OSB’lerde yılın birinci yarısında 583 yeni fabrika kuruldu, bunlar için 10 milyar lira yatırım harcaması yapıldı. Bütün kollarda üretim kapasitesi gelişti. Birinci yarıda sanayi siciline 6 bin 967 yeni işletme kaydoldu. 84 milyar liralık sabit yatırım teşviki verildi. Bu sayede 129 bin bireye yeni iş imkanı doğacak.
Yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgınıyla uğraşta birinci günden bu yana Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde proaktif bir yaklaşım izleyen Türkiye, halk sıhhati ve iktisadi sürdürülebilirlik manasında devreye aldığı önlemlerle bu süreçten en güçlü çıkan memleketlerden biri oluyor. Dünyanın gelişmiş birçok devleti hala salgınla boğuşurken Türk hükümeti tarafından uygulanan siyasetler sayesinde son devirde içeride ekonomik gelişmeler olumlu istikamette gerçekleşti. Ekonomik İstikrar Kalkanı Paketi, 300 milyar TL’ye yaklaştı. Büyük işletmelerden KOBİ’lere, esnaftan vatandaşa ve milyonlarca çalışana kadar sunulan; münasebetli oranlı-uzun vadeli krediler, borç ve vergi ertelemeleri, ‘kısa çalışma’, ferdi destek kredileri üzere imkanlarla münhasıran mayıs ayından itibaren güçlü bir canlanma yaşandı. Tüketici ve üreticinin iktisada itimadı arttı. Hükümetin amacı bu canlanmaya süreklilik kazandırmak. Sağlıklı ve kalıcı bir ivmelenmeyi piyasalara hakim kılmak. Böylelikle yılın son iki çeyreğinde güçlü büyüme orantılarına ulaşmak…
RAKAMLAR KONUŞUYOR
İşte yeni olağana geçiş devrinde, Türkiye’nin emsallerine ve gelişmiş devletlere nazaran müspet ayrıştığını gösteren rakamlar:
¥ Haziranda OSB’lerdeki elektrik tüketimi, mayısa nazaran yüzde 36 daha fazla gerçekleşti. Pandemi öncesi devrin yalnızca yüzde 8 altına gelindi.
¥ İmalattaki canlanmayı gösteren İSO Satın Alma Başkanları Endeksi, son 28 ayın en yüksek kıymetine geldi. İmalat PMI Endeksi 53,9 kıymetini alarak, Şubat 2018’den beri en tepe noktayı gördü. Üretim ve yeni siparişler, büyüme kesimine geçti. Haziran PMI dataları ile Türkiye, G20 memleketlerinin tamamını artta bıraktı.
¥ Yılın birinci yarısında sanayi siciline 6 bin 967 yeni işletme kaydoldu. Yalnızca haziranda 1421 yeni sanayi işletmesi kuruldu ve bu sayı, geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 91 daha fazla…
¥ Planlı endüstrileşme siyasetleri kapsamında birinci altı ayda Kocaeli KOBİ, Manisa Muradiye, Kütahya Seramik, Antalya Korkuteli Mermer İhtisas, Tekirdağ Marmara-Ereğlisi ve Hakkari Yüksekova OSB’lerine hukuksal kişilik kazandırıldı. Devletimizdeki OSB sayısı 320’ye ulaştı. OSB’si olmayan kentimiz kalmadı.
¥ OSB’lerde yılın birinci yarısında üretime geçen 583 yeni fabrika için endüstriciler, 10 milyar liraya yakın yatırım harcaması yaptı. Bu sayede azık, dokumacılık, kimyasal eserler, makine-ekipman, kauçuk ve plastik imalatı üzere ortamlarda üretim kapasitesi gelişti.
¥ Şahsi bölümün yatırım iştahı teşvik dokümanlarına olan talepten de görüldü. Yalnızca haziranda 859 teşvik dokümanı düzenlendi. Böylelikle aylık bazda en yüksek evrak sayısına ulaşıldı. Birinci altı ayda geçen seneye nazaran yüzde 14’lük bir artışla 84 milyar liralık sabit yatırım için teşvik evrakı verildi.
¥ Bu yatırımlar tamamlandığında 129 binin üzerinde bireye yeni iş imkanı doğacak.
¥ Dış talep de yine toparlanmaya geçti. Hazirandaki 13,5 milyar dolarlık ihracat, geçen seneye nazaran bile yaklaşık yüzde 16’lık artışa denk geldi.
¥ Milletlerarası direkt yatırımlar için çalışma hızlandı. Birinci altı ayda 4 milyar dolarlık yatırım katılaştı. 4,6 milyar dolarlık yatırım için de imza aşaması yaklaştı.
TÜRKİYE BÜYÜMEDE ‘POZİTİF’E İLERLİYOR
Bu yıl dünya devletleri küçülecek. Avro Ortamı’nda yüzde 8,7’lik daralma bekleniyor. Fransa, İtalya ve İspanya’da ise küçülmenin boyutları, sırasıyla yüzde 10,6, 11,2 ve 10,9 olarak iddia ediliyor. Almanya’nın yüzde 6,3, İngiltere’nin 9,7 küçüleceği varsayım ediliyor. ABD için yüzde 5’lerde bulunan küçülme kestirimleri, Çin için sıfıra yakın seyrediyor. Türkiye beklentileri ise yüzde 3-5 küçülme olarak şekilleniyor. Lakin iktisat idaresi daha müspet bir tablo öngörüyor.
52 HES DEVREDE
Yerli ve yenilenebilir güç yatırımlarını artıran Türkiye, geçen hafta, 26 farklı kentteki 52 hidroelektrik santralin (HES) resmi açılışını yaptı. Böylelikle kapasiteye bin 439 megavat heyeti güç eklendi. Toplu açılışta konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan “Santraller, uygar olmanın sıçrama tahtalarıdır. Gücü olmayan memleketin, uygar olmaktan bahsetmesi mümkün değildir” dedi.
ILISU DA KATILDI
Ilısu; yeni ismiyle Veysel Eroğlu Barajı, geçen ay elektrik üretimine başladı. Barajın, devlet iktisadına senelik 2,8 milyar liralık ek sağlaması bekleniyor.
TENEFFÜS CİHAZI
ASELSAN, Baykar, Arçelik ve Biosys tarafından geliştirilen ulusal solunun cihazı, beş bin adet üretimi aştı ve dünyanın dört bir yanına ihraç edildi.
ERGENE KURTULUYOR
Ergene Havzası Muhafaza Hareket Planı kapsamındaki beş müşterek atık su arıtma tesisinden biri devreye alındı, üçü bu sene, biri de 2021’in ahir devreye girecek. Böylelikle havza kirlilikten kurtulacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan, 27 Haziran’da düzenlenen ‘B Tüneli Işık Göründü Merasimi’ne canlı bağlanmış ve girişimin ehemmiyetini vurgulamıştı.
ULUSAL ELEKTRİKLİ TREN
Türkiye Vagon Sanayi Anonim Şirketinin Sakarya’daki fabrikasında geliştirilen ulusal elektrikli tren, mayıs ahir raylara indi. Bugün itibarıyla testlere başlandı. Ağustos ahir da yol testlerine geçilecek. Sene içinde hizmete girmesi planlanıyor. Sonraki gaye, 200 kilometrenin üstüne çıkan Yüksek Süratli Tren setlerini üretmek…
YERLİ ENZİM FABRİKASI
Tuzla Organize Sanayi Kesimi’nde faaliyet gösteren LIVZYM Biyoteknoloji, TÜBİTAK ve KOSGEB destekleriyle birinci ulusal enzim fabrikasını kurdu. Bu fabrika sayesinde yüzde 100 dışa bağımlı olunan enzim ithalatı engellenecek. Türkiye, farklı enzimlerin ithalatına senede 150 milyon dolar harcıyor.
2. YARIDA YATIRIMLAR ‘HAMLE’ İLE HIZLANACAK
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, yurt içi kabiliyetleri geliştirme ve global pazarlarda daha yukarılara çıkma maksadıyla hayata geçirilen “Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı”nı da başlattı. Yekun büyüklüğü 3,3 milyar lira olan programa 52 farklı girişim sunuldu. Sonuçlar yakında açıklanacak. Yılın 2. yarısında öncelikli kesimler olarak belirlenen motorlu kara ve deniz taşıtları, raylı sistemler, elektrik-elektronik, yarı iletkenler, havacılık-uzay, kimya-ilaç ve tıbbi cihazlar meydanlarında yeni davetlere çıkılacak.
Bu arada Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “yılın birinci altı ayında 583 fabrikanın hizmete girdiğini” açıklamasının akabinde muhalefetten gelen “Bir günde üç fabrika mı açılıyor? Bunlar nerede, mahallini göstersinler” tenkitlerine, laf konusu üretim tesislerinin isimlerini tek tek açıklayarak karşılık verdi. Bakan Varank, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda “Yılın birinci yarısında yalnızca organize sanayi nahiyelerinde (OSB) 583 üretim tesisi ruhsat alarak faaliyete geçti. Memleketinden bihaber ezberciler gerçekleri görmek için klavyelerini bırakıp meydanlara inebilir” sözlerini kullandı. Bildirisinin devamında “Ülkemizde yatırım ve üretim iştahı güçlü halde devam ediyor” değerlendirmesinde bulunan Bakan Varank, açılan 583 tesisin tam listesinin mekan aldığı medyayı da yayınladı.
TEMMUZ-AĞUSTOS DAHA ÂLÂ FEÇECEK
Kaynak ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Türkiye’nin sıhhat sahasında olduğu üzere iktisatta de süratlice devreye aldığı kapsamlı siyasetlerle, salgının tesirlerini en aza indirmeyi başardığını vurguladı. Albayrak “Gerek vatandaşlarımız gerek esnafımız ve gerekse iş dünyamız için devreye aldığımız çok düşük maliyetli finansman destekleri ile piyasamızı ayakta tutmak için çok değerli adımlar attık. Konut, araba, turizm ve toplumsal gereksinimler için devreye aldığımız tarihin en düşük maliyetli paketleri ile önemli bir ivmelenme sürecine başladık. Sıradanlaşma periyodunda kıyas devletlerin tamamına nazaran olumlu ayrışan memleketlerden olduk. Gerçek kesim inanç endekslerinde önemli yükselişler sağladık. PMI endeksinde nisan ayındaki 33,4 seviyesinden, haziranda 53,9 seviyesine yükseldik. İhracatımız yükselişe geçmeye başladı. İnşallah temmuz-ağustos ayında bu süreç daha da olumlu bir formda devam edecek. Türkiye’nin ekonomik bir bunalıma gireceğini söyleyenler, performansımızla hüsrana uğradı ve uğramaya da devam edecek” dedi.
Ö. FARUK BİNGÖL
Memurlar
