WhatsApp’ın güncellenen “Gizlilik İlkesi”ne reaksiyon gösteren kullanıcılar, yerli anlık iletileşme uygulamaları BiP ve Dedi’yi tercih etmeye başladı.
Gün geçtikçe değerini artıran dijital teknoloji alanında Çinli ve ABD’li birkaç şirketin dijital alanın büyük bir kısmını denetim eder hale gelmesi, son yıllarda bütün dünyada “dijital sömürgecilik” kavramını ön plana çıkardı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, dijital alanda kendini iyiden iyiye hissettiren eşitsizliklere vurgu yaptığı “Bireyi bir isim yahut numaradan ibaret gören dijitalleşmenin sonu faşizme çıkar. Dijitalleşme yoluyla yeni adaletsizliklerin, yeni haksızlıkların, yeni ötekileştirmelerin ortaya çıkmamasını temenni ediyoruz” açıklaması ile bahis, Türkiye’de gündemin kıymetli hususları ortasında girmişti.
– #WhatsAppSiliyoruz etiketiyle binlerce paylaşım yapıldı
Dijital alanın daha adaletli hale getirilmesi gündemdeki yerini korurken WhatsApp, 4 Ocak’ta “Gizlilik İlkesi”ni güncellemiş ve onay için kullanıcılara 8 Şubat’a kadar müddet vermişti. WhatsApp, yeni şartların kabul edilmemesi durumunda uygulamanın kullanılamayacağını belirtmişti.
WhatsApp’ın güncellenen Zımnilik İlkesi’nde, “Bilgileriniz, yaşadığınız yerin dışında hizmetlerimizin sağlandığı, dünyanın öbür rastgele bir ülkesine yahut bölgesine aktarılabilir yahut iletilebilir ya da buralarda saklanabilir ve işlenebilir.” sözüne yer verildi. Buna rağmen WhatsApp’ın AB ülkelerindeki kullanıcılarına yönelik farklı bir Saklılık Unsuru bulunuyor.
Öteki ülkelerdeki kullanıcılar “onay dayatmasıyla” karşılaşırken, AB ülkelerindeki kullanıcılara yönelik Kapalılık Prensibi’nin bilgi transfer ve sürece kısmında ise şunlar yer alıyor:
“Üçüncü ülkelere transferler için Avrupa Komitesi tarafından onaylanan standart kontrat unsurlarını kullanıyoruz yahut Avrupa Kurulu’nun, üçüncü bir ülkeyi, bölgeyi yahut o üçüncü ülke içindeki belirlenmiş bir yahut daha fazla kesimin uygun bir müdafaa düzeyi sağladığını tanımak suretiyle aldığı muhakkak ülkeler hakkındaki yeterlilik/uygunluk kararlarını destek alıyoruz yahut geçerli oldukları üzere yürürlükteki data müdafaa maddeleri kapsamında sağlanan eş paha sistemleri kullanıyoruz.”
WhatsApp’ın “onay dayatmasıyla” karşılaşan Türkiye’deki kullanıcılar, toplumsal medyada #WhatsAppSiliyoruz etiketiyle paylaşımlar yapmaya başladı. Bir günde 100 binden fazla paylaşım yapan Türkiye’deki kullanıcıların, yerli alternatiflere yöneldiği görüldü.
– “Vatandaşlarımızı yerli ve ulusal uygulamaları kullanmaya davet ediyoruz”
Çok sayıda iletileşme uygulaması bulunsa da uygulama mağazalarında BiP, Dedi, Signal ve Telegram’ın ortalarında yer aldığı 4 platform Türkiye’de öne çıktı.
Turkcell çatısı altındaki BiP, toplumsal medyada WhatsApp’a gösterilen reaksiyonların akabinde en çok indirilen 3 iletileşme uygulaması ortasındaki yerini aldı. Türk mühendisleri tarafından geliştirilen uygulama ile metin mesajlaşmanın dışında sesli ve imajlı görüşme, doküman gönderip alma ve gibisi birçok süreç yapılabiliyor. Tüm bağlantının şifreli bir formda taşındığı BiP’in bilgileri, Turkcell’in Türkiye’deki data merkezlerinde tutuluyor.
BiP’in kullanıcı sayısı son 24 saat içerisinde 1 milyon 124 bin kişi daha arttı. Dünya çapında 53 milyonun üzerinde indirilen BiP uygulaması, her geçen gün eklenen yeni özellikleriyle daha da gelişiyor.
Mevzu ile ilgili toplumsal medya hesabından paylaşım yapan Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Lideri Ali Taha Koç, açıklamasında, BiP ve Dedi’ye özel yer ayırdı. Data mahremiyeti açısından AB ve başka ülkeler ayrımının kabul edilemez olduğunu vurgulayan Koç, “Bilgi ve Bağlantı Güvenliği Rehberi’nde de belirttiğimiz üzere yabancı menşeli uygulamalar, data güvenliğine yönelik kıymetli riskler içeriyor. Yabancı menşeli muadillerinden çok daha fazlası, BiP ve Dedi üzere ulusal eserlerimizde var. Tüm vatandaşlarımızı yerli ve ulusal uygulamaları kullanmaya davet ediyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
– Dedi; fiyatsız iletileşme, sesli ve manzaralı arama üzere birçok hizmet sunuyor
Bilgi Teknolojileri ve İnternet Güvenliği Derneği (BTİDER) tarafından geliştirilen yerli uygulama Dedi de kullanıcılarına fiyatsız olarak iletileşme, sesli ve imajlı arama üzere birçok hizmet sunuyor. Tüm sesli ve manzaralı aramaların, belge paylaşımlarının üst seviye güvenlik protokolleriyle uçtan uca şifrelendiği uygulama da son günlerde uygulama mağazalarında en çok indirilen uygulamalar ortasına girdi. Açık kaynaklı bir yazılım üzerine temellendirilen Dedi’nin kaynakları herkes tarafından incelenebiliyor.
HAVELSAN tarafından geliştirilen dünyanın birinci ve tek beyaz kutu kriptografisine sahip inançlı irtibat ve anlık iletileşme programı HAVELSAN mesaj de Türkiye’de kıymetli kurum ve kuruluşlar tarafından kullanılmaya başlandı. Kurumsal kullanımlar için tasarlanan HAVELSAN mesaj eseri ile kurumların işçisi kendi ortalarında mesajlaşabilirken, inançlı sesli ve manzaralı görüşme gerçekleştirebiliyor, medya, doküman ve lokasyon paylaşabiliyor ve kurumsal kümeler aracılığıyla toplu görüşmeler yapabiliyor. Birinci olarak HAVELSAN bünyesinde çalışanlar tarafından kullanılmaya başlanan mesaj, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı, Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı ve Rekabet Kurumu çalışanının de kullanımına sunuldu.
Uzmanlar, yerli alternatiflerin, datalarını Türkiye’de tutması nedeniyle öteki uygulamalara nazaran daha emniyetli olduğunu belirtiyor.
– WhatsApp’ın kurucu ortağı Signal’in geliştiricileri ortasında
“Gizliliğe merhaba de” sloganıyla 2014 yılında kullanıma sunulan iletileşme servisi Signal, kullanıcıların WhatsApp’a karşılık tercih ettiği platformlardan biri olarak öne çıkıyor. 2019 yılından sonra daha fazla kullanıcı tarafından tercih edilmeye başlanan uygulama, ABD’de kar gayesi gütmeyen bir kuruluş olan “The Signal Foundation” ve Signal Messenger isimli şirket tarafından geliştirildi.
Anlık iletileşme programlarının sunduğu sesli, manzaralı görüşme üzere birçok özelliği bünyesinde barındıran açık kaynak kodlu program, fiyatsız olarak uygulama mağazalarında yer alıyor.
Tesla ve SpaceX Üst Yöneticisi Elon Musk’ın WhatsApp’a karşılık önerdiği “Signal”, kullanıcı siyasetleri nedeniyle ağır tenkit alan Twitter’ın Üst Yöneticisi Jack Dorsey tarafından da kullanıcılara tavsiye ediliyor.
Öte yandan, Signal’in geliştiricilerinden olan The Signal Foundation’ın İdare Heyeti Başkanlığı’nı WhatsApp’ın kurucu ortaklarından olan ABD’li bilgisayar programcısı Brian Acton yapıyor. Acton, WhatsApp’ı satın alan Facebook’tan, uygulamaya yönelik görüş ayrılıklarından ötürü 2017 yılında ayrıldı ve Signal için çalışmalar yürütmeye başlattı.
– “Telegram, korsan içeriklerin merkezi haline geldi”
WhatsApp’ın uygulama mağazalarında güç kaybetmesiyle birlikte ilgi gören uygulamalardan biri de Telegram oldu.
Merkezi Londra’da bulunan uygulama, 2013 yılında Rus bilgisayar programcıları Pavel Durov ve Nikolai Durov isimli iki kardeş tarafından kuruldu.
Uçtan uca şifreleme özelliğiyle birçok özelliği bünyesinde barındıran uygulama, öteki iletileşme programlarından farklı olarak binlerce kişinin katılabildiği kümelerin oluşturulmasına imkan tanıyor. Açık kaynak kodlu uygulamanın kullanım kurallarında yasal olmayan hedeflerle kullanılamayacağı belirtiliyor. Fakat uzmanlar, uygulamanın korsan içeriklerin merkezi haline geldiğini, yasa dışı data paylaşımı yapanlar, yasa dışı faaliyetler yürütenler ve borsa manipülatörleri üzere makûs gayeli kullanıcılar tarafından ağır bir formda kullanıldığını aktarıyor.
400 milyondan fazla etkin kullanıcısı bulunan uygulama, Rusya tarafından 2018 yılında maddeleri ihlal ettiği gerekçesiyle yasaklanmış, geçen yıl haziran ayında tekrar erişime açılmıştı. Ortalarında Pakistan, İran ve Çin’in bulunduğu birçok ülke de Telegram’a yönelik engelleme kararı almıştı.
Memurlar
