AK Parti milletvekillerinin Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Finansmanının Önlenmesine Ait Kanun Teklifi, TBMM Başkanlığına sunuldu.
Teklif, Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulunun (BMGK) kitle imha silahlarının yayılmasının finansmanının önlenmesine yönelik yaptırım kararlarının uygulanmasına ait yol ve temelleri düzenliyor.
BMGK kararlarının kapsamına bağlı olarak bu kararlarda yer alan kişi yahut kuruluşlara yahut bunlar tarafından direkt yahut dolaylı olarak denetim edilen, bunların ismine yahut hesabına hareket eden kişi yahut kuruluşlara ya da bunların faydasına her türlü fon toplanması yahut sağlanması yasak olacak. Bunların Türkiye’de iş iştirakine ya da ayrıca iş bağlarına girmesi; bu kararlarda yasaklanan nükleer, balistik füze programları yahut öbür faaliyetlerle ilgili olarak tertiplere yahut bunlar tarafından direkt yahut dolaylı olarak denetim edilen kişi yahut kuruluşlara ya da bunların ismine yahut hesabına hareket eden kişi yahut kuruluşlara ya da bunların faydasına her türlü fon toplanması yahut sağlanması da yasak kapsamında bulunacak.
BMGK kararlarının kapsamına bağlı olarak bu kararlarda belirtilen kişi, kuruluş yahut tertiplerin yahut bunlar tarafından direkt yahut dolaylı olarak denetim edilen, bunların ismine yahut hesabına hareket eden kişi yahut kuruluşların Türkiye’de temsilcilik açması, her türlü faaliyette bulunması, faaliyetlerini gerçek yahut hukukî bireyler aracılığıyla direkt ya da dolaylı olarak yürütmesi, bankalarının Türkiye’de şube yahut temsil ofisi açması ya da iş iştirakine girmesi, bankaları ile iş iştiraki kurulması, sermaye iştirakine gidilmesi yahut muhabir banka alakası tesis edilmesi yasak olacak, mevcut olanlar ise sonlandırılacak.
BMGK tarafından müsaade verilen haller dışında ilgili kararların kapsamına bağlı olarak bu kararlarda belirtilen unsur, gereç ve ekipmanın ithali, ihracı, transiti ve teknolojinin transferi yahut nükleer faaliyetlere ya da nükleer silah atma sistemlerinin geliştirilmesine katkı sağlanması yahut takviye verilmesi yasak olacak.
BMGK kararlarına karşı ilgililer tarafından Kontrol ve İşbirliği Kuruluna yapılan müracaatlar Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla BMGK’ye iletilecek.
– Mal varlığının dondurulması ve yasakların uygulanması
BMGK’nin kararlarına bahis kişi yahut kuruluşların yahut bunlar tarafından direkt yahut dolaylı olarak denetim edilen ya da bunların ismine yahut hesabına hareket eden kişi yahut kuruluşların Türkiye’de bulunan mal varlığının, deniz ulaşım araçlarının dondurulması yahut yasaklama kararları ile bu kararların kaldırılması kararları Cumhurbaşkanının Resmi Gazete’de yayımlanan kararıyla gecikmeksizin uygulanacak.
BMGK’nin kararlarında belirtilen tertiplerin yahut bunlar tarafından direkt yahut dolaylı olarak denetim edilen ya da bunların ismine yahut hesabına hareket eden kişi yahut kuruluşların yasaklı süreç ve faaliyetlerde bulunduklarına ait makul sebeplerin varlığı halinde Kontrol ve İşbirliği Komitesinin önerisi üzerine Türkiye’deki mal varlıkları Cumhurbaşkanının Resmi Gazete’de yayımlanan kararıyla gecikmeksizin dondurulacak.
Kararların Resmi Gazete’de yayımlanması ile birlikte sonuncu listeler, ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından internet sitelerinde gecikmeksizin yayımlanacak.
Yasaklama kararları ilgisine nazaran yetkili kamu kurum ve kuruluşları tarafından derhal yerine getirilecek.
– Kontrol ve İşbirliği Komitesi
Teklifin yasalaşmasıyla, uygulamayla ilgili olarak Kontrol ve İşbirliği Komitesi oluşturulacak.
Kurul; Mali Hataları Araştırma Heyeti Lideri başkanlığında Adalet Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı, Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Ulusal Savunma Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Hazine Kontrolörleri Konseyi, Ulusal İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı, Nükleer Düzenleme Kurumu ve Sermaye Piyasası Şurasının en az genel müdür yahut lider yardımcısı seviyesinde olmak üzere bildireceği üyelerden oluşacak.
Komitenin sekretarya hizmetleri Mali Kabahatleri Araştırma Heyeti Başkanlığı tarafından yürütülecek.
Görüş ve bilgilerine gerek duyulan kurum ve kuruluşların temsilcileri Kurula çağrılabiliecek.
Kurul, gerek görmesi halinde ilgili kişi, kurum ve kuruluşlardan görüş, bilgi ve evrak talebinde bulunabilecek.
Kurul, kanunun uygulanmasıyla ilgili olarak bilgi ve evrak istediği takdirde talepte bulunulan kişi, kurum ve kuruluşlar, kanunlarda yer alan kararlara dayanarak bilgi ve doküman vermekten kaçınamayacak.
Kurul, kamu kurum ve kuruluşlarına uygulamaya ve alınması gereken önlemlere ait olarak görüş bildirebilecek ve teklifte bulunabilecek.
Kamu kurum ve kuruluşları, yasak süreç ve faaliyetlere ait bilgi, doküman ve bulgular ile değerlendirmelerini Kurula bildirmekle yükümlü olacak.
Komite, yasak süreç ve faaliyetlerin gerçekleştirildiği konusunda makul sebeplerin varlığına istinaden kişi ve kuruluşlar ile deniz ulaşım araçlarının BMGK listelerine eklenmesine ve bu makul sebeplerin ortadan kalkması halinde listelerden çıkarılmasına ait olarak BMGK’ye gönderilmek üzere Cumhurbaşkanına teklifte bulunabilecek.
Komite yılda en az iki sefer toplanacak. Kurul, çalışmalarını zımnilik asıllarına uygun olarak yerine getirecek.
– Ceza kararları
Yasaklara muhalif hareket edenler, fiil daha ağır cezayı gerektiren diğer bir cürüm oluşturmadığı takdirde, 1 yıldan 8 yıla kadar çeşitli cezalara yahut isimli para cezasına çarptırılabilecek.
Mal varlığının dondurulmasıyla ilgili alınan kararın gereğini yerine getirmeyen yahut yerine getirmekte ihmal yahut gecikme gösteren şahıslara, fiil daha ağır cezayı gerektiren öbür bir hata oluşturmadığı takdirde, altı aydan iki yıla kadar mahpus yahut isimli para cezası verilecek.
Kelam konusu cürümlerin kamu misyonunun sağladığı nüfuz berbata kullanılmak suretiyle ya da bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde daha ağır ceza verilebilecek.
Kanunun uygulanmasına ait metot ve asıllar ile Kurulun çalışma yordam ve asılları Adalet, Dışişleri, Güç ve Doğal Kaynaklar, Hazine ve Maliye ile Ticaret bakanlıkları tarafından ortaklaşa hazırlanacak yönetmelikle düzenlenecek. Yönetmelik, kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir ay içinde yürürlüğe konulacak.
Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Finansmanının Önlenmesine Ait Kanun Teklifiyle müsaadesiz yardım toplayanlara yönelik idari para cezalarının ölçüsü artırılıyor.
Buna nazaran, müsaadesiz yardım toplama faaliyetinin internet ortamında yapıldığının tespiti halinde ilgili valilik yahut İçişleri Bakanlığı tarafından içerik yahut yer sağlayıcıya, yardım toplama faaliyetine ait içeriğin çıkarılması için internet sayfalarındaki bağlantı araçları, alan ismi, IP adresi ve gibisi kaynaklarla elde edilen bilgiler üzerinden elektronik posta yahut öteki irtibat araçları ile bildirimde bulunulacak.
İçeriğin en geç 24 saat içinde çıkarılmaması, içerik ve yer sağlayıcıya ait bilgilerin edinilememesi ya da teknik nedenlerle bildirimde bulunulamaması halinde ilgili valilik yahut İçişleri Bakanlığı internet ortamındaki kelam konusu içeriğe ait erişimin engellenmesine karar verilmesi için sulh ceza hakimliğine başvuracak.
Hakim, talebi en geç 24 saat içinde duruşma yapmaksızın karara bağlayacak ve gereği yapılmak üzere direkt Bilgi Teknolojileri ve Bağlantı Kurumuna gönderecek.
Bu karara karşı Ceza Muhakemesi Kanunu kararlarına nazaran itiraz edilebilecek.
Erişimin engellenmesi kararı, içeriğe erişimin engellenmesi usulüyle verilecek.
Yurt içine ve yurt dışına yapılacak yardımlara ait adap ve temeller yönetmelikte düzenlenecek.
Kontrol ile görevlendirilenler ve müsaade vermeye yetkili makamlar, yardım toplama faaliyetiyle ilgili olanlar ile kamu kurum ve kuruluşlarından, bankalar dahil gerçek ve hükmî şahıslardan kontrol vazifesi kapsamına giren konuyla sonlu olarak ilgili bilgi ve belgeyi isteme yetkisine sahip olacak. Talepte bulunulanlar özel kanunlarda yazılı kararları ileri sürerek bilgi ve evrak vermekten kaçınamayacak.
– Müsaadesiz yardım toplayanlara cezalar artıyor
Müsaadesiz yardım toplayanlara 5 bin Türk lirasından 100 bin Türk lirasına kadar idari para cezası verilecek.
İnternet ortamında müsaadesiz yardım toplanması halinde ise 10 bin Türk lirasından 200 bin Türk lirasına kadar idari para cezası uygulanacak.
Müsaadesiz yardım toplanmasına yer ve imkan sağlayanlar, uyarılmalarına karşın bu faaliyeti sonlandırmazsa 5 bin Türk lirası idari para cezası ile cezalandırılacak.
Ayrıyeten, gerçek bireyler, yardım toplama faaliyeti için en az üç bireyden ibaret sorumlu konsey oluşturmak zorunda olacak.
Belirlenen yol ve temellere alışılmamış olarak yurt dışına yardım yapan sorumlu heyet üyelerine, 5 bin Türk lirasından 100 bin Türk lirasına kadar idari para cezası verilecek. Kendilerinden istenen bilgi ve dokümanları vermeyenlere 5 bin Türk lirasından 20 bin Türk lirasına kadar idari para cezası uygulanacak.
Makbuzla muhakkak yerlere kutu koyarak, bankalarda hesap açtırarak, yardım pulu çıkararak, eşya piyangosu düzenleyerek, kültürel şovlar ve stantlar yoluyla, spor şovları, seyahat ve cümbüşler düzenlemek yahut bilgileri otomatik ya da elektronik olarak sürece tabi tutmuş sistemler kullanmak suretiyle müsaadesiz yardım toplayanlar, uyarılmalarına karşın bu faaliyeti sonlandırmazsa 5 bin Türk lirasından 20 bin Türk lirasına kadar idari para cezasına çarptırılacak.
Müsaade vermeye yetkili makamın müsaade verdiği yer dışında yardım toplayanlar, uyarılmalarına karşın bu faaliyeti sonlandırmazsa 5 bin Türk lirasından 20 bin Türk lirasına kadar idari para cezası ile cezalandırılacak.
Bu Kanunun öbür kararlarına karşıt davranışta bulunanlara, fiilleri cürüm oluşturmadığı takdirde 1000 Türk lirası idari para cezası verilecek.
Müsaadesiz toplanan mal ve paralara elkonularak mülkiyetinin kamuya geçirilmesine karar verilecek.
İdari yaptırımlara karar vermeye yardım toplama müsaadesini veren makam yetkili olacak. Müsaadesiz yardım toplanması halinde idari yaptırımlara vali karar verecek. Vali bu yetkisini vali yardımcılarına yahut kaymakamlara devredebilecek.
– Dernek kontrolünde eksper görevlendirilecek
Merkezi yurt dışında olup Türkiye’de faaliyette bulunan vakıfların da yabancı dernekler üzere kanun kapsamına alınarak uygulamadaki tereddütlerin giderilmesi gayesiyle Dernekler Kanunu’nda değişiklik yapıldı.
Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanun kapsamında yer alan cürümler ile Türk Ceza Kanununda yer alan uyuşturucu yahut uyarıcı unsur imal ve ticareti yahut kabahatten kaynaklanan malvarlığı bedellerini aklama cürümlerinden mahkum olanlar derneklerin genel şura dışındaki organlarında vazife alamayacaklar. Dernek organlarına seçildikten sonra bu cürümlerden mahkum olanların misyonu sona erecek.
Derneklerin kontrollerinin periyodik yapılmasını teminen, risk değerlendirmelerine nazaran kontrollerin üç yılı geçmeyecek biçimde her yıl ve kamu işçisi tarafından yapılması öngörülüyor.
İçişleri Bakanlığı mülkiye müfettişleri ve dernekler denetçileri hariç, kontrollerde görevlendirilecek kamu görevlilerine verilecek fiyatın tutarı İçişleri Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığınca birlikte tespit edilecek ve İçişleri Bakanlığı bütçesine konulacak ödenekten karşılanacak.
Kontrol ile görevlendirilenler, kamu kurum ve kuruluşlarından, bankalar dahil gerçek ve hukukî şahıslardan kontrol vazifesi kapsamına giren konuyla hudutlu olarak ilgili bilgi ve belgeyi isteme yetkisine sahip olacak. Talepte bulunulanlar özel kanunlarda yazılı kararları ileri sürerek bilgi ve evrak vermekten kaçınamayacak.
İçişleri Bakanlığınca yahut mülki yönetim amirliğince talep edilmesi halinde, demekler ile derneklere ilişkin her türlü tesis, kurum ve paydaşlığı bulunan kuruluşlar, vazife alanları ile hudutlu olmak üzere ilgili bakanlık ve kuruluşlar tarafından denetlenecek.
Kontrol sırasında, uzmanlık yahut teknik bilgi gerektiren durumlarda İçişleri Bakanlığı, valilikler ve kaymakamlıklar tarafından uzman görevlendirilebilecek.
– İşçi hakkında soruşturma başlatılırsa vazifeden uzaklaştırılabilecek
Teklifle, dernekler tarafından yurt dışına yapılacak yardımların şeffaf ve hesap verilebilir biçimde yürütülmesi, ayrıyeten cürümden kaynaklanan malvarlığı kıymetlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı ile çaba kapsamında gerekli önlemlerin alınması gayesiyle, bildirim aslına dayalı olmak üzere Türkiye’den yurt dışına yapılacak olan yardımlara ait olarak düzenleme yapılıyor. Buna nazaran, yurt dışına yapılacak yardımlar, yardım yapılmadan evvel dernekler tarafından mülki yönetim amirliğine bildirilecek. Bildirimin biçimi ve içeriği ile yurt dışına yapılacak yardımlara ait yol ve asıllar yönetmelikte düzenlenecek.
Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanun kapsamında yer alan cürümler ile Türk Ceza Kanununda yer alan uyuşturucu yahut uyarıcı husus imal ve ticareti yahut hatadan kaynaklanan malvarlığı pahalarını aklama hatalarından ötürü derneğin genel heyeti dışındaki organlarında misyonlu olanlar yahut ilgili işçi hakkında soruşturma başlatılması halinde bu şahıslar yahut bu bireylerin misyon yaptığı organlar süreksiz bir önlem olarak İçişleri Bakanı tarafından vazifeden uzaklaştırılabilecek.
Bu önlemin kâfi olmaması ve gecikmesinde sakınca bulunması durumunda İçişleri Bakanı, demeği süreksiz olarak faaliyetten alıkoyabilecek ve derhal mahkemeye başvuracak. Mahkeme 48 saat içinde faaliyetten süreksiz alıkoymaya ait kararını verecek. İlgililer her vakit faaliyetten süreksiz alıkoyma kararının kaldırılmasını talep edebilecek. Mahkeme başvuruyu gecikmeksizin karara bağlayacak.
– Terörizmin finansmanıyla daha faal uğraş için idari yaptırımlar artıyor
Teklifle dernekler üzerinden cürümden kaynaklanan malvarlığı kıymetlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı hatalarıyla daha faal uğraş için idari yaptırımlar yine düzenleniyor ve caydırıcılığın sağlanması hedefiyle yaptırım ölçüsü artırılıyor.
Buna nazaran, tutulması zarurî olan defter ve dokümanların, okunamayacak hale gelmesi yahut kaybolması halinde, öğrenme tarihinden itibaren 15 gün içinde dernek merkezinin bulunduğu yerin yetkili mahkemesine zayi evrakı almak için başvurmayan yahut bu belgeyi kontrol sırasında ibraz edemeyenler 3 aydan bir yıla kadar mahpus yahut isimli para cezası ile cezalandırılacak.
Kontrol sırasında istenen evrakların gösterilmemesi durumunda, 5 bin Türk Lirasından 20 bin Türk lirasına kadar idari para cezası verilecek.
Mülki yönetim amirliğine evvelden bildirimde bulunmadan yurt dışındaki kişi, kurum ve kuruluşlardan yardım alanlara, 5 bin Türk lirasından 100 bin Türk lirasına kadar idari para cezası verilecek.
Yedi bin Türk lirasını aşan her türlü gelir, tahsilat, masraf ve ödemelerini bankalar ve başka fınans kuruluşları yahut Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi aracılığıyla yapmayan dernek yöneticilerine her bir süreç için sürece mevzu meblağın yüzde 10’una kadar idari para cezası verilecek.
Onbeş yaşını bitiren lakin yasal temsilcilerinin yazılı müsaadesi olmadan çocuk dernekleri kuran yahut üye olanlar için ve bu şahısların vazifelerini yazılı ihtara karşın 7 gün içerisinde sonlandırmayan dernek yöneticilerine 1500 Türk lirası İdari para cezası verilecek. Mülki yönetim amirince yapılan ikinci yazılı ikaza karşın 30 gün içinde bu bireylerin organlardaki vazifelerinin sonlandırılmaması halinde Cumhuriyet savcısının yahut bir ilgilinin istemi üzerine mahkeme, derneğin feshine karar verebilecek.
Ticaret Bakanlığı, hisse defteri, idare konseyi karar defteri ile genel konsey toplantı ve müzakere defterinin elektronik ortamda tutulmasını zarurî kılabilecek.
AK Parti milletvekillerinin imzasını taşıyan Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Finansmanının Önlenmesine Ait Kanun Teklifiyle Dernekler Kanununda değişikliğe gidilerek, yasa kararlarının, yurt dışında bulunan tüm sivil toplum kuruluşlarının Türkiye’de yapacakları faaliyetlere de uygulanabilmesi sağlanıyor. Kanunda karar bulunmayan hallerde ise Türk Uygar Kanunu kararlarının uygulanacağı karar altına alınıyor.
Ceza Muhakemesi Kanununda yapılan değişikliğe nazaran, yürütülen soruşturma yahut kovuşturmalar bakımından koruma altına alınan yahut el konulan malvarlığı kıymetlerinin değeri tespit edilecek.
Düzenlemeyle Kabahatler Kanununda sayılan hükmî bireylerin sorumluluğu bakımından kabahatlerin bir özel hukuk hukuksal şahsının organ/temsilcisi ya da organ/temsilci olmamakla birlikte hükmî kişinin faaliyeti çerçevesinde misyon üstlenen bir kişi tarafından hükmî kişinin faydasına olarak işlenmesi halinde, hukukî kişi hakkında idari para cezası yaptırımı uygulanması sonucunu doğuran hatalar ortasına uyuşturucu yahut uyarıcı unsur imal ve ticareti de ekleniyor.
Teklifle terörizmin finansmanı cürmü bakımından da ahenk düzenlemesi yapılıyor. Buna nazaran, terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanununda tanımlanan “terörizmin finansmanı suçu”nun, hükmî kişinin faydasına olarak işlenmesi halinde, bu hukukî şahsa iki milyon liraya kadar verilebilecek idari para cezasının üst sonu 50 milyon liraya yükseltiliyor. Kelam konusu ceza, sürece yahut harekete mevzu menfaatin iki katından az olamayacak.
Daha ağır idari para cezasını gerektiren bir kabahat oluşturmadığı hallerde, bir özel hukuk hükmî şahsının organ/temsilcisi yahut organ/temsilci olmamakla birlikte bu hukukî kişinin faaliyeti çerçevesinde vazife üstlenen bir kişi tarafından bir hükmî kişinin faydasına işlenmesi durumunda, hukuksal kişi hakkında idari para cezasına karar verilebilmesi için fiili gerçekleştiren kişi hakkında yürütülen soruşturma yahut kovuşturmanın tamamlanması beklenmeyecek. Soruşturma yahut kovuşturma sonucunda hükmî kişinin faydasına işlenmediğinin anlaşılması halinde idari para cezası kaldırılacak, tahsil edilmiş ise iade edilecek.
– “Finansal grup” tarifi ekleniyor
Teklif, Kabahat Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun’da da değişiklik yapıyor. Buna nazaran, “yükümlü” tarifine, “savunma hakkı bakımından öteki kanun kararlarına alışılmamış olmamak ve 19/3/1969 tarihli ve 1136 sayılı Avukatlık Kanununun 35 inci unsurunun ikinci fıkrası kapsamındaki taşınmaz alım satımı, şirket, vakıf ve dernek kurulması, yönetimi ve devredilmesi üzere işlerle hudutlu olmak üzere hür avukatlar” ibaresi ekleniyor.
Öte yandan Merkezi Türkiye’de yahut yurt dışında bulunan bir ana kuruluşa bağlı yahut bu kuruluşun denetiminde olan Türkiye’de yerleşik finansal kuruluşlarla bunların şube, acente, temsilci ve ticari vekil ve gibisi bağlı ünitelerinden oluşan küme “finansal grup” olarak tanımlanıyor.
Kanun’daki “kimlik tespiti” ibaresi, “müşterinin tanınması” ibaresiyle değiştiriliyor. Böylelikle, yükümlülerin, kendileri nezdinde yapılan yahut aracılık ettikleri süreçlerde işlem yapılmadan evvel süreç yapanlarla nam yahut hesaplarına süreç yapılanların kimliklerinin tespit edilmesi; kimlik tespit edilirken alınan bilgilerin teyidine temel evrakların gerçekliğinin denetim edilmesi; karmaşık ve olağandışı büyüklükteki süreçlerle görünürde makul, türel ve ekonomik emeli bulunmayan süreçlere özel dikkat gösterilmesi; müşterileri tarafından gerçekleştirilen süreçlerin müşterinin mali durumu ile uyumlu olup olmadığını izlemek üzere müşterinin tanınmasına ait gerekli önlemler alınmasının sağlanması hedefleniyor.
“Finansal grup” düzenlemesi bağlamında Hazine ve Maliye Bakanlığı’na eğitim, iç kontrol, denetim ve risk idare sistemleri oluşturulması konusunda yetki veren fıkraya, “risk temelli yaklaşım” ve “yükümlü ve finansal küme seviyesinde” ibareleri eklenecek.
Ayrıyeten finansal kümeye bağlı kuruluşlar, belirtilen önlemlerin küme düzeyinde alınmasını teminen müşterinin tanınmasıyla hesap ve süreçlere ait olarak küme içerisinde bilgi paylaşımında bulunabilecek. Özel kanunlarda yer alan kararlar ileri sürülerek bilgi paylaşımından kaçınılamayacak. Bakanlık paylaşıma bahis bilgileri ve uygulamaya ait temelleri belirlemeye yetkili olacak.
Böylelikle finansal küme içerisinde bulunan yükümlülerin hatadan kaynaklanan malvarlığı bedellerinin aklanması ve terörizmin finansmanı kabahatleriyle daha aktif gayret etmelerinin sağlanması amaçlanıyor.
– İdari para cezaları artırılıyor
Teklifle Cürüm Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun’un “yükümlülük halinde idari ceza” başlıklı unsurunda caydırıcılığın artırılması ve yeni önlemler öngörülmesi için değişikliğe gidiliyor.
Buna nazaran, Mali Hataları Araştırma Heyeti Başkanlığınca, kanundaki “müşterinin tespiti” ve “devamlı bilgi verme” başlıklı yükümlülüklerden rastgele birini ihlal eden yükümlülere 30 bin lira; yükümlüler nezdinde yahut bunlar aracılığıyla yapılan yahut yapılmaya teşebbüs edilen süreçlere husus malvarlığının yasa dışı yollardan elde edildiğine yahut yasa dışı emellerle kullanıldığına dair rastgele bir bilgi, kuşku yahut kuşkuyu gerektirecek bir konunun bulunması halinde bu süreçlerin yükümlüler tarafından Başkanlığa bildirilmemesi halinde ise 50 bin lira idari para cezası verilecek.
Yükümlünün banka, finansman şirketi, faktoring şirketi, ikrazatçı, fınansal kiralama şirketi, sigorta ve reasürans şirketi, emeklilik şirketi, sermaye piyasası kurumu, yetkili kurum, ödeme ve elektronik para kuruluşu ile yönetmelikle belirlenecek öteki fınansal kuruluşlar olması halinde, idari para cezası süreç fiyatının yüzde 5’inden az olmamak üzere iki kat olarak uygulanacak.
Bakanlığın, Kanunun hedefine uygun olarak eğitim, iç kontrol, denetim ve risk idare sistemleri oluşturulması konusunda işletme büyüklükleri ve iş hacimlerini de dikkate alarak yükümlüleri ve uygulamaya ait metot ve temelleri belirleme yetkisini düzenleyen unsurdaki yükümlülüklere alışılmamış hareket edilmesinin tespiti halinde yükümlülere yazılı ihtar yapılarak 30 günden az olmamak üzere bir mühlet verilecek. Bu mühlet sonunda eksikliklerin tamamlanmaması halinde 500 bin lira idari para cezası uygulanacak. İdari para cezasının bildirimi ile birlikte yazılı ihtar yapılarak 60 günden az olmamak üzere yeni bir müddet verilecek. Bu mühlet sonunda da eksikliklerin tamamlanmaması halinde verilen birinci idari para cezasının iki katı idari para cezası daha uygulanacak. İkinci idari para cezasının bildiriminden itibaren 30 gün içinde eksikliklerin tamamlanmaması halinde yükümlünün faaliyetlerinin muhakkak bir müddet durdurulması, kısıtlanması yahut faaliyet müsaade dokümanının iptaline yönelik önlemlerin alınması için durum ilgili kuruma bildirilecek.
Yükümlülüklere uymayan sorumlu idare heyeti üyesine, yoksa üst seviye yöneticisine belirtilen ihtarlar yapılmak ve mühletlere uyulmak şartıyla yükümlüye verilen idari para cezasının dörtte biri uygulanacak.
Kanun kapsamında elektronik tebligata ait yükümlülüklerini yerine getirmediği tespit edilen kişi, kurum yahut kuruluşlara Başkanlık tarafından her bir tespit için 40 bin lira idari para cezası uygulanacak, bu formda bir yıl içinde uygulanacak idari para cezasının toplam meblağı bir milyon lirayı geçemeyecek.
Unsurun birinci ve ikinci fıkrası kapsamında uygulanacak idari para cezasının toplam meblağı, her bir yükümlülük için ihlalin yapıldığı yıl prestijiyle, birinci fıkra kapsamında iki kat olarak uygulanacak yükümlüler için 40 milyon lirayı; bunlar dışında kalan yükümlüler için 4 milyon lirayı aşamayacak.
Üst fiyattan ceza uygulanan yükümlüler nezdinde takip eden yılda birebir neviden bir yükümlülük ihlali olması durumunda bu hadler iki kat olarak uygulanacak. Yükümlülüğün ihlal edildiği tarihten itibaren 8 yıl geçtikten sonra idari para cezası verilemeyecek.
– Cumhuriyet savcısı da el koyma kararı verebilecek
Kanun teklifiyle kelam konusu Kanun’un “El koyma” unsurunun başlığı “Koruma tedbirleri” halinde değiştiriliyor.
Gecikmesinde sakınca bulunan hallerde Cumhuriyet savcısı da el koyma kararı verebilecek. Hakim kararı olmaksızın yapılan el koyma süreci 24 saat içinde misyonlu hakimin onayına sunulacak. Hakim en geç 24 saat içinde onaylanıp onaylanmamasına karar verecek. Hakimin onaylaması halinde Ceza Muhakemesi Kanununun “Taşınmazlara, hak ve alacaklara elkoyma” başlıklı unsurunda belirtilen bedele ait rapor 3 ay içinde alınacak ve tekrar hakim onayına sunulacak. Onaylanmama yahut raporun üç ay içinde alınamaması halinde Cumhuriyet savcılığının kararı kararsız kalacak.
Aklama kabahatinin örgüt faaliyeti çerçevesinde işlenip işlenmediğine bakılmaksızın Ceza Muhakemesi Kanununun “gizli soruşturmacı görevlendirilmesine” ait unsurunda yer alan kararlara nazaran zımnî soruşturmacı görevlendirilebilecek, Karaparanın Aklanmasının Önlenmesine Dair Kanun’da yer alan kararlara nazaran denetimli teslimat önlemine karar verilebilecek.
Kanun’un “Başkanlığın vazife ve yetkilerini” düzenleyen unsuruna, Bakanın bu yetkisini devredebileceği ekleniyor.
Yükümlüler nezdinde yahut bunlar aracılığıyla yapılmaya teşebbüs edilen ya da halihazırda devam eden süreçleri, sürece bahis malvarlığının aklama yahut terörün finansmanı cürmü ile bağlı olduğuna dair kuşku bulunması üzerine, Başkanlıkça kuşkuyu teyit etmek, süreci tahlil etmek yahut gerekli görüldüğünde tahlil sonuçlarını yetkili makamlara intikal ettirmek maksadıyla 7 iş günü mühletle askıya alınan yahut gerçekleşmesine müsaade verilmeyen süreci, alınan karara muhalif halde gerçekleştiren yükümlülere süreç fiyatı kadar Başkanlıkça idari para cezası verilecek. Lakin verilecek idari para cezası 50 bin liradan az olamayacak.
– Hamiline hisse senetlerinin bastırılması ve devranında bildirim zaruriliği
Türk Ticaret Kanununda yapılan değişikliğe nazaran, Ticaret Bakanlığı, hisse defteri, idare şurası karar defteri ile genel konsey toplantı ve müzakere defterinin elektronik ortamda tutulmasını mecburî kılabilecek, Sermaye Piyasası Kanunu kararları gizli olacak.
Hamiline yazılı hisse senetlerinin bastırılmasında ve zamanında Merkezi Kayıt Kuruluşuna bildirim yükümlülüğü getiriliyor.
Halka açık olmayan anonim şirketlerde hamiline yazılı hisse senetleri bakımından idare heyetinin hisse sahipleri çizelgesini Merkezi Kayıt Kuruluşundan sağlayacağı listeye nazaran düzenlemesi karara bağlanıyor. Bu kapsamda hamiline yazılı hisse senedi sahipleri bakımından giriş kartı alma metodu kaldırılıyor.
Hisse sahipleri çizelgesinin Merkezi Kayıt Kuruluşundan sağlanmasının yöntem ve temelleri, gereğinde genel heyet toplantısının yapılacağı gün ile sonlu olmak üzere hisselerin evresinin yasaklanması ve ilgili öteki bahisler Sermaye Piyasası Kanunu’nun ilgili unsuru uyarınca kayden izlenen hisselere ait olarak Sermaye Piyasası Şurası, hamiline yazılı hisseler bakımından ise Ticaret Bakanlığı tarafından bir bildiriyle düzenlenecek.
İdare kurulunca, hamiline yazılı hisse sahipleri ile sahip oldukları hisseye ait bilgiler, senetler hisse sahiplerine dağıtılmadan evvel Merkezi Kayıt Kuruluşuna bildirilecek.
Teklife nazaran, kayden izlenmeyen hamiline yazılı hisse senetlerinin zamanında, bölümün şirket ve üçüncü şahıslar nezdinde karar tabir etmesi için hisse senedini devralan tarafından Merkezi Kayıt Kuruluşuna bildirimde bulunulması mecburiliği getiriliyor.
Hamiline yazılı hisse senedini devralan tarafından gerekli bildirimde bulunulmaması halinde, devralan bu Kanundan doğan hisseye bağlı haklarını gerekli bildirim yapılıncaya kadar kullanamayacak. Hamiline yazılı hisse senedine bağlı hakların şirkete ve üçüncü şahıslara karşı ileri sürülebilmesinde Merkezi Kayıt Kuruluşuna yapılan bildirim tarihi temel alınacak. Merkezi Kayıt Kuruluşu tarafından hamiline yazılı hisse senetleriyle ilgili tutulan kayıtlar, ilgili kanunlar uyarınca yetkili kılınmış mercilerle paylaşılacak. Hamiline yazılı hisse senetlerinin Merkezi Kayıt Kuruluşuna bildirilmesi ve kaydedilmesine ait yol ve temeller ile bu kapsamda alınacak fiyatlar Ticaret Bakanlığınca çıkarılan bildirimle belirlenecek.
Türk Ticaret Kanunu’na ait değişiklikler 1 Nisan 2021 tarihinde; öteki düzenlemeleri ise yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.
Terörizmin finansmanı cürmü, örgütü kuran yahut yöneten ya da örgüt üyesi tarafından gerçekleştirilmesi halinde, bu şahıslar hakkında örgüt kurmak, yönetmek yahut örgüte üye olmak hataları uyarınca verilecek ceza üçte birine kadar artırılacak.
AK Parti milletvekillerinin imzasını taşıyan Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Finansmanının Önlenmesine Ait Kanun Teklifine nazaran, Türk Ticaret Kanununda yapılan değişikle, hamiline yazılı hisse senedi çıkaran anonim şirketlerde, hamiline yazılı hisse sahipliğine ait bilgileri Merkezi Kayıt Kuruluşuna bildirmeyen şirketler 20 bin lira, hamiline yazılı hisse senedini devralmasına karşın bildirim yükümlülüğünü yerine getirmeyen hisse sahipleri hakkında 5 bin lira idari para cezası uygulanacak.
Türk Ticaret Kanununa eklenen süreksiz hususa nazaran, hamiline yazılı hisse senedine sahip olanlar, 31 Aralık 2021’ye kadar Merkezi Kayıt Kuruluşuna bildirilmek üzere hisse senetleri ile birlikte anonim şirkete başvuracak. Müracaat üzerine anonim şirket idare heyeti, 5 iş günü içinde hamiline yazılı hisse sahipleri ile sahip oldukları hisseye ait bilgileri Merkezi Kayıt Kuruluşuna bildirecek. Hisse sahipleri anonim şirkete başvurmazsa bu kanundan doğan hisseye bağlı haklarını gerekli müracaat yapılıncaya kadar kullanamayacak. Müracaatta yahut bildirimde bulunmayanlara 20 bin lira idari para cezası uygulanacak. Kelam konusu düzenlemeler 1 Nisan 2021’de yürürlüğe girecek.
– “Malvarlığı” tarifi değiştiriliyor
Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanunda yer alan “malvarlığı” tarifi memleketler arası alanda kabul görmüş tanımlar ile uyumlu hale getiriliyor.
Buna nazaran malvarlığı, “Bir gerçek yahut hükmî kişinin; mülkiyetinde yahut zilyetliğinde bulunan ya da direkt yahut dolaylı olarak denetiminde olan fon ve gelir ile bunlardan elde edilen yahut bunların birbirine dönüştürülmesinden hasıl olan menfaat ve bedeli, ismine yahut hesabına hareket eden gerçek yahut hukuksal kişinin mülkiyetinde ya da zilyetliğinde bulunan fon ve gelir ile bunlardan elde edilen yahut bunların birbirine dönüştürülmesinden hasıl olan menfaat ve pahası.” olarak tanımlandı.
Terörizmin finansmanı hatası, örgütü kuran yahut yöneten ya da örgüt üyesi tarafından gerçekleştirilmesi halinde, bu şahıslar hakkında örgüt kurmak, yönetmek yahut örgüte üye olmak kabahatleri uyarınca verilecek ceza üçte birine kadar artırılacak.
Ayrıyeten, terörizmin finansmanı hatası bakımından denetimli teslimat muhafaza önleminin uygulanabilmesi imkanı da getiriliyor.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulunun (BMGK) 1267 (1999), 1988 (2011), 1989 (2011) ve 2253 (2015) sayılı kararları ile bu kararlara dayanılarak çıkarılan müteakip kararlarla listelenen kişi, kuruluş yahut tertiplerin tasarrufunda bulunan malvarlığının dondurulması kararları ve bu listelerden çıkarılanlara ait malvarlığının dondurulmasının kaldırılması kararları, Cumhurbaşkanının Resmi Gazete’de yayımlanan kararıyla gecikmeksizin uygulanacak.
Terörizmin finansmanı hatası kapsamına giren fiillerin gerçekleştirildiği konusunda makul sebeplerin varlığına istinaden Kıymetlendirme Kurulunun önerisi üzerine Cumhurbaşkanı tarafından kişi, kuruluş yahut tertiplerin BMGK’nin 1267 (1999), 1988 (2011), 1989 (2011) ve 2253 (2015) sayılı kararları ile bu kararlara dayanılarak çıkarılan müteakip kararlar uyarınca malvarlığının dondurulmasına ait oluşturulan listelere eklenmesi ve bu makul sebeplerin ortadan kalkması halinde listelerden çıkarılması BMGK’ye teklif edilebilecek. Cumhurbaşkanının teklifi Dışişleri Bakanlığı tarafından BMGK’ye bildirilecek.
Teklifte, malvarlığının dondurulması konusunda da düzenleme yapılıyor. Malvarlığının Dondurulmasını Kıymetlendirme Komitesini, terörizmin finansmanı cürmü kapsamına giren fiilleri gerçekleştirdiği konusunda makul sebeplerin varlığına istinaden kişi, kuruluş yahut tertiplerin yabancı ülkelerde bulunan malvarlığının dondurulması talebiyle Cumhurbaşkanına teklifte bulunulmasına karar verebilecek.
Mahkemelerce terör örgütü olduğuna kesin olarak karar verildikten sonra terörizmin finansmanı cürmü kapsamına giren fiilleri gerçekleştirdiği konusunda makul sebeplerin varlığına istinaden kişi, kuruluş yahut tertiplerin Türkiye’de bulunan malvarlığının dondurulmasına karar verilebilecek. Bu makul sebeplerin ortadan kalkması halinde malvarlığının dondurulmasının kaldırılmasına Kıymetlendirme Komitesinin önerisi üzerine Hazine ve Maliye Bakanı ile İçişleri Bakanı tarafından birlikte karar verilebilecek.
Malvarlığının dondurulmasına ait karar derhal uygulanacak ve 48 saat içinde, Yargıçlar ve Savcılar Heyeti tarafından belirlenen Ankara ağır ceza mahkemesinin onayına sunulacak. Mahkeme, makul sebeplerin varlığı istikametinden yapacağı inceleme sonucunda malvarlığının dondurulması kararının devamına yahut kaldırılmasına 5 gün içinde karar verecek ve sonucu derhal Mali Cürümleri Araştırma Konseyi Başkanlığına bildirecek. Mahkemenin kararlarına karşı Ceza Muhakemesi Kanunu kararlarına nazaran itiraz edilebilecek.
Kıymetlendirme Komitesi, Türkiye’de bulunan malvarlığının dondurulmasına ait kararın Resmi Gazete’de yayımlanmasından itibaren en geç 6’şar aylık devirlerle makul sebeplerin varlığının devam edip etmediğini kıymetlendirerek teklifini ilgili bakanlara sunacak.
İlgililer tarafından malvarlığının dondurulması kararının kaldırılmasına ait talepler Kıymetlendirme Kuruluna yapılacak. Komite, taleplere ait teklifini ilgili bakanlara sunacak.
Türkiye’de bulunan malvarlığının dondurulmasına karar verildiği takdirde ilgililer hakkında Ceza Muhakemesi Kanunu uyarınca soruşturma açılması talebiyle hata duyurusunda bulunulmasına Mali Hataları Araştırma Şurası Başkanlığı tarafından karar verilecek. Soruşturma ve kovuşturma sonucunda verilen kararlar Kıymetlendirme Komitesine sunulmak üzere Mali Kabahatleri Araştırma Heyeti Başkanlığına gönderilecek.
Kelam konusu düzenlemelere ahenk sağlamak açısından Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanunun 8. ve 9. hususlarında ahenk düzenlemesi yapılıyor.
Hakkında malvarlığının dondurulması kararı verilen kişi, kuruluş yahut tertiplerin faydasına yahut bunlar tarafından direkt yahut dolaylı olarak denetim edilen kuruluşlara ya da bunların ismine yahut hesabına hareket eden kişi yahut kuruluşlara bu niteliklerini bilerek ve isteyerek fon sağlayan yahut toplayan ya da finansal hizmet veren şahıslara, fiil daha ağır bir cezayı gerektiren öteki bir kabahat oluşturmadığı takdirde, 1 yıldan 3 yıla kadar mahpus yahut isimli para cezası verilecek.
Malvarlığının dondurulmasıyla ilgili alınan kararın gereğini yerine getirmeyen ya da ya da bu kapsamda fon sağlayan yahut toplayan ya da finansal hizmet veren kişinin, bir hükmî kişinin organ yahut temsilcisi olması yahut organ yahut temsilcisi olmamakla birlikte, hukuksal kişinin faaliyeti çerçevesinde vazife üstlenmiş bulunması halinde ayrıyeten bu hukuksal bireye 10 bin liradan 2 milyon liraya kadar idari para cezası verilecek. Lakin bu fıkra uyarınca verilecek idari para cezası, tespit edilmesi halinde sürece husus edilen ölçüden az olamayacak.
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten evvel BMGK’nin kitle imha silahlarının yayılmasının finansmanının önlenmesine yönelik kararlarına dayanılarak yetkili heyetler tarafından verilen kararların uygulanmasına devam edilecek.
Bu kanun kararları, kanunun yürürlüğe girdiği tarihten evvel yetkili heyetler tarafından verilen kararların yerine getirilmesinde de uygulanacak.
Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Finansmanının Önlenmesine Ait Kanun Teklifi’nin münasebetinde, “Kitle imha silahları nükleer, kimyasal ve biyolojik nitelik taşıyan silahlar olarak tanımlanmakta olup, can ve mal kayıplarına neden olmuş, etraf ve sıhhat meselelerine yol açmıştır. Bu silahların kullanılmasını önlemek için öncelikle yayılmasını ve bunun finansmanını ortadan kaldırmak gerekmektedir.” tabirine yer verildi.
TBMM Başkanlığına sunulan teklifin genel münasebetinde, kabahatten kaynaklanan malvarlığı bedellerinin aklanması ve terörizmin finansmanı hataları ile kitle imha silahlarının yayılmasının finansmanına karşı milletlerarası seviyede gayret standartlarının tespit edilerek idari ve isimli tüm araçların ülkelerce aktif bir biçimde uygulanmasını temin etmek için oluşturulan en kıymetli memleketler arası organlardan birisinin Türkiye’nin de üyesi bulunduğu Mali Hareket Misyon Gücü (FATF) olduğu anımsatıldı.
FATF’ın kuruluşunun anlatıldığı münasebette, FATF’ın işlevlerini gerçekleştirmek için ülkeleri “karşılıklı değerlendirme” yoluyla incelediği belirtilerek, “Ülkemizin FATF tarafından 4. Çeşit Karşılıklı Kıymetlendirme süreci, 2019 yılı Ekim ayında gerçekleşen Genel Heyette kabul edilen rapor ile tamamlanmıştır. Anılan rapor kapsamında öbür konular ile birlikte, kitle imha silahlarının yayılmasının finansmanı ile çaba konusunda Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu (BMGK) kararları ve ilgili FATF tavsiyeleri ile tam ahengin sağlanması, terörizmin finansmanı ve aklama kabahatleri ile çabada yasal ve kurumsal kapasitenin güçlendirilmesinin ehemmiyeti vurgulanmıştır.” denildi.
Teklifin münasebetinde, şunlar kaydedildi:
“Kitle imha silahları nükleer, kimyasal ve biyolojik nitelik taşıyan silahlar olarak tanımlanmakta olup, can ve mal kayıplarına neden olmuş, etraf ve sıhhat problemlerine yol açmıştır. Bu silahların kullanılmasını önlemek için öncelikle yayılmasını ve bunun finansmanını ortadan kaldırmak gerekmektedir. Kelam konusu gereklilik ulusal ve milletlerarası düzeyde topyekun bir çaba ile mümkündür. Başka taraftan bu silahlar ile uğraşta önleyici önlemler değerli bir araç olup, bu faaliyetlerle teması bulunan kişi, kuruluş ve tertiplerin finansman, ekipman, gereç, teçhizat ve teknolojiden yoksun bırakılmaları bastırıcı önlemlere göre çok daha tesirlidir.
Bu çerçevede Birleşmiş Milletler Koşulunun 7. Kısmı uyarınca BMGK tarafından alınan ve bu niteliği prestijiyle ülkelerce uyulması zarurî kararlar ile FATF tarafından bu kararlar temelinde oluşturulan tavsiye ve kısa vadeli maksatlar de önleyici önlemler bağlamında milletlerarası birer kılavuz niteliği taşımaktadır. Hakikaten 1617 (2005) sayılı kararının yedinci hususunda BMGK, tüm BM üyesi devletleri, FATF tarafından kapsamlı olarak geliştirilen milletlerarası standartlara ahenk sağlamaya davet etmektedir.”
Türkiye’de kitle imha silahları ile çaba kapsamında BMGK’nin kararlarına dayanılarak çeşitli Başbakanlık Genelgeleri ile Bakanlar Heyeti Kararları çıkarıldığının anımsatıldığı münasebette, anılan genelge ve kararların kitle imha silahlarının yayılmasının finansmanıyla uğraşta aktif bir uygulama geliştirmekle birlikte günümüzde bu silahlarla ilgili milletlerarası tehdit ve risklerin artmasına bağlı olarak uygulamada aktifliği, uyumu, milletlerarası iş birliğini ve cezai yaptırımları da içerecek halde yeni bir mevzuat düzenlemesinin mecburî olduğu söz edildi. Münasebette, “Bu çerçevede amaçlanan düzenleme ile kitle imha silahlarının yayılmasının finansmanının önlenmesini temin etmek için tesirli, caydırıcı ve orantılı isimli ve idari yaptırımlar kabul edilmekte olup, bu mevzudaki BMGK kararlarına ahenk sağlanması amaçlanmaktadır.” denildi.
– Terörizmin finansmanının önlenmesi
Memleketler arası barışı ve güvenliği korumakla vazifeli Birleşmiş Milletler’in (BM), terörizmin finansmanıyla ilgili milletlerarası mutabakatların yanı sıra “Birleşmiş Milletler Şartı” uyarınca terörizmin finansmanının engellenmesine ait olarak ortak önlem ve yaptırımları belirleme yetkisi çerçevesinde, Güvenlik Kurulu kararları aldığının anımsatıldığı münasebette, “Bu kararlar terörizmin finansmanıyla ilgili olup, ekseriyetle birtakım terör örgütlerini ve bu örgütlerle kontaklı olan kişi ve kuruluşların malvarlıklarının dondurulmasına ait düzenlemeleri içermekte ve bu mevzuda devletleri iş birliğine davet etmektedir.” denildi.
Bunlardan en kıymetli BMGK kararlarının anımsatıldığı münasebette, “Suç ve suçlulukla faal uğraşın bir istikameti olarak hatanın mali boyutuyla uğraş, geçtiğimiz yüzyılda kazandığı değer ile birlikte Ülkemizde de bir ceza siyaseti önceliği olarak benimsenmektedir. Mali kabahatler, toplumsal, siyasal ve ekonomik sisteme karşı yıkıcı tesirleri nedeniyle özellikle kabahatten kaynaklanan malvarlığı bedellerini aklama ve terörizmin finansmanı cürümlerinin tespiti ve kontaklı hata ağlarının ortaya çıkarılması bakımından kıymet taşımaktadır.” tabiri kullanıldı.
Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanun’un günümüze kadar terörizmin finansmanıyla gayrette Türkiye’de faal bir formda uygulandığı ve gelinen etapta bu hatalarla gayrette milletlerarası iş birliğinin ne kadar değerli olduğunu bir kere daha ortaya koyduğunun vurgulandığı münasebette, şöyle devam edildi:
“Türkiye, farklı terör örgütleri ve terörizmin farklı biçimleriyle yıllardır çaba etmektedir. Uzun yıllardır verilen bu uğraştan çıkarılan temel derslerden biri, bahsedildiği üzere terörizmin finansmanıyla gayrette memleketler arası seviyede somut iş birliği olduğundan, memleketler arası toplumun terör tehdidine karşı farkındalığını artırma uğraşlarında ülkemiz her vakit ön planda olmuş ve terörle gayrette daha faal düzeneklerin oluşturulmasını teminen, gerek ikili, gerek çeşitli milletlerarası platformlarda önemli uğraş göstermiştir. Bu bağlamda teklif konusu başlıklardan en kıymetlilerinden birini, BMGK’nin 1373 (2001) sayılı Kararı ve FATF’ın 6 numaralı Tavsiyesi ile ahenk için terörizmin finansmanının önlenmesi hedefiyle malvarlığının dondurulması sistemi oluşturmaktadır. Doktrinde ‘Hedeflenen Mali Yaptırımlar’, ‘Akıllı Yaptırımlar’ ve gibisi sözlerle nitelendirilen ve BMGK’nın 1267 (1999) ve müteakip kararları ve 1373 (2001) sayılı kararları mevzu yaptırımlar rejimi uyarınca, terör ve terörizmin finansmanı ile irtibatlı kişi, kuruluş yahut tertiplerin malvarlıklarının ülkelerce dondurulması öngörülmektedir.”
BMGK’nin bahse ait kararlarına ve uygulamalara atıf yapılan münasebette, teklifle, memleketler arası uygulamalardan faydalanılarak, Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanunun yedinci hususunda yapılan değişiklik ile BMGK’nin ilgili kararı ve FATF’ın “6 numaralı tavsiyesiyle” ahenk sağlamak maksadıyla malvarlığı dondurma düzeneğinin ihdas edilmesinin amaçlandığı vurgulandı.
Münasebette, teklifle, Türkiye’nin kabahatten kaynaklanan malvarlığı kıymetlerini aklama ve terörizmin finansmanı ile çaba kabiliyetini arttırmak ve bu manada isimli araçların aktif kullanımı maksadıyla, Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanunu başta olmak üzere ilgili öteki kanunlarda değişiklikler yapılmasının öngörüldüğü kaydedildi. Münasebette, “Teklifle, Hata Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanunda değişiklikler yapılmak suretiyle, cürümden kaynaklanan malvarlığı pahalarını aklama ve terörizmin finansmanıyla uğraş süreciyle kontaklı olarak, anılan kanundan kaynaklanan yükümlülüklere tersliğin önlenmesi hedefiyle orantılı, tesirli ve caydırıcı cezaların verilmesi ve yaptırımların uygulanması öngörülmektedir.” denildi.
Halka açık olmayan anonim şirketlerde hamiline yazılı hisse senetlerinin evresinin sırf zilyetliğin devredilmesi suretiyle aktarılabilmesi durumunun cürümden kaynaklanan malvarlığı bedellerini aklama ve terörizmin finansmanı cürümleri açısından kıymetli bir risk faktörü oluşturduğunun anımsatıldığı münasebette, Türk Ticaret Kanununda değişiklik yapılarak halka açık olmayan anonim şirketlerde hamiline yazılı hisse senetlerinin sahiplik bilgisinin takip edilebilmesi hedefiyle bildirim yükümlülüğü getirilmesi ve hisse sahiplerinin Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) nezdinde kayıt altına alınmasının amaçlandığı bildirildi.
Münasebette, ayrıyeten Yardım Toplama Kanunu ile Dernekler Kanunu’nda değişiklikler yapılarak, kontrollerin artırılmasına ve idari yaptırımların daha tesirli uygulanabilmesine yönelik kararların düzenlendiği vurgulandı.
Memurlar