Danıştay 2’nci Dairesi, sendikal faaliyetlerinin yürütülmesini engelleyecek ya da zorlaştıracak halde atandığından bahsedilemeyecek durumlarda, kamu işçisinin yerinin değiştirilebileceğine karar verdi.
Davacı; 15/12/2000 – 21/10/2004 tarihleri ortasında … Orman Bölge Müdürlüğü İşletme ve Pazarlama Şube Müdürlüğünde memur olarak, 21/10/2004 tarihinden itibaren de tıpkı yerde orman sanayi mühendisi olarak misyon yapmaktadır.
23/11/2013 tarihinde yapılan seçimde… Sendikası… Şubesi idare şurası üyesi olarak seçilmiştir.
31/12/2014 tarihi prestijiyle; tıpkı bölge müdürlüğünde tıpkı vazifede 10 yılı aşkın müddettir misyon yapıyor olması nedeniyle rotasyona tabi tutulan davacı; 10/02/2015 tarihli dilekçesiyle; babasının sıhhat durumu, eşinin …’da öğretmen olarak misyon yapması ve kendisinin de sendika idare heyeti üyesi olması sebebiyle rotasyon kapsamından çıkarılmayı istemiştir.
09/03/2015 tarihinde de rotasyon kapsamında tercih yapmış ve tek tercihi olarak Doğu Anadolu Ormancılık Araştırma Enstitü Müdürlüğünde makamın uygun gördüğü üniteye atanmayı istemiştir.
Yönetim ise eleman muhtaçlığının fazla olduğu yere tayinini yapmıştır.
Birinci derece mahkemesi, “4688 sayılı Kanun’un davacıya tanıdığı hakkın ortadan kalkacağı, ayrıyeten davalı idarece rotasyon uygulaması dışında bir nedene dayanılmadığı anlaşıldığı” münasebeti ile süreci iptal etmiştir.
Danıştay ise bu kararı aşağıdaki münasebet ile bozmuştur:
Davacının, sebep gösterilmeksizin ve sendikal faaliyetlerinin yürütülmesini engelleyecek ya da zorlaştıracak formda atandığından bahsedilemeyeceği açıktır.
Bu prestijle, genel rotasyon kapsamında, kamu faydası ile hizmet gerekleri doğrultusunda ve takdir yetkisi kapsamında tesis edilen dava konusu süreçte hukuka karşıtlık, anılan sürecin iptali yolundaki Mahkeme kararında ise hukuksal isabet görülmemiştir.
Öte yandan, davacı tarafından, eşinin… Mesleksel ve Teknik Anadolu Lisesinde öğretmen olarak vazife yapıyor olması nedeniyle eş durumunun dikkate alınması gerektiği ileri sürülmüş ise de; davacının eşinin de kamu vazifelisi olduğu, tıpkı bölge müdürlüğü bünyesindeki azami hizmet müddetinin dolduran davacının atandığı yere atamasının yapılmasını talep edebileceği açıktır.
T.C.
DANIŞTAY
İKİNCİ DAİRE
Temel : 2016/3664
Karar : 2020/1060
Davacının, 22/04/2015 günlü, 1397 sayılı dava konusu süreçle, rotasyon nedeniyle … Orman Bölge Müdürlüğü İşletme ve Pazarlama Şube Müdürlüğüne atanması üzerine temyizen incelenmekte olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
TEMYİZ EDEN (DAVALI): Orman Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : …
KARŞI TARAF (DAVACI): …
İSTEMİN KONUSU: … Yönetim Mahkemesince verilen… günlü, E:…, K:… sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Yolu Kanunu’nun 49. unsuru uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava Konusu İstem: Dava; … Orman Bölge Müdürlüğü İşletme ve Pazarlama Şube Müdürlüğünde mühendis olarak vazife yapan davacı tarafından; rotasyon nedeniyle … Orman Bölge Müdürlüğü İşletme ve Pazarlama Şube Müdürlüğünde atanmasına ait 22/04/2015 günlü, … sayılı sürecin iptali istemiyle açılmıştır.
Birinci Derece Mahkemesi Kararının Özeti: …İdare Mahkemesinin temyize bahis kararıyla; uyuşmazlıkta; her ne kadar davalı idarece dava konusu naklen atama sürecinin, davacının bulunduğu yerde mecburî hizmet müddetini doldurması nedeniyle tesis edildiği ileri sürülmekte ise de, dava belgesinde bulunan 26/11/2013 tarihli İlçe Seçim Heyeti Başkanlığınca düzenlenen, 23/11/2013 tarihinde yapılan … Sen Erzurum Şube Başkanlığı Seçimlerinde Organlara Seçilenleri Gösterir Kesin Sonuç Listesinden, davacının yapılan seçim sonucu idare şurası asil üyeliğine seçildiğinin görüldüğü, misyon yaptığı … vilayetinde sendika idare şurası üyesi olan davacının, rotasyon uygulaması sonucu … vilayetine atanması ile, 4688 sayılı Kanun’un davacıya tanıdığı hakkın ortadan kalkacağı, ayrıyeten davalı idarece rotasyon uygulaması dışında bir nedene dayanılmadığı anlaşıldığından, tesis edilen atama sürecinde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu sürecin iptaline hükmedilmiştir.
TEMYİZ EDENİN TEZLERİ:
Davalı yönetim tarafından; davacının, … Orman Bölge Müdürlüğü buyruğunda 21/10/2004-31/12/2014 tarihleri ortasında toplam 10 yıl 2 ay 10 gün birebir yerde mühendis unvanıyla misyon yaptığı, bulunduğu yerde çalışma mühletini tamamladığı ve rotasyona tabi olduğu; 09/03/2015 tarihli atama talep müracaat formunun yer değiştirme kurulunca değerlendirildiği; tek tercihi olan Doğu Anadolu Ormancılık Araştırma Enstitü Müdürlüğü için orman sanayi mühendisliği takımında ilana çıkılmadığı, münasebetiyle hizmet gereksinimi bulunmadığından bu tercihine yerleşemediği; bakanlık makamı ile genel müdürlüğün uygun görüşleri üzerine işçi planlaması ve ilgilinin bilgi birikimi sonucunda … Orman Bölge Müdürlüğü İşletme ve Pazarlama Şube Müdürlüğüne atandığı, Orman Genel Müdürlüğü İşçisinin Atama ve Yer Değiştirme Temellerine Ait Yönetmeliğin 17. unsuru doğrultusunda ilanın yapıldığı, ilgililerin 15 adede kadar tercihte bulunabilecekleri; hizmet puanları dikkate alınarak kıymetlendirme yapıldığı ve atama süreçlerinin tesis edildiği; davacının sendika üyesi olmasının rotasyona tabi olmayacağı manasına gelmediği ileri sürülerek Yönetim Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN YANITI : Karşılık verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
NİYETİ : Temyiz isteminin kabulü ile Yönetim Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ İSMİNE
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Tetkik Yargıcının açıklamaları dinlendikten ve belgedeki evraklar incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE MÜNASEBET:
MADDİ OLAY:
Davacı; 15/12/2000 – 21/10/2004 tarihleri ortasında … Orman Bölge Müdürlüğü İşletme ve Pazarlama Şube Müdürlüğünde memur olarak, 21/10/2004 tarihinden itibaren de birebir yerde orman sanayi mühendisi olarak misyon yapmaktadır.
23/11/2013 tarihinde yapılan seçimde … Sendikası … Şubesi idare şurası üyesi olarak seçilmiştir.
31/12/2014 tarihi prestijiyle; tıpkı bölge müdürlüğünde birebir vazifede 10 yılı aşkın müddettir misyon yapıyor olması nedeniyle rotasyona tabi tutulan davacı; 10/02/2015 tarihli dilekçesiyle; babasının sıhhat durumu, eşinin …’da öğretmen olarak vazife yapması ve kendisinin de sendika idare heyeti üyesi olması sebebiyle rotasyon kapsamından çıkarılmayı istemiş; 09/03/2015 tarihinde de rotasyon kapsamında tercih yapmış ve tek tercihi olarak Doğu Anadolu Ormancılık Araştırma Enstitü Müdürlüğünde makamın uygun gördüğü üniteye atanmayı istemiştir.
Davacının, 22/04/2015 günlü, 1397 sayılı dava konusu süreçle, rotasyon nedeniyle … Orman Bölge Müdürlüğü İşletme ve Pazarlama Şube Müdürlüğüne atanması üzerine temyizen incelenmekte olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 76. hususunun 1. fıkrasında, “Kurumlar, misyon ve unvan eşitliği gözetmeden kazanılmış hak aylık dereceleriyle memurları bulundukları takım derecelerine eşit yahut 68. husustaki temeller çerçevesinde daha üst, kurum içinde tıpkı yahut diğer yerlerdeki öbür takımlara naklen atayabilirler.” kararına yer verilmiştir.
4688 sayılı Kamu Vazifelileri Sendikaları Kanunu’nun 18. hususunun 2. fıkrasında kamu patronunun, işyeri sendika temsilcisi ile sendika ve sendika şube yöneticilerinin işyerini, haklı bir sebep olmadıkça ve sebebini açık ve kesin bir formda belirtmedikçe değiştiremeyeceği kurala bağlanmıştır.
13/10/2013 günlü, 28794 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Orman Genel Müdürlüğü İşçisinin Atama ve Yer Değiştirme Asıllarına Ait Yönetmeliğin dava konusu sürecin tesis edildiği tarih prestijiyle yürürlükte olan haliyle “Hizmet bölgelerinde en fazla çalışılabilecek süreler” başlıklı 10. hususunda; “(1) Taşra teşkilatı ünitelerinde bulanan takımlar ve misyonlar temel alınarak en fazla çalışılabilecek mühletler aşağıda gösterilmiştir.
a) Şefler tıpkı şeflik, müdür yardımcıları ile müdürler tıpkı müdürlük bünyesinde birebir vazifede 5 yıldan fazla,
b) Başmühendisler ve mühendisler, tıpkı bölge müdürlüğü yahut tıpkı enstitü müdürlüğü bünyesinde tıpkı misyonda 10 yıldan fazla,
c) Şube müdürleri birebir bölge müdürlüğü bünyesinde birebir vazifede 7 yıldan fazla,
ç) Bölge müdür yardımcıları ile bölge müdürleri birebir bölge müdürlüğü bünyesinde tıpkı vazifede 5 yıldan fazla,
d) Enstitü müdür ve müdür yardımcıları birebir müdürlükte 10 yıldan fazla birebir unvanda,
e) Saymanlar tıpkı müdürlükte 7 yıldan fazla misyon yapamazlar.” düzenlemesi yer almaktadır.
HUKUKSAL KIYMETLENDİRME:
657 sayılı Kanun’un 76. unsuru ile memurların naklen atanmaları konusunda yönetime takdir yetkisi tanındığı açık olup, bu yetkinin fakat kamu faydası ve hizmet gerekleri gözardı edilerek kullanıldığının kanıtlanması ya da idari yargı merciince saptanması halinde, kelamı edilen bu durumun dava konusu idari sürecin sebep ve amaç istikametlerinden hukuka karşıtlığı nedeniyle iptalini gerektireceği yerleşmiş yargısal içtihatlarla kabul edilmiş bulunmaktadır.
Yönetimlerin, kamu hizmetinin aktif ve verimli bir formda yürütülmesini sağlamak, işçinin bir hizmet ünitesinde uzun müddet misyon yapmasının, gerek işçi ve gerekse hizmet istikametinden ortaya çıkartabileceği aksilikleri gidermek ve yeniden çalışanın, ekonomik, kültürel ve coğrafik şartları bakımından farklı yurt bölgelerinde hizmet yapmalarını sağlamak üzere gayelerle “rotasyon” uygulaması yapılabileceği; fakat, bu uygulamanın objektif ölçütlere bağlanması ve işçi ortasında rastgele bir nedenle ayrıma yol açacak biçimde uygulanmasından kaçınılması gerektiği açıktır.
Olayda; … Orman Bölge Müdürlüğü İşletme ve Pazarlama Şube Müdürlüğünde 10 yıldan fazla mühletle orman sanayi mühendisi olarak misyon yapan davacının rotasyona tabi olduğu, rotasyon uygulaması sonucu davacıyla birlikte birebir pozisyonda olan öbür işçinin de vazife yerlerinin değiştirildiği, davacının rotasyon tercihinde yer olan Doğu Anadolu Ormancılık Araştırma Enstitü Müdürlüğü için 1 (bir) adet ziraat mühendisi muhtaçlığı bulunurken, davacının atandığı yer olan … Orman Bölge Müdürlüğü İşletme ve Pazarlama Şube Müdürlüğünde 2 (iki) adet orman sanayi mühendisi muhtaçlığının bulunduğu, dava konusu atama sürecinin 13/10/2013 günlü, 28794 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Orman Genel Müdürlüğü İşçisinin Atama ve Yer Değiştirme Asıllarına Ait Yönetmeliğin 10. hususu ile 657 sayılı Kanun’un 76. hususu yeterince tesis edildiği anlaşılmış olup; bu durum karşısında, davacının, sebep gösterilmeksizin ve sendikal faaliyetlerinin yürütülmesini engelleyecek ya da zorlaştıracak halde atandığından bahsedilemeyeceği açıktır.
Bu prestijle, genel rotasyon kapsamında, kamu faydası ile hizmet gerekleri doğrultusunda ve takdir yetkisi kapsamında tesis edilen dava konusu süreçte hukuka karşıtlık, anılan sürecin iptali yolundaki Mahkeme kararında ise türel isabet görülmemiştir.
Öte yandan, davacı tarafından, eşinin… Mesleksel ve Teknik Anadolu Lisesinde öğretmen olarak vazife yapıyor olması nedeniyle eş durumunun dikkate alınması gerektiği ileri sürülmüş ise de; davacının eşinin de kamu vazifelisi olduğu, birebir bölge müdürlüğü bünyesindeki azami hizmet mühletinin dolduran davacının atandığı yere atamasının yapılmasını talep edebileceği açıktır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVALI YÖNETİMİN TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE;
2. … Yönetim Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Tarzı Kanunu’nun temyize husus kararın verildiği tarih prestijiyle yürürlükte olan haliyle 49. hususunun 1/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA;
3. 2577 sayılı Kanun’un 49. unsurunun 3622 sayılı Kanun ile değişik 3. fıkrası uyarınca tekrar bir karar verilmek üzere evrakın … Yönetim Mahkemesine gönderilmesine;
4. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. hususu uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. unsurunun 1. fıkrası uyarınca bu kararın bildirim tarihini izleyen günden itibaren (15) onbeş gün içinde Danıştayda karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 20.02.2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Memurlar
