Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, TRT Haber yayınında gündeme ait soruları cevapladı.
Açıklamadan öne çıkanlar şu formda:
– S-400 kararı bir gecede alınmadı. Biz bunu ABD’li mevkidaşlarımıza anlattık. Bizim S-400 anlaşamasını imzalamamız CAATSA yaptırımlarından yaklaşık 4 ay öncedir. Tüzel açıdan bakılırsa söyledikleri tutarsız oluyor. ABD tarafı bu mevzuda şimdiye dek rastgele bir müzakereye girmeyeceklerini söyledi. Türkiye, Rus S-400 sistemleri konusunda geri adım atmayacak.
– Stratejik fotoğrafı gerçek bir presvektifle okuduğumuzda bir uzaklık alacağımızı düşünüyoruz. ‘Neden Rusya ile bu türlü bir mutabakat yapıyorsunuz’ sıkıntısına dönüştü. Rusya bizim coğrafyamızın değerli bir aktörü. Nasıl alaka kurduğunuz kıymetli.
– Tahlil yollarımızı önererek müzakere halinde olacağız. Önümüzdeki haftalarda Cumhurbaşkanımızın Biden ile bir görüşmesi olabilir.
– (Osman Kavala) ABD’nin bu yargı sürecine hürmet göstermesi gerekir. Devam eden bir süreç var. Dışişleri Bakanlığımız buna gerekli yanıtı verdi.
‘ABD’nin PYD/YPG takviyesi artık sonlanmalıdır’
– Biden idaresi yeni adımlar atacaklarını söylediler. Birinci teması geçen hafta ben yaptım ABD tarafıyla. Ortak hareket edebileceğimiz bahisleri konuştuk. S-400 ve F-35 bahislerini, FETÖ ve PYD/YPG dayanağını de görüştük. CAATSA yaptırımlarını da ele aldık. Bunlar ABD ile bağlantılarımızı geriyor. Bu bahisler Obama devrinde başladı, Trump periyodunda devam etti. Türkiye ile alakalarını önemsediklerini görüyoruz. Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan ile önümüzdeki günlerde yeniden görüşmelerimiz olacak.
– Cumhurbaşkanımızın kararlı duruşu olmasa Suriye’nin kuzeyinde PYD/YPG’nin terör koridoru oluşacaktı. ABD’nin PYD/YPG takviyesi artık sonlanmalıdır. FETÖ’ye takviyesi bitmelidir.
– Kongre’yi basanlara terörist dediler. ABD’nin artık bu gerçeği görmesi lazım. Türkiye’nin ulusal güvenlik noktalarını bilmesi lazım. FETÖ konusunda da adım adım aralık alacağımızı düşünüyorum. PKK/YPG ve FETÖ ile uğraş bizim için ulusal güvenlik sıkıntısı.
– Stratejik fotoğrafı hakikat bir perspektifle okuduğumuzda bir ara alacağımızı düşünüyoruz. ‘Neden Rusya ile bu türlü bir mutabakat yapıyorsunuz’ sorununa dönüştü. Rusya bizim coğrafyamızın değerli bir aktörü. Nasıl bağlantı kurduğunuz değerli. Tahlil yollarımızı önererek müzakere halinde olacağız. Önümüzdeki günlerde iki ülkenin dışişleri bakanları görüşecek. Önümüzdeki haftalarda Cumhurbaşkanımızın Biden ile bir görüşmesi olabilir.
Yunanistan ile bağlar
– 25 Ocak’ta istikşafi görüşmelerin 61. tipine İstanbul’da başladık Birinci toplantımız çok iyi geçti. Diplomasiye Cumhurbaşkanımız fırsat verelim dedi. Miçotakis’in açıklamaları tahrikkardır. Dünkü açıklamaları daha yapan oldu, umarım bu devam eder. Rumlara ve Yunanistan iç kamuoyuna bir ileti verdi.
Kıbrıs’ta iki devletli tahlil
– Türk askeri Kıbrıs’ta barışın garantörüdü olarak oradadır. Garantör olarak orada olmaya devam edeceğiz. Temel tezimiz, 40 küsür yıldır devam eden müzakereler sonuç vermedi. 2 toplumlu bir federal devlet kurulsun modeli kuruldu. Bunlar daima konuşuldu. Tarihe bakarsanız görüşmelerde masadan kalkan giden Rum tarafı oldu. Kıbrıs Türkleri üzerine ambargo devam ediyor. Bir 10,20,30 yıl daha konuşarak neden vakit kaybedelim? Bu yalnızca Türkiye’nin değil KKTC’nin talebi.
– 2 devletli tahlil fikrinden neden çekiniyorsunuz diye soruyorum. Kıbrıs Türk tarafının ismini deklarasyonlarda geçirmekten korkuyorsunuz. BM çatısı altında bu bahis konuşulur hale gelecek. 5+1 konusu görüşülecek. Artık 2 devletli tahlili konuşuyor olacağız. Rum tarafı kendisini eşit görmüyor, üstün görüyor.
AB ile yeni periyot
– Avrupa Birliği (AB) ile son periyotta Doğu Akdeniz, Yunanistan ve birçok bahiste ağır bir trafiğimiz var. İlgilerin iyi olması hem bizim hem AB’nin menfaatine. İş birliği yaparsak iki tarafta kazanır. Arbede edersek gücümüzü karşılıklı tüketiriz. AB’ye tam üyelik fikrimizden vazgeçmedik. AB üyesi ülkelerin birçoklarıyla çok iyi bağlarımız var; ekonomik, güvenlik, siyasi… Bütün buları bir ortaya getirdiğinizde müspet bir iklim çıkarmak mümkün.
– Cumhurbaşkanımızın birçok görüşmeleri oldu. Bizler de mevkidaşlarımızda verimli görüşmeler yaptık. Tüm bunlar yeni bir yol haritası oluşmasına yer hazırlıyor. Ortadan 5 yıl geçti, göç muahedesinin güncellenmesi lazım. Vize serbestisi konusu 2013’ten beri Türkiye’ye vaadedilmiş bir husus. Ben, Dışişleri Bakanımız, Cumhurbaşkanımız AB ile gerekli temasları kuruyoruz. Olumlu bir havanın tekrar oluşacağını düşünüyorum. Hakkaniyet açısından, insani bağlar açısından bu AB için de iyi bir durum olacaktır.
Muhtemel Sincar operasyonu
– Kendi topraklarımıza dönük terör hücumlarını ortadan kaldırmak için elimizden geleni yapacağız. Şehitlerimize Allah’tan rahmet diliyorum, onların kanı yerde kalmayacak. Biz bu çabayı bayrağımız için veriyoruz. Tek bir terörist kalmayana kadar bu gayret devam edecek.
– Irak makamlarıyla istişarelerle operasyonlar pahalandırılacak ve gerekli adımlar atılır. TSK buna yönelik gerekli adımları atıyor. Irak’ın toprak bütünlüğü ve Türkiye için mümkün durumlar yaşanabilir.
Libya’da süreksiz idare
– Yeni idaresi tebrik ederim. Memnuniyet verici bir tablo görünüyor. Süreksiz hükümetin çalışmalarına takviye olmaya devam edeceğiz. Birtakım yapısal problemler, kırılgan bir yapı var Libya’da. 2 yıldır ağır çatışmaların yaşandığı ülkede birtakım hizmetlerin yapılması gerekiyor. Halkın da beklentisi bu tarafta. İmkan ve kaynakları iyi kullanabilirlerse yakın refah düzeyleri yükselebilir.
Yeni anayasa tartışmaları
– 1950’den beri bu güne kadar eksiklerimizden birisi sivil bir anayasa yazamamış olmamız. Maalesef yamalı bohça üzere bir anayasamız var ne yazık ki. Sahiden sivil bir anayasaya gereksinim var. Cumhurbaşkanımız bütün siyasalları davet etti. Hatta bütün vatandaşlarımızı davet etti. Bu hepimizin olacak, milletin anayasası olacak.
– Temel kıymetlerimizi, Anadolu’nun ruhunu ve kalbini yansıtan bir anayasa olacak. Umarım muhalefet partileri de Cumhurbaşkanımızın bu davetlerine karşılık verirler. Türkiye’yi büyüttük ancak daha yapacak çok işimiz var. 2023 sonrasına daha çok hoş işlerimiz var. O anayasa gelecek kuşaklara bırakacağımız en kıymetli miraslardan birisi olacak.
Uzaya giden Türk’e ne isim verilecek?
– Mevcut alternatifler ortasında düşünüyorum. İçime sinen bir söz şimdi gelmedi. Farklı teklifler geldi. Cumhurbaşkanımız biraz konuşulsun, tartışılsın istedi. Herkes biraz düşünsün, baş yorsun.
Memurlar