Türkiye’nin “Toprak Dede”si, Türkiye Erozyonla Çaba, Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Muhafaza (TEMA) Vakfı Kurucu Onursal Lideri Hayrettin Karaca, vefatının birinci yılında yad ediliyor.
Hayatını toprağın, suyun, yeşilin, bitkilerin korunmasına adayan Karaca, gerek pratikte hayata geçirdiği projelerle gerekse de bilinçlenmeye katkılarıyla Türk insanına ilham vermeye devam ediyor.
Karaca, “İnanç her şeyi halleder. İnanırsak dünyayı kurtarmaya gücümüz kâfi.” kelamıyla tabiatın korunması konusundaki inancını ve çabasını ortaya koydu.
AA muhabirinin derlediği bilgilere nazaran Karaca, 1922’de Hocazade Halil Efendi ve Zehra Hanım’ın çocuğu olarak Bandırma’da dünyaya geldi.
Karaca, liseyi bitirdikten sonra ailesinin triko örme işinin başına geçti. Şirketi, Türkiye’nin en başarılı sanayi kuruluşlarından biri haline getiren Karaca’nın tabiat sevgisi de gençlik yıllarında başladı. 50’li yaşlarında, Türkiye’nin birinci özel arboretumunu kuran Karaca, yurt içi ve yurt dışı ziyaretlerinde tohumlar topladı.
Dünyanın her yerindeki botanikçiler tarafından bilinen Yalova’daki Karaca Arboretum‘u barındırdığı 14 bin cinsle birebir vakitte ülkenin tehlikedeki tipleri için bir gen muhafaza merkezi haline geldi.
Tabiat çalışmaları esnasında Türkiye’de yaşanan çölleşmenin farkına varan Karaca, harap olmuş meraları, kuruyan şelaleleri, yangınlar yüzünden yahut tarla açmak üzere köylüler tarafından kesilen ormanları gözlemledi.
1992’de TEMA Vakfını kurarak kurumsallaştırdı
Karaca, etraf ve tabiat teşebbüslerini endüstrici arkadaşı Nihat Gökyiğit’le bir arada 1992’de TEMA Vakfını kurarak kurumsallaştırdı. Her fırsatta halkla ve yöneticilerle bir ortaya gelen Karaca, hayatının sonuna kadar etraf şuurunun oluşması için teşebbüslerini sürdürdü.
Ulusal ve memleketler arası kuruluşlarca çok sayıda mükafata layık görülen Karaca, farklı bir ödül algısı ortaya koyarak, “Çok ödül aldım lakin en büyük mükafatım iki tanedir. Bunlardan biri 2 bin 500 metre yükseklikte bir dağda, bir çocuğun beni gösterip, arkadaşlarına, ‘Koşun koşun Toprak Dede gelmiş’ demesidir. Başkası ise bir kula nasip olmuş en büyük ödüldür, daha büyük ödül olacağına inanmıyorum; bu ödül de Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmamdır.” değerlendirmelerinde bulunmuştu.
Karaca, çalışmalarından ötürü üniversitelerden fahri doktora unvanları da alırken, hayatına Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Mükafatı, Gerçek Ömür Mükafatı ve Birleşmiş Milletler Orman Kahramanı üzere mükafatları sığdırdı.
97 yaşında hayata gözlerini yumdu
Tabiatın korunması maksadıyla Anadolu’yu karış karış gezen Karaca, 20 Ocak 2020’de 97 yaşında hayata gözlerini yumdu.
Ardında on binlerce istekli olan TEMA Vakfının yanı sıra Türkiye’nin gen müdafaa merkezi sayılabilecek çalışmalar bırakan Karaca, gelecek jenerasyonlara tabiat müdafaa çalışmalarında motive kaynağı olmaya devam edecek.
Memurlar
