1- CÜRÜM İŞYERİYLE ALAKALI İSE TAZMİNATI ÖDENMEZ
4857 sayılı İş Kanunu’nun 25’inci hususunun, “Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri” başlıklı, patronun personelinin iş akdini tazminatsız derhal sona erdirme yetkisi veren kararlarına nazaran; “f) Emekçinin, işyerinde, yedi günden fazla mahpusla cezalandırılan ve cezası ertelenmeyen bir hata işlemesi” sebebiyle işine gidememesi durumunda patronun, emekçisine kıdem tazminatı ödemesi gerekmez.
2-SUÇ İŞYERİYLE ALAKALI DEĞİLSE TAZMİNAT GEREKİR
Lakin tıpkı unsurun IV. bendine nazaran, “İşçinin gözaltına alınması yahut tutuklanması halinde devamsızlığın 17’nci unsurdaki bildirim müddetini aşması” halinde, patronun işe gelemeyen çalışanına kıdem tazminatı ödemesi gerekmektedir. Bilindiği üzere 1 7’nci unsur ihbar önellerini içermektedir.
4857 sayılı İş Kanunu md. 17’deki bildirim önelleri ve çalışanın gözaltına alınması yahut tutuklanması nedeniyle iş kontratının haklı nedenle derhal feshi için gerekli müddet:
– İşyerindeki kıdemi 6 aya kadar olanlar için 2 hafta,
– İşyerindeki kıdemi 6 aydan 1,5 yıla kadar olanlar için 4 hafta,
– İşyerindeki kıdemi 1,5 yıldan 3 yıla kadar olanlar için 6 hafta,
– işyerindeki kıdemi 3 yıldan fazla olanlar için 8 haftalık sürelerdir.
Patron bu bildirim mühletini aşması durumunda haklı neden doğmuş olacak ve 25/4. Unsur gereği de derhal fesih hakkı doğacak, lakin bu türlü bir durumda patron feshetmezse, feshedilmediği sürece iş mukavelesi askıda kalmış olacaktır. Böylelikle tutukluluk/gözaltı yüzünden kısa periyodik devamsızlığın fesih hakkı vermesi engellenmiştir. K
Özetle, emekçinin, gözaltına alınması ve tutuklanması sebebiyle işe gelememe mühleti işyerindeki çalışma mühletine nazaran 2 ila 8 haftaya ulaşması durumunda patron derhal fesih hakkını kullanabilecek ve kıdem tazminatını da ödeyecektir.
Lakin Patron, İhbar öneli mühletini beklemeden, personel ile ortasındaki iş mukavelesini derhal fesih ederse İhbar tazminatı ödemek zorunda kalabilir. İhbar öneli müddeti beklense de beklenmese de fesih halinde Kıdem tazminatı ödeniyor.
Yargıtay bu hususta ne diyor?
‘..İşyeri ile ilgisi bulunmayan bir hatadan tutuklanması nedeniyle iş kontratı feshedilen emekçinin bir yıldan fazla çalışmasının olması halinde, emekçi kıdem tazminatına hak kazanacaktır…’ (Yargıtay 9. HD. E. 1988/3062, K. 1988/5001, T.25.04.1988). (26/09/1991 tarih,Y9H.D. 1991/7479 E.,1991/12500 K.)
Fiyat Ödemesi Yapılacak mı?
Çalışma yoksa fiyat de yok unsuru gereği; Emekçinin tutuklu yahut göz altında olması hallerinde, çalışmadığı günler için fiyat ödenmeyecek.( Yargıtay 9.HD. 02.05.2011 E.2009 K.2011/12782 sayılı kararı )
Kısa Bir Not:
İşyeri dışında dahi olsa devlete karşı işlenmiş hatalar için kıdem tazminatı ödenmez.( 16/12/2008 tarih,Y.9HD. 2008/40694 E., 2008/33770 K.sayılı kararı)
Kaynak: sgkrehberi.com
Memurlar
