fazilet Partisi’nden 1999 yılında Beyoğlu Belediye Başkanlığı’na seçilen Topbaş, kuruluşunun akabinde AK Parti’ye geçti.
Beyoğlu Belediye Başkanlığı misyonu sürecinde, ilçede kapsamlı bir dönüşümü hedefleyen Topbaş, “Güzel Beyoğlu Projesi”ni geliştirerek uygulamaya koydu.
Mimari projesini kendisinin çizdiği Kentsel Dönüşüm ve Toplumsal Rehabilitasyon çalışmaları kapsamında Kasımpaşa’daki Kapalı Spor Salonu Kompleksi, Eğitim ve Toplumsal Tesisleri’ni hizmete aldı.
Topbaş, 28 Mart 2004 lokal seçimlerinde AK Parti’den aday olduğu İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimlerini kazandı ve birebir yıl Marmara Belediyeler Birliği Lideri olarak da seçildi.
– Memleketler arası kuruluşlarda üst seviye misyonlarda bulundu
Kadir Topbaş, 2004 yılında Birleşmiş Kentler ve Mahallî İdareler, Orta Doğu ve Batı Asya Bölge Teşkilatı (UCLG-MEWA) Lideri ve Birleşmiş Kentler ve Lokal İdareler Dünya Teşkilatı (UCLG) Lider Yardımcısı olarak seçildi ve bu misyonlarını 2007 yılına kadar sürdürdü. Topbaş, UCLG- MEWA’yı yine yapılandırarak kurumsal kapasitesini güçlendirdi.
Birleşmiş Kentler ve Mahallî İdareler Dünya Teşkilatı’na (UCLG) 2007 yılında eş lider seçilen Topbaş, bu misyonunu 2010 yılına kadar yürüttü.
Topbaş, 29 Mart 2009 mahallî seçimlerinde yine İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri seçilerek İstanbul tarihinde üst üste seçim kazanan birinci büyükşehir belediye lideri oldu.
– Türkiye Belediyeler Birliği’ne lider seçildi
Birleşmiş Kentler ve Mahallî İdareler Dünya Teşkilatı’na (UCLG) 2010’da lider seçilen Topbaş, bu vazifeye getirilen birinci Türk mahallî yönetici oldu.
Birleşmiş Milletler Mahallî İdareler İstişare Komitesi’ne (UNACLA) ise 2011 yılında lider seçilen Topbaş, UNACLA’nın aktifliğinin artırılmasına yönelik kıymetli teşebbüslerde bulundu.
Kadir Topbaş, 2011 yılında Asya Belediye Liderleri Forumu’na (AMF) lider seçildi ve bu misyonunu 2013 yılına kadar devam ettirdi.
Birleşmiş Kentler ve Lokal İdareler Dünya Teşkilatı’na (UCLG) 2013 yılında tekrar lider seçilen Topbaş, teşkilatın üye sayısının artırılması, kurumsal kapasitesinin geliştirilmesi ve temsil kabiliyetinin güçlendirilmesine yönelik olarak global seviyede ağır ve kapsamlı çalışmalar yaptı.
Topbaş, 2014 yılında tekrar İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri seçilerek, İstanbul tarihinde birinci kez üst üste 3 kere seçim kazanan büyükşehir belediye lideri olma muvaffakiyetini gösterdi.
– Aldığı ödül ve madalyalar
Topbaş’ın İBB başkanlığı devrinde belediyenin idare ve tertip yapısı günün gereksinimlerine uygun halde yine düzenlendi. Birçok ünitede toplam kalite idaresi çalışmaları başlatıldı ve birçok ulusal ve milletlerarası kalite mükafatları alındı.
Türkiye Belediyeler Birliği Başkanlığına 2014 yılında yine seçilen Topbaş, başkanlığı devrinde birlik bünyesinde kapsamlı bir kurumsallaşma çalışması başlatıldı.
Belediyeler Birliği ulusal ve milletlerarası seviyede referans bir kurum haline gelirken, Belediye Akademisi kurularak belediyeciliğin her alanında uzmanlaşmış eğitim programları uygulanmaya başlandı.
Kültür ve sanat alanında memleketler arası seviyede gerçekleştirmiş olduğu kıymetli çalışmalar hasebiyle 2014 yılında Kore Devlet Kültür Nişanı ile taltif edilen Topbaş’a Türkiye-Tataristan ilgilerinin geliştirilmesi konusunda yaptığı çalışmalar nedeniyle 2015 yılında Tataristan Cumhurbaşkanı tarafından, Tataristan Devlet Madalyası takdim edildi.
Topbaş’a, 2015 yılında Türk dünyası bağlantılarını geliştirmedeki katkıları münasebetiyle Kazakistan-Türkiye Dostluk ve İşbirliğini Geliştirme Madalyası verildi.
Yurt içinde ve yurt dışında çeşitli üniversiteler tarafından fahri doktora unvanları verilen Topbaş, İstanbul’da kültür mirasının korunmasına yönelik çabaları münasebetiyle UNESCO 70. Yıl Madalyası ile taltif edildi.
Topbaş, İstanbul için yaptığı tüm çalışmalar ile İstanbul turizmine katkılarından ötürü 2010’da İstanbul Turizm Onur Ödülü’nü aldı.
2012’de Suudi Arabistan idaresinin genişletme çalışmaları gerekçesiyle kaldırmak istediği Kabe-i Şerif içindeki Osmanlı revaklarının onarımı çalışmalarında Mekke’ye giderek danışman olarak çalıştı.
2012’de imzalanan protokolle Mekke’nin katı atık idare projesini İBB üstlendi.
– “Her yere metro her yerde metro”
Topbaş devrinde “Her yere metro her yerde metro” sloganıyla onlarca kilometrelik metro sınırı hizmete alınarak İstanbul’un toplu ulaşım ağı genişletildi.
Kadir Topbaş vaktinde, 2014’te M1A Yenikapı-Atatürk Havalimanı (genişletme), 2013’te M1B Yenikapı-Kirazlı, 2014’te M2 Yenikapı-Hacıosman metrosu (genişletme), 2010’da M2 Sanayi Mahallesi-Seyrantepe, 2013’te M3 Kirazlı-Başakşehir, 2013’te M3 İkitelli Sanayi-Olimpiyat Stadı, 2012’de M4 Kadıköy-Tavşantepe, 2015’te M6 Levent-Boğaziçi Üniversitesi, 2017’de M5 Üsküdar-Çekmeköy sınırları genişletildi ve hizmete açıldı.
Bugün projesi devam eden birtakım metro çalışmaları ise Topbaş devrinde planlanan ve temeli atılan yatırımlar olarak öne çıkıyor.
Topbaş, 2007’de metrobüs projesini hayata geçirerek İstanbul’da çok uzun bir aks üzerinde süratli toplu ulaşım sistemini hayata geçirdi.
2013’te Pakistan metropol kenti Lahor için metrobüs projesini hazırlayarak hayata geçirdi.
Birçok kıymetli yol ve kavşağın yanı sıra 2010’da Kağıthane-Piyalepaşa Tüneli ve Dolmabahçe-Bomonti tünelleri, 2012’de Sarıyer-Çayırbaşı Tünelini hizmete açan Topbaş, misyon yaptığı yıllarda İstanbul’a birçok spor tesisi, kültür merkezi, parklar kazandırdı.
Büyükşehir Belediyesi Topbaş periyodunda birçok tarihi yapıtın onarım ve bakımını üstlenerek ayakta kalmasını sağladı.
Kentin yeşil ve rekreasyon alanlarını artıran Topbaş, İstanbul’un simgesi olan ve asırlarca kentten uzak kalan laleyi tekrar kentin sembolleri ortasına soktu.
Topbaş, 22 Eylül 2017’de Büyükşehir Belediye Başkanlığı misyonundan istifa etti.
Yakalandığı yeni tip koronavirüs (Kovid-19) hastalığı nedeniyle 16 Kasım 2020’de hastaneye kaldırılan Topbaş, 13 Şubat 2021 Cumartesi günü tedavi gördüğü hastanede vefat etti.
Özleyiş Topbaş ile evli olan Topbaş, Kübra, Hüseyin ve Mustafa Ömer isimli üç çocuk babasıdır.
Memurlar
