Çamlıca Medipol Üniversite Hastanesi Kulak Burun Boğaz Kısmı’ndan Prof. Dr. Sefa Dereköy, “İçeriğini bilmeden satın aldığımız, raf ömrü uzun sanayi tipi dondurma ise bunun tam karşıtı tehlikeler barındırıyor” dedi ve ekledi:
“Tonsillektomi sonrasında yani bademciğin alınması ameliyatından sonra birinci ağızdan alınan besin umum olarak dondurmadır. Başlı başına temel bir besin kaynağı olan dondurma, bu ameliyat sonrasındaki erken periyotta soğuk ve ağızda erimiş yumuşak haliyle ameliyatta hasar görmüş kesim için en münasip besindir. Dondurmanın yararlı birçok cephesi sayılabilir. Serotonin artışına neden olarak memnunluk hissi oluşturur. Besleyici özelliği kanıtlanmıştır. Kalsiyum, potasyum ve magnezyum içerir. Güç deposudur. A ve B vitamini içerir. Doğurganlık çağı bayanlar için yararlı, bağışıklığı artırıcı ve probiyotik özelliktedir. Fakat en şık dondurmanın ek hususu en az olanı olduğu unutulmamalıdır.”
EN DÜŞÜK KALORİ MARAŞ DONDURMASINDA
Dondurmanın içindeki yağ ve şeker nispetine da dikkat çeken Prof. Dr. Dereköy, “Bu sıcak günlerde hepimizin aniden yeme isteği duyup ölçüyü de kaçırarak tükettiğimiz bir besindir. O denli ki ağızda soğuk kremi ile erirken hissettiğimiz haz, dondurmanın içerdiği yağ ve şeker ölçüsünü unutturacak kadar büyüktür. Dondurmanın hakiki olanı sadece sütün saleple karıştırılması ve toz şeker ilavesiyle hazırlanır. Kaliteli bir dondurmanın yüzde 60’ı su, yüzde 20’si karbohidrat, yüzde 12’si yağ, yüzde 4’ü protein ve yaklaşık 200 kaloriden ibarettir. Maraş dondurmasının farkı süt, yağsız süt tozu ve sahleple yapılması ve yağ nispetinin düşüklüğüdür” diye konuştu.
Marketlerde ve ticari işletmelerde satışa sunulan çok farklı sanayi tipi dondurmalar konusunda da açıklama yapan Dereköy, şu haberleri paylaştı:
“Bunlar da çok sayıda farklı ek hususlarına sahiptir. SARS, MERS ve nihayet korona virüsle gündeme gelen azık güvenliği bu mevzuda büyük ehemmiyete haizdir. Donmuş besinlerde korona virüs dahil pek çok zararlı etken hayatını devam ettirmektedir.Dondurma dalında satışa sunulanların ambalajlarında su, buz, şeker, süt kreması, glikoz şurubu, bitkisel yağ, yağsız süt tozu, soya, peynir altı suyu tozu, kıvam artırıcılar (nişasta, guar zamkı), sahlep, emülgatör (mono ve digliseridler) aroma, vanilin, stabilizörler (sodyum aljinat, jelatin, pektin ve sellüloz vb.) renklendiriciler, zerdeçal, klorofil, çeşitli aromalar içerdiği yazmaktadır. Tüketiciler aslında dondurma niyetine ‘buzlu soğuk ekli yiyecek’ satın almaktadır. Piyasada şirin dükkanlarda sıralar beklenerek yenilen ve renk renk satışa sunulan bu buzlu yiyeceklerin içeriğinde ne var çok iyi incelemek gerekir. Bu bahiste kendi memleketimizde yıllardır üretimi yapılan bildiğimiz dövme dondurma markalarını münferit bir yana koymak gerekiyor. Münhasıran ithal eserlerin içeriği çok daha fazla ehemmiyete sahip.”
“FAZLASI KEMİK ERİMESİNE YOL AÇIYOR”
İçerdiği kalsiyum nispetiyle kemik sıhhatine da yararlı olduğunu konusunda halk arasında yanlış bir kanı olduğunu söyleyen Prof. Dereköy, “Birkaç toptan fazla dondurma yemek ile yüzlerce kalori, LDL kolesterolü artıran onlarca gram doymuş yağ, bir günde gereksinimimiz olan şekerin tamamı alınabilmektedir. Şekerin fazlasının diyabet hastalarında, kalp ve damar marazı olanlarda ve osteoporoz denilen kemik erimesi hastalarına zararlara yol açtığı çok iyi bilinmelidir. Vücuttaki glukoz istikrarını bozan şeker, hücrelere gerekli vitamin emilimini azaltırken kalsiyumu kemiklerden çekmektedir. Dondurmaya eklenen sair karbonhidratlar da diyabet riskini artırmaktadır. Tekrar tatlandırıcı olarak kullanılan suni şeker trehaloz besinlerin donma noktasını da azaltır” haberini verdi.
“LİSTERİA ENFEKSİYONU RİSKİ VAR”
Raf ömrü uzun dondurulmuş eserlerin tüketimiyle ilgili de konuşan Dereköy kelamlarını şöyle tamamladı: “Uzun vadeli dondurulmuş eserlerde trehalozun orantısının yüzde 11’lere ulaştığı saptanmıştır. Ilmî çalışmalarda trehalozun olağanda bağırsaklarda bulunan Clostridium diffisil denilen mikropların yol açtığı ölümcül enfeksiyonlarla ilgisi kanıtlanmıştır. Listeria enfeksiyonu da dondurma tipi eserlerle ortaya çıkan başka bir hastalıktır. Dondurmanın raf ömrünü uzatan ek unsurlarına dikkat çekmek gerekir.
Memurlar
