Fahiş artırımlara karşı alınan önlemler meyve verdi. Bakanlık kontrolleri ve kesilen cezalarla, birinci etapta yüzde 5-10 ortası indirimler raf fiyatlarına yansımaya başladı.
Besin Komitesinin “erken uyarı” sistemi ve Haksız Fiyat Kıymetlendirme Şurasının çalışmalarıyla etiketler daha da düşecek. Geçen hafta yapılan kontrollerde en çok zerzevat, meyve, yağ, tavuk, yumurta, un üzere temel besinde fahiş artırım görülmüştü. 120 firmaya 3,5 milyon lira ceza kesilmişti.
Besin Komitesi, ileriye dönük üretim ve fiyat gelişmeleri öngörebilmek için data tabanlı çalışmalara daha çok yük verilecek. Böylelikle tarım eserleri ve besin piyasalarındaki gelişmeler anlık takip edilecek. Bunun için “Erken İhtar Sistemi” oluşturulacak.
Bu sistem, tarımla ilgili üretimde arz eksiği olup olmadığının eser bazında ve vaktinde tespit edilmesi, arz eksiklikleri fiyatlara yansımadan süreksiz dış ticaret hazırlıkları ile önlem alınması üzere yararlar sağlayacak. Sistem, kalıcı arz eksikliklerini gidermeye yönelik teşvik ve önlemlerin geliştirilmesine de imkan tanırken spekülatif fiyat hareketleri de tespit edilebilecek.
DAHA DA DÜŞECEK
TESK Lideri Bendevi Palandöken, “Artık vaktinde ve gerçek adımlar atılıyor. Cezai müeyyide ağırlaştırılarak devrede kalacak. Tarla ve aracı maliyetlerinin de düşmesiyle istikrar sağlanacak. Böylelikle vatandaş daha ucuza alacak. Önümüzdeki günlerde talebe nazaran fiyatların biraz daha düşebileceğini kestirim ediyorum. Halkımızın meskende stok yapmasına, paniğe gerek yok. Arz talep istikrarının ayarlanmasıyla fiyatlar makul düzeye inecek. Biz de TOBB, MÜSİAD ve TÜSİAD ile sektörel bazda fiyat artışlarının denetime alınması için aktif çalışma yapacağız. Artırımların nereden kaynaklandığını bulacağız. Vatandaşın ezilmesinin önüne geçecek önlemleri sunacağız” dedi.
ARACI %25 ALIYOR
Türkiye Ziraatçılar Derneği Lideri Hüseyin Demirtaş da çiftçilerin girdi maliyetlerinin yükseldiğine dikkat çekerek besin eserlerinde oluşan yüksek fiyatlardan üreticinin de tüketicinin de mağdur olduğunu söyledi. Demirtaş, “Gıda eserlerinden ortacılar yaklaşık yüzde 25 alıyor. Onları ortadan çıkarmak için üreticilerin kooperatifleşmesi lazım. Kooperatifler aracılığıyla eser satanlara da devletin teşvik vermesi gerekli” dedi. Türkiye Sebzeciler, Meyveciler ve Pazarcılar Federasyonu Lideri Ali Karaca ise pazarlarda meyve-sebze fiyatlarının marketlere nazaran daha düşük olduğunu belirterek “Yaş meyve ve sebzede KDV oranı yüzde 8, Avrupa’da yüzde 3-4 ortasında… En azından pandemi periyodunda KDV indirim rahatlatacaktır” değerlendirmesinde bulundu.
OSMAN ÇOBANOĞLU
Memurlar
